Αριστερά και επανάσταση στον 21ο αιώνα *
* Το κείμενο εκφωνήθηκε στη συζήτηση με τον ίδιο τίτλο, που πραγματοποιήθηκε στο τετραήμερο Φεστιβάλ «Μαρξισμός 2016», 19-22/5, Αθήνα
Το τεράστιο κενό εκπροσώπησης που άνοιξε με την υπογραφή της 3ης δανειακής σύμβασης και των εφαρμοστικών νόμων από τον ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή την υπαρκτή και τώρα ανύπαρκτη αριστερά, εκφράζει τη στρατηγική ήττα της ευρύτατης λαϊκής συμμαχίας που έδωσε κοινωνικές και πολιτικές μάχες τη μακριά μνημονιακή περίοδο και πίστεψε στην αίσια έκβαση μιας πολιτικής σύγκρουσης με την Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η σύγκρουση αυτή δεν προετοιμάστηκε και δεν επιχειρήθηκε ποτέ από τον ΣΥΡΙΖΑ.
Η πραγματικότητα που ζούμε μας υποχρεώνει να σκεφτούμε ριζικά, κριτικά και αυτοκριτικά. Υπήρξα μέλος του ΣΥΡΙΖΑ, ελπίζοντας, μέχρι και την ανάδειξή του στη θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης, ότι η λαϊκή διαθεσιμότητα θα μπορούσε να μετατρέψει ένα μετριοπαθές κόμμα, με όλες τις παθογένειες της αντιδημοκρατικής του συγκρότησης, σε μια μάχιμη αντιμνημονιακή πολιτική δύναμη.
Αυτό δεν συνέβη. Ζήσαμε το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου που οφείλεται σε τρία δομικά χαρακτηριστικά στοιχεία της ιδεολογικοπολιτικής φυσιογνωμίας και του τρόπου συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ διέθετε μια προγραμματική διακήρυξη με αριστερές θέσεις, που όμως αποτελούσε ένα αδειανό πουκάμισο χωρίς τις υλικές, δηλαδή τις κοινωνικές και πολιτικές, προϋποθέσεις που θα επέτρεπαν να μεταμορφωθεί η διακήρυξη σ’ ένα σχέδιο ρήξης με τους λεγόμενους ευρωπαϊκούς «θεσμούς». Ακριβώς αυτοί οι ανέλεγκτοι «θεσμοί» κατίσχυσης του κεφαλαίου και του χρηματοπιστωτικού συστήματος έχουν υπονομεύσει την κυριαρχία της χώρας, η οποία έχει σήμερα θέση προτεκτοράτου στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα.