Οι εφοπλιστές και το “κόμμα της δραχμής”

Η βίλα «Villa Christina», για την αγορά της οποίας έλληνας εφοπλιστής έχει κονταροχτυπηθεί με τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι...

Η σχηματική αντίληψη ότι τα πολιτικά κόμματα είναι άμεσοι εκφραστές των συμφερόντων κοινωνικών ομάδων και τάξεων είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των ιδεοληψιών που κυριαρχούν σε μια μεγάλη μερίδα των πολιτικών χώρων της Αριστεράς. Ποιά είναι τα κόμματα της "πλουτοκρατίας" και ποιό είναι το κόμμα της εργατικής τάξης, είναι δεδομένα εκ των προτέρων για το ΚΚΕ και όχι μόνο. Αυτή η προσέγγιση, όχι μόνον καθαγιάζει από ταξική σκοπιά κάθε πολιτικό μηχανισμό που αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερός, αλλά κυρίως οδηγεί σε λαθεμένες πολιτικές εκτιμήσεις τόσο για τις στρατηγικές επιλογές όσο και τις συγκυριακές επιδιώξεις των κυρίαρχων τάξεων. Αυτό συμβαίνει επειδή "διαβάζει" την ταξική πάλη και τους ταξικούς συσχετισμούς μόνο από το χώρο της πολιτικής διαπάλης ανάμεσα στις πολιτικές γραμμές των κομματικών μηχανισμών.

Ο Γ. Μηλιός κάνοντας μια κριτική θεώρηση στο έργο του Ν. Πουλαντζά γράφει για αυτό το ζήτημα στο βιβλίο “Ο Μαρξισμός ως σύγκρουση τάσεων” σελ. 146:

Στο πλαίσιο του “αντιπροσωπευτικού” κοινοβουλευτικού συστήματος τα πολιτικά κόμματα αποτελούν μόνο με την μεταφορική έννοια του όρου τους εκπροσώπους των κυρίαρχων τάξεων. Ο πραγματικός εκπρόσωπος των κυρίαρχων τάξεων είναι το αστικό κράτος ως όλον. Τα αστικά κόμματα, η καλύτερα το αστικό κοινοβουλευτικό σύστημα αποτελεί απλώς ένα τμήμα αυτού του κράτους, επιτελεί μια επιμέρους λειτουργία στα πλαίσιά του: Την οργάνωση της λαϊκής “αντιπροσώπευσης” την αναπαραγωγή της συναίνεσης, την αστική πολιτική (και κοινωνική) κυριαρχία, μέσα από την κοινοβουλευτικοποίηση των διαφορετικών κοινωνικών και πολιτικών πρακτικών και αιτημάτων και την ενσωμάτωσή τους στα πλαίσια της αστικής – κρατικής στρατηγικής.

Το κοινοβουλευτικό “φιλτράρισμα” των διαφορετικών ταξικών πρακτικών (δηλαδή των πρακτικών όχι μόνο της αστικής τάξης και των συμμάχων της αλλά και της εργατικής τάξης και των συμμάχων της) κάνει έτσι δυνατή την “αντιπροσώπευσή” τους μέσα στο κράτος, επιτρέπει δηλαδή τελικά την υποταγή τους στο γενικό κεφαλαιοκρατικό συμφέρον...

Τα αστικά πολιτικά κόμματα και προγράμματα δεν διαφοροποιούνται επομένως μεταξύ τους επειδή “εκπροσωπούν” διαφορετικά τμήματα ή μερίδες των κυρίαρχων τάξεων, αλλά γιατί προωθούν και αποτυπώνουν ένα διαφορετικό τύπο “αντιπροσώπευσης” των αντιφατικών συμφερόντων των κυριαρχούμενων τάξεων στο εσωτερικό του γενικού αστικού συμφέροντος.

Η αναφορά σε αυτά τα ζητήματα γίνεται για ένα κυρίως λόγο. Για να δείξουμε πως η κριτική στους αστικούς πολιτικούς μηχανισμούς και στις πολιτικές που εφαρμόζουν δεν αρκεί για να ξεκαθαρίσει την θέση της η Αριστερά απέναντι στις στρατηγικές επιλογές του κεφάλαιου. Μερικές φορές μάλιστα μπορεί να οδηγήσει σε λάθος συμπεράσματα, όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει στο ζήτημα της Ε.Ε. και του ευρώ. Αρκετοί αριστεροί, από το γεγονός και μόνον ότι στη χώρα μας το “κόμμα της δραχμής” εκφράζεται σήμερα σχεδόν αποκλειστικά από πολιτικούς σχηματισμούς της Αριστεράς, συνάγουν το συμπέρασμα ότι η ελληνική αστική τάξη είναι προσδεμένη στο άρμα του ευρώ και της Ε.Ε., αφού κανένα κόμμα /πολιτικός εκφραστής των συμφερόντων της δεν έχει στηρίξει διαφορετική θέση. Είναι όμως έτσι τα πράγματα;

Στην Γαλλία, στην Ολλανδία, στην Αυστρία η ακροδεξιά που είναι ενάντια στην Ε.Ε. και το ευρώ τι εκφράζει; Εκεί δηλαδή - σύμφωνα με αυτή την λογική της Αριστεράς - υπάρχουν κομμάτια της αστικής τάξης που έχουν ως στρατηγική την εθνική αναδίπλωση και εκφράζονται από την ακροδεξιά ενώ στην χώρα μας μόνον η εργατική τάξη είναι αυτή που έχει ως στρατηγική επιλογή την έξοδο από στην ΕΕ και την ΟΝΕ; Ή μήπως σε αυτές τις χώρες η ακροδεξιά εκφράζει τις στρατηγικές επιλογές των λαϊκών στρωμάτων, αφού εκεί δεν υπάρχει ικανή αντι-ΕΕ αριστερά για να το κάνει; Είναι λοιπόν φανερά τα αδιέξοδα ανάλυσης της ταξικής πάλης με εργαλείο αυτή την αντίληψη που θεωρεί τα πολιτικά κόμματα άμεσους εκφραστές ταξικών συμφερόντων.

Σε παλαιότερα κείμενα μας, (όπως για παράδειγμα εδώ “Τα ΜΜΕ του ελληνικού στόλου”), θέταμε το ερώτημα: Έχετε αναρωτηθεί μήπως οι εφοπλιστές μας θα προτιμούσαν η χώρα μας να χρεοκοπήσει, να βγει από το ευρώ και να γίνει η "Αντίγκουα" της Μεσογείου; και υποστηρίζαμε την θέση ότι το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο είναι ένα από τα βασικά κοινωνικά στηρίγματα του “κόμματος της δραχμής”.

Σήμερα όπου η κρίση του πολιτικού συστήματος έχει οξυνθεί, τα ΜΜΕ έχουν υποκαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τις κρατικές λειτουργίες των πολιτικών κομμάτων, κυρίως στον τομέα της διαμόρφωσης της συναίνεσης στις στρατηγικές επιλογές του κεφάλαιου. Μέσα σε αυτό το τοπίο είναι φανερό ότι η διαπλοκή του εφοπλιστικού κεφάλαιου με τα ΜΜΕ διαμεσολαβεί προς το κράτος σαφώς με πιο αποτελεσματικό τρόπο τα συμφέροντά τους από ότι αν αυτή η διαμεσολάβηση είχε πραγματωθεί μέσω κάποιου “κόμματος των εφοπλιστών”.

Πρόσφατα στη Γαλλία η απόφαση του Μπερνάρ Αρνό μεγαλοεπιχειρηματία και πλουσιότερου ανθρώπου στη Γαλλία, να ζητήσει τη Βελγική υπηκοότητα για λόγους φορολογικούς, ξεσήκωσε θύελλα διαμαρτυριών στα Γαλλικά ΜΜΕ. Όμως στην χώρα μας τον περασμένο Ιούνιο ο εφοπλιστής Βίκτωρας Ρέστης έκανε ακριβώς ίδιες δηλώσεις, όταν ο ΣΥΡΙΖΑ δήλωνε ότι αν σχηματίσει κυβέρνηση θα καταργούσε τις φοροαπαλλαγές των εφοπλιστών. Τότε οι δηλώσεις του κ. Β. Ρέστη, όχι μόνον δεν ξεσήκωσαν θύελλα αλλά βρήκαν και υποστηρικτές στα ΜΜΕ. Ο κ. Ρέστης εκτός από εφοπλιστής είναι μεγαλομέτοχος (20%) στον Δημοσιογραφικό Οργανισμό Λαμπράκη, στο ΜΕGA και ο ουσιαστικός συνιδιοκτήτης της εφημερίδας «Πρώτο Θέμα», το οποίο λειτουργεί σήμερα ως ο βασικός αβανταδόρος της “χρυσής αυγής”, του πολιτικού μορφώματος το οποίο αποτελεί το κατεξοχήν κόμμα της “εθνικής αναδίπλωσης”.

Αυτές τις μέρες ήρθε στην δημοσιότητα έγγραφο της Ε.Ε. στο οποίο ζητά εξηγήσεις για το φορολογικό καθεστώς που διέπει το εφοπλιστικό κεφάλαιο στην χώρα μας και απαιτεί κατάργηση των φοροαπαλλαγών. Είναι φυσικό το κομμάτι εκείνο της Αριστεράς που θεωρεί ότι το ελληνικό κεφάλαιο συνολικά είναι προσδεμένο στις κυρίαρχες πολιτικές της Ε.Ε. και έχει παντρευτεί το ευρώ να βρίσκεται σε αμηχανία μπροστά σε αυτές τις εξελίξεις. Είναι αποκαλυπτικό αυτής της αμηχανίας το άρθρο που δημοσιεύεται στην “ίσκρα” όπου ο συντάκτης του απορεί για το πως “H ΚΟΜΙΣΙΟΝ ΤΟΥ ΜΝΗΜΟΝΙΟΥ... ΞΕΜΠΡΟΣΤΙΑΖΕΙ ΤΙΣ ΣΚΑΝΔΑΛΩΔΕΙΣ ΕΦΟΠΛΙΣΤΙΚΕΣ ΦΟΡΟΑΠΑΛΛΑΓΕΣ!” και επινοεί διάφορες παιδαριώδεις δικαιολογίες για να εξηγήσει τα ανεξήγητα...

Γιατί να το κρύψωμεν άλλωστε, η ΕΕ μπορεί να επιβάλει περιορισμούς στην ασυδοσία του εφοπλιστικού κεφάλαιου τους οποίους δεν μπορεί να επιβάλει στη χώρα μας ούτε το ελληνικό κράτος, ούτε βέβαια το λαϊκό κίνημα. Εξάλλου η σύγκρουση των εφοπλιστών με την Ε.Ε. δεν αφορά μόνον το φορολογικό καθεστώς. Οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας είχαν αποτελέσει στο παρελθόν πεδίο σύγκρουσης με το εφοπλιστικό κεφάλαιο, το οποίο ήθελε να παραμείνουν σε λειτουργία τα σαπιοκάραβα του στις ακτοπλοϊκές γραμμές της χώρας...

Δεν είναι μόνον η ΕΕ που ακολουθεί πιο αυστηρή πολιτική φορολόγησης του κεφάλου απ' ότι το ελληνικό κράτος αλλά και άλλα ιμπεριαλιστικά κράτη. Η πρόσφατη άρνηση του ελβετικού κράτους και των ελβετικών τραπεζών να παρέχουν στοιχεία για τις καταθέσεις ελλήνων πολιτικών σε σχετικό αίτημα της ελληνικής βουλής ήταν εκ των προτέρων δεδομένη και έγινε μόνον για να καλύψει ανάγκες της επικοινωνιακής πολιτικής στην προεκλογική περίοδο. Υπενθυμίζουμε πως το Αμερικανικό κράτος πριν τρία χρόνια αποφάσισε να φορολογήσει τους αμερικανούς πολίτες που είχαν μεταφέρει τα χρήματά τους στις ελβετικές τράπεζες, βρήκε τρόπο να το κάνει. Το 2009 είχε ψηφιστεί νόμος στο Κογκρέσο σύμφωνα με τον οποίο όποιος δώσει πληροφορίες στο κράτος δικαιούται το 30% των εσόδων που θα φέρουν οι αποκαλύψεις του. Με αμοιβή - ρεκόρ ύψους 104 εκατομμυρίων δολαρίων εξαγόρασε τον υπάλληλο Μπράντει Μπίρκενφελντ της ελβετικής τράπεζας UBS, ο οποίος «κάρφωσε» στους αμερικανικές αρχές τις πρακτικές που χρησιμοποιούσαν αμερικανοί πολίτες για να φοροδιαφεύγουν. Η ελβετική τράπεζα αναγκάστηκε να πληρώσει το 2009 στις αμερικανικές αρχές 780 εκατομμύρια δολάρια καθώς και να παραδώσει στοιχεία 4.000 Αμερικανών φοροφυγάδων σπάζοντας έτσι το απόρρητο που εγγυώνται οι ελβετικές τράπεζες. Από τους φοροφυγάδες που έπεσαν στην τσιμπίδα του το αμερικανικό κράτος κατάφερε να εισπράξει περισσότερο από 5 δις δολάρια.

Δεν θα είχαμε καμία αντίρρηση αν το ελληνικό κράτος είχε ανάλογη αποτελεσματικότητα στην φορολόγηση του κεφάλαιου και δεν μετέφερε όλα τα δημοσιονομικά βάρη στην μισθωτή εργασία. Όμως η δική μας Αριστερά περί άλλων τυρβάζει. Αποκαλυπτικές της στάσης αυτής της Αριστεράς είναι οι καθησυχαστικές δηλώσεις του Π. Λαφαζάνη προς την ντόπια αστική τάξη στις 19.05.2012 (Βήμα FM και Ράδιο 9) όπου ισχυριζόταν πως οι εξαγγελίες του Γιάννη Μηλιού για τη φορολόγηση με 1% του τζίρου των μεγάλων επιχειρήσεων είναι προσωπικές του θέσεις και δεν εκφράζουν την πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ...