Ομπίντα, Οι τελευταίες ώρες του Νίκου Ζαχαριάδη

Φωτογραφία-ερωτήσεις-επεξεργασία βίντεο: Άγγελος Καλοδούκας

Στο Ίδρυμα Μιχάλη Κακογιάννη και μέχρι τις 31 Ιανουαρίου 2017 παίζεται ένα πολύ σημαντικό θεατρικό έργο. Ο Γιώργος Κοτανίδης, στο θεατρικό που έγραψε και πρωταγωνιστεί, αναπαριστά τις τελευταίες ώρες του Νίκου Ζαχαριάδη πριν την αυτοκτονία του με απαγχονισμό. Στις τελευταίες του στιγμές ο Ζαχαριάδης γράφει ένα «μήνυμα από την άλλη μεριά», θυμάται τη ζωή του, τις πράξεις και αποφάσεις του, συνομιλεί με το φάντασμα του Κώστα Λουλέ, φέρνει στο νου του στελέχη του ΚΚΕ που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην καθαίρεσή του το 1956 και τη διαγραφή του το 1967.

Ομπίντα στα ρωσικά σημαίνει πίκρα, κακοκάρδισμα. Ο Νίκος Ζαχαριάδης πέρασε τα τελευταία δεκαεφτά χρόνια της ζωής του εξόριστος στη Σιβηρία. Αυτοκτόνησε την 1η Αυγούστου του 1973 με απαγχονισμό στο Σουργκούτ της Σιβηρίας, αλλά από την ΚΕ του ΚΚΕ ανακοινώθηκε ότι πέθανε από καρδιολογικά αίτια. Μόλις το 1989 αποκαλύφθηκε η αυτοκτονία του. Η σορός του Νίκου Ζαχαριάδη μεταφέρθηκε στην Ελλάδα το 1991 και κηδεύτηκε στο 1ο Νεκροταφείο, με πρωτοβουλία της οικογένειάς του και της ΚΕ του ΚΚΕ.

Ο Γιώργος Κοτανίδης δεν έχει σκοπό να «δικαιώσει» ή να «καταδικάσει» τον Νίκο Ζαχαριάδη. Η προσπάθειά του, όπως μας λέει και ο ίδιος στη συνέντευξη που παραθέτουμε, είναι αναστοχαστική. Μέσα από το αξιόλογο αυτό πόνημά του μας καλεί να στοχαστούμε για το τι έφταιξε στο παρελθόν για την πορεία της ελληνικής Αριστεράς, και μέσω του αναστοχασμού να βρούμε, ενδεχομένως, διόδους προς το μέλλον. Και πιστεύω ότι το κείμενο και οι ηθοποιοί υπηρετούν με τον καλύτερο τρόπο την πρόθεση του Γιώργου Κοτανίδη. Το λιτό σκηνικό που φέρνει στο νου τη ρωσική πρωτοπορία της δεκαετίας του 1920 και η μετρημένη χρήση video wall συμβάλλουν με καλαίσθητο τρόπο στην ανάδειξη τόσο της θεατρικής δραματουργίας όσο και του πολιτικού προβληματισμού. Επιπλέον, μετά την παράσταση ακολουθεί συζήτηση με το κοινό και κάποιον καλεσμένο του συγγραφέα, πράγμα που συμβάλλει να αποκτήσουν οι θεατές μια ολοκληρωμένη άποψη γύρω απ’ όσα θίγονται στο θεατρικό.