Γιατί καταργήθηκε το χαρτονόμισμα των 500 ευρώ;

Πιστεύετε ότι μόνον στην Ελλάδα σηκώνουν τις καταθέσεις από τις τράπεζες και τις βάζουν σε μπαούλα; 
Στην Ελβετία χρησιμοποιούν σήραγγες ορυχείων για να αποθηκεύονται χαρτονομίσματα...

Το παρακάτω κείμενο αναφέρεται στην σχέση του χαρτονομίσματος με την πολιτική των αρνητικών επιτοκίων που εφαρμόζει η ΕΚΤ.  Είναι απόσπασμα από μια δημοσίευση του Χανς-Βέρνερ Ζιν,  η οποία πραγματεύεται την μαρξική θεωρία των κρίσεων και πώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καταστρέφει τον καπιταλισμό:  . 

...Η θεωρία της διαρθρωτικής διαρκούς οικονομικής στασιμότητας έχει βρει ιδιαίτερα ευήκοα ώτα στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ). Της παρέχει μια ευπρόσδεκτη δικαιολογία για την πολιτική της των αρνητικών επιτοκίων, η οποία, στην πραγματικότητα, εξυπηρετεί τη διάσωση των υπερχρεωμένων επιχειρήσεων και κρατών της Νότιας Ευρώπης. Εδώ και κάμποσο καιρό, τοΔιοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ έχει κάνει αρνητικό το επιτόκιο των καταθέσεων τις οποίες διατηρούν οι εμπορικές τράπεζες στις εθνικές κεντρικέςτους τράπεζες [οι οποίες είναι τμήματα της ΕΚΤ] και επιτρέπει στις εθνικές κεντρικές τράπεζες να δανείζουν χρήματα στις εμπορικές τράπεζες με αρνητικό επιτόκιο, έως και μείον 0,4 %. Το πρόβλημα του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ είναι εξής: Λόγω της ύπαρξης του ρευστού χρήματος, η ΕΚΤ μπορεί να ωθήσει τα επιτόκια στην αρνητική περιοχή μόνον μέχρι το βάθος που αντιστοιχεί στις δαπάνες της αποθήκευσης χαρτονομισμάτων σε«θησαυροφυλάκια». Άν προχωρήσει σε πιο αρνητικό μέγεθος, οι αποταμιευτές θα προτιμήσουν να κρατούν τα χρήματά τους ως μετρητά χαρτονομίσματα.

Ειδικότερα, οι μεγάλοι επενδυτές, όπως οι τράπεζες και οι ασφαλιστικές εταιρείες, έχουν τη δυνατότητα να αποθηκεύουν μετρητά σε«θησαυροφυλάκια» σχετικά χαμηλού κόστους. Γι΄ αυτό, επιλέγουν ήδη σε τεράστια έκταση ακριβώς αυτόν τον τρόπο για να ξεφύγουν από τα αρνητικά επιτόκια. Υπάρχουν ορισμένες τράπεζες που αποθηκεύουν χαρτονομίσματα σε ποσότητες πάνω από 10 δισεκατομμύρια ευρώ. Στην Ελβετία χρησιμοποιούνται σήραγγες ορυχείων για να αποθηκεύονται χαρονομίσματα.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ η αποθησαύριση των μετρητών είναι απαράδεκτη και του προκαλεί οργή. Προκειμένου να αυξηθεί το κόστος της αποθησαύρισης, το 2016 αποφάσισε να καταργήσει σταδιακά τα χαρτονομίσματα των 500 ευρώ. Με αυτό το μέτρο, αναγκάζει τους κατόχους θησαυροφυλακίων να αποθηκεύουν το ρευστό σε χαρτονομίσματα των 200 ευρώ. Επειδή η αποθήκευση χρήματος στα θησαυροφυλάκια γίνεται έτσι δυόμισι φορές πιο ακριβή, η ΕΚΤ κερδίζει λίγο περισσότερο «χώρο» για να κάνει ακόμη πιο αρνητικά τα επιτόκια.

Υπ' αυτό το πρίσμα, η θεωρία του Μαρξ περί πτωτικής τάσης του ποσοστού του κέρδους έχει γίνει επίκαιρη και έχει αποκτήσει ένα ενδιαφέρον που κανείς δεν μπορούσε να υποπτευθεί προηγουμένως. Σήμερα, το ποσοστό κέρδους του κεφαλαίου έχει προφανώς πέσει τόσο πολύ, ώστε ο μόνος τρόπος για να μπουν οι εταιρείες στον πειρασμό να επενδύσουν, είναι να επιλέξει κάποιος τα πιο ακραία μέσα· να χρηματοδοτεί τις εταιρείες σχεδόν πετώντας τα χρήματα, δηλαδή, τελικά, ακόμη και να τις «πληρώνει» για να δανείζονται χρήματα και να τα επενδύουν...

Όμως το μεγαλύτερο ενδιαφέρον που παρουσιάζει το κείμενο του Χανς-Βέρνερ Ζιν δεν βρίσκεται στο παραπάνω απόσπασμα. Αξίζει να διαβάσετε όλο το κείμενο για να καταλάβετε πως  σκληροί νεοφιλελεύθεροι όπως ο Ζιν, χρησιμοποιούν ...δημιουργικά τον Μάρξ για να στηρίξουν τις απόψεις τους. Το πλήρες κείμενο μεταφρασμένο στα ελληνικά, καθώς και ένας σχολιασμός του, εδώ: 

«Χανς-Βέρνερ Ζιν: Η μαρξική θεωρία των κρίσεων και πώς η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα καταστρέφει τον καπιταλισμό. Με ένα επίμετρο»

Πρόσφατα, κυκλοφόρησε ο νέο βιβλίο του Χανς-Βέρνερ Ζιν «Μαύρος Ιούνιος». Ο δεξιός γερμανός οικονομολόγος παρουσιάζει στο τέλος του βιβλίου του ένα σχέδιο 15 σημείων για την «επανίδρυση» της Ευρώπης. Μεταξύ άλλων προτείνει μέτρα εξυγίανσης του ευρώ. Ανάμεσα σε αυτά «μια ελαστικοποίηση της συμμετοχής (σ.σ. στην ευρωζώνη). Αυτό το ονομάζω ‘ευρώ που αναπνέει', που σημαίνει ότι χώρες που δεν τα καταφέρνουν εντός του ευρώ επειδή έχει γίνει πολύ ακριβό για αυτές θα πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να αποχωρούν και να υποτιμούν το νόμισμά τους». Όπως διευκρινίζει, μετά από μερικά χρόνια και εφόσον πληρούν τα κριτήρια εισόδου θα μπορούν να επανεντάσσονται στην ευρωζώνη. Μία τέτοια περίπτωση χώρας είναι κατά τον κ. Ζιν και η Ελλάδα. «Ο υπουργός Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ήθελε να δρομολογήσει ήδη το καλοκαίρι του 2015 την έξοδό της και είχε φέρει στο πλευρό του και 15 υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης. Αυτό ανετράπη με μια κοινή ενέργεια του Φρανσουά Ολάντ και της Άγκελα Μέρκελ», υπογραμμίζει ο γερμανός οικονομολόγος, χαρακτηρίζοντας λανθασμένη την απόφαση που ελήφθη. «Η Ελλάδα θα ήταν σε καλύτερη κατάσταση εάν αποχωρούσε από τη ζώνη του ευρώ, επειδή θα μπορούσε να υποτιμήσει το νόμισμά της και να ξεκινήσει την οικονομική της ανάκαμψη».

περισσότερα γι' αυτό το θέμα, στη παρουσίαση του βιβλίου από την DW, εδώ:

Η «ελαστική ευρωζώνη» του Χανς-Βέρνερ Ζιν