Η Άνοιξη της Πράγας: «ο σοσιαλισμός με ανθρώπινο πρόσωπο»

Αναδημοσίευση από το "ΚΟΙΤΑ ΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ"

Του Geoff Eley

Στην Ανατολική Ευρώπη και ιδιαίτερα στην Τσεχοσλοβακία, είχε αρχίσει επίσης να διαμορφώνεται μια Νέα Αριστερά. Εκεί, ο κομμουνισμός συνιστούσε ένα παράδοξο. Όντας το μεγαλύτερο κομμουνιστικό κόμμα της Ευρώπης την περίοδο του Μεσοπολέμου και το ισχυρότερο σε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη μετά το 1945, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τσεχοσλοβακίας ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές το 1945-48. Παρ’όλα αυτά, ανέπτυξε τον χειρότερο σταλινισμό στις εκκαθαρίσεις του 1948-49, ενώ καθυστέρησε στην αποσταλινοποίησή του ώς το 1962-63. Εκείνη την εποχή, οι σοσιαλιστικές οικονομίες καρκινοβατούσαν, ενώ στην Τσεχοσλοβακία η κρίση ήταν ιδιαίτερα σοβαρή. Μετά τους πειραματισμούς με το σοσιαλισμό της αγοράς στην Ουγγαρία και την Πολωνία, τα σοσιαλιστικά κράτη προχώρησαν δειλά σε μια αλλαγή των προτεραιοτήτων τους, καθώς στράφηκαν από τη βαριά βιομηχανία στην κατανάλωση και τις υπηρεσίες. Στα 1964-65, το Κομμουνιστικό Κόμμα Τσεχοσλοβακίας άρχισε να σκέφτεται σοβαρά τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις, σε μια περίοδο ταυτόχρονων έντονων διανοητικών ζυμώσεων και σοβαρών εθνικών προβλημάτων.

Η Άνοιξη της Πράγας ήταν προϊόν μιας πολύπλοκης δυναμικής. Ξεκίνησε από την Κεντρική Επιτροπή του κόμματος μεταξύ Οκτωβρίου του 1967 και Ιανουαρίου του 1968, και κορυφώθηκε με την αντικατάσταση του Νοβότνι από τον Ντούμπτσεκ στη θέση του γενικού γραμματέα. Οι συνέπειες έμεναν ασαφείς, γιατί, αν οι επιθέσεις εναντίον του Νοβότνι ήταν αποτέλεσμα των αιτημάτων εκδημοκρατισμού του συστήματος, η νέα ηγετική ομάδα τάχθηκε εξ ολοκλήρου υπέρ των μεταρρυθμίσεων.

Μετά από 45 χρόνια...

Η συνέχεια εδώ:

Ο Κόκκινος Στρατός έγινε ρόζ φούξια

Το “κόμμα της δραχμής” είναι το κόμμα των Ελλήνων βιομηχάνων;

(ένα σχόλιο στο κείμενο του Κ. Λαπαβίτσα: 

“Η υπονόμευση του ελληνικού παραγωγικού ιστού”)

Ο Α. Μπαντιού έχει καταδείξει την αξία της μεθόδου “εις άτοπον απαγωγής” για την παραγωγή Πολιτικής. Ας χρησιμοποιήσουμε αυτή την μέθοδο στο κείμενο του Κ. Λαπαβίτσα και ας δεχτούμε ότι τα συμπεράσματά του είναι ορθά, όπως πράγματι πιστεύει ένα μεγάλο κομμάτι της Αριστεράς στην χώρα μας.

Αν δεχτούμε τις εκτιμήσεις του Κ. Λαπαβίτσα, σημαίνει ότι οι πολιτικές των επιτελείων της Ε.Ε. Και του ΔΝΤ δεν είχαν ως στόχο το κόσμο της εργασίας αλλά και τους Έλληνες βιομηχάνους, οι οποίοι μέσα απ' αυτές τις πολιτικές είδαν να καταστρέφεται ο βιομηχανικός ιστός της χώρας, να απαξιώνεται το κεφαλαίο τους και να μειώνονται τα κέρδη τους. Δηλαδή, τα ταξικά συμφέροντα των βιομηχάνων εκφράζονται σήμερα από πολιτικές οι οποίες εναντιώνονται ΟΝΕ και την ΕΕ και η επιστροφή στο εθνικό νόμισμα θα αποτελούσε σανίδα σωτηρίας γι αυτούς.

Για την Αριστερά των άκρων

Αναδημοσίευση από το "αριστερό βήμα"

Του Π. Σωτήρη

Σύμφωνα με μια διαδεδομένη στην Αριστερά άποψη, εφόσον το κυβερνητικό επιτελείο επενδύει στην εικόνα μιας χώρας που κινδυνεύει από την αντιπαράθεση των άκρων, η Αριστερά δεν πρέπει να εγκλωβιστεί σε μια τέτοια σύγκρουση, να αποφύγει ακραίες τοποθετήσεις και να επικεντρωθεί στην προσέλκυση ανθρώπων από το «μεσαίο χώρο». Για παράδειγμα, μεμονωμένοι βουλευτές θα αναλαμβάνουν το έργο της υπόσχεσης προς αδικημένους κλάδους ότι θα επαναπροσληφθούν, αλλά η ηγεσία θα δίνει «υπεύθυνες απαντήσεις», για να μην αποξενωθεί από τους ενδιάμεσους ψηφοφόρους.

Αυτοί οι ενδιάμεσοι ψηφοφόροι υποτίθεται ότι δεν θέλουν τη λιτότητα, αλλά δεν πολυσυμπαθούν τους δημοσίους υπαλλήλους, εξεγείρονται για την ΕΡΤ αλλά διαφωνούν για τις απεργίες, βλέπουν τα πράγματα να πηγαίνουν προς τα χειρότερο αλλά δεν τους εμπνέει κανένας πολιτικός.

(ΙΙI) Μερικές παρατηρήσεις για το «σφυρί» και το «δρεπάνι» της «χρυσής αυγής»…

(μέρος 3ο)

To "αυτοκίνητο του λαού"

«Ο Εθνικοσοσιαλισμός απελευθέρωσε τον Γερμανό εργάτη από τη μέγγενη ενός δόγματος που ήταν βασικά εχθρικό τόσο για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο. Ο Αδόλφος Χίτλερ επέστρεψε τον εργάτη στο έθνος του. Τον μετέτρεψε σε πειθαρχημένο στρατιώτη της εργασίας και συνεπώς σύντροφό μας ».

(Γ. Κρουπ, πρόεδρος του Συνδέσμου της Γερμανικής Βιομηχανίας)

Η «εθνική ολοκλήρωση» της Γερμανίας από τον ναζισμό, στην οποία αναφέρεται ο Γ. Κρουπ, επιτεύχθηκε μέσα από συγκεκριμένες πολιτικές, τις οποίες η Αριστερά έχει υποτιμήσει. Η ένταξη της εργατικής τάξης στον εθνικό κορμό στηρίζεται κυρίως σε πρακτικές διακρίσεων από τις εργατικές τάξεις των άλλων εθνών - κρατών, διακρίσεων οι οποίες συγκροτούνται στον χώρο της αναπαραγωγής της εργατικής δύναμης. Ο χώρος της «συλλογικής κατανάλωσης» στον οποίο διαμορφώνονται αντίστοιχα εθνικά πρότυπα, είναι ένα βασικός χώρος άσκησης αυτών των πολιτικών. Οι διαφορές ανάμεσα στις εργατικές τάξεις των εθνών - κρατών, όπως αυτές καταγράφονται σε αυτό που ονομάζεται «βιοτικό επίπεδο», είναι ένας από τους πλέον καθοριστικούς μηχανισμούς ένταξης της εργατικής δύναμης στον «εθνικό κορμό», όπου οι υλικοί όροι «δένονται» με ιδεολογικούς όπως δένεται στο «μπετόν αρμέ» το σίδερο με το τσιμέντο…

Ο «κρατικός καπιταλισμός» του ναζιστικού καθεστώτος της Γερμανίας σε αυτό το πεδίο ήταν πράγματι «πρωτοπόρος» σε σχέση με τους ανταγωνιστές του. Η ιστορία του «σκαραβαίου» είναι αρκετά διδακτική:

Το non paper της Bundesbank και η στρατηγική της Αριστεράς

Η υπεράσπιση των κοινωνικών αγώνων που θα ξεσπάσουν το επόμενο διάστημα, αλλά και η δημιουργία πολιτικών και κοινωνικών γεγονότων από την Αριστερά πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα. Για να χτίσουμε, πρέπει πρώτα να τους γκρεμίσουμε!

 

Αναδημοσίευση από την "αυγή"

Του Γ. Μηλιού

Σε άρθρο μου στην "Αυγή" τον Σεπτέμβριο του 2012[1] είχα επισημάνει τις βασικές πτυχές της επικοινωνιακής τακτικής του μνημονιακού «καθεστώτος». Στο άρθρο αυτό εξηγούσα ότι ο μηχανισμός της προπαγάνδας αποτελείται από το τρίπτυχο: διαρροές εκβιασμών - διαψεύσεις - εφαρμογή των εκβιασμών με ελαφρές τροποποιήσεις. Η περίπτωση του πρόσφατου non paper της Bundesbank εντάσσεται στο ίδιο πλαίσιο.

(ΙΙ) Μερικές παρατηρήσεις για το «σφυρί» και το «δρεπάνι» της «χρυσής αυγής»…

(μέρος 2ο)

ποιός θυμάται το ΜΕΡΑ;

Οι ποδοσφαιρικές ομάδες και οι επιχειρήσεις, αλλά και τα πολιτικά κόμματα και τα κοινωνικά κινήματα, αποκρυσταλλώνουν – κωδικοποιούν την αναγνωρισιμότητα τους με κάποια σύμβολα – λογότυπα. Αποκτούν δηλαδή την δική τους διακριτή ταυτότητα στο πεδίο της επικοινωνίας. Την υλική μορφή του «σύμβολου» συγκροτούν οπτικά, ακουστικά ή γλωσσικά στοιχεία: Μια εικόνα, ένα αφηρημένο γραφικό σύμβολο, ένα μουσικό κομμάτι, ένα «σύνθημα», μια φράση ή κάποιες λέξεις «κλειδιά» αποκτούν μέσα από αυτή διαδικασία «ταυτοποίησης» ένα άλλο περιεχόμενο από αυτό που έχουν συνήθως στην καθημερινή χρήση της γλώσσας ή στην συνήθη αισθητική αντίληψη, αυτή του «μέσου του πολίτη».

«Νέα Δημοκρατία» είναι μια μπροσούρα του Μάο Τσε Τουνγκ που εκδόθηκε το 1940 (μεταφράστηκε στην χώρα μας από τις "Ιστορικές Εκδόσεις", Αθήνα 1975), η οποία αναφέρεται στο «πρώτο στάδιο» της κινέζικης επανάστασης, το οποίο είχε τότε ονοματοδοτηθεί ως «Νέα Δημοκρατία». Όμως «Νέα Δημοκρατία» βαπτίσε και ο Κ. Καραμανλής το κόμμα που ίδρυσε στην μεταπολίτευση.