Μερικές παρατηρήσεις για τα «κατά συνθήκη ψεύδη » της εκλογικής συνεργασίας “ΜέΡΑ25 -συμμαχία για την ρήξη”.

Του  Γιώργου Καλαντζόπουλου

μέλος του ΜέΡΑ25

Στις εκλογές του 2019 το ΜέΡΑ25, με μεγαλύτερες προγραμματικές και οργανωτικές αδυναμίες, αλλά και με αρκετά μικρότερη δημόσια παρουσία σε εκείνη την προεκλογική αναμέτρηση, κατάφερε να μπει “σφήνα” στο πολιτικό κοινοβουλευτικό σκηνικό και να αναδειχτεί σε κοινοβουλευτικό κόμμα. Τώρα, έχοντας πίσω του μια αξιόλογη κοινοβουλευτική παρουσία και κινηματική δράση, αλλά και με έναν αρκετά πιο σαφή και καθαρό προγραμματικό λόγο, έμεινε εκτός βουλής…

Η αριθμητική είναι αμείλικτη:




Πέρα από τις γενικότερες “εκπλήξεις” των εκλογών υπήρξε και μια ξεχωριστή για το κόμμα μας. Ο κόσμος της Αριστεράς ήταν εκείνος που δεν μας ψήφισε στις εκλογές του Μάη. Η κεντρική πολιτική πρόταση για την “ενότητα της Αριστεράς” ήταν αυτή που ηττήθηκε κατά κράτος, ιδιαίτερα στο κόσμο των Αριστερών που δεν έχουν κομματικές παρωπίδες. Αυτοί οι "αριστεροί χωρίς κόμμα", που είναι πλειοψηφία του κόσμου της Αριστεράς,  δήλωσαν με την εκλογική τους στάση ότι δεν εμπιστεύονται το εκλογικό εγχείρημα “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη”. Κάποιοι – και είναι αρκετοί – μπροστά στην λαίλαπα που είδαν να έρχεται, στις δεύτερες εκλογές του Ιούνη αναθεώρησαν την στάση τους, γιατί θεώρησαν ότι καλό είναι να υπάρχει και αυτή η φωνή στην βουλή.

Εκτιμώ ότι αυτό το ποσοστό είναι σημαντικό (πολιτικά, αλλά και αριθμητικά), γιατί ένα μεγάλο τμήμα (ιδιαίτερα στην επαρχία) από τους ψηφοφόρους του “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη” δεν έπραξε το ίδιο και τον Ιούνη. Με αυτά τα δεδομένα, περισώθηκε κάπως η εκλογική καταγραφή παραμένοντας κοντά στο όριο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπησης, και δεν ακολούθησε την καθοδική πορεία που είχαν άλλα πολιτικά μορφώματα (όπως π.χ. η ΑΝΤΑΡΣΥΑ), που μειώθηκε ο αριθμός των ψήφων της στο μισό, ανάμεσα στις δυο κοινοβουλευτικές αναμετρήσεις.

Έχει ιδιαίτερη σημασία να κατανοήσουμε τον χαρακτήρα αυτής της “κριτικής ψήφου” που λάβαμε (και στις δύο εκλογικές αναμετρήσεις) και να επαναπροσδιορίσουμε τις σχέσεις μας με αυτό το αξιόλογο τμήμα των νέων ψηφοφόρων μας. Θα πρέπει πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να δώσουμε τον λόγο σε αυτόν το κόσμο που μας στήριξε σε μια δύσκολη στιγμή, να ακούσουμε τι περιμένουν από το κόμμα μας και την κριτική που μας κάνουν.



Αν δεν δώσουμε την “σωστή” απάντηση γιατί συνέβη αυτό, τότε η τύχη μας είναι προδιαγραμμένη…

Γενικά, ο κόσμος της Αριστεράς στον οποίο κυρίως απευθύνθηκε το εκλογικό σχήμα “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη” κράτησε μια συντηρητική στάση: Να διατηρήσουμε το “υπάρχον”, αφού δεν υπάρχει το “νέο” που να πείθει ότι είναι καλύτερο: «Το μη χείρον βέλτιστον». Αυτή η αναδίπλωση των Αριστερών ψηφοφόρων γύρω από τα πολιτικά μορφώματα της παραδοσιακής Αριστεράς, αν και εξασφαλίζει τη συνέχεια στην ιστορικότητά της (γιαυτό πανηγύριζε το βράδυ των εκλογών το ΚΚΕ) δεν σημαίνει “πίστη” σε αυτή, ούτε επιβράβευση των πολιτικών της, όπως την εκλαμβάνουν οι πολιτικοί μηχανισμοί που την εκπροσωπούν.

Θα πρέπει λοιπόν να δώσουμε μια εξήγηση γιατί συνέβη αυτό.

Το πρώτο πράγμα που διαπιστώσουμε είναι ότι η πρόταση για την “ενότητα της Αριστεράς” όπως αυτή εκφράστηκε με το εκλογικό σχήμα “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη”, δεν είχε τίποτα το νέο να προσφέρει, αντίθετα αποτελεί μια επανάληψη του ίδιου εγχειρήματος και με παρόμοιους όρους, με τους οποίους έχει επιχειρηθεί ξανά, πολλές φορές από την εποχή της μεταπολίτευσης μέχρι σήμερα. Πάντα αυτά τα εγχειρήματα έχουν πραγματωθεί βιαστικά πριν από εκλογικές αναμετρήσεις… Τυχαίο άραγε;

Αν είναι ανορθολογισμός το να κάνεις το ίδιο πράγμα, ξανά και ξανά, περιμένοντας διαφορετικά αποτελέσματα, μήπως βρισκόμαστε μπροστά σε μια μορφή ανιστόρητου πολιτικού βολονταρισμού, που διευρύνει το χάσμα στο χάσμα ανάμεσα στον βερμπαλιστικό λόγο και την πράξη που τον συνοδεύει; Η ιστορία παρόμοιων εγχειρημάτων, είναι η ιστορία πολιτικών μορφωμάτων της Αριστεράς που προσπαθούν να επιβιώσουν σε συνθήκες ήττας, χωρίς να έχουν καταφέρει να διδαχθούν τίποτε το σημαντικό, ούτε από την δική τους εμπειρία, ούτε από τα παθήματα των άλλων συνοδοιπόρων τους ή ακόμα και επικριτών τους, που όλα τα προηγούμενα χρόνια είχαν παράλληλες πολιτικές τροχιές, αλλά συστηματικά αποκλίνουσες από τους διακηρυγμένους στόχους τους…

Η συντηρητική στάση του κόσμου της Αριστεράς που καταγράφηκε με την συσπείρωσή/αναδίπλωση γύρω από πολιτικούς μηχανισμούς που διεκδικούν να εκφράσουν τις “παραδόσεις” της, είναι μια αμυντική στάση απέναντι στην στάση της κοινωνίας ως προς το διακύβευμα των εκλογών:

Η κοινωνία έχει αντιληφθεί καλύτερα από την Αριστερά τους όρους οποίους ασκείται η πραγματική εξουσία σε συνθήκες “αποικίας χρέους”. Δεν νοιάζεται ιδιαίτερα για την αύξηση του χρέους, αφού είναι μια κανονικότητα στα καπιταλιστικά κράτη, ανησυχεί όμως μπροστά στο ενδεχόμενο μιας “κρίση χρέους”. Αυτή μπορεί να προκύψει μόνον αν μια κυβέρνηση πάψει να εκτελεί τις εντολές των δανειστών. Η ήττα της Αριστεράς το 15 και το τι επακολούθησε έκτοτε, οδήγησε σε αυτή την μορφή πολιτικού ραγιαδισμού, που η μια πλευρά της είναι η απαξίωση του κοινοβουλευτισμού και εν τέλει της αστικής δημοκρατίας. Μην ξεχνάμε ότι η επικυρωτική πράξη της απαξίωσης της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας, δεν έγινε από την Δεξιά αλλά από την Αριστερά και την ανατροπή του δημοψηφίσματος του ΟΧΙ. Αυτός ο κατήφορος έφτασε στις πρόσφατες εκλογές και στην απαξίωση του εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής, με τις δηλώσεις του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ- ΠΣ.

Σε αυτές τις συνθήκες η Αριστερά δεν εκλαμβάνεται από τις πλατιές λαϊκές μάζες ως αξία, αλλά απαξία. Δεν την εμπιστεύονται ως κυβέρνηση. Ίσως να αναγνωρίζουν ότι έχει κάποιο ρόλο ως αντιπολίτευση, ή και να επιβραβεύουν την δράση της κάποιο δήμο ή συνδικάτο. Όμως, μέχρι εκεί…

Μιλάμε στο όνομα της Αριστεράς και νοιώθουμε περήφανοι μπροστά στον πολιτικό μας καθρέφτη, αλλά φαίνεται ότι δεν έχουμε αντιληφθεί τίποτα από την βαθιά κρίση που την μαστίζει εδώ και αρκετές δεκαετίες…

Δεν θα αναφερθώ στα στοιχεία που αναδεικνύουν αυτή την κρίση, θα εκφράσω μόνον ένα εύλογο ερώτημα: Αν μιλάμε για την “ανασύνθεση” της Αριστεράς, πώς μπορούμε να διαμορφώσουμε κάποιο “πολιτικό σχέδιο” , αν δεν έχουμε κάποιες καθαρές θέσεις για τ ις αντιθέσεις που την μαστίζουν και τις εμφανείς αντιφάσεις ανάμεσα στον “προγραμματικό” της λόγο τις πρακτικές αυτής της “υπαρκτής” Αριστεράς ;

-  Σε ποιό πολιτικό ντοκουμέντο του κόμματός μας έχει αποτυπωθεί αυτό το “πολιτικό σχέδιο”, που θέτει τους αναγκαίους όρους και τα ικανά πλαίσια εντός των οποίων μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος;

Κάποια απ’ αυτά τα ζητήματα αναδείχτηκαν και στον τρόπο που πραγματοποιήθηκε το εκλογικό εγχείρημα “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη”. Έχω την αίσθηση ότι προσπαθούμε να τα βάλουμε κάτω απ’ το χαλί αυτά τα ερωτήματα και πετάμε την μπάλα στους λαϊκούς αγώνες, που πάντα είναι μπροστά μας και μας περιμένουν (κινηματικό ακτιβισμό), και στις ερχόμενες εκλογικές μάχες της τοπικής αυτοδιοίκησης και των Ευρωεκλογών…

Με τρομάζει η έλλειψη οργανωμένου διάλογου για το εκλογικό αποτέλεσμα και η βουβαμάρα που επικρατεί στο εσωτερικό του κόμματός μας. Το ΜέΡΑ25 διαθέτει – εκτός των άλλων - ένα εσωτερικό εργαλείο συζήτησης και διαλόγου ανάμεσα στα μέλη του το forum, το οποίο έχει απαξιωθεί πρώτα απ’ όλα από τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής, της Πολιτικής Γραμματείας, τους βουλευτές τους, που όχι μόνον δεν εκφράζουν εκεί τις απόψεις τους, αλλά ούτε καν παρακολουθούν το τι συζητήσεις γίνονται εκεί. Θα ήθελα, για παράδειγμα, να είχα ακούσει ή διαβάσει κάποια κριτικά σχόλια για το εκλογικό μας εγχείρημα, πριν διαμορφώσω άποψη γιαυτό, από την συντρόφισσα Σακοράφα, που είναι και παλιά καραβάνα στον χώρο της παραδοσιακής Αριστεράς, και τα γνωρίζει από πρώτο χέρι αυτά τα θέματα…

Φαίνεται πως οι “παραδόσεις” των μορφωμάτων της παραδοσιακής αριστεράς στα ζητήματα της παραγωγής της πολιτικής, είναι ένα από τα πρώτα συμπτώματα της “αριστερής στροφής” που εμπεδώθηκε με την συγκρότηση του εκλογικού εγχειρήματος “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη”, ή μήπως δεν είναι μόνον “εκλογικό” αλλά πολιτικό για την “ανασύνταξη” της Αριστεράς; Μάλλον αυτά τα ζητήματα θα “κλείσουν” με μια συζήτηση στις ΟΒ και μια συνεδρίαση της ΚΕ. Κάτι μου θυμίζει αυτή η πρακτική…. Εσείς, όσοι έχετε περάσει από τον ΣΥΡΙΖΑ ή άλλα κόμματα της παραδοσιακής Αριστεράς, δεν σας θυμίζει τίποτα;

Αν το ΜέΡΑ25 είχε αποκτήσει μια κοινωνική δυναμική όταν εμφανίστηκε, αυτή οφειλόταν κυρίως στα στοιχεία που το διαφοροποιούσαν από τους μηχανισμούς και τις πρακτικές της παραδοσιακής Αριστεράς και όχι από αυτά που ήταν κοινά, πράγμα που καταγράφηκε στις εκλογές του 19. Από αυτή την θέση, το ΜέΡΑ25 είναι ένα “πολιτικό στοίχημα” απέναντι στην κρίση της Αριστεράς. Η έκβαση των στοιχημάτων, όπως και η έκβαση της ταξικής πάλης, ποτέ δεν είναι δεδομένη εκ των προτέρων.

Όμως η πορεία της παραδοσιακής Αριστεράς, που δεν αντιλαμβάνεται το μέγεθος της κρίσης της (ούτε στις πολιτικές της πρακτικές, ούτε στην “θεωρία”) είναι δεδομένη. Είναι τελειωμένη: Δεν έχει καμία δυνατότητα να “μετασχηματιστεί”, αναπαράγει το παλιό και προσπαθεί να λαθροβιώνει με μαρτυρικούς τρόπους, όπως ο Σίσυφος…

Εμείς μιλάγαμε για “συμμαχία για την ρήξη” και ο κόσμος κατάλαβε ότι πρόκειται για μια σύμπραξη με την σφραγίδα/company name ΛΑΕ. Λάθος κατάλαβε; Δεν νομίζω…





Οι πολίτες μπορεί να μην γνώριζαν το πρόγραμμά μας και τις 7+1 τομές, γνώριζαν όμως ότι το ΜέΡΑ25 κατεβαίνει στις εκλογές με την ΛΑΕ. Η μεγάλη πλειοψηφία των πολιτών, που δεν δείχνει ιδιαίτερο ενδιαφέρον με την πολιτική ενασχόληση, δεν κάθεται να διαβάσει τα “προγράμματα” και να διαμορφώσει με βάση αυτά τη γνώμη για τα πολιτικά μορφώματα, εξάλλου γνωρίζει ότι η αξία τους χρήση τους είναι καθαρά προεκλογική. Αλλιώς αξιολογεί τις εκλογικές πρωτοβουλίες. Έτσι σκέφτεται στην δική μας περίπτωση: «Δείξε μου τον φίλο σου να σου πω ποιός είσαι»…

Στο χωριό μου που πήγα να ψηφίσω, το πρώτο πράγμα που με ρώτησαν γιατί δεν ήταν στα ψηφοδέλτια είναι ο Λαφαζάνης! Άντε να τους εξηγήσεις ότι ο Λαφαζάνης δεν είναι πλέον στην ΛΑΕ και άλλα παρόμοια… Γιατί άραγε να γνωρίζει η κοινωνία τις ανακατατάξεις και τις εξελίξεις στον μικρόκοσμο της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς;

Αλλά και στον κόσμο που δηλώνει αριστερός, αυτή η συνεργασία φάνηκε παράταιρη και ρωτούσαν:

-  Πως συμπεθεριάσατε με αυτούς που μέχρι χθες σας κατηγορούσαν και σας έβριζαν;

Μια λογική απορία, στην θα έπρεπε να έχει απαντήσει η ΛΑΕ. Ξέρετε πια ήταν η απάντηση που έδιναν οι σύντροφοι της ΛΑΕ, όταν τους απεύθυναν την αντίστοιχη ερώτηση;

-  Άλλαξε το ΜέΡΑ25 και έγινε αριστερότερο κόμμα… Υπονοώντας ότι το “ΜέΡΑ25 - συμμαχία για την ρήξη” καταγράφει μια αριστερή στροφή του ΜέΡΑ25.

Όμως, το δικό μου “αριστερόμετρο” άλλα δείχνει:

Το Σεπτέμβρη του 15, όταν συγκροτήθηκε ως εκλογικό σχήμα η ΛΑΕ, αυτοανακηρύχθηκε ως “εργολάβος” της πολιτικής εκπροσώπησής του ΟΧΙ με την ίδια ακριβώς λογική που το ΚΚΕ έχει αυτοανακηρυχθεί ως ο πολιτικός εκπρόσωπος της εργατικής τάξης. Το εξέλαβε ως “ευκαιρία” για να οικοδομήσει κόμμα - με κύρια συνιστώσα το“Αριστερό Ρεύμα” του ΣΥΡΙΖΑ - και με παρόμοια λογική που είχε ξεκινήσει και η πολιτική συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ των “συνιστωσών”. Η σεχταριστική διαχείριση της καθόδου στις εκλογές οδήγησε την ΛΑΕ εκτός Βουλής, και ο ηγεμονισμός του Αριστερού Ρεύματος ακριβώς μετά τις εκλογές οδήγησε στην απομάκρυνση της 1ης σε σταυρούς στις εκλογές του Σεπτέμβρη υποψήφιας της ΛΑΕ, της Ζωής Κωνσταντοπούλου. Σε σύντομο χρονικό διάστημα το εγχείρημα κατέληξε να γίνει άλλη μια περιθωριακή ομάδα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, η οποία στις προηγούμενες εκλογές ουσιαστικά εξαφανίστηκε.

Από το Σεπτέμβρη 2015 μέχρι σήμερα έχουν περάσει 8 χρόνια. Σε αυτήν την πορεία η ΛΑΕ κρίνεται από τις πολιτικές πρακτικές που ακολούθησε. Και σε αυτή την οκτάχρονη πορεία δεν ήταν εμπόδιο οι “εσωτερικοί συσχετισμοί” για να υλοποιήσει τα πολιτικά της σχέδια, όπως την εποχή που η ηγεσία στης ήταν “αξιωματική αντιπολίτευση” στον ΣΥΡΙΖΑ. Ούτε ο Τσίπρας και Καμμένος, ούτε ο Βαρουφάκης και Κωνσταντοπούλου ήταν εκεί να την εμποδίσουν…

Από αυτούς που ψήφισαν ΛΑΕ το 2015 (155.320 ψήφοι) στις εκλογές του 2019 ακολούθησαν την ΛΑΕ στην κάλπη μόνον ο ένας από τους δέκα (15.612 ψήφοι). Οι άλλοι εννιά (150.000 ψήφοι) στράφηκαν προς άλλα κόμματα, κυρίως προς το ΜέΡΑ25, την ΠΛΕΥΣΗ και το ΚΚΕ. Αυτό ακριβώς συνέβη σε μικρότερο βαθμό στις πρόσφατες εκλογές και με τους 15.612 ψηφοφόρους της των εκλογών του 2019.

Στην πραγματικότητα με πρωτοβουλία της “βάσης” η εκλογική συνεργασία ΜέΡΑ25 – ΛΑΕ έγινε στις προηγούμενες εκλογές και όχι τώρα.

Τώρα η ηγεσία/μηχανισμός της ΛΑΕ ακολούθησε ένα μεγάλο τμήμα της “βάση” της, με καθυστέρηση 4 χρόνια. Σιγά το πράμα…

Ας είμαστε πολιτικά ρεαλιστές: Το μόνο πολιτικό διαπιστευτήριο που είχε ήταν μια “σφραγίδα” ενός αναξιόπιστου μηχανισμού, που πρώτοι που τον εγκατέλειψαν ήταν οι Αριστεροί που το στήριζαν όταν ιδρύθηκε…  

Αυτοί, γιατί να γυρίζουν πίσω από εκεί που αποχώρησαν;