Αριστερή αφασία

(Φλεβάρης του 15: στις μαζικές διαδηλώσεις, η κοινωνική αριστερά ήταν στον δρόμο. Η πολιτική αριστερά ...σε αφασία)

Του Γιώργου Καλαντζόπουλου

Το editorial του «Δρόμου» που κυκλοφορεί θέτει ένα διαφορετικό πλαίσιο συζήτησης για το μέλλον της Αριστεράς στον τόπο μας, γιατί αναγνωρίζει μερικές βασικές πλευρές της ήττας της.

Θα σημφωνίσουμε με το γενικό πλαίσιο του κειμένου και ιδιαίτερα με την κατάληξη του:

«Και για αυτήν την Αριστερά, η ζωή πρέπει να συνεχιστεί μέχρι τις επόμενες εκλογές. Μετά βλέπουμε, αφού θα έχουμε ξαναμετρηθεί…

Ας καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα. Η αριστερή αφασία δεν μπορεί να αυτοϊαθεί. Η γιατρειά βρίσκεται (πάντα εκεί ήταν) στην απάντηση των ζητημάτων και προϋποθέσεων που θέτει η ανάγκη διεξόδου της χώρας και ενός υποκειμένου που θα πασχίζει για αυτήν.»

Θα  προσθέσω μερικές παρατηρήσεις ως προς το “υποκείμενο” στο οποίο αναφέρεται το κείμενο, Πρώτα απ' όλα θα πρέπει να επισημάνουμε την διάκριση ανάμεσα στην “κοινωνική αριστερά” και την “πολιτική αριστερά” που συγκροτείται με την μορφή διαφόρων πολιτικών σχηματισμών και το κυρίως χάσμα που τις χωρίζει. Ο λαϊκός παράγοντας στις κρίσιμες στιγμές δεν είναι απαθής. Έχει βγει στον δρόμο και πριν την Κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και μετά, στις μεγάλες διαδηλώσεις το πρώτο τρίμηνο της της “πρώτης φοράς αριστεράς” αλλά και στο δημοψήφισμα του ΟΧΙ. Σε αυτές τις στιγμές εκείνη που απουσίαζε και δεν μπόρεσε να βάλει την σφραγίδα της στις εξελίξεις ήταν η “αριστερά της αφασίας”....

Σήμερα ο λαϊκός παράγοντας δεν εμπιστεύεται την “αριστερά της αφασίας”, ακόμα και αν συμφωνεί με πολλές από τις “προγραμματικές” της διακηρύξεις. Είναι ενδεικτικό ότι ένα μεγάλο μέρος των πολιτικών βλέπει τα δεινά που έχουν επιφέρει στη χώρα οι πολιτικές της ΕΕ και η ένταξη στην ΟΝΕ, όμως δεν εμπιστεύεται να αναθέσει στην “αριστερά της αφασίας” την διαχείριση αυτών των ζητημάτων.

Ο λαϊκός παράγοντας εμπιστεύτηκε το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ για να κυβερνήσει την χώρα και όχι την “αριστερά της αφασίας”. Θα πρέπει να να αναρωτηθούμε σοβαρά γιατί συνέβη αυτό. Η εναντίωση σήμερα στο εναπομείναντα ΣΥΡΙΖΑ που κυβερνά, δεν μπορεί να είναι απορριπτική για το “όλον” εγχείρημα, με δεδομένο τα άλλα “αριστερά” εγχειρήματα κρίθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και απέτυχαν να γεφυρώσουν το χάσμα ανάμεσα στην κοινωνική και πολιτική αριστερά, πράγμα που με κάποιους όρους ο ΣΥΡΙΖΑ το κατάφερε.

Τέλος  κάποιες επιφυλάξεις για δυο άλλα ζητήματα που θίγονται στο κείμενο:

- Το κτίσιμο του συριζικού κράτους συνοδεύεται με μεγάλο αλληθώρισμα ορισμένων αριστερών «μην τυχόν και έρθει ο Κούλης»…

- Το πρόβλημα οξύνεται αν προστεθεί η αδιαφορία για τα γεωπολιτικά ζητήματα και η αποπροσανατολιστική εμμονή στον δήθεν «ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα» της χώρας.

Δεν “κτίζεται” κανένα συριζικό κράτος. Το κράτος έχει συνέχεια και αυτήν την συνέχεια εκφράζεται από τις κυβερνητικές πολιτικές του ΣΥΡΙΖΑ. Αν το 81 με την άνοδο του ΠΑΣΟΚ στην κυβέρνηση σημειώθηκαν κάποιες πραγματικές τομές στο κράτος, με την άνοδο του ΣΥΡΙΖΑ δεν σημειώθηκε καμία! Η κυβέρνηση “πρώτη φορά Αριστερά” αλώθηκε από το “βαθύ κράτος” από την πρώτη στιγμή που ανέλαβε κυβερνητικά καθήκοντα. Ενδιαφέρον έχει η παρατήρηση ως προς ποιά ήταν και είναι τα πρόσωπα που από κυβερνητικές θέσεις ανέλαβαν τον “διαμεσολαβητή”με το “βαθύ κράτος”, πρόσωπα, που δεν είχαν κανένα “δεσμό” με το εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ. Ο ΣΥΡΙΖΑ πριν υποταχθεί στην τρόικα και τα επιτελεία της ΕΕ υποτάχθηκε πρώτα απ' όλα στο κράτος. Αϊτή η ήττα ήταν καθοριστική για τις εξελίξεις που ακολούθησαν...

Η ενσωμάτωση του ΣΥΡΙΖΑ στο κράτος, σημαίνει εκτός των άλλων ότι ενστερνίστηκε και υπηρετεί την κυρίαρχη ιδεολογία. Το πρόβλημα δεν οξύνεται “αν προστεθεί η αδιαφορία για τα γεωπολιτικά ζητήματα και η αποπροσανατολιστική εμμονή στον δήθεν «ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα» της χώρας”. Οξύνεται κυρίως από τον “εθνικισμό” και τον “πατριωτισμό” που αποτελούν προσφιλείς εφεδρείες του αστισμού σε περιόδους κρίσης. Και εκεί , ένα μεγάλο κομμάτι από την “αριστερά της αφασίας” είναι πρόθυμο να αναλάβει τον ρόλο του “χρήσιμου ηλίθιου” απέναντι στις κρατικές πολιτικές....

Το editorial του Δρόμου που κυκλοφορεί:

Σε μια στιγμή που η χώρα ετοιμάζεται να προχωρήσει στον νέο «εθνικό στόχο», αυτόν της εξόδου στις αγορές και της «κανονικότητας», ολόκληρος ο πολιτικός κόσμος μοιάζει ευχαριστημένος. ΣΥΡΙΖΑ και ΑΝΕΛ επειδή συνεχίζουν να κυβερνούν, η Ν.Δ. γιατί «έρχεται η ώρα της», το ΠΑΣΟΚ γιατί συγκρατεί κάποιες δυνάμεις, το ΚΚΕ γιατί ελπίζει να επιβραβευτεί κάπως για την «συνεπή» στάση του, η Χ.Α. γιατί λανσάρεται σαν η μόνη «αντιμνημονιακή δύναμη».

Η Αριστερά ως ιδέα και ελπίδα, ως κάτι διαφορετικό, απαντοχή των καταπιεσμένων και δύναμη μετασχηματισμού, δεν υπάρχει, είναι χρεοκοπημένη στην συνείδηση του κόσμου. Αποτελεί κι αυτή έκφραση του συστήματος, τμήμα του παλιού κόσμου, ανίκανη για οποιαδήποτε αναγεννητική πορεία.

Ένα τμήμα της (που πολλοί βάζουν σε εισαγωγικά, αλλά αυτό δεν λύνει το πρόβλημα), η κυβερνώσα πτέρυγα, είναι βουτηγμένη στην βρωμιά της εξουσίας και της συναλλαγής, έχοντας ψηφίσει ήδη δύο μνημόνια (ακόμα και τρία ή τέσσερα ορισμένοι βουλευτές της…). Αρκετοί πολύ ριζοσπάστες αριστεροί έχουν βουτήξει στο μέλι της εξουσίας, χάνοντας κάθε μέτρο («Φρουρά, φρουρά!»).

Το πρόβλημα δεν είναι η κυβερνώσα αριστερά, αλλά η ανοχή που δείχνουν πολλοί απέναντί της. Το κτίσιμο του συριζικού κράτους συνοδεύεται με μεγάλο αλληθώρισμα ορισμένων αριστερών «μην τυχόν και έρθει ο Κούλης»…

Το άλλο τμήμα της Αριστεράς –ας το πούμε «καταγγελτικό»- αδυνατεί να συλλάβει το μέγεθος της λαϊκής υποστροφής και τον ρόλο που έχει παίξει σε αυτή τη διαδικασία η χρεοκοπία της Αριστεράς. Η χρεοκοπία που είναι φανερή στα μάτια του περισσότερου κόσμου, οδηγεί τους φορείς της «καταγγελτικής Αριστεράς» σε μια οργανική κρίση με ορισμένα χαρακτηριστικά:

Αδυναμία να στοχαστεί τον εαυτό της. Αδυναμία να χαράξει μια πολιτική που να ενδιαφέρει τον λαό και όχι μικρές ομάδες μελών της. Αδυναμία να διαβάσει στοιχειωδώς την πραγματικότητα, να κατανοήσει κάθε φορά την αλλαγή της φάσης που συντελείται. Πλήρης αδυναμία να εκφέρει έναν λόγο που να απευθύνεται σε μεγάλα «ακροατήρια», προωθώντας ενδιαφέροντα εγχειρήματα.

Αντιθέτως, η πολιτική της πρακτική χαρακτηρίζεται από την παραμονή στο έδαφος μιας γενικής καταγγελιολογίας και την έλλειψη οποιασδήποτε αυτοκριτικής, ενώ ένα τμήμα της αδυνατεί καν να «αποσυριζοποιηθεί».

Η απώλεια του μέτρου και ο εγκλωβισμός σε μικρόκοσμους, είναι μερικά ακόμα χαρακτηριστικά της, μαζί με τις λογικές των χωριστών συγκεντρώσεων και του ενδοαριστερού εμφυλίου («όλοι εναντίον όλων»). Το πρόβλημα οξύνεται αν προστεθεί η αδιαφορία για τα γεωπολιτικά ζητήματα και η αποπροσανατολιστική εμμονή στον δήθεν «ιμπεριαλιστικό χαρακτήρα» της χώρας.

Και για αυτήν την Αριστερά, η ζωή πρέπει να συνεχιστεί μέχρι τις επόμενες εκλογές. Μετά βλέπουμε, αφού θα έχουμε ξαναμετρηθεί…

Ας καταλήξουμε σε ένα συμπέρασμα. Η αριστερή αφασία δεν μπορεί να αυτοϊαθεί. Η γιατρειά βρίσκεται (πάντα εκεί ήταν) στην απάντηση των ζητημάτων και προϋποθέσεων που θέτει η ανάγκη διεξόδου της χώρας και ενός υποκειμένου που θα πασχίζει για αυτήν.