Το πλήρες κείμενο της μελέτης του ΕΔΕΠΟΚ, η οποία δημοσιεύθηκε με τη υποστήριξη του Ιδρύματος Ρόζα Λούξεμπουργκ, είναι διαθέσιμο στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα.
του Γιώργου Καλαντζόπουλου
1. ΟΝΕ: ενιαίο νόμισμα χωρίς ενιαίο κράτος.
Το 1o κεφάλαιο της μελέτης που αναφέρεται στην αποτυχία της ΟΝΕ και τον ρόλο της Γερμανίας, επικεντρώνεται σε τρεις βασικές επισημάνσεις:
α) Μέσα από την ΟΝΕ, η Γερμανία κατάφερε να κυριαρχήσει στη νομισματική, αλλά και στην οικονομική και την πολιτική σφαίρα της Ευρώπης.
β) Αυτό έχει επιτευχθεί, σε μεγάλο βαθμό, σε βάρος των μισθών των Γερμανών εργαζομένων και άλλων κοινωνικών στρωμάτων χαμηλού εισοδήματος.
γ) Πλήθος ορθόδοξων οικονομολόγων έχουν από καιρό συνειδητοποιήσει ότι η Ευρωζώνη δεν διαθέτει σημαντικά εργαλεία, όπως για παράδειγμα, έναν ενιαίο μηχανισμό δημοσιονομικών μεταβιβάσεων και μια τραπεζική ένωση.
Όμως, τα προβλήματα της Ευρωζώνης δεν ανακαλύφθηκαν εκ των υστέρων από κάποιους ειδικούς της τεχνοεπιστήμης των οικονομικών, όπως επισημαίνει η μελέτη του ΕΔΕΠΟΚ. Αντίθετα ήταν γνωστά από την πρώτη στιγμή στα επιτελεία της ΕΕ. Η απόφαση ήταν ένα πολιτικό “στοίχημα”, για το οποίο το Γερμανικό κράτος είχε μεγάλες επιφυλάξεις.
Ένας απ' αυτούς που εξέφρασαν τότε δημόσια αυτές τις επιφυλάξεις ήταν και ο κ. Σόιμπλε με δημοσιεύματά του όπου επισήμανε τις ίδιες αδυναμίες για την ΟΝΕ, με αυτές που εντοπίζει σήμερα και η μελέτη του ΕΔΕΠΟΚ. Οι επιφυλάξεις του Γερμανικού κράτους για το ενιαίο νόμισμα εντοπίζονταν στο πόσο μπορεί να ασκηθεί αποτελεσματική νομισματική πολιτική από την ΕΕ εφόσον δεν διαθέτει τους αναγκαίους μηχανισμούς, ανάλογους με αυτούς που διαθέτει ένα κράτος. Οι μηχανισμοί αυτοί απουσίαζαν από την ΕΕ και δεν θα μπορούσαν να δημιουργηθούν από την μια στιγμή στην άλλη, για πολλούς και διάφορους λόγους.