Αναδημοσίευση από την "Καθημερινή"
του Γίανη Βαρουφάκη
«Γιατί ηττηθήκατε;».
Δεν είναι η στιγμή για συνολική αποτίμηση. Ομως αξίζει μια σύντομη καταγραφή: (α) του στόχου που θέσαμε, (β) των μέσων που επιλέξαμε και (γ) των λαθών που κάναμε στη χρήση των μέσων για την επίτευξη του στόχου.
Ο στόχος μας. Στις προγραμματικές δηλώσεις είχα πει: «Στόχος, η αντικατάσταση μνημονιακών συμφωνιών που αναπαράγουν την κρίση χρέους - ύφεσης με νέο Συμβόλαιο Ελλάδας - Ευρώπης, βασισμένο στη “θεραπευτική” ακολουθία: Πρώτον, συγκεκριμένης μορφής αναδιάρθρωσης χρέους, κατόπιν, χαμηλών πρωτογενών πλεονασμάτων (κατά μέγιστον 2% του ΑΕΠ) και, τέλος, βαθειών μεταρρυθμίσεων (που πλήττουν τη μεγάλη προσοδοφορία)».
Τα μέσα μας. «Μέσα» μας ήταν η διάθεση για υποχωρήσεις (π.χ. ιδιωτικοποιήσεις), αλλά και η ετοιμότητα για ρήξη εάν η τρόικα επέμενε στο αποτυχημένο πρόγραμμά της.
Τι σήμαινε η ρήξη για εμάς; Δεν σήμαινε απειλή εξόδου από την Ευρωζώνη! Σήμαινε τρεις αντιδράσεις σε επιθετικές κινήσεις των δανειστών:
Α. Αναβολή των αποπληρωμών προς το ΔΝΤ – εάν οι δανειστές μείωναν τη ρευστότητα του κράτους κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων.
Β. Μετάθεση στο μέλλον των αποπληρωμών ομολόγων που η ΕΚΤ κατείχε στο πλαίσιο του προγράμματος SMP – εφόσον η ΕΚΤ δρομολογούσε κλείσιμο των τραπεζών.
Γ. Ενεργοποίηση παράλληλου συστήματος πληρωμών, σε ευρώ (βλ. σχετικό άρθρο μου στους Financial Times της 28ης Ιουλίου) – εάν οι δανειστές καθυστερούσαν τη συμφωνία για να μας οδηγήσουν στη συνθηκολόγηση.