(εικόνα από την "ΣΤάΣΗ στο Χαλάνδρι") |
Στις 28 Αυγούστου του 1949 άρχισε η υποχώρηση των τμημάτων του ΔΣΕ, η οποία ολοκληρώνεται την επομένη ημέρα από το πέρασμα της Μπάρας, τη μόνη ανοιχτή συνοριακή διάβαση προς την Αλβανία. Τα τελευταία προπύργια του ΔΣΕ, το Κάμενικ και το Γκόλιο, που κάλυπταν την υποχώρηση των τμημάτων, εγκαταλείπονται από τους υπερασπιστές τους, οι οποίοι εισέρχονται και αυτοί στην Αλβανία. Τις επόμενες ημέρες θα συνεχιστεί η διαφυγή ξεκομμένων μαχητών και ομάδων. Η τελευταία μάχη που έδωσε ο ΔΣΕ, δεν πιστοποίησε την καταστροφή του, αλλά την αδυναμία του να συνεχίσει τον πόλεμο. Οι δυνάμεις του, με «το όπλο παρά πόδα», υποχώρησαν συγκροτημένα και μπήκαν στο έδαφος της Αλβανίας. Θα ακολουθήσουν δεκαετίες πολιτικής προσφυγιάς στη μακρινή Τασκένδη και σε άλλες χώρες της Ανατολικής της Ευρώπης.
Θα περάσουν πολλά χρόνια για να μπορέσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους. Όμως κάποιοι απ΄ αυτούς δεν θα αποκτήσουν ποτέ αυτή την δυνατότητα επιστροφής. Οι νεότεροι δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξή τους. Κάποιοι παλιότεροι τους έχουν ξεχάσει. Κάποιοι άλλοι που πολέμησαν μαζί τους δεν θέλουν να τους θυμούνται. Και οι αρχές, με κυνισμό, περιμένουν απλώς να πεθάνουν. Κι όμως, εκείνοι ζουν ακόμα με την ελπίδα ότι θα μπορέσουν να ξαναδούν τον τόπο που γεννήθηκαν. Είναι οι τελευταίοι πολιτικοί πρόσφυγες που τους αρνούνται ακόμα την ελληνική ιθαγένεια. Περισσότερα γι' αυτό το θέμα, εδώ: