του Φιντέλ Κάστρο Ρους
Οι βασιλείς της Ισπανίας μάς έφεραν τους κατακτητές και τα αφεντικά, των οποίων τα αποτυπώματα έμειναν στα κομμάτια γης που παραχωρήθηκαν στους χρυσοθήρες που αναζητούσαν το χρυσό στην άμμο των ποταμών, μια καταχρηστική και επονείδιστη μορφή εκμετάλλευσης, της οποίας τα κατάλοιπα μπορούμε να τα διακρίνουμε, ακόμα και στον αέρα, σε πολλές τοποθεσίες της χώρας.
Ο τουρισμός σήμερα, κατά μεγάλο μέρος, αναφέρεται αλλά και αναφέρει τα απολαυστικά τοπία και τα εξαιρετικά διατροφικά εδέσματα των θαλασσών μας, και μόνο όταν τα μοιραζόμαστε με το ιδιωτικό κεφάλαιο των μεγάλων ξένων επιχειρήσεων, των οποίων τα κέρδη αν δεν φτάνουν τα χιλιάδες εκατομμύρια δολάρια, δεν αξίζουν καμιάς προσοχής.
Μιας και υποχρεώθηκα να αναφερθώ στο θέμα, οφείλω να προσθέσω, κυρίως για τους νέους, πως πολύ λίγα άτομα αντιλαμβάνονται τη σημασία αυτής της συνθήκης σε αυτή τη μοναδική στιγμή της ανθρώπινης ιστορίας. Δεν θα πω ότι έχει χαθεί ο χρόνος, αλλά δεν διστάζω να δηλώσω πως δεν ήμαστε επαρκώς πληροφορημένοι, ούτε εσείς ούτε εμείς, με τη γνώση και τη συνείδηση που θα έπρεπε να έχουμε για να αντιμετωπίσουμε την πραγματικότητα που μας θέτει προκλήσεις. Το πρώτο που πρέπει να πάρουμε υπόψη είναι ότι οι ζωές μας αποτελούν ένα ιστορικό κλάσμα του δευτερολέπτου, το οποίο πρέπει να μοιραστούμε επιπλέον και με τις ζωτικές ανάγκες όλων των ανθρώπων. Ένα από τα χαρακτηριστικά που έχει ο άνθρωπος είναι να υπερτιμά τον ρόλο του, γεγονός που έρχεται σε αντίθεση από την άλλη πλευρά με τον εξαίρετο αριθμό των ανθρώπων που ενσαρκώνουν τα πιο υψηλά όνειρα.
Παρόλα αυτά, κανείς δεν είναι καλός ή κακός από μόνος του. Κανείς από εμάς δεν είναι σχεδιασμένος για το ρόλο που πρέπει να αναλάβει στην επαναστατική κοινωνία. Κατά ένα μέρος, οι κουβανοί είχαμε το προνόμιο να έχουμε το παράδειγμα του Χοσέ Μαρτί. Μέχρι που αναρωτιέμαι αν έπρεπε να πέσει στη μάχη ή όχι στο Ντος Ρίος, όταν είπε «για μένα ήρθε η ώρα» και εξαπέλυσε κατά μέτωπο επίθεση στις ισπανικές δυνάμεις που βρίσκονταν στα χαρακώματα. Δεν ήθελε να επιστρέψει στις Ηνωμένες Πολιτείες και δεν υπήρχε κανείς που να τον κάνει να επιστρέψει. Κάποιος απέσπασε βίαια μερικές σελίδες από το ημερολόγιό του. Ποιος επωμίστηκε αυτή τη δόλια ενοχή, η οποία ήταν, χωρίς αμφιβολία, έργο κάποιου ασυνείδητου δολοπλόκου; Είναι γνωστές οι διαφοροποιήσεις που υπήρχαν μεταξύ των Ηγετών, όμως ποτέ δεν κατέληξαν σε απειθαρχίες. «Όποιος προσπαθήσει να σφετεριστεί την Κούβα θα μαζέψει τη σκόνη από το πλημμυρισμένο στο αίμα χώμα της, αν δεν αφανιστεί στη μάχη» δήλωσε ο ένδοξος νέγρος ηγέτης Αντόνιο Μασέο. Ισάξια αναγνωρίζεται και ο Μάξιμο Γκόμες, ο πιο πειθαρχημένος και σεμνός στρατιωτικός αρχηγός της ιστορίας μας.
Κοιτώντας το από άλλη γωνία, πώς να μη θαυμάσουμε την αγανάκτηση του Μπονιφάσιο Μπίρνε όταν, μέσα από το καράβι με το οποίο επέστρεφε στην Κούβα και διακρίνοντας από απόσταση και άλλη σημαία μαζί με το μοναχικό αστέρι, δήλωσε: «Η σημαία μου είναι εκείνη, η οποία ποτέ δεν έγινε μισθοφορική…», για να προσθέσει αμέσως μετά μια από τις πιο όμορφες φράσεις που άκουσα ποτέ: “Si deshecha en menudos pedazos/ llega a ser mi bandera algún día… /¡nuestros muertos alzando los brazos /la sabrán defender todavía!…” ( «κι αν μια μέρα η σημαία μου, κομματιασμένη, φτάσει να πεταχτεί στα σκουπίδια, … ακόμα και τότε οι νεκροί μας, υψώνοντας τα χέρια, θα ξέρουν να την υπερασπιστούν!»). Ούτε θα ξεχάσω ποτέ τα πύρινα λόγια του Καμίλο Σιενφουέγος εκείνη τη νύχτα, όταν σε μερικές δεκάδες μέτρα απόστασης από εμάς, βορειοαμερικανικά μπαζούκας και πολυβόλα, σε χέρια αντεπαναστατών, σημάδευαν προς την ταράτσα που βρισκόμασταν. Ο Ομπάμα γεννήθηκε τον Αύγουστο του 1961, όπως ο ίδιος είπε. Από εκείνο το στιγμιότυπο έχει περάσει πάνω από μισός αιώνας.
Παρόλα αυτά, ας δούμε πώς σκέφτεται σήμερα ο επιφανής μας επισκέπτης:
«Ήρθα εδώ για να αφήσω πίσω μου τα τελευταία κατάλοιπα του ψυχρού πολέμου στην Αμερικανική Ήπειρο. Ήρθα εδώ τείνοντας χέρι φιλίας προς τον κουβανικό λαό».
Και ξαφνικά, ένας κατακλυσμός αντιλήψεων, ολοκληρωτικά καινοτόμων για την πλειοψηφία από εμάς:
«Και οι δύο χώρες ζήσαμε ένα νέο αποικιοκρατούμενο κόσμο από τους ευρωπαίους». Και συνέχισε ο βορειοαμερικανός Πρόεδρος: «Η Κούβα, όπως και οι Ηνωμένες Πολιτείες, έγινε από σκλάβους φερμένους από την Αφρική. Ακριβώς όπως και στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο κουβανικός λαός έχει την κληρονομιά του από σκλάβους και δουλοκτήτες».
Στο μυαλό του Ομπάμα οι αυτόχθονες πληθυσμοί δεν υπάρχουν καθόλου. Ούτε και αναφέρει ότι οι φυλετικές διακρίσεις ανατράπηκαν από την Επανάσταση. Ότι η σύνταξη και ο μισθός για όλους τους κουβανούς θεσπίστηκαν με νόμο από την Επανάσταση, πριν ο κύριος Μπάρακ Ομπάμα συμπληρώσει τα δέκα του χρόνια. Η μισητή και ρατσιστική αστική συνήθεια να προσλαμβάνουν μπράβους για να πετούν έξω από τα κέντρα αναψυχής τους νέγρους πολίτες, καταργήθηκε μια και καλή, από την Κουβανική Επανάσταση. Αυτή η ρατσιστική αστική τάξη θα γινόταν πια ιστορία, μετά τη μάχη που έγινε στην Αγκόλα ενάντια στο απαρτχάιντ, βάζοντας τέλος στην παρουσία πυρηνικών όπλων σε μια ήπειρο με περισσότερους από ένα δισεκατομμύριο κατοίκους. Δεν ήταν αυτός ο στόχος της αλληλεγγύης μας, αλλά θέλαμε να βοηθήσουμε τους λαούς της Αγκόλα, της Μοζαμβίκης, της Γουϊνέας Μπισάου και άλλους, απέναντι στην φασιστική αποικιακή κυριαρχία της Πορτογαλίας.
Το 1961, μόλις δύο χρόνια και τρεις μήνες από τον Θρίαμβο της Επανάστασης, μια μισθοφορική δύναμη με κανόνια και βαριά οπλισμένο πεζικό, εξοπλισμένη με αεροπλάνα, εκπαιδευμένη και συνοδευόμενη από πολεμικά πλοία και αεροπλανοφόρα των Ηνωμένων Πολιτειών, επιτέθηκε αιφνιδιαστικά στη χώρα μας. Τίποτα δεν μπορεί να δικαιολογήσει αυτή την εν ψυχρώ επίθεση, που κόστισε στην χώρα μας εκατοντάδες απώλειες με νεκρούς και τραυματίες. Πουθενά δεν αναφέρεται ότι, από την φιλο-γιάνκικη ομάδα επίθεσης δεν μπόρεσαν να εκκενώσουν έστω και έναν μισθοφόρο. Μαχητικά αεροπλάνα των γιάνκηδων παρουσιάστηκαν στα Ηνωμένα Έθνη, σαν εξοπλισμός των εξεγερμένων κουβανών.
Είναι γνωστή και με το παραπάνω, η στρατιωτική εμπειρία και η ισχύς αυτής της χώρας. Κατά τον ίδιο τρόπο, πίστεψαν ότι στην Αφρική θα ήταν εύκολο να βγάλουν εκτός μάχης την επαναστατική Κούβα. Η επίθεση από τις μηχανοκίνητες ομάδες της ρατσιστικής Νότιας Αφρικής στο Νότο της Αγκόλα έφτασε μέχρι τα περίχωρα της Λουάντα, της πρωτεύουσας της χώρας. Έτσι ξεκίνησε ένας αγώνας που παρατάθηκε για 15 χρόνια. Ούτε καν για αυτό θα μιλούσα, αν δεν είχα το στοιχειώδες χρέος να απαντήσω στην ομιλία του Ομπάμα στο Μεγάλο Θέατρο Αλίσια Αλόνσο της Αβάνας.
Ούτε και θα προσπαθήσω να αναφέρω λεπτομέρειες. Θα δώσω μόνο έμφαση στο γεγονός ότι, εκεί γράφτηκε μια τιμημένη σελίδα της ιστορίας στον αγώνα για την απελευθέρωση του ανθρώπου. Σίγουρα θα επιθυμούσα η συμπεριφορά του Ομπάμα να ήταν ορθή. Η ταπεινή του καταγωγή και η φυσική του εξυπνάδα ήταν προφανής. Ο Μαντέλα είχε φυλακιστεί δια βίου και είχε μετατραπεί σε γίγαντα στον αγώνα για την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Μια μέρα έφτασε στα χέρια μου ένα αντίτυπο του βιβλίου που διηγείται μέρος της ζωής του Μαντέλα και, ω! τι έκπληξη! Το προλόγιζε ο Μπάρακ Ομπάμα. Του έριξα μια γρήγορη ματιά. Ήταν απίστευτο το μέγεθος, τα γραμματάκια της πεζής γραφής του Μαντέλα, που έδινε στοιχεία. Αξίζει τον κόπο να έχεις γνωρίσει ανθρώπους σαν κι αυτόν.
Σχετικά με το επεισόδιο στη Νότια Αφρική πρέπει να σημειώσω μια άλλη εμπειρία. Ενδιαφερόμουν πραγματικά να μάθω περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τον τρόπο που οι νοτιοαφρικάνοι είχαν αποκτήσει τα πυρηνικά όπλα. Η μόνη ακριβής πληροφορία που είχα ήταν ότι δεν ξεπερνούσαν τις 10-12 βόμβες. Μια σίγουρη πηγή ήταν ο καθηγητής και ερευνητής Piero Gleijeses, ο οποίος ήταν ο συντάκτης του κειμένου “Misiones en conflicto: La Habana, Washington y África 1959-1976” («Επίμαχες Αποστολές: Αβάνα, Ουάσιγκτον και Αφρική 1959-1976»). Μια εξαιρετική δουλειά. Γνώριζα ότι αποτελούσε την πιο σίγουρη πηγή και έτσι επικοινώνησα μαζί του. Μου απάντησε ότι ο ίδιος δεν είχε αναφέρει περισσότερα για το θέμα, διότι στο κείμενο είχε απαντήσει στα ερωτήματα του συντρόφου Χόρχε Ρισκέτ, του κουβανού πρεσβευτή ή συνεργάτη στην Αγκόλα, που ήταν πολύ φίλος του. Εντόπισα τον Ρισκέτ. Είχε ήδη άλλες σημαντικές ασχολίες, τελείωνε ένα κύκλο μαθημάτων, από τον οποίο του απέμεναν λίγες εβδομάδες. Αυτό το καθήκον συνέπεσε με ένα ταξίδι αρκετά πρόσφατο του Πιέρο στην χώρα μας. Τον είχα ειδοποιήσει ότι ο Ρισκέτ ήταν πια μεγάλος σε ηλικία και η υγεία του δεν ήταν βέλτιστη. Σε λίγες μέρες συνέβη αυτό που φοβόμουν. Ο Ρισκέτ χειροτέρευσε και πέθανε. Όταν πια ήρθε ο Πιέρο δεν μπορούσε να μου πει τίποτα άλλο εκτός από υποσχέσεις (ότι θα ψάξει πληροφορίες), όμως εγώ είχα ήδη καταφέρει να πληροφορηθώ πάνω σε ό,τι σχετιζόταν με εκείνα τα όπλα και τη βοήθεια που η Νότια Αφρική είχε λάβει από τον Ρίγκαν και το Ισραήλ.
Δεν γνωρίζω τι θα έχει να πει ο Ομπάμα τώρα σχετικά με αυτή την ιστορία. Αγνοώ τι ήξερε και τι όχι, αν και είναι αμφίβολο να μην γνώριζε απολύτως τίποτα. Η ταπεινή μου υπόδειξη είναι να σκεφτεί πάνω σε αυτό και να μην προσπαθεί τώρα να επεξεργαστεί θεωρίες σε σχέση με την κουβανική πολιτική.
Υπάρχει ένα σημαντικό ζήτημα:
Ο Ομπάμα έκανε μια ομιλία στην οποία χρησιμοποίησε πολλά γλυκόλογα για να εκφράσει: «Είναι η ώρα πια να ξεχάσουμε το παρελθόν, να αφήσουμε το παρελθόν πίσω, να κοιτάξουμε το μέλλον, να το κοιτάξουμε μαζί, ένα μέλλον ελπιδοφόρο. Και δεν θα είναι εύκολο, θα υπάρχουν προκλήσεις, και θα δώσουμε τον αναγκαίο χρόνο. Όμως η παρουσία μου εδώ, μου δίνει περισσότερες ελπίδες για αυτό που μπορούμε να κάνουμε μαζί, σαν φίλοι, σαν οικογένεια, σαν γείτονες, μαζί».
Υποτίθεται πως ο καθένας από εμάς διέτρεχε τον κίνδυνο εμφράγματος ακούγοντας αυτά τα λόγια από τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών. Μετά από έναν αποκλεισμό χωρίς έλεος που διαρκεί πια σχεδόν 60 χρόνια. Και αυτοί που πέθαναν σε μισθοφορικές επιθέσεις στα κουβανικά πλοία και λιμάνια, το αεροπλάνο της γραμμής γεμάτο επιβάτες που εξερράγη εν πτήση, οι μισθοφορικές επεμβάσεις, οι πολλαπλές ενέργειες βίας και εξαναγκασμού;
Να μην έχει κανείς την ψευδαίσθηση, ότι ο λαός αυτής της ευγενούς και γεμάτης αυταπάρνηση χώρας θα απαρνηθεί την δόξα και τα δικαιώματα, αλλά και τον πνευματικό πλούτο που έχει κερδίσει με την ανάπτυξη στην εκπαίδευση, τις επιστήμες και τον πολιτισμό.
Επισημαίνω επίσης, ότι ήμαστε ικανοί να παράγουμε τα τρόφιμα και τον υλικό πλούτο που χρειαζόμαστε με την προσπάθεια και την εξυπνάδα του λαού μας. Δεν χρειαζόμαστε να μας χαρίσει τίποτα η αυτοκρατορία. Οι προσπάθειές μας θα είναι νόμιμες και ειρηνικές, γιατί είμαστε ταγμένοι στον αγώνα για την ειρήνη και την αδελφοσύνη όλων των ανθρώπων που ζούμε σε αυτόν τον πλανήτη.
Φιντέλ Κάστρο Ρους, 27 Μάρτη 2016,
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Δημοσίευση σχολίου