του Γιώργου Καλαντζόπουλου
Κάθε 1η του Σεπτέμβρη η Ρωσία γιορτάζει την “Ημέρα της Γνώσης”. Στον εορτασμό του 2017, πάνω από ένα εκατομμύριο Ρώσοι μαθητές παρακολούθησαν τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν σε μια τηλεοπτική εκδήλωση (αποσπάσματα στο παραπάνω video) να δηλώνει: «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι το μέλλον, όχι μόνο της Ρωσίας, αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας» και να προσθέτει: «Όποιος γίνεται ηγέτης σ 'αυτόν το τομέα, θα γίνει ο ηγεμόνας του κόσμου».
Οι δηλώσεις όμως του Πούτιν δεν απευθύνονταν μόνον στους μαθητές.. Αντικατοπτρίζουν την αυτοκριτική των ελίτ της Ρωσίας για την εποχή του “υπαρκτού σοσιαλισμού”, σχετικά με ορισμένες λαθεμένες στρατηγικές επιλογές του σοβιετικού καθεστώτος που συνετέλεσαν στην κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 και απέτρεψαν την ΕΣΣΔ να ακολουθήσει μια πορεία ανάπτυξης ανάλογη με αυτή που σημείωσε ο «κρατικός καπιταλισμός» στην Κίνα.
Συνήθως μας διαφεύγει ότι η απόφαση για την διάλυση της ΕΣΣΔ ήταν μια πράξη κήρυξης ...“πτώχευσης”. (ένα ενημερωτικό κείμενο, για οποίον ενδιαφέρεται για αυτή την πλευρά της κατάρρευσης εδώ: «Το ΔΝΤ στην Ρωσία»). Το μέλλον της σοσιαλιστικής οικοδόμησης είχε κριθεί αρκετά χρόνια πριν...
Στο χώρο της παραγωγής, ο βασικός λόγος στον οποίο οφείλεται η μείωση της ανταγωνιστικότητας σημαντικής μερίδας προϊόντων που παρήγαγε η ΕΣΣΔ - για εξαγωγές αλλά και για την εσωτερική αγορά - εντοπίζεται στο γεγονός ότι είχε ήδη χαθεί από την δεκαετία του 70 η μάχη στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στους συναφείς τομείς που τροποποίησαν (και διεθνοποίησαν) τις παραγωγικές διαδικασίες στο δυτικό κόσμο. Η μάχη αυτή χάθηκε στο επίπεδο επιλογών του “κεντρικού σχεδιασμού” και όχι το πλαίσιο των δυνατοτήτων και της τεχνογνωσίας που διέθεταν εκείνη την εποχή τα ερευνητικά κέντρα της ΕΣΣΔ...
Με αφορμή εκείνες τις δηλώσεις του Πούτιν, μετά από τρεις μέρες ο Elon Musk προειδοποιεί: «Ο ανταγωνισμός για την υπεροχή της τεχνητής νοημοσύνης (AI) σε εθνικό επίπεδο, πιθανότατα θα είναι η αιτία του 3ου παγκοσμίου πολέμου». (αναλυτικά εδώ: «Elon Musk predicts World War III»)