του Δημήτρη Μπελαντή
Η Ευρώπη έζησε τους Δίδυμους Πύργους της, σε μια έκταση πολύ σημαντικότερη από τα χτυπήματα της Αλ Κάιντα στην Μαδρίτη και το Λονδίνο το 2004. Η 14η Νοεμβρίου 2015 ήταν μια ιστορική ημέρα. Ιδίως, το Παρίσι, η μητρόπολη των αξιών της δυτικής Ευρώπης και της Δύσης συνολικότερα, η πόλη των Φώτων, της μάθησης, του φιλελευθερισμού, της διανοητικής και ερωτικής ελευθερίας, της διανοητικής ανοχής και της διανοητικής πρόκλησης, η πόλη της Libération και του Charlie Hebdo, ήταν η πόλη που δέχτηκε το πλήγμα. Όλη η πόλη αυτή έχει υπάρξει ένα κεντρικό Σημαίνον για τον Διαφωτισμό και για την όποια φιλελεύθερη συνέχισή του στην ύστερη νεοτερικότητα και την μετανεοτερικότητα. Είναι η ίδια πόλη που γέννησε την «Εγκυκλοπαίδεια» και τον κλασικό Διαφωτισμό, την Γαλλική Επανάσταση, την Κομμούνα και τον Μάη. Αλλά και την συμπύκνωση της μετανεοτερικής έλευσης, την συζήτηση για τον δομισμό και τον μεταδομισμό, την θέση του Λυοτάρ για την «μεταμοντέρνα συνθήκη και για το τέλος των «Μεγάλων Αφηγήσεων», τις κριτικές του Φουκώ στα σχέδια της νεοτερικότητας, σχέδια ημιτελή και ανεπαρκή, συχνά ολοκληρωτικά, τις απορίες του Ντεριντά και τόσα άλλα. Είναι και η ίδια πόλη που αντιμετώπισε με τον στρατιωτικό νόμο την εξέγερση της αραβικής ή αραβογενούς νεολαίας των προαστίων το 2005, κάτι που δεν μπορεί να θεωρηθεί πολιτικά, πολιτισμικά και κοινωνικά άσχετο ή τυχαίο.
Θα πει, κανείς, τι σχέση έχουν όλα αυτά με την σύγχρονη Τζιχάντ, το ISIS και την μανία του αίματος και της εξόντωσης; Kαι όμως, έχουν τεράστια σχέση. Είναι εντυπωσιακό το πόσο βαθύτερα μετανεοτερικό είναι το κίνημα του ISIS και πόσο σχετίζεται με την θραύση των ολοτήτων, με τις καταστάσεις-θραύσματα και με την πλήρη «κατασκευή» διάσπαρτων εικόνων, καταστάσεων, βιωμάτων και παθών με έντονα εικονική διάσταση: το πόσο το ISIS είναι καθαρό προϊόν της υπερίσχυσης της μετανεοτερικής συνθήκης σε διεθνή κλίμακα. Κατά μια έννοια, το ISIS δεν υπάρχει στον υλικό κόσμο, είναι ένα matrix. Δεν το εννοώ εδώ συνωμοσιολογικά, με την έννοια που λένε διάφορες «Αριστερές», ότι δηλαδή το τροφοδότησαν ή το έφτιαξαν οι ιμπεριαλιστικές υπηρεσίες, η Τουρκία κλπ. Ούτε αρνούμαι την τροφοδότηση και την ενίσχυση του ISIS από αυτές τις δυνάμεις. Όμως αυτά δεν ερμηνεύουν ικανοποιητικά την κοινωνική ύπαρξη του ISIS, η οποία είναι η άρνηση κάθε ουσίας και ο περιορισμός της σε μια ανιστορική, άχρονη και συναισθηματικά επίπεδη, αν όχι ανύπαρκτη εικόνα.