«Αριστεριστής της Δεξιάς»

Έχει ενδιαφέρον ότι πολιτικές λύσεις που στην χώρα μας  θεωρούνται ως η πεμπτουσία του "αντικαπιταλιστικού" αγώνα από ένα κομμάτι της Αριστεράς - όπως  η μείωση φορολογίας των μισθωτών και η αύξηση αυτής των τραπεζών και των μεγάλων εταιριών,οι εθνικοποιήσεις και άλλα παρόμοια - γίνονται πράξη από μια κυβέρνηση της Δεξιάς στην Ουγγαρία.

Περισσότερα για αυτό το θέμα στο άρθρο του Κ. Βεργόπουλου «Αριστεριστής της Δεξιάς» που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Επίκαιρα" στις 24/2/11.

Βίκτορ Ορμπάν

H μικρή Ουγγαρία των 10 εκατομμυρίων κατοίκων ασκεί την ευρωπαϊκή προεδρία κατά το πρώτο εξάμηνο του 2011. Όμως, ο δεξιός Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Ορμπάν αντιμετώπισε ψυχρολουσία, όταν παρουσίασε το πρόγραμμά του στο Ευρωκοινοβούλιο στις 19 Ιανουαρίου. Επιτέθηκαν εναντίον του οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές και οι Οικολόγοι με τον Κον-Μπεντίτ, οι οποίοι τον κήρυξαν «Ευρωπαίο Τσάβες» και «εθνικολαϊκιστή». Άμεση αιτία: η αντίληψή του περί «ισορροπημένης ενημέρωσης» από τα ΜΜΕ, που θεωρήθηκε φασιστική. Απώτερος λόγος: οι τοποθετήσεις του στο οικονομικό πρόβλημα της χώρας του. Το δημόσιο χρέος έφτασε το 82% του ΑΕΠ και ο 47 ετών συντηρητικός πρόεδρος ενοχοποιεί γι’ αυτό την προηγούμενη πολυετή σοσιαλιστική –πρώην κομουνιστική– κυβέρνηση. Η ουγγρική Αριστερά, προκειμένου να εξασφαλίζει την κοινωνική ειρήνη, δεν φορολογούσε αρκετά ούτε το λαό ούτε τους πλούσιους, χρηματοδοτώντας τις ανάγκες της μέσω εσόδων από ιδιωτικοποιήσεις του δημόσιου και κοινωνικού πλούτου και κρατικού δανεισμού.

Λιβύη και Αριστερά

Αναδημοσίευση από την ΑΥΓΗ

του Νικόλα Σεβαστάκη

Εδώ και δυο μήνες στο χώρο της Αριστεράς, σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα, περίσσεψαν οι αναλύσεις για τις αραβικές εξεγέρσεις. Πολλές και ενδιαφέρουσες ματιές, μεταφράσεις κειμένων που φώτιζαν ιστορικές καταβολές, κοινωνικές και θρησκευτικές ιδιαιτερότητες. Και βέβαια όλα αυτά με έμφαση στο γεωπολιτικό βάρος των σημερινών ρηγμάτων, στις συσχετίσεις τους με την καπιταλιστική κρίση, το ενεργειακό πρόβλημα, τη σχέση των ηγετικών ελίτ της Δύσης με φαύλα καθεστώτα και εγκληματικές δυναστείες.

Αυτή όμως η κινητικότητα στο επίπεδο της ανάλυσης και της πληροφόρησης σημαδεύτηκε από την ανυπαρξία κάποιας –συμβολικής– κινηματικής διάθεσης για συμπαράσταση στις λαϊκές εξεγέρσεις των Αράβων. Πυρετός λόγου και απροθυμία ή περίεργες σιωπές στο επίπεδο της ορατής πράξης. Η «υψηλή πολιτική» –μέχρι και η λεπτομερής εξιστόρηση των φυλετικών διαστάσεων της σύγκρουσης στη Λιβύη– σα να κατάπιε τους λόγους της δέσμευσης και το επείγον της πολιτικής αλληλεγγύης. Και το άγχος για διαφοροποίηση από τον («αστικό»;) ανθρωπισμό και τη λιτανεία των αφηρημένων οικουμενικών αξιών να τροφοδοτεί, με λίγες εξαιρέσεις, προσεγγίσεις οι οποίες έψαχναν στις σχισμές της ζωντανής και θερμής Ιστορίας να βρουν τις «δομές» που θα τις δικαιώσουν.

Ο Καντάφι παραμένει ακόμα πολύτιμος για την Δύση...

Ο Αντόρνο διηγείται κάπου μια ιστορία που έγραψε, αν δεν με απατά η μνήμη μου, ο Λέσιγκ. Μια ομάδα χριστιανών ναυαγών έχει καταφέρει να διασώσει, ανάμεσα σε άλλα που πρόλαβε να γλιτώσει απ' το νερό, μία Βίβλο, η οποία γίνεται πνευματικό της αποκούμπι και παρηγοριά. Καθώς οι αποκομμένοι ναυαγοί φτιάχνουν κοινότητα και αναπαράγονται, και καθώς δεν υπάρχει επαφή με τον έξω κόσμο, η Βίβλος αρχίσει να φθείρεται και να φθείρεται από τη χρήση και την επαφή με τα στοιχεία της φύσης, ώσπου στο τέλος έρχεται μια γενιά για την οποία το μόνο που έχει απομείνει από τη Βίβλο είναι το σκληρό εξώφυλλο, το οποίο η γενιά αυτή μελετά ωσάν να περιείχε κάποια ανεξήγητη και υπερβατική σοφία, μιας και το μόνο που γνωρίζει πια είναι ότι αυτό είναι το βιβλίο που μελετούσαν όλες οι γενιές των προγόνων της.

Κάποιες φορές σκέφτομαι ότι η θέση που υπέχει ο μαρξισμός σήμερα δεν διαφέρει πολύ από την μοίρα αυτής της αποσκελετωμένης και χωρίς περιεχόμενο Βίβλου.

(από την ιστοσελίδα Radical Desire )

Η πολιτική αδυναμία της Αριστεράς να αναλύει την συγκυρία έχει ως αποτέλεσμα να βγάζει “γραμμή” με βάση προκατασκευασμένα ιδεολογικοπολιτικά σχήματα που κουβαλάει από το παρελθόν της. Αυτή η αδυναμία αναδείχτηκε πρόσφατα στις προσεγγίσεις που κάνει για τις εξελίξεις στην Λιβύη. Ο παραδοσιακός αντιιμπεριαλιστικός βερμπαλισμός υποκατέστησε την “συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης” και αναπαρήγαγε τα γνωστά μοτίβα πολιτικών απόψεων που έχουν επαναληφθεί μονότονα για την Γιουγκοσλαβία, το Ιράκ, το Αφγανιστάν...

Κι όμως όλες αυτές οι περιπτώσεις είναι εντελώς διαφορετικές και δεν τσουβαλιάζονται στο ίδιο αντιιμπεριαλιστικό καλάθι με τον απλοϊκό τρόπο που το κάνει ένα μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς.

Στο Ιράκ για παράδειγμα οι ιμπεριαλιστές ως πρώτιστο στόχο ενάντια στο καθεστώς ήταν η φυσική του εξόντωση του Σαντάμ Χουσείν. Τον είχαν επικηρύξει μάλιστα για αρκετά εκατομμύρια δολάρια. Εξάλλου είναι και ιστορικά επιβεβαιωμένο ότι σε αυταρχικά καθεστώτα αρκεί να εξοντωθεί ο “αρχηγός” για να καταρρεύσει το καθεστώς.

Με την επέμβαση στην Λιβύη τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Μάλλον δείχνουν ιδιαίτερη φροντίδα για την επιβίωση και όχι την εξόντωση του Καντάφι, όχι μόνον ως φυσικού προσώπου, αλλά και ως αρχηγού κράτους. Φαίνεται ότι στους σχεδιασμούς της Δύσης υπάρχει ως εναλλακτικό σχέδιο αλλά και διαπραγματευτικό χαρτί απέναντι στην εξέγερση η εκδοχή διαμελισμού της Λιβύης. Ο Καντάφι ήταν και παραμένει πολιτικό υποχείριο της Δύσης. Εκείνοι που δεν ελέγχονται είναι οι εξεγερμένοι. Αν αυτή την στιγμή ο Καντάφι έφευγε από την μέση, ο έλεγχος της διάδοχης κατάστασης και η προστασία των συμφερόντων των δυτικών στην περιοχή κινδυνεύει. Kαταστρέφουν την αεροπορία του και να περιορίζουν την στρατιωτική του ισχύ, ταυτόχρονα όμως τον προστατεύουν και τον διατηρούν στην εξουσία.

Υπάρχουν και ορισμένοι “αντιιμπεριαλιστές” όπως ο Πούτιν, η Μέρκερ που είναι αντίθετοι με την στρατιωτική επιβολή του αποκλεισμού πτήσεων στην Λιβύη και την καταστροφή τμημάτων του στρατιωτικού μηχανισμού του Καντάφι και δεν συμμετέχουν σε αυτή. Βέβαια δεν το κάνουν για το “καλό” του εξεγερμένου λαού αλλά γιατί θεωρούν ότι θα ήταν καλύτερο να αφήσουν τον στρατό του Καντάφι να τους εξοντώσει...

Για τις θέσεις της Γαλλικής αριστεράς μια αναλυτική ενημέρωση εδώ:

H Γαλλική Αριστερά για την επέμβαση στη Λιβύη

Επίσης, δυο ιστοσελίδες ενημερωτικές για τις εξελίξεις στην Λιβύη:

http://www.livestream.com/libya17feb

http://www.libyafeb17.com/

Οι αυτόκλητοι “υπερασπιστές” της Λιβυκής εξέγερσης...

Ήδη έχει συμπληρωθεί ένας μήνας από τις 17 Φλεβάρη που ξεκίνησαν τα γεγονότα στην Λιβύη. Και αυτό το χρονικό διάστημα είναι αρκετό για να σχηματίσουμε μια καθαρή γνώμη για το χαρακτήρα αυτής της εξέγερσης και για τους λόγους για τους οποίους οφείλει η Αριστερά να στηρίξει αυτή την εξέγερση. Πρόκειται για μια από τις πιο μαχητικές και πιο ηρωικές εξεγέρσεις, το μέλλον της οποίας δεν θα κριθεί στο επίπεδο της πολιτικής αλλά της στρατιωτικής αναμέτρησης. Δεν γνωρίζουμε αν οι εξεγερμένοι στην Τυνησία και την Αίγυπτο θα άντεχαν ένα μήνα σε τέτοιου είδους αντιπαράθεση με τις καθεστωτικές δυνάμεις, αντιπαράθεση που έχει μετατρέψει όλη την χώρα σε εμπόλεμη ζώνη και πεδίο βομβαρδισμών.

Το καθεστώς του Καντάφι τα τελευταία χρόνια είχε αποκαταστήσει πλήρως τις σχέσεις του με την Δύση. Σήμερα όμως η Δύση στρέφεται εναντίον του και εμφανίζεται ως ο υπ' αριθμόν 1 αυτόκλητος “υπερασπιστής” της Λιβυκής επανάστασης και  έχει ξεκινήσει τη στρατιωτική δράση.

Η Δύση έχει αυτή την στάση γιατί εκτιμά ότι η εξέγερση δεν πρόκειται να σβήσει με την στρατιωτική επικράτηση των δυνάμεων του Καντάφι. Ακόμα και αν συμβεί αυτό, δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι η κατάσταση τη Λιβύη θα ηρεμήσει και θα εξουδετερωθούν όλες οι εστίες αντίστασης. Όταν ο λαός έχει οπλιστεί, δεν είναι εύκολο να επιστρέψει πίσω τα όπλα. Με αυτά τα δεδομένα, η Δύση στηρίζει την εξέγερση γιατί θέλει να έχει όσο το δυνατόν καλύτερες σχέσεις με το διάδοχο καθεστώς του Καντάφι.

Το πραγματικό δίλημμα που τίθεται στην Αριστερά είναι αν θα είναι με το μέρος των εξεγερμένων ή με τον Καντάφι. Και σε αυτό δίλημμα θα πρέπει να απαντήσει με ειλικρίνεια, αλλά και γνώση όλων των συνεπειών μιας τέτοιας θέσης. Το δίλημμα, αν θα είναι με τους “ιμπεριαλιστές” ή με τους “λαούς”, είναι ψεύτικο γιατί δεν είναι αυτή η κυρίαρχη αντίθεση η οποία προσδιορίζει τις πολιτικές εξελίξεις στην Λιβύη και σφραγίζει τον χαρακτήρα της εξέγερσης.

Όμως, για κάποιες δυνάμεις της Αριστεράς το ζήτημα της Λιβυκής επανάστασης και της τύχης της, θεωρείται δευτερεύον. Εκτιμούν ότι αυτό που κρίνεται σήμερα στην Λιβύη είναι η αντιπαράθεση του Καντάφι με τους ιμπεριαλιστές. Και είναι προφανές ότι σε κάθε παρόμοιο δίλημμα, δεν μπορεί η Αριστερά να είναι με τους ιμπεριαλιστές...

Μερικοί μάλιστα το παρακάνουν! Ο Γιώργος Δελαστίκ (εφημερίδα ΠΡΙΝ) αφήνει σαφή υπονοούμενα για τους εξεγερμένους, ότι υποκινούνται από την Δύση: “ Μετά την ολοκληρωτική επικράτηση των στρατιωτικών δυνάμεων του Καντάφι επί των αντιπάλων του και την αποτυχία της οργανωμένης ένοπλης εξέγερσης εναντίον του, οι Αμερικανονατοϊκοί αποφάσισαν να ανατρέψουν οι ίδιοι τον Μουαμάρ Καντάφι.” και συνεχίζει παρακάτω: "Από τη στιγμή που θα εκδηλωθεί η αμερικανονατοϊκή επίθεση, αλλάζει ο χαρακτήρας του πολέμου. Από εμφύλιος μετατρέπεται σε εθνικός αμυντικός πόλεμος, με τον Καντάφι να ηγείται αντικειμενικά των λιβυκών δυνάμεων που αντιστέκονται στους ιμπεριαλιστές επιδρομείς. Αντιθέτως και ανεξάρτητα από το πώς ξεκίνησαν, οι αντικανταφικοί δρουν ως δοσίλογοι συνεργάτες των ξένων επιδρομέων εναντίον της χώρας τους και περιμένουν από τους επίδοξους κατακτητές να τους διορίσουν ως κυβέρνηση!"

Το ΕΕΚ, που παλαιότερα προωθούσε τα βιβλία του “σοσιαλιστή” Καντάφι στην χώρα μας, στην προκήρυξη του με τον τίτλο “Σταματήστε την ιμπεριαλιστική επίθεση κατά της Λιβύης”, εκφράζει ταυτόσημες θέσεις για τους εξεγερμένους με αυτές του Γ. Δελαστίκ: “Αυτοί που στήριζαν μέχρι χθες τον Καντάφι, τώρα έρχονται να «απελευθερώσουν» το λαό της Λιβύης για να στήσουν ένα φιλο-ιμπεριαλιστικό προτεκτοράτο στην περιοχή, τεμαχίζοντας ίσως τη Λιβύη με τη βοήθεια των ντόπιων προθύμων αντιπολιτευόμενων του Εθνικού Μεταβατικού Συμβουλίου.”

Ένα μεγάλο μέρος της υπόλοιπης “αντιιμπεριαλιστικής” Αριστεράς, παρ' όλο ότι δηλώνει ότι είναι με το μέρος της εξέγερσης, αναδεικνύει σε κύριο ζήτημα την “ιμπεριαλιστική” παρέμβαση. Ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα αυτής της στάσης είναι οι δηλώσεις της Α. Παπαρήγα στην συγκέντρωση που οργάνωσε το ΚΚΕ στις 20/3 στο Σύνταγμα: “Γιουγκοσλαβία, Ιράκ, Αφγανιστάν, τώρα η Λιβύη, για τέταρτη φορά η Ελλάδα, με ευθύνη βεβαίως της ελληνικής κυβέρνησης, συμμετέχει σε ένα μεγάλο έγκλημα. Στο έγκλημα του άδικου, βρώμικου, ιμπεριαλιστικού πολέμου, με αντάλλαγμα τη συμμετοχή σε ένα κομμάτι από τη πίτα των πετρελαίων, με αποτέλεσμα την ένταση της κρίσης, τα νέα βάσανα για όλους τους λαούς της περιοχής».

Με τον ίδιο κατηγορηματικό τρόπο για συμφέροντα του λιβυκού λαού αποφαίνεται και το ΝΑΡ, στην ανακοίνωσή του με τον τίτλο Όχι στην ιμπεριαλιστική επέμβαση στη Λιβύη!: “Οι αποφάσεις αυτές δεν έχουν σε τίποτα να κάνουν με την προστασία του λιβυκού λαού, για την οποία οι ιμπεριαλιστές των ΗΠΑ, της Γαλλίας, της Αγγλίας, της Ιταλίας και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών δεν έχουν το παραμικρό ενδιαφέρον.”

Αν πραγματικά στηρίζουμε την Λιβυκή εξέγερση, θα πρέπει να σεβόμαστε το δικαίωμα των εξεγερμένων να προσδιορίζουν οι ίδιοι τους συμμάχους τους και τους αντιπάλους τους. Το μέλλον της εξέγερσης ανήκει σε αυτούς, που σήμερα δίνουν και την ζωή τους απέναντι στα καθεστωτικά στρατεύματα του Καντάφι. Αν οι εξεγερμένοι - που χθες είχαν ζητήσει την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στη Λιβύη - σήμερα πανηγυρίζουν για τους βομβαρδισμούς ενάντια στο στρατό του Καντάφι από στρατιωτικές δυνάμεις της Δύσης, στο όνομα ποιάς “πολιτικής γραμμής” θα εναντιωθούμε εμείς απέναντι σε αυτές τις επιλογές τους;

Ας δούμε μερικές αντιστοιχίες αυτής της συγκυρίας με την δική μας ιστορία. Στις αρχές του 1827 η Επανάσταση του 21 έπνεε τα λοίσθια. Στην Ηπειρωτική Ελλάδα είχε κατασταλεί και μόνο στο ανατολικό τμήμα της Πελοποννήσου παρέμενε ζωντανή. Κι εκεί, όμως, απειλείτο από τον Ιμπραήμ, που με αμείωτη ένταση συνέχιζε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις του στην Πελοπόννησο και σκόπευε να εκστρατεύσει κατά του Ναυπλίου και της Ύδρας. Όμως, η παρέμβαση των “Συμμάχων” στις 20 Οκτωβρίου του 1827 στον κόλπο του Ναβαρίνου κατέστρεψε τον τουρκικό στόλο και διέσωσε την ελληνική Επανάσταση. Στην ναυμαχία του Ναβαρίνου κρίθηκε η ύπαρξη του ελληνικού κράτους. Αν υπήρχε η σημερινή Αριστερά εκείνη την εποχή, τι στάση θα κρατούσε; Θα έκανε “πόλεμο στον πόλεμο των ιμπεριαλιστών”;

Καμένα δέντρα, στο ύψωμα του"Κλέφτη",
χτυπημένα από βόμβες Ναπάλμς

Στην πρόσφατη ιστορία, μακάρι και η Ελληνική Αριστερά να είχε ίδια διλήμματα στον εμφύλιο που έχει η Λιβυκή εξέγερση σήμερα απέναντι στις “ιμπεριαλιστικές” δυνάμεις, και τότε να υπήρχαν “ιμπεριαλιστές” έτοιμοι να προσφέρουν την “ανθρωπιστική” τους βοήθεια. Φαντάζεστε αν στο τέλος του εμφυλίου, όταν τα αεροπλάνα του εθνικού στρατού έριχναν τις πρώτες βόμβες ναπάλμ στον Γράμμο και το Βίτσι, να υπήρχε κάποια “ιμπεριαλιστική” δύναμη που δεν είχε υπογράψει την συμφωνία της Γιάλτας για το μοίρασμα του κόσμου και να παρενέβαινε για “ανθρωπιστικούς λόγους” με τα δικά της αεροπλάνα για να επιβάλει “ζώνη απαγόρευσης πτήσεων” στις εμπόλεμες περιοχές. Τι θα έλεγε τότε η Αριστερά; Δεν θέλουμε την βοήθεια των ιμπεριαλιστών, γιατί περιμένουμε τα “σοβιετικά” αεροπλάνα; Δυστυχώς αυτά τα αεροπλάνα δεν ήρθαν ποτέ! Και αυτό το “τραύμα” η δική μας Αριστερά δεν το έχει ξεπεράσει ακόμα...

MAXHTIKO ΚΙΝΗΜΑ ΑΝΕΡΓΩΝ ΤΩΡΑ!

Από το 4ο τεύχος της εργατικής εφημερίδας ΔΡΑΣΗ που κυκλοφορεί

O μεσαίωνας και η βαρβαρότητα στη ζωή και στα δικαιώματα μας είναι πια εδώ. Η φτώχια, η αβεβαιότητα, και η εξαθλίωση που επέλεξαν για μας τα αφεντικά, η κυβέρνηση, οι εθνικοί και υπερεθνικοί συνεργάτες τους είναι τώρα μια πραγματικότητα που βιώνουμε όλοι.

Αφού για δεκαετίες οι εργοδότες πλούτισαν και θησαύρισαν από την υπερεκμετάλλευση όλων των εργαζομένων (με την αζημίωτη στήριξη κυβερνήσεων, πολιτικών εκπροσώπων και συνδικαλιστικών ηγεσιών), αφού πετσόκοψαν και κατάργησαν κάθε δικαίωμα και κατάκτηση, μας ζητάνε να ξαναπληρώσουμε το μεγάλο τους φαγοπότι επικαλούμενοι την καπιταλιστική τους κρίση που δημιουργήσανε οι ίδιοι χωρίς όμως να την νοιώσουνε ποτέ.

Με πρόσχημα το εξωτερικό χρέος και το δημόσιο έλλειμμα που εκτοξεύσανε στα ύψη για την πάρτη τους, συνεταιρίζονται για μια ακόμα φορά με την υπερεθνική κλίκα των ΔΝΤ, ΕΚΤ και ΕΕ για να διασφαλίσουν τις τράπεζές τους, τα κέρδη τους, τη διαχρονική τους ευημερία, στέλνοντας εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους στον καιάδα της ανεργίας και δημιουργώντας νέες γενιές δίχως προοπτική και μέλλον. Καταργούν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και τους κατώτερους μισθούς, μας θέλουν να δουλεύουμε σε συνθήκες σύγχρονων σκλάβων, με την καθημερινή “δουλειά” των ΜΜΕ, φοβισμένους και ανήμπορους να αντιδράσουμε.

Για τους εργοδότες και τους εκπροσώπους τους ήμασταν πάντα μηχανές παραγωγής πλούτου, αύξηση στο ΑΕΠ τους, ποσοστά στους δείκτες ανάπτυξης και στις δημοσκοπήσεις τους, μα ποτέ όμως άνθρωποι με ανάγκες και δικαιώματα για αυτά που εμείς παράγουμε και είμαστε δημιουργοί. Τώρα μας πετούν στο δρόμο κατά εκατοντάδες χιλιάδες από τις διαδικασίες της παραγωγής τους, πληθαίνοντας τα στατιστικά τους ευρήματα αλλά και την οργή και το μίσος των εξαθλιωμένων και νεόπτωχων προλετάριων.

Είναι ανάγκη άμεσα -τώρα- στον εκβιασμό της πείνας και της εξαθλίωσης, της ηττοπάθειας και της ατομικής ευθύνης και ενοχής, οι εκατοντάδες χιλιάδες άνεργοι, “μαύροι”, έλληνες και μετανάστες εργάτες να ορθώσουμε ένα κίνημα συλλογικής δράσης και αλληλεγγύης για την πραγμάτωση των άμεσων βιοποριστικών στόχων (επίδομα χωρίς προϋποθέσεις, ιατροφαρμακευτική κάλυψη, δωρεάν μετακινήσεις, συντάξιμος χρόνος, ριζικές μειώσεις στα είδη πρώτης ανάγκης) και καθοριστικής συμβολής στην ολική ρήξη με τα αφεντικά και το κράτος.

Η δημιουργία ενός τέτοιου κινήματος θα πρέπει να έχει στον πυρήνα της την αμεσοδημοκρατική συγκρότηση επιτροπών βάσης συνελευσιακού χαραχτήρα ανά κλάδο, δήμο, γειτονιά και περιοχή, σε αντιπαράθεση με τον καθεστωτικό συνδικαλισμό και την μεσολάβηση, με άμεση και αποτελεσματική δράση στα πλαίσια της ανυπακοής στις πολιτικές και τους θεσμούς που επιβάλλουν και συντηρούν την ταξική κυριαρχία, με παραστάσεις, διαμαρτυρίες, διαδηλώσεις και καταλήψεις σε υπηρεσίες οργανισμούς και εργοδοτικές ενώσεις. Παράλληλα και σε συντονισμό με τα αγωνιζόμενα τμήματα του εργατικού κινήματος, θα εντάσσει την πάλη του σε ένα ενιαίο σχεδιασμό δράσης εργαζομένων, ανέργων, υποαπασχολούμενων, υπονομεύοντας την ταξική ειρήνη και οξύνωντας τον κοινωνικό πόλεμο για την ανατροπή.

Σημαντική πλευρά σε ένα τέτοιο κίνημα είναι η αλληλοβοήθεια με ταμείο, συλλογικές κουζίνες, εναλλακτικές μορφές συνεύρεσης και ψυχαγωγίας σε στέκια και χώρους αυτοδιαχειριζόμενους, που θα ενισχύουν την αντιεμπορευματοποίηση στον τρόπο ζωής και θα συμβάλουν στην προοπτική της χειραφέτησης και της συνολικής απελευθέρωσης.

Βασίλης Διαμάντης

Άνεργος από το χώρο του βιβλίου

Η “Παρισινή Κομμούνα” και η σύγχρονη αριστερά... (ΙΙ)

Πριν μερικές μέρες, με αφορμή τα 140 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα είχαμε δημοσιεύσει το κείμενο "Πόλεις και Επανάσταση : Η Κομμούνα του Παρισιού, 1871" από το βιβλίο “Τhe City and the Grassroots” του Manuel Castells, σε μετάφραση της Ελένη Πορτάλιου. Σήμερα δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα για το ίδιο θέμα από το βιβλίο του Alain Badiou “Η κομμουνιστική υπόθεση” (Εκδόσεις Πατάκη, 2009)

Την ίδια εκείνη στιγμή ο Μαρξ πρότεινε έναν απολογισμό της Κομμούνας ο οποίος εγγράφεται εξολοκλήρου στο ζήτημα του κράτους. Κατά τη γνώμη του είναι η πρώτη περίπτωση στην ιστορία όπου το προλεταριάτο επωμίζεται τη μεταβατική λειτουργία της διεύθυνσης ή διοίκησης ολόκληρης της κοινωνίας. Από τις πρωτοβουλίες και τα αδιέξοδα της Κομμούνας συνάγει το συμπέρασμα ότι η κρατική μηχανή δεν πρέπει να «καταληφθεί» ή να «τεθεί υπό κατοχή» αλλά να συντριβεί.

Ειρήσθω εν παρόδω ότι το κύριο ελάττωμα αυτής της ανάλυσης είναι πιθανώς το ότι υποθέτει πως το ζήτημα της εξουσίας βρίσκεται όντως στην ημερήσια διάταξη μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 1871. Εξ ου και οι επίμονες «κριτικές», που έγιναν μάλιστα κοινοί τόποι: αυτό που έλειπε στην Κομμούνα ήταν μια ικανότητα λήψης αποφάσεων. Αν είχε αμέσως κινηθεί εναντίον των Βερσαλλιών, αν είχε κατάσχει τον χρυσό της Τράπεζας της Γαλλίας... Κατά τη γνώμη μου, αυτά τα «αν» στερούνται πραγματικού περιεχομένου. Η Κομμούνα δεν είχε στην πραγματικότητα ούτε τα μέσα να ανταποκριθεί έμπρακτα σε αυτά τα ζητήματα, ούτε καν πιθανώς τα μέσα να τα σκεφτεί.

Στην πράξη ο απολογισμός του Marx είναι διφορούμενος. Αφενός πλέκει το εγκώμιο όλων όσοι φαίνονταν να κινούνται προς την κατεύθυνση της διάλυσης του κράτους και ειδικότερα του κράτους έθνους, θα αναφέρει σχετικά την απόρριψη κάθε επαγγελματικού στρατού προς όφελος του άμεσου εξοπλισμού του λαού· το γεγονός ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να είναι αιρετοί και ανακλητοί το τέλος του χωρισμού των εξουσιών προς όφελος μιας αρχής [instance] που θα ήταν άμεσα διαβουλευτική και συγχρόνως εκτελεστική· τον διεθνισμό (ο εντεταλμένος επί των οικονομικών της Κομμούνας ήταν Γερμανός, οι στρατιωτικοί διοικητές Πολωνοί κτλ.). Αφετέρου, ωστόσο, θεωρεί άξιες λύπησης ορισμένες ανικανότητες οι οποίες de facto είναι κρατικές ανικανότητες: η αδυναμία του στρατιωτικού συγκεντρωτισμού, η αδυναμία να προσδιοριστούν οι οικονομικές προτεραιότητες ή ακόμη και οι αδέξιοι χειρισμοί στο εθνικό ζήτημα, στο κάλεσμα προς τις άλλες πόλεις, σε όσα ελέχθησαν ή δεν ελέχθησαν για τον πόλεμο με την Πρωσία ή στο ζήτημα της συσπείρωσης των μαζών της υπαίθρου.

Είναι εντυπωσιακό να διαπιστώνουμε ότι είκοσι χρόνια αργότερα ο Ένγκελς, στον πρόλογο που έγραψε το 1891 για μια επανέκδοση του κειμένου του Μαρξ, τυποποιεί προς την ίδια κατεύθυνση τις αντιφάσεις της Κομμούνας. Δείχνει όντως ότι οι δύο κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στο κίνημα του 1871, οι Προυντονιστές και οι Μπλανκιστές, τελικά έπραξαν τα αντίθετα από όσα απαιτούσε η ρητή τους ιδεολογία. Οι Μπλανκιστές ήσαν οπαδοί του συγκεντρωτισμού στον ύψιστο βαθμό, της ένοπλης συνωμοσίας με την οποία ένας μικρός αριθμός αποφασισμένων ατόμων παίρνουν στα χέρια τους την εξουσία και την ασκούν αυταρχικά προς όφελος της μάζας των εργατών. Κατέληξαν όμως να διακηρύξουν τη σύσταση μιας ελεύθερης ομοσπονδίας από όλες τις κομμούνες και την καταστροφή της κρατικής γραφειοκρατίας. Οι Προυντονιστές ήταν εχθρικοί απέναντι σε κάθε συλλογική οικειοποίηση των μέσων παραγωγής και υπερασπιστές της μικρής «αυτοδιαχειριζόμενης» επιχείρησης. Μολαταύτα, κατέληξαν να υποστηρίζουν το σχηματισμό τεράστιων εργατικών ενώσεων με στόχο την άμεση διεύθυνση της μεγάλης βιομηχανίας. Ο Ένγκελς συμπεραίνει με απόλυτα φυσικό τρόπο ότι η αδυναμία της Κομμούνας έγκειται στο ότι οι ιδεολογικές μορφές δεν ήσαν προσήκουσες στις κρατικές αποφάσεις. Και ότι ο απολογισμός αυτής της αντίθεσης είναι απλούστατα το τέλος του μπλανκισμού και του προυντονισμού προς όφελος του «μαρξισμού» και μόνον αυτού.

Όμως το ρεύμα που αντιπροσωπεύουν ο Μαρξ και ο Ένγκελς το 1871, ή ακόμη και πολύ αργότερα, ως προς τι βρισκόταν σε προσήκουσα αντιστοιχία με την κατάσταση; Με ποια συμπληρωματικά μέσα θα είχε προικίσει την Κομμούνα η υποτιθέμενη ηγεμονία του;

Εν τοις πράγμασι τα διφορούμενα του απολογισμού του Μαρξ θα αρθούν, για πάνω από έναν αιώνα, από το σοσιαλδημοκρατικό σχήμα και έπειτα από τη λενινιστική του ριζοσπαστικοποίηση, δηλαδή από το θεμελιώδες μοτίβο του κόμματος.

Πειράματα αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης στη Λατινική Αμερική

Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου – Χάρτου Αττικής Λόντου 6 & Μεσολογγίου, Εξάρχεια 210-3820537, sylyp_vivliou@yahoo.gr, www.bookworker.gr επειδή η γνώση είναι δύναμη στον αγώνα για μια καλύτερη ζωή, στον αγώνα για μια άλλη κοινωνία… επειδή ως εργαζόμενοι έχουμε ανησυχίες, προβληματισμούς, ιδέες, οράματα… επειδή ως βιβλιοϋπάλληλοι ζούμε τόσο κοντά στον κρυμμένο θησαυρό των τυπωμένων σελίδων… επειδή ο ορίζοντας των συνδικάτων δεν σταματά στις οικονομικές και θεσμικές διεκδικήσεις… Δευτέρα 21/3, 7.30 μ.μ. ΘΕΜΑ: «Πειράματα αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης στη Λατινική Αμερική» εισηγητής: Σταύρος Σταυρίδης (πανεπιστημιακός, μέλος της Συντακτικής Ομάδας του περιοδικού "ΑΛΑΝΑ").

Η “Παρισινή Κομμούνα” και η σύγχρονη αριστερά...

Σαν σήμερα, στις 18 Μαρτίου 1871, ξεσπά στο Παρίσι η εξέγερση και η προσπάθεια εγκαθίδρυσης της Παρισινής Κομμούνας. Η Παρισινή Κομμούνα περικλείει την “αρχή” και το “τέλος” του υπαρκτού κομμουνισμού: Η κυρίαρχη εκδοχή του κομμουνιστικού κινήματος - στα 140 χρόνια που μας χωρίζουν από την Παρισινή Κομμούνα – αποτελεί μια μια έμπρακτη προσπάθεια απάντησης στο βασικό πολιτικό ζήτημα που “δημιούργησε”: την δυνατότητα μιας ανεξάρτητης προλεταριακής πολιτικής. Ταυτόχρονα αποτέλεσε και μια ελλειπτική πραγμάτωση της υπέρβασης στην οποία απέβλεπε αυτή η πολιτική: Την άλλη κοινωνία που θα αντικαταστήσει τον καπιταλισμό. Όπως έγραψε ο Φ. Φ. Ένγκελς, στην εικοστή επέτειο της Παρισινής Κομμούνας, προλογίζοντας στο έργο του Κ. Μαρξ "Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία": “Τον τελευταίο καιρό, το σοσιαλδημοκράτη φιλισταίο τον πιάνει ξανά ένας ιερός τρόμος όταν ακούει τις λέξεις: Δικτατορία του προλεταριάτου. Ε, λοιπόν κύριοι, θέλετε να μάθετε τι λογής είναι αυτή η δικτατορία; Κοιτάξτε την Παρισινή Κομμούνα. Αυτή ήταν η δικτατορία του προλεταριάτου.”

Όμως, οι κομμουνιστές έπαψαν να ενδιαφέρονται πραγματικά για την πολιτική αξία αυτού του συμβάντος, από την στιγμή που κυριάρχησε η αντίληψη ότι η ήττα της Κομμούνας οφείλεται (ως προς τον υποκειμενικό παράγοντα) στο γεγονός ότι δεν υπήρχε το κομμουνιστικό κόμμα για να καθοδηγήσει με συνέπεια και στρατηγική τις λαϊκές μάζες τον ταξικό αγώνα. Μέσα στον ενάμιση περίπου αιώνα που πέρασε από τότε, οι κομμουνιστές απόκτησαν και το Κόμμα τους, και το Κράτος τους.

Στο τέλος της δεκαετίας του 60 του περασμένου αιώνα, μια άλλη κομμούνα, η κομμούνα της Σαγγάης αμφισβήτησε αυτό τον δρόμο. Όμως και αυτή δεν είχε καλύτερη μοίρα από την Παρισινή Κομμούνα. Σήμερα, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού “κομμουνισμού”, μπορούμε να αρχίσουμε να ψηλαφίζουμε αυτά τα πρωταρχικά ζητήματα που έθεσε η Παρισινή Κομμούνα μέσα από την εμπειρία της κομμουνιστικής περιπέτειας.

Προς αυτή την κατεύθυνση, δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο “Τhe City and the Grassroots” του Manuel Castells, που εκδόθηκε το 1983 που αναφέρεται στην Παρισινή Κομμούνα. Η σημασία του βρίσκεται κυρίως στο γεγονός ότι δημιουργεί προβληματισμούς σε σχέση μερικά θέματα που θεωρούνται προφανή και αυταπόδεικτα στην κυρίαρχη κομμουνιστική παράδοση. Πολλές φορές τα πραγματικά προβλήματα βρίσκονται πίσω από προφάνειες που δεν τολμάμε να τις αγγίξουμε...

Πόλεις και Επανάσταση : 

Η Κομμούνα του Παρισιού, 1871

Μετάφραση της Ελένη Πορτάλιου

Εισαγωγή

Η Κομμούνα του Παρισιού έχει γενικά αντιμετωπιστεί, ιδιαίτερα στη μαρξιστική παράδοση, ως η πρώτη σημαντική προλεταριακή πολιτική εξέγερση. Για τον Λένιν, η εμπειρία της Κομμούνας κατέδειξε τη δυνατότητα ενός προσανατολισμένου πολιτικά κινήματος της εργατικής τάξης και την ανάγκη καταστροφής του αστικού κράτους για ν’ αντικατασταθεί, εάν η επανάσταση διαρκούσε, από ένα προλεταριακό κράτος. Υπάρχει, πράγματι, μια κλασική συζήτηση ανάμεσα στη λενινιστική άποψη και τη φιλελεύθερη ερμηνεία της Κομμούνας ή, με πιο γαλλικούς όρους, ανάμεσα στους Γιακωβίνους και τους Προυντονιστές. Ήταν η Κομμούνα μια διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης των ιδεωδών της δημοκρατίας όταν ήρθαν αντιμέτωπα με τη στρατιωτική ήττα του έθνους και την κατάρρευση της Δεύτερης Αυτοκρατορίας; Ή ήταν, αντίθετα, μια πολιτική επανάσταση που προήγαγε το αίτημα για πολιτική ελευθερία σε μια νέα θεσμική οργάνωση βασισμένη στο σχέδιο μιας εθελοντικής ομοσπονδίας ελεύθερων κοινοτήτων; Τα ενδιαφέροντα της έρευνάς μας είναι κάπως διαφορετικά. Χωρίς να μπορούμε σ’ αυτό το κείμενο ή να επανασυστήσουμε ή να προσπελάσουμε μια τέτοια θεμελιακή συζήτηση, θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή σε άλλα δυνατά ιστορικά νοήματα της Κομμούνας, μερικά από τα οποία είναι γεμάτα σημασία για την κατανόηση του αστικού προβλήματος.

Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα να εξερευνήσουμε την υπόθεση που ετέθη από τον μεγάλο μαρξιστή φιλόσοφο Henry Lefebvre για την Κομμούνα ως αστική επανάσταση. Αν μια τέτοια ερμηνεία ήταν ορθή, η υπερβολική ώθηση της Κομμούνας πάνω στην πολιτική και την ιδεολογία του εργατικού κινήματος θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη της ιστορικής σχέσης που εγκαθιδρύθηκε ανάμεσα στο αστικό πρόβλημα και το κοινωνικό κίνημα, που διατηρεί τον κύριο ρόλο στη διαδικασία της καπιταλιστικής εκβιομηχάνισης. Αντί να είναι μια καθυστερημένη συνέχεια της Γαλλικής Επανάστασης ή της αναγγελίας της επερχόμενης σοσιαλιστικής, η Κομμούνα θα μπορούσε, κάτω από αυτή την οπτική, να θεωρηθεί ως σημείο επαφής ανάμεσα στις αστικές αντιθέσεις και το εμφανιζόμενο εργατικό κίνημα, τόσο στις πιο αρχαϊκές πλευρές της (η επανάσταση των Ξεβράκωτων ενάντια στις αδικίες της εξουσίας) όσο και στα πιο προβλεπτικά του μέλλοντος θέματά της (η αυτοδιαχείριση της κοινωνίας). Αυτή η θεμελιώδης διάσταση της Κομμούνας, που ο Lefebvre έχει προβάλλει, έχει σε μεγάλο βαθμό απορριφθεί εξ’ αιτίας της πολιτικοποίησης της συζήτησης ανάμεσα στους μαρξιστές και τους φιλελεύθερους σε σχέση με το ιστορικό της νόημα. Ακόμα, η προσεκτική θεώρηση της μελέτης αυτής της διάστασης και η ιστορική μαρτυρία γι’ αυτή θα μπορούσαν ν’ αποδειχθούν εξαιρετικά βοηθητικά στην προσπάθειά μας να ερμηνεύσουμε τις μεταβαλλόμενες σχέσεις ανάμεσα στην πόλη, την κοινωνία και το κράτος.

Oι Kομμουνάροι

Ποιοι ήταν οι Kομμουνάροι. Ποια η κοινωνική σύνθεση της Kομμούνας (commune). Aπό πρώτη ματιά εμφανίζεται να είναι μια εργατική εξέγερση αντίθετα με την εξέγερση του 1848 ή την αντίσταση στο Coup d’ Etat (πραξικόπημα) του 1851. …O κομμουνάρος ήταν ένα μισθωτό πρόσωπο. Και αν οι υπάλληλοι ήταν ακόμα παρόντες μεταξύ των επαναστατών το 1871, τα ελεύθερα επαγγέλματα, οι εισοδηματίες, οι έμποροι, οι υπάλληλοι αριθμούσαν όλοι μαζί μόνο το 16 των ανθρώπων που συνελήφθησαν, ενώ ήταν 27 το 1851. Οι περισσότεροι κομμουνάροι ήταν χειρώνακτες εργάτες. Αλλά τί είδος εργατών; Eργάτες από βιομηχανικές δραστηριότητες και ιδιαίτερα από τη μεταλλουργία. Όμως, η εικόνα είναι πιο σύνθετη. Μεταξύ των εξεγερμένων η πιο σημαντική ομάδα και η πιο υπεραντιπροσωπευόμενη, σε σχέση με τον ενεργό Παρισινό πληθυσμό ως σύνολο, ήταν οι εργάτες κατασκευών. Αυτοί ήταν οι αντιπρόσωποι της σύγχρονης βιομηχανίας. Εξέφραζαν τη φανταστική αστική ανάπτυξη και τις δραστηριότητες αστικής ανανέωσης στο Παρίσι στη διάρκεια της Δεύτερης Aυτοκρατορίας, κάτω από τη διεύθυνση του Haussmann, ενός από τους πιο φιλόδοξους πολεοδόμους στην ιστορία. …Συνεπώς, αν είναι αλήθεια ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κομμουνάρων ήταν εργάτες, οι περισσότεροι δεν ήταν βιομηχανικό προλεταριάτο, αλλά παραδοσιακοί τεχνίτες και εργάτες στις κατασκευές που συνδέονταν με την αστική ανάπτυξη.

Για να ολοκληρώσουμε το κοινωνικό προφίλ των κομμουνάρων, πρέπει να προσθέσουμε δύο σημαντικές παρατηρήσεις. Πρώτον, η μικροαστική τάξη αντιπροσωπεύει μια καθαρή μειοψηφία μεταξύ των εξεγερμένων, όχι όμως και μεταξύ των εκλεγμένων αντιπροσώπων της Kομμούνας: υπήρχαν μόνο 25 εργάτες μεταξύ των 90 αντιπροσώπων που εκλέχτηκαν στις δημοτικές εκλογές της επανάστασης στις 26 Mαρτίου 1871. Η μεγάλη πλειοψηφία της συνέλευσης σχηματίστηκε από “μικροαστούς”, υπαλλήλους, λογιστές, γιατρούς, δασκάλους, δικηγόρους και δημοσιογράφους. Ακόμα πιο σημαντικό, η πλειοψηφία των αξιωματικών και στελεχών της στρατιωτικής δύναμης της Kομμούνας, της Garde Nationale, αποτελείτο από υπαλλήλους, τυπογράφους και μικρούς εμπόρους. Για να συνοψίσουμε, οι δράστες της Kομμούνας ήταν μόνο ένα μικρό περιθωριακό τμήμα του βιομηχανικού προλεταριάτου. …Eπομένως ο χαρακτηρισμός της Kομμούνας ως προλεταριακής εξέγερσης είναι αμφίβολος. Αντίθετα, εμφανίζεται ως λαϊκή επανάσταση, πολύ περισσότερο λαϊκή από οποιαδήποτε άλλη Παρισινή επανάσταση. Είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο το ότι δεν υπήρχε απολύτως καμμία συμμετοχή της φιλελεύθερης αστικής τάξης. Ακόμα οι κομμουνάροι δεν ήταν οι Canuts de Lyon, πρωτομάρτυρες στο βιομηχανικό ταξικό αγώνα. Ήταν οι άνθρωποι της μεγάλης πόλης στη διαδικασία μετασχηματισμού και οι πολίτες μιας δημοκρατίας σε αναζήτηση των θεσμών της. Tελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η Kομμούνα ήταν αποφασιστικά μια δράση γυναικών. O Lissagaray, αυτόπτης μάρτυρας γράφει: “Oι γυναίκες ξεκίνησαν πρώτες όπως έκαναν και στη διάρκεια της επανάστασης. Οι γυναίκες της 18ης Mαρτίου, σκληραγωγημένες από τον πόλεμο στον οποίο είχαν διπλό μερίδιο δυστυχίας, δεν περίμεναν τους άνδρες τους”.

ΛΙΒΥΗ: Ας μιλήσουμε ξεκάθαρα, τουλάχιστον εμείς

Αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ

Της Ροσάνα Ροσάντα

Όποιος είναι πιο μεγάλος στα χρόνια έχει δει περισσότερο πώς αλλάζουν οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί δυνάμεων και έχει χρέος να τρέφει λιγότερες αυταπάτες. Και αν επιπλέον θεωρεί τον εαυτό του κομμουνιστή, έχει χρέος να προσανατολίζεται ανάλογα με τις αρχές του, ακριβώς όταν γκρεμίζονται ισορροπίες και συμφέροντα.

Το Μανιφέστο δεν καταφέρνει να πει ότι η Λιβύη του Καντάφι δεν είναι ούτε μια δημοκρατία ούτε ένα προοδευτικό κράτος, και ότι η τρέχουσα απόπειρα εξέγερσης αντιτίθεται σε ένα οικογενειακό κλαν του οποίου ευχόμαστε την πτώση. Γιατί τόση προσοχή εκ μέρους μιας εφημερίδας που δε δίστασε να υποστηρίξει, μέχρι σήμερα, ακόμη και τις πιο μειοψηφικές -αλλά άξιες υποστήριξης-υποθέσεις; Δεν είναι άξιο υποστήριξης το γεγονός ότι ο κόσμος εξεγείρεται ενάντια σε μια εξουσία, που εδώ και σαράντα χρόνια, επειδή έριξε το 1969 μια μοναρχία ανδρείκελο, του αρνείται κάθε μορφή ανησυχίας και ελέγχου; Δεν τελείωσαν οι προοδευτικές αυταπάτες που πολλοί από μας, τρέφαμε στη δεκαετία του εξήντα και του εβδομήντα; Δεν είναι φανερό ότι εκφυλίστηκαν σε αυταρχικές εξουσίες; Νομίζουμε ακόμη ότι η διαχείριση του πετρελαίου και της διεθνούς θέσης της χώρας μπορεί να μείνει στα χέρια μιας επίφασης κράτους, που δεν έχει ούτε έναν στοιχειώδη διαχωρισμό των εξουσιών και ταυτίζεται με μια οικογένεια;

Πρότεινα αυτά τα ερωτήματα στο Μανιφέστο της 24ης Φεβρουαρίου, χωρίς να πάρω απάντηση. Δεν είναι απάντηση η νοσταλγία κάποιων από μας για μια εποχή που έλπιζε σε έναν τρίτο δρόμο μέσα από τις στενωπούς του ψυχρού πολέμου. Ούτε η νοσταλγία είναι η αναπόφευκτη μοίρα των ηλικιωμένων. Όποιος είναι πιο μεγάλος στα χρόνια έχει δει περισσότερο πώς αλλάζουν οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί δυνάμεων και έχει χρέος να τρέφει λιγότερες αυταπάτες. Και αν επιπλέον θεωρεί τον εαυτό του κομμουνιστή, έχει χρέος να προσανατολίζεται ανάλογα με τις αρχές του, ακριβώς όταν γκρεμίζονται ισορροπίες και συμφέροντα.

Δεν είμαστε μόνο εμείς, το Μανιφέστο, που έχουμε χάσει το μπούσουλα μπροστά στα κινήματα της νότιας όχθης της Μεσογείου. Η γαλλική κυβέρνηση έκανε χειρότερα. Η ιταλική παρέδωσε στη λιβυκή κυβέρνηση τους μετανάστες που προσπαθούσαν να αποβιβαστούν στη Λαμπεντούζα και τα ίχνη τους χάθηκαν. Η Ευρώπη, πεπεισμένη μέχρι χθες ότι Άραβας σημαίνει ισλαμιστής και συνεπώς τρομοκράτης, πρώτα στήριξε κάποιους υποτιθέμενους κοσμικούς τυράννους –ο Καντάφι παίζει ακόμα αυτό το χαρτί- μετά καθησυχάστηκε βλέποντας τις πλατείες της Τυνησίας και του Καΐρου φίσκα από μη βίαια πλήθη, υποδέχτηκε με ευχαρίστηση τη στήριξή τους από τον τυνησιακό και αιγυπτιακό στρατό, και φοβάται μόνο μια εισβολή προσφύγων.

Όμως η Λιβύη δεν είναι Αίγυπτος ούτε Τυνησία. Ο στρατός έμεινε με το μέρος της εξουσίας και η κατάσταση έγινε ξαφνικά δραματική. Μα όποιος –εκτός κι αν έχει τη στενομυαλιά του Καντάφι- είναι υπεύθυνος που η αντιπολίτευση έγινε σκληρή, διασπά την Κυρηναϊκή, αναζητά όπλα και η σύγκρουση γίνεται εμφύλιος πόλεμος; Ανάμεσα σε δυνάμεις και όπλα εντελώς δυσανάλογα; Και ποιος πρέπει να τον καταγγείλει αν όχι εμείς; Ποιος, αν όχι εμείς, πρέπει να αποδεσμευτεί από το δίλημμα ή θα αφήσεις να σε βομβαρδίσω ή στην ουσία θα προκαλέσεις έναν τρίτο «ανθρωπιστικό πόλεμο», μιας που οι ΗΠΑ άλλο που δε θέλουν; Μου φαίνεται ότι χάθηκε η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε λογικά. Η αριστερά δεν μπορεί να κάνει πολλά. Το Μανιφέστο, έτσι όπως πάει να σωθεί το καντηλάκι μας, δεν μπορεί να κάνει τίποτα, πέρα από το να υψώσει τη φωνή του ξεκάθαρα και χωρίς ασάφειες. Υπάρχει ένας τεράστιος χώρος που παλεύει, μέσα σε μια δύσκολη, άγουρη χειραφέτηση, που χρειάζεται να αποκτήσει ένα σχέδιο –δε λέω ότι πρέπει να οργανώσουμε Διεθνείς Ταξιαρχίες, αλλά με εντυπωσιάζει που κανείς δεν έχει διάθεση να προσφέρει μια βοήθεια σ’ αυτόν το λαό. Θυμάστε τα νεανικά τρεχαλητά της δεκαετίας εξήντα και εβδομήντα στο Παρίσι, στη Λισσαβώνα, στη Μαδρίτη και στη Βαρκελώνη; Στην άλλη πλευρά της Μεσογείου κανείς δε βιάζεται να πάει, εκτός από τα ταξιδιωτικά γραφεία που ανυπομονούν να τελειώσει γρήγορα αυτή η ιστορία. Τουλάχιστον δε θα έπρεπε να διστάζουμε σε ποιον θα δώσουμε τη συμπάθεια και την ενθάρρυνσή μας. Όχι εμείς.

Μανιφέστο, 9 Μαρτίου 2011

Μετάφραση Τόνια Τσίτσοβιτς

Πρώτος ήταν ο Ικαρος...

Του Γιώργου Πρασσά

Control room at Chernobyl's Reactor No. 4

Αν για τους κυβερνώντες τα πάντα ήταν ζήτημα ισορροπιών, για τους «ορθόδοξους» κομμουνιστές το ατύχημα του Τσερνομπίλ ισοδυναμούσε με δοκιμασία της πίστης τους στην ανθρώπινη πρόοδο. Και πολύ λογικά, αφού ήδη από τη δεκαετία του '50 η γοητεία του σοβιετικού μοντέλου στηριζόταν όλο και λιγότερο στη μαρξιστική «κοινωνία των ελεύθερα συνεταιρισμένων παραγωγών» και περισσότερο στην αίγλη της «σοσιαλιστικής τεχνολογίας», όπως αυτή αποτυπώθηκε στις διαστημικές επιτυχίες του Σπούτνικ και του Γκαγκάριν.

Αυτονόητη θεωρήθηκε έτσι η υπεράσπιση της πυρηνικής ενέργειας ως συνώνυμου της προόδου. «Η επιστημονικοτεχνική επανάσταση, σε μεγάλο βαθμό βασίζεται στην ατομική επιστήμη και τεχνική», διαβάζουμε σε άρθρο της «Πράβδα» που αναδημοσίευσε ο «Ριζοσπάστης» (22.5.86). «Η 30άχρονη και πάνω πείρα αξιοποίησης της ατομικής ενέργειας κατέδειξε την αναγκαιότητα και την ασφάλειά της. Αλλά στην εφαρμογή της κάθε νέας και περισσότερο πολύπλοκης τεχνικής κανένας δεν μπορεί να μιλά για απόλυτη σιγουριά και ασφάλεια. Η ανθρωπότητα είναι υποχρεωμένη να πληρώνει ακριβά το τίμημα για την τεχνική πρόοδο».

Αυτονόητη και η προσαρμογή της γραμμής στις τοπικές συνθήκες. «Πρώτος ήταν ο Ικαρος. Γιατί οι σοφοί αρχαίοι Ελληνες είχαν καταλάβει: η πρόοδος απαιτεί και θυσίες» («Ριζοσπάστης» 11.5.86).

Από το κείμενο του ιού: Η ΥΠΑΡΚΤΗ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΤΟΥ 1986 - Το ελληνικό Τσερνομπίλ"

"...τις τρεις τελευταίες μέρες διαβάζω συνεχώς διάφορους ειδικούς που διαβεβαιώνουν πως αυτό δεν είναι ένα νέο τσερνόμπιλ διότι εμείς οι δυτικοί είμαστε πολύ γαμάουα τύποι..."

'Ενα ωραίο ξεβράκωμα της αγοραίας αντίληψης για την ασφάλεια της πυρηνικής ενέργειας και των τρεφόμενων από αυτήν επιστημόνων, εδώ: Ξερόλας εναντίον γκοτζίλα, εναντίον γιγάντιου χταποδιού

"...Η έντονη σεισμικότητα της Ελλάδος πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε κάθε προγραμματισμό και σχεδιασμό πυρηνικών εργοστασίων, δεν αποτελεί όμως αποτρεπτικό παράγοντα. Υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων σε σαφώς σεισμικές περιοχές (π.χ. στην Καλιφόρνια και Ιαπωνία) χωρίςκανένα σοβαρό πρόβλημα..."

Η τελευταία επιθυμία της Ακαδημίας Αθηνών : Πορίσματα της Ομάδας Εργασίας της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών επί του θέματος «Πυρηνική Ενέργεια και Ενεργειακές Ανάγκες της Ελλάδος»

ΥΓ. Την ίδια στιγμή, που ο εκλεκτός των αντιιμπεριαλιστών και της Μέρκελ δικτάτορας προελαύνει προς την Βεγγάζη: aljazeera -spotlight/libya/  και  οι σαουδάραβες επεμβαίνουν στις διαδηλώσεις του Μπαχρέιν:  aljazeera -/news/middleeast/