Νύξεις και ορισμένες μόνο πλευρές μπορεί να θιγούν σε ένα, δημοσιογραφικό, άρθρο για το ευρώ: εντός ή εκτός; Το θέμα έχει και τεχνικές, νομικές και οικονομικές, διαστάσεις κρίσιμες που μόνο ειδικοί μπορούν να αντιμετωπίσουν.
τo προβολικό θεώρημα του Desargues για το δίλημμα: ευρώ ή δραχμή |
Η κεντρική ιδέα είναι να παραμερίσουμε τις επιθυμίες, την ιδεολογική τοποθέτηση (που ενίοτε γίνεται ιδεοληπτική) και να δούμε όσα συμβαίνουν ενώπιόν μας.
Ας μιλήσουμε με παραδείγματα: Η Βουλγαρία αρνείται να ενταχθεί στο ευρώ με το επιχείρημα ότι το επίπεδο ζωής θα χειροτερέψει εντός της ευρωζώνης. Στην Ελλάδα γίνεται πλέον προφανές ότι η παραμονή στο ευρώ μας οδηγεί κατ’ ευθείαν στο επίπεδο ζωής της σημερινής, εκτός ευρώ, Βουλγαρίας, πολύ χαμηλότερα από το σημερινό δικό μας. Να βγούμε, λοιπόν, από το ευρώ πριν να «βουλγαροποιηθούμε» εντελώς; Φαίνεται αυτονόητο κι ας λέει η μνημονιακή τρικέφαλη κυβέρνηση ότι αν βγούμε θα είναι πολύ χειρότερα. Πόσο πια;
Ωστόσο η Βουλγαρία παραμένει επί μακρόν φτωχή χώρα αν και εκτός ευρώ. Ούτε άξιες λόγου επενδύσεις γίνονται, παρά το χαμηλό κόστος εργασίας. Τα πλεονεκτήματα που υποτίθεται θα έχει η Ελλάδα αν βγει από το ευρώ (έλεγχος του νομίσματος κλπ)τα έχει επί δεκαετίες η Βουλγαρία αλλά παραμένει φτωχή, φτωχότερη από μας. Το μάλλον προφανές συμπέρασμα είναι ότι το ευρώ, το νόμισμα, δεν είναι ο μόνος ουσιώδης παράγων για την πορεία της χώρας, της δικής μας, της Βουλγαρίας και όποιας άλλης. Τα προσδοκώμενα οφέλη από την έξοδο δεν είναι αυτονόητα. Παίζουν κι άλλοι παράγοντες τουλάχιστον εξ ίσου σημαντικοί. Όπως πχ η θέση και η σχέση που έχει κάθε χώρα με όλες τις υπόλοιπες στον διεθνή καταμερισμό εργασίας, η γεωπολιτική της αξία, οι παραγωγικές της δυνατότητες και προοπτικές, η πολιτική της ηγεσία και κατά πόσο είναι αποφασισμένη να υπερασπιστεί το εθνικό συμφέρον κλπ. Αν δεν συνυπολογιστούν όλα αυτά και πολλά άλλα (πχ η συγκυρία) θα μοιάζουμε με τον ανίδεο βοσκό που αναρωτιέται «με τον ήλιο τα βγάζω με τον ήλιο τα βάζω, τι έχουν τα έρημα και ψοφάνε;».