Ο «σύντροφος Χαρίλαος»

Αναδημοσίευση από το YaBasta!

 του Δημήτρη Οικονομίδη

22 Μαΐου και πολλοί θυμήθηκαν τον Χαρίλαο Φλωράκη.

Όλες αυτές οι αναφορές στον «επαναστάτη και μεγάλο αγωνιστή της Αριστεράς » με κάνουν να αναρωτιέμαι μήπως δεν κατάλαβα κάτι καλά π.χ. από την αντίθεση του ΚΚΕ σε κάθε μορφή αγώνα και εξέγερσης, που και δεν ελεγχόταν από το ίδιο αλλά και κλόνιζε το σύστημα, από τον τυφλό φιλοσοβιετισμό, από την αντιδημοκρατικότητα, από την φτώχεια έως και έλλειψη επεξεργασιών για την πραγματικότητα της Ελλάδας τουλάχιστον μεταπολιτευτικά, από το σύρσιμο του ΚΚΕ πίσω από το ΠΑΣΟΚ ή , αντίθετα, το κλείσιμο σε ένα αριστερίστικο καβούκι ανεπεξέργαστου αντι-ΠΑΣΟΚισμού κλπ κλπ. Μήπως, τέλος, δεν κατάλαβα τίποτα από το 1989, του οποίου υπήρξε από τους πρωτεργάτες ,μαζί με τον επικεφαλής του άλλου σταλινισμού, του χαμογελαστού, το Λεωνίδα Κύρκο…

Αφήνω το «στενά» πολιτικό στοιχείο για να αναφέρω ένα συμβάν που συμπυκνώνει πολλά, κατά τη γνώμη μου, τόσο για το ήθος όσο και για την πολιτική του.

Ιούλιος 1989, μετά τις εκλογές της 18ης Ιουνίου και το σχηματισμό της κυβέρνησης Τζαννετάκη , η οποία αποφασίστηκε πίσω από τις πλάτες του κόμματος ακόμα και της ΚΕ – κάτι θυμίζει; - έχουν καλεστεί μεσημεριάτικο στην αίθουσα του Περισσού, τα στελέχη αλλά και όλα τα μέλη φοιτητές ΑΕΙ και ΤΕΙ Αθήνας της ΚΝΕ και του ΚΚΕ καθώς και τα μέλη του Κ.Σ. και των βοηθητικών επιτροπών του Κ.Σ. της ΚΝΕ. Εν ολίγοις, για αυτούς που δεν γνωρίζουν την πολιτική γεωγραφία της εποχής: οργανώσεις και επιτροπές πλειοψηφικά και θερμά αντιτιθέμενες στη γραμμή του ΚΚΕ, ήδη από την περίοδο του φοιτητικών κινητοποιήσεων του 1987. Με κριτική από τα αριστερά στη δημιουργία του ΣΥΝ, στην κυβέρνηση Τζανετάκη, στο γκορμπατωφισμό αλλά και στο σταλινισμό και ευρύτερα στο σοβιετικό μοντέλο.

Ο «σύντροφος Χαρίλαος» γνωρίζει καλά, τόσο με ποιους έχει να κάνει όσο και ότι η όλη συζήτηση δεν έχει νόημα, διότι είναι εμφανές ότι η κομματική καταστολή αλλά πλέον και η αυτοκαταστολή ( εθελοδουλία ) δεν λειτουργούν πλέον για αυτούς τους ανθρώπους, που ετοιμάζονται να απελευθερωθούν. Οπότε η όλη διαδικασία εξελίχθηκε περισσότερο σε μια σαδιστική καθήλωση επί 2 ή 3 ώρες, εκατοντάδων ανθρώπων, που άκουγαν το Σύντροφο Γραμματέα , να αραδιάζει κοινοτοπίες, ιστορίες από το παρελθόν και προσωπικά ανέκδοτα με το γνωστό του τρόπο, περιμένοντας να λήξει το καθάρσιο και να φύγουμε. Ερωτήσεις έγιναν αν θυμάμαι 2 ή 3, διότι ο Χ. Φλωράκης «απαντούσε » ατελείωτα στην καθεμία.

Κάποια στιγμή, πετάει το : «Και τέλος πάντων ξέρουμε τι έγινε στις εκλογές…»

Δηλαδή: το ότι πολλοί από εμάς δεν είχαμε καν ψηφίσει το ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ… Ανεκδοτικά να πω ότι στην κεντρική προεκλογική συγκέντρωση είχαμε πάει έχοντας στην κωλότσεπη, όχι τον κλασσικό ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ αλλά το, μόλις εκδοθέν, «αντικομματικό» περιοδικό ΠΡΙΝ… Σήμερα όλο αυτό ακούγεται σαν αστείο ή σαν εξωγήινο, αλλά εκείνη την εποχή –ίσως και σήμερα….; - για πάρα πολλά μέλη της ΚΝΕ και του ΚΚΕ, αυτά τα πράγματα ήταν αδιανόητα μέχρι λίγο καιρό πριν, και από μόνα τους αποτελούσαν πράξεις εξέγερσης και ελευθερίας. Πράγμα δύσκολο για ανθρώπους που λειτουργούσαν ως τότε σαν ιεχωβάδες.

Πετάγεται ένας σύντροφος λέγοντας « Μα σύντροφε Χαρίλαε, ποιος σας τα λέει αυτά…Εμείς…». ‘Ήταν ένας από τους πιο μαχητικούς της «αιρετικής » άποψης, ήξερε καλά ότι έτσι είχε συμβεί αλλά συνηθισμένος, όπως οι περισσότεροί μας, στις κομματικές τυπολατρίες, φαντάστηκε ότι με αυτή την διαμαρτυρία θα θολώναμε τα νερά, θα γλυτώναμε από τη μήνη ή ποιος ξέρει τι….; Ότι αυτή του η παρέμβαση θα λειτουργούσε σαν κάτι του τύπου : «Είσαι ότι δηλώνεις ». Στους σκοτεινούς διαδρόμους των βυζαντινό-κομματικών διαδικασιών, αυτή η υπερβολική βαρύτητα στα λόγια και τα κείμενα ως υποκατάστατα των πράξεων συνηθιζόταν υπερβολικά (και συνηθίζεται ακόμα) …

Ο «σύντροφος Χαρίλαος» άστραψε και βρόντηξε: «Ξέρετε πολύ καλά τι λέω! Κι όποιου δεν του αρέσει να σηκωθεί να φύγει από ‘δω μέσα!...».

Παγώσαμε. Μείναμε αποσβολωμένοι. Όσο και εάν είχαμε σαφή άποψη ότι οι δρόμοι είχαν χωρίσει, το να ακούς τον «πατερούλη» του Κόμματος να μιλά σε εκατοντάδες ανθρώπους , σαν να ήμασταν τσόλια, σε ανθρώπους που μάλιστα είχαν υπάρξει η αιχμή του δόρατος για το καλύτερο και, φυσικά, για το χειρότερο, όταν μας διέταζε το κόμμα, ήταν ένα σοκ. Για πολλούς αυτή η εμπειρία ( εννοώ της περιόδου 1987 - 1989, και φυσικά δεν αγνοώ ότι είχαν υπάρξει πολλοί πριν από εμάς αλλά δεν τους αφουγκραζόμασταν) υπήρξε η αφορμή για να συναντηθούν με το ζήτημα της δημοκρατίας ως αναπόσπαστο δίδυμο ενός απελευθερωτικού επαναστατικού προτάγματος.

Κανείς δε σηκώθηκε να φύγει επί τόπου, έστω και μόνο για την αξιοπρέπειά μας…. Τόσο αντέχαμε… Τόσο είχαμε μάθει να είμαστε ραγιάδες…


ΥΓ1: το 1989 ολοκληρώνεται αυτές τις μέρες…..

ΥΓ2 : θα ρωτήσουν κάποιοι. Δυστυχώς αρκετοί. Οι οποίοι θα συμφωνήσουν με όσα έγραψα αλλά και θα προσθέσουν πολλά περισσότερα: «Μα θα μηδενίσουμε την προσφορά του ; », Η ερώτηση είναι λάθος. Διότι τα στερνά τιμούν τα πρώτα. Ή μάλλον, η ερώτηση δεν είναι «λάθος». Είναι ερώτηση ανασφάλειας, ανάγκης να γαντζωθούμε από εικόνες και είδωλα. Να αποφύγουμε το πένθος και τη σκέψη για το τώρα και το αύριο.

ΥΓ3: ο Πέτρος Παπακωνσταντίνου σε άρθρο του ανέφερε μια φράση του Χ. Φλωράκη « ο σοσιαλισμός δεν μπορεί να θεωρείται “εικόνισμα” », για να στηρίξει την επιχειρηματολογία του. Όταν αναφέρεται με τέτοιο τρόπο η άποψη κάποιου, το υπολανθάνον νόημα είναι : αυτή η άποψη αυτή έχει ειδικό βάρος, αυτός που την είπε είναι σημείο αναφοράς. Δύο τινά συμβαίνουν: ή ο Π. Παπακωνσταντίνου έχει ακόμη… αυταπάτες για το τι ήταν ο Χ. Φλωράκης, πράγμα για το οποίο η όλη πορεία, η πολιτική πρακτική και οι απόψεις του Π.Π. δεν αφήνουν περιθώριο να συμβαίνει. Είτε πρόκειται για κλείσιμο του ματιού σε κκεδογενείς δυνάμεις ( εντός και εκτός ΚΚΕ ), κοινώς ψάρεμα στα θολά νερά των προαναφερθέντων βυζαντινό-κομματικών διαδρόμων. Κοινώς : παλιά, κακά υλικά.