Μια κριτική στους δραχμολάγνους

Γιατί έχουν ανοίξει το στόμα τους;    (κλικ στην εικόνα για να το πληροφορηθείτε)

TEOTWAYKI 3.7 η δραχμή ως μία από τα ίδια (λαπαβίτσας featuring μαριόλης)

Αναδημοσίευση από το "Techie Chan"

Ο λαπαβίτσας είναι μια περίπτωση ανθρώπου που τα λέει όλα και συμφέρει. Αυτό μπορεί να το δει κανείς από τις παλιότερες αφηγήσεις του για τη δραχμή που πηγαίνουν πίσω στο 2010. Αλλά εμείς θα σταθούμε στις καινούργιες αφηγήσεις, καθώς δικαιωματικά κάθεται στη μέση του βάθρου των δραχμολάγνων. Ως μπούσουλες παίρνουμε τη συνέντευξή του στο euro2day.gr προεκλογικά μάλιστα, και τις δύο μετεκλογικές εμφανίσεις του. Μία στο pressproject εδώ, και ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ (5 χρόνια αργότερα) ένα κείμενο που αναφέρεται στο σχέδιο που υποτίθεται είχε έτοιμο (αυτός και η ομάδα του) 5 χρόνια τώρα (το κείμενο εδώ).

Το κείμενο και οι συνεντεύξεις είναι γεμάτες από τα γνωστά ευχολόγια που ο λαπαβίτσας ραντίζει κάθε συζήτηση για τη δραχμή. Αλλά τουλάχιστον επιτέλους παίρνει μερικές θέσεις!!! Κυρίως στα ευχολόγια του κειμένου γιατί η συζήτηση στο press project είναι πιο φιλικό διπλό και από τότε που πήγαινα να πιω καφέ στην ραδιοφωνική εκπομπή του φίλου μου του κυριτσο-τσέκερη.

Η μαλακή δραχμή και ποιος τον χέζει τον πληθωρισμό

Το πρώτο ενδιαφέρον σημείο που βρήκα είναι στη σελίδα 23 (ναι πιο πριν βαριέσαι και μόνο που τα βλέπεις).

“Εάν, τελικά, η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ αποκτήσει και νομισματική κυριαρχία τότε θα μπορούσε να υπάρξει και εκχρηματισμός των δημοσιονομικών ελλειμμάτων για περιορισμένες χρονικές περιόδους. Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι έχει ενισχυθεί σημαντικά ο πληθωρισμός με την έκδοση μεγάλης ποσότητας χρήματος λόγω της Ποσοτικής Χαλάρωσης στην Ιαπωνία, τις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο σε διάφορες χρονικές περιόδους κατά τη διάρκεια των δύο τελευταίων δεκαετιών. Το τελευταίο πράγμα για το οποίο θα πρέπει προς το παρόν να ανησυχεί μια κυβέρνηση της Αριστεράς στην Ελλάδα είναι ο πληθωρισμός, ιδιαίτερα καθώς η χώρα είναι ήδη σε κατάσταση αποπληθωρισμού.”

Αληλούια praise the lord ο λαπαβίτσας απάντησε στο βασικό ερώτημα της σκληρής και της μαλακής δραχμής. Όπως βλέπετε η θέση είναι λίγο αμφίθυμη αλλά μάαααλον τείνει στην ιδέα της μαλακής δραχμής. Στη χρηματοδότηση των ελλειμματικών προϋπολογισμών μέσω του “εκχρηματισμού”, δηλαδή του τυπώματος. Όλα καλά μέχρι εδώ.

Το μεγαλύτερο “αγκάθι” αυτής της διαδικασίας είναι ο πληθωρισμός που μπορεί να δημιουργηθεί. Δεν είναι κακό αγκάθι αν το επιθυμείς αλλά είναι εμφανές ότι ο λαπαβίτσας δεν τον επιθυμεί. Κι εδώ επιστρέφουμε στον λαπαβίτσα που όλοι αγαπήσαμε τόσα χρόνια. Η απάντηση σε αυτό το αγκάθι είναι ότι το αγκάθι δεν υπάρχει. Γιατί? Για δύο λόγους.

α) Διότι τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ιαπωνία και η βρετανία που τυπώνουν χρήμα δεν αντιμετωπίζουν πληθωρισμό.

β) διότι και η ελλάδα βρίσκεται σε καθεστώς αποπληθωρισμού σήμερα.

Αυτό είναι ένα κλασικό τρυκ του λαπαβίτσα. Χρησιμοποιεί κάτι που τον συμφέρει από τη σημερινή πραγματικότητα και το μεταφέρει αυτούσιο στο δραχμικό μέλλον.

Πράγματι η ελλάδα έχει σήμερα αποπληθωρισμό. Γιατί? Κυρίως λόγω της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ. Από τη στιγμή που στέρεψε η πιστωτική επέκταση (δηλαδή το φιλελέ τύπωμα με ευγενικά λόγια), το κράτος μείωσε τα ελλείμματα τις πληρωμές και τις επενδύσεις και ταυτόχρονα οι ιδιώτες περιόρισαν την κατανάλωση, οι επιχειρήσεις το μισθολογικό τους κόστος (επενδύσεις δεν έκαναν για να μειωθούν πέρα από την οικοδομή που κι αυτή κατέρρευσε) κλπ κλπ κλπ, δημιουργείται μια κατάσταση νομισματικής ασφυξίας στην οικονομία που ρίχνει τις τιμές καθώς λιγότερα ευρώ κυνηγάνε λίγο πολύ τα ίδια αγαθά. Άρα αποπληθωρισμός.

Όμως ο κόσμος που περιγράφει ο λαπαβίτσας δεν είναι ο κόσμος του ευρώ, καθώς έχουμε μεταβεί στη δραχμή. Και σε αυτή τη δραχμή ο ίδιος υποθέτει κρατικά ελλείμματα, άρα χαλάρωση του παραπάνω στραγγαλισμού της ρευστότητας. Άρα η βασική αιτία που βιώνουμε σήμερα αποπληθωρισμό θα έχει εκλείψει.

Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Η ίδια η μετάβαση θα δημιουργήσει κάποιο πληθωρισμό λόγω της αρχικής υποτίμησης. Το παραδέχεται και ο ίδιος στη συνέντευξη του στο euro2day (αλλά και στο παράρτημα Γ σελ49 και στη σελίδα 40-41). Που άλλωστε είναι απαραίτητη προκειμένου να βοηθήσουμε την εσωτερική παραγωγή (καθώς τα λεμόνια κιάτου θα γίνουν πιο φθηνά από τα λεμόνια αργεντινής).

Στο παράρτημα Γ λοιπόν μας λούζει με ένα σωρό τεχνικούρες μήπως και φοβηθούμε να τις διαβάσουμε, αλλά καταλήγει κι αυτός στην έρευνα Μαριόλη η οποία είναι μια τεράστια στουρναριά. Μην ασχοληθούμε τώρα με τα μοντελοτρενάκια του μαριόλη γιατί το θέμα μας είναι ο λαπαβίτσας. Στη σελίδα 50-51 λοιπόν φτάνει στο διαταύτα και παραδέχεται έναν πληθωρισμό 9% από αυτή την αρχική υποτίμηση. Κι όλα αυτά πριν ακόμα ο λαπαβίτσας αρχίσει να τυπώνει τα ελλείμματα της κυβέρνησης.

Αν πάτε τώρα στη στουρναριά του μαριόλη θα βρείτε ότι κι αυτός θέλει να τυπώσει μερικά ελλείμματα. Αυτά τα ελλείμματα σύμφωνα με τα στουρνάρια μοντέλα του, θα προκαλέσουν 420.000 νέες θέσεις εργασίας, αύξηση αεπ 6,4% και μείωση δημοσίου ελλείμματος 3,4δις ευρώ. Τέλεια όλα αυτά, αλλά ευτυχώς το μοντελο-τρενάκι λίμα του μαριόλη παραδέχεται πως αυτή η “αύξηση της νομισματικής βάσης” (γιατί ντρέπονται να το πούνε με το όνομά του δηλαδή τύπωμα) “αποτελεί όριο συμβατό με πληθωρισμό της τάξης του 10%”. Τα υπόλοιπα, πανέμορφα για τις νέες θέσεις εργασίας απλά “δύνανται”.

Το ίδιο κολπάκι αναχρονισμού ο λαπαβίτσας κάνει και στη συνέντευξη του στο press project (18o λεπτό) όταν τον ρωτάνε από που θα χρηματοδοτηθούν οι επενδύσεις και απαντάει μα φυσικά από τις μη πληρωμές των τοκοχρεολυσίων του χρέους (αφού θα κάνουμε στάση πληρωμών βρε κουτά). Priceless !!

Τώρα λοιπόν που τον πιάσαμε ξεβράκωτο, ας δώσουμε και λίγη θεωρία στο πόπολο.


Το τύπωμα και ο πληθωρισμός
Μια βασική συνεισφορά του κεύνς στα δημόσια οικονομικά είναι ότι κατάφερε να κάνει ανατρέψει την πεποίθηση πως η έκδοση χρήματος ΔΕΝ είναι μια ιερή διαδικασία. Πράγματι σήμερα στην κυρίαρχη ιδεολογία έχουμε ξεχάσει αυτή την απλή και βεβαιωμένη διαπίστωση και θεωρούμε πως το χρήμα είναι λίγο πολύ ένας χρυσός κανόνας και τα δημόσια οικονομικά είναι σαν τα οικονομικά του σπιτιού μας.
Καθώς όμως τα δημόσια οικονομικά δεν έχουν σχέση με τα οικονομικά του σπιτιού μας, (γιαυτό και το ονομάζουμε μακρο-οικονομία), το κράτος μπορεί να κάνει διάφορα κόλπα. Ένα από αυτά πχ είναι και το QE που παραβιάζει τη φαντασίωση περί χρυσού κανόνα. Γιατί διότι η κεντρική τράπεζα αγοράζει κρατικά ομόλογα από τις εμπορικές τράπεζες “επεκτείνοντας τον ισολογισμό της”. Αυτό είναι ένα ευφυολόγημα φυσικά για την αγαπημένη μας λέξη (τύπωμα), καθώς η κεντρική τράπεζα “επεκτείνει τον ισολογισμό της” χωρίς κάποιος να καταθέσει τα αντίστοιχα χρήματα γι’ αυτή την επέκταση. Με λίγα λόγια τα πληκτρολογεί σ’ ένα τερματικό, δηλαδή τα “τυπώνει”.
Όμως τα QE είναι σχεδιασμένα έτσι για να αφορούν μια χούφτα ανθρώπους. Εμείς, οι υπόλοιποι μουζίκοι, συνεχίζουμε να ζούμε σε αυτό το νέο χρυσό κανόνα, γιατί δεν ήρθε μια μέρα η κεντρική τράπεζα να μας αγοράσει το σπίτι με 500.000ευρώ.
Σε αυτό το κείμενο νομίζω έχω περιγράψει λίγο πολύ τα περί sovereign credit και πως αυτό δουλεύει, πόσο τεράστια επιτυχία είχε ιστορικά, αλλά επίσης περιγράφω και τους περιορισμούς του.

Για να μην κουράζεστε η βασική ιδέα είναι ότι στα πλαίσια που υπάρχει ανεργία, αυτό σημαίνει χαμένη παραγωγή. Αν τυπώσουμε χρήμα από το πουθενά και το δώσουμε σε αυτούς τους ανέργους για να μας παράξουν κάτι, αυτή η κίνηση δεν θα δημιουργήσει πληθωρισμό, καθώς τα νέα αγαθά που θα παράξουν οι άνεργοι θα είναι επιπλέον εθνικό προϊόν. Πρόκειται για έναν υπέροχο ενάρετο κύκλο που λειτουργεί όσο έχεις ανέργους, κι όσο η παραγωγή σου υπολείπεται ενός κάποιου φαντασιακού ιδεατού σημείου πλήρους αξιοποίησης των παραγωγικών δυνάμεων.

Η ναζιστική γερμανία και η ΕΣΣΔ ήταν τα δύο εκείνα αρχικά παραδείγματα που έδειξαν πως αυτή η ιδέα περί χρήματος είναι όχι μόνο εφικτή, αλλά και εξαιρετικά πιο επιτυχημένη από την παλιότερη περί χρυσού κανόνα. Γιαυτό και κανείς από το 1930-1932 δεν ξανασχολήθηκε με τον χρυσό κανόνα.

Αυτό είναι λοιπόν το σημείο που χρησιμοποιούν ο λαπαβίτσας και ο μαριόλης για να σας προσφέρουν το όραμά τους για μια τούρτα διαίτης.

Ο κέυνς για να προκαλέσει είχε πάει ένα βήμα παραπέρα και είχε πει ότι ακόμα κι αν βάλεις τους ανέργους να ανοίγουν λάκκους χωρίς κανένα σκοπό, κι αυτό ακόμα θα έχει θετικό αντίκτυπο στην οικονομία. Και είχε δίκιο αλλά μαζί με το δίκιο είχε και δύο αστερίσκους.
α) υπέθετε ότι υπήρχε αναξιοποίητο παραγωγικό δυναμικό από τους ήδη εργαζόμενους. Δηλαδή το εργοστάσιο της VW παράγει 500 τσιπάκια (ξέρετε εσείς τώρα) για αυτοκίνητα αλλά πουλάει μόλις τα 400.
β) υπέθετε ότι τα χρήματα που θα πάρουν αυτοί οι άνεργοι που σκάβουν λάκους θα πάνε κατευθείαν στα 100 επιπλέον τσιπάκια της VW κι όχι σε κάτι άλλα κινέζικα.
Κι αυτοί δεν είναι οι μόνοι περιορισμοί. Ας πάρουμε το παράδειγμα του μαριόλη που του αρέσει στο μοντελοτρενάκι Lima να γίνεται πιο συγκεκριμένος (“λάθος” που ο λαπαβίτσας αποφεύγει). Λέει λοιπόν πως το κράτος θα αγοράσει “…εμπορεύματα του Πρωτογενούς τομέα και των Υπηρεσιών” κι αυτό θα δημιουργήσει 420.000 θέσεις εργασίας (δεν λατρεύετε αυτό το 20? πάλι καλά που δεν είπε 423.459).

Ας υποθέσουμε για λόγους ευκολίας ότι αυτές οι 420Κ νέες θέσεις είναι μοιρασμένες ισότιμα ανάμεσα στα γεωργικά εμπορεύματα και τις υπηρεσίες. Εντάξει από υπηρεσίες δεν έχουμε πρόβλημα, αλλά μόλις αναρωτηθούμε που θα βρούμε 210.000 νέους αγρότες και τσοπάνηδες, εδώ αρχίζει και δημιουργείται ένα καλό ερώτημα. Έχουμε 210.000 νέες αγρότισσες και τσοπάναρειβούδες έτοιμες? Όχι φυσικά. Κατσίκια μήπως? Μπορούμε! Μεσο-μακροπρόθεσμα πάντα. Άρα αυτές οι θέσεις είναι τόσο εικονικές όσο και τα μοντελοτρενάκια του μαριόλη (τα οποία και ο λαπαβίτσας λατρεύει και δεν το κρύβει -παράρτημα Γ-).

Ο λαπαβίτσας μάλιστα προς το τέλος της συνέντευξής του λέει ότι στη μακεδονία που εκλέγεται υπάρχει μια κλωστουφαντουργική βιομηχανία που είναι αναξιοποίητη. Και είναι αλήθεια. Η κλωστο-υφαντουργία είναι ένας κλάδος που η ελλάδα διέπρεπε μέχρι το 1980 αλλά μετά εγκαταλείφθηκε καθώς τα ρούχα είναι ένας κλάδος εντάσεως εργασίας. Με λίγα λόγια το εργατικό κόστος είναι σημαντικότερο του κόστους των υλικών. Και η ελλάδα μετά το 1980 έγινε ακριβή στα εργατικά σε σχέση με άλλες χώρες. Αρχικά την τουρκία και μετά τις ασιατικές χώρες.

Μάλιστα αυτή τη στιγμή αν πάτε σε μια zara ή σε ένα H&M θα δείτε ότι τα ρούχα δεν ράβονται πια ούτε καν στην κίνα γιατί η κίνα θεωρείται πια “ακριβή”. Στην πορεία της παγκοσμιοποίησης να πηγαίνεις σε όλο και πιο φθηνές αγορές, οι εταιρίες ρούχων προσπαθούν να βρουν τις πιο φθηνές περιοχές. Και η κίνα πια είναι “ακριβή” σε σχέση με το βιετνάμ ή την μαλαισία. Ο λαπαβίτσας λοιπόν φαντασιώνεται πως θα ξανανοίξει αυτές τις κλωστο-υφαντουργίες και θα παράγει μπλουζάκια σε ανταγωνιστικές τιμές σε μια χώρα με βασικό μισθό τα (σύμφωνα με τους υπολογισμούς του) 756 / 2 (λόγω 50% υποτίμησης) = 380 ευρώ το μήνα. Ψάξτε λίγο να βρείτε τι μηνιάτικο παίρνουν στο βιετναμ και θα καταλάβετε πόσο παπαρολογεί το αγόρι.

Αλλά μιας που είπαμε παπαρολογεί, ας πάμε και στα επόμενα


Ο λαπαβίτσας o μαριόλης και η ανάπτυξη

Στη σελίδα 30 του κειμένου αλλά και γύρω στο 26ο λεπτό της συνέντευξης ο λαπαβίτσας μας λέει ότι χρειαζόμαστε ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης. Ας τον διαβάσουμε (η έμφαση δική μου για περισσότερο γέλιο):

“H Ελλάδα χρειάζεται μια μεσοπρόθεσμη στρατηγική ανάπτυξης που θα βασίζεται σε βιομηχανική πολιτική, ώστε να δοθεί ώθηση στους ρυθμούς ανάπτυξης, στη μείωση της ανεργίας και στην αύξηση των εισοδημάτων με έναν οικολογικά βιώσιμο τρόπο.”


Από αυτά κρατάω μόνο το οικολογικά βιώσιμο τρόπο. Εννοώ κρατάω την κοιλιά μου από τα γέλια. Γιατί φυσικά πρόκειται για το ίδιο ευχολόγιο που σας έχει ποτίσει και ο γιωργάκης και ο τσίπρας. Μέχρι και ο τελευταίος φιλελές του συρμού που δεν μπορεί να κάνει ούτε μια απλή πρόσθεση σωστά, προτείνει μεσοπρόθεσμη ανάπτυξη  (πχ τυχαίο παράδειγμα, δείτε τον πίνακα 1 και θα καταλάβετε ότι και την έκτη δημοτικού με δυσκολία την τελείωσε).

Μήπως όμως ο λαπαβίτσας γίνεται πιο συγκεκριμένος παρακάτω?? Κρατήστε την αναπνοή σας:

“Είναι λάθος να πιστεύουμε ότι κάτω από συνθήκες παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού δεν είναι δυνατή η εφαρμογή μιας στρατηγικής ανάπτυξης για μια μεσαίου μεγέθους οικονομία, όπως αυτή της Ελλάδας.”

ώπα ώπα σοβαρεύει το πράγμα. Θα ρωτούσα από πού κι ως που μια χώρα των 11εκ είναι μεσαίου μεγέθους, αλλά εντάξει ας μη χαλάσω το σασπένς.

“Η εμπειρία των τελευταίων τριών δεκαετιών στον αναπτυσσόμενο κόσμο δείχνει ότι είναι απολύτως εφικτό να σχεδιαστεί μια αποτελεσματική στρατηγική ανάπτυξης, υπό την προϋπόθεση ότι το κράτος και ο ιδιωτικός τομέας θα βρουν την κατάλληλη ισορροπία. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα πρέπει να δώσει ώθηση στον βιομηχανικό της τομέα, δίνοντας έμφαση στην εγχώρια ζήτηση και αλλάζοντας τη σύνθεση της παραγωγής υπέρ των διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων αντί των υπηρεσιών.”

Κάτσε που είναι το κουμπί με τα πυροτεχνήματα. Αααα εδώ το βρήκα!!! Γιούπι!!!! τη βρήκαμε τη λύση !!!! Βάλε το τρενάκι Lima να κάνει τσου τσου και να βγάζει και καπνό (βρώμαγε το σπίτι λαδιιιλα).


Ας ολοκληρώσει όμως πριν του κάνουμε κριτική (σελ31)
“Σε μακροπρόθεσμη βάση η κατάλληλη αναπτυξιακή στρατηγική που χρειάζεται η Ελλάδα απαιτεί ενδελεχή αναδιάρθρωση του εκπαιδευτικού συστήματος.”
Yeeeeahhhh bitches, ορίστε τη βρήκαμε τη λύση. Μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος. Ό,τι ακριβώς μας υπόσχονται 30 χρόνια τώρα σε όλη τη δύση. Αυτό θα πει να έχεις προχωρημένη σκέψη.

Ο λαπαβίτσας είναι σχετικά προσεκτικός άνθρωπος. Ξέρει ότι την δημόσια καριέρα του την οφείλει στη γενικόλογη παπαρολογία. Άλλωστε αυτό το σχέδιο που διαβάζουμε έκανε 5 χρόνια να το δημοσιεύσει. Γι’ αυτό και κάνει μια αν πασάν αναφορά στις κλωστο-υφαντουργίες (press project) ή τη φαρμακοβιομηχανία (euro2day). Έτσι δεν την πατάει σαν τον μαριόλη που γίνεται πιο συγκεκριμένος στο δικό του σχέδιο και δίνει περιεχόμενο στο εντελώς αόριστο “διεθνώς εμπορεύσιμων προϊόντων”.

“Ειδικά για την ελληνική οικονομία, το εγχείρημα της υποκατάστασης εισαγωγών για τα εμπορεύματα «Ηλεκτρονικοί υπολογιστές, ηλεκτρονικά και οπτικά προϊόντα» θα ήταν σκόπιμο”

Με λίγα λόγια τρέμε apple και huawei, έρχεται η… η… η… ε ρε παιδιά να μην την ονομάσουμε Ιντρακομ πάλι, μαλακία είναι. Άσε που σαν την άννα βίσση, όλο καριέρα στο εξωτερικό ήθελε να κάνει αυτή η εταιρία κι όλο δεν της έβγαινε.

Το μόνο που μένει τώρα είναι να βρούμε με ποιο τρόπο θα το κάνουμε αυτό. Να υπενθυμίσω ότι τα εμπορικά σύνορα της χώρας θα είναι ανοιχτά αφού θα είμαστε μέλος της ΕΕ (λαπαβίτσας λεπτό 27ο), άρα η ελληνική εμμμ… εμμμ….. Orange (εντάξει μην την πούμε apple) θα καταφέρει να φτιάξει υπολογιστές που θα ανταγωνίζονται σε τιμή και δυνατότητες τις αντίστοιχες κινέζικες που έχουν ήδη 15 χρόνια εμπειρία στην πλάτη.
Μη γελάτε διότι αυτό λέει και ο λαπαβίτσας στο κείμενο που παρέθεσα. Ο στόχος μας είναι πολιτική ανάπτυξης στον αναπτυσσόμενο κόσμο τις τελευταίες δεκαετίες. Εντάξει προσθέτει και αύξηση της εσωτερικής ζήτησης για να χαμογελάσει και ο μουζίκος λιγάκι που θα πάρει ένα orange smartphone κι αυτός. Εντάξει όχι αμέσως, μεσο-μακροπρόθεσμα.

Πέρα από την πλάκα όμως, δεν χρειάζεται παρά να ρίξουμε μια ματιά στις τιμές των “διεθνών εμπορεύσιμων προιόντων” που έχουν πάρει την κατρακύλα για να καταλάβουμε ότι όλο αυτό είναι ένα marketing trick των λαπαβίτσα/μαριόλη. Όπως φυσικά και στον τρόπο ανάπτυξης των ασιατικών οικονομιών τις 3 τελευταίες δεκαετίες. Με λίγα λόγια θα πρέπει να ανταγωνιστούμε σε μια ολοένα και συρρικνούμενη (από άποψη αξίας ανά προϊόν) παγκόσμια αγορά τη γερμανία, την κίνα, την ταιβάν, την ινδία και την κορέα. Κι όταν τους ρωτάμε πως?? μας λένε με τις κλωστο-υφαντουργίες μας και τις εταιρίες κατασκευής ηλεκτρονικών (την orange βρε). Μια ιδέα που είμαι σίγουρη δεν την είχε κανείς άλλος σε αυτόν τον κόσμο.

Η παγκόσμια αγορά δεν χρειάζεται νέα smartphones και τα εργοστάσια που υπάρχουν παράγουν ήδη υπερβολικά πολλά από δαύτα. Πώς σκατά θα μπορέσει η orange να επιβιώσει σε μια τέτοια κορεσμένη αγορά από τη στιγμή που θα έχει μηδενική εμπειρία σε σχέση με τον ανταγωνισμό? Πόσες άλλες αντίστοιχες orange γνωρίζουμε να έχουν δημιουργηθεί τα τελευταία χρόνια σε μικρές χώρες με δικό τους νόμισμα? Φυσικά όχι πολλές. Πρακτικά την εξής μία, τη nokia στη φιλανδία. Κι αυτό έγινε ήδη πριν 30 χρόνια και παρότι ήταν μια εταιρία με τεράστια επιτυχία και τεράστια εμπειρία (όχι ιντρακόμ δηλαδή), κι αυτή ακόμα κατέρρευσε τα τελευταία 5 χρόνια καθώς δεν μπόρεσε να ανταγωνιστεί τους κινέζους και τους κορεάτες στην παραγωγή smartphones.

Αλλά ο λαπαβίτσας με το μαριόλη είμαστε σίγουροι πως θα τα καταφέρουν έτσι επειδή το λένε τα τρενο-μοντελάκια τους.


Reality Check.

Ας δούμε λοιπόν τι είναι πιο πιθανό να γίνει στο πρώτο διάστημα αυτής της προσπάθειας, ακολουθώντας τις γραμμές αλλά όχι τα ευχολόγια. Ο λαπαβίτσας θεωρεί τα συναλλαγματικά αποθέματα σημαντικό ζήτημα και την μη ύπαρξή τους πρόβλημα. Αλλά λέει ότι θα τα βρει υιοθετώντας capital controls. Μόλις όμως διαβάσουμε τις προτάσεις του για τα capital controls (παράρτημα Β σελ47 ) βλέπουμε ένα καθεστώς Capital Controls που είναι εξαιρετικά πιο χαλαρό τόσο από αυτό που βιώσαμε τον ιούλη, όσο και από αυτό που βιώνουμε ακόμα σήμερα. Πρόκειται δηλαδή για μια κλασσική συριζιά αντίστοιχη με την κατάργηση του ενφια και το προσωπικό αφορολόγητο όριο περιουσίας στα 300.000ευρώ.

Διότι με τα capital controls που προτείνει ο λαπαβίτσας (3000ευρω μετρητά σε κάθε ταξίδι στο εξωτερικό πχ), δεν τον βλέπω να μαζεύει πολύ συνάλλαγμα τους πρώτους κρίσιμους μήνες της αβεβαιότητας. Χαρακτηριστικά αν δούμε στην ελλάδα τι έγινε από τον Ιούλη και μετά (με πιο άγρια capital controls), θα παρατηρήσουμε ότι παρά την παραμονή μας στο ευρώ οι καταθέσεις συνεχίζουν να μην επιστρέφουν (τι περίεργο εεε?). Η ΤτΕ έχει στοιχεία μέχρι τον αύγουστο, αλλά αν δούμε και το ύψος του ELA που έχει σχέση με τη ροή καταθέσεων, θα σιγουρευτούμε ότι κανείς δεν ενδιαφέρεται ιδιαίτερα να επιστρέψει τις καταθέσεις του. Άρα ούπς!

Έτσι λοιπόν ο ΥΠΟΙΚ κ. Λαπαβίτσας (50-51ο λεπτό) θα πρόσφερε φορολογικές ελαφρύνσεις στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα της μετάβασης. Την ίδια στιγμή θα βοηθούσε τους χρίζοντες βοήθειας και ταυτόχρονα θα αύξανε και λίγο τους μισθούς (νομίζω σελ30). Όλα αυτά φυσικά θα έριχναν τον προυπολογισμό λιιιίγο έξω με αποτέλεσμα να αναγκαστεί ο ΥΠΟΙΚ να χρηματοδοτήσει τα ελλείμματα από ένα τύπωμα χρήματος. Καπάκι με το 9% πληθωρισμό που θα ερχόταν από την υποτίμηση. Κι όλα αυτά χωρίς να τυπώσει ούτε ένα ευρώ για ανάπτυξη (ακόμα).

Άρα θα έχουμε έναν πληθωρισμό 10-12-15% (έβαλα και το τυπωματάκι για το έλλειμμα μέσα) κι ένα κράτος που θα κάνει το ζογκλέρ προσπαθώντας από τη μία να βάλει λίγο τάξη στο μπάχαλο που θα έχει δημιουργηθεί και ταυτόχρονα να ετοιμάσει την επόμενη μέρα. Διότι όπως παραδέχεται και ο ίδιος ο λαπαβίτσας, οι πρώτοι 6 με 18 μήνες δεν θα είναι ακριβώς ευχάριστοι (μετά θα έρθει η ανάπτυξη, δεν κάνω πλάκα αυτό λέει).

Στην ουσία λοιπόν αυτό που θα συμβεί με τη νέα ρευστότητα θα είναι να κατευθυνθεί στους γνωστούς άγνωστους καθώς δεν έχουμε πάψει να ζούμε σε μια ταξική κοινωνία. Άλλωστε για τον λαπαβίτσα η κοινωνική επανάσταση δεν είναι πουθενά στην ατζέντα (εντάξει τον αδικώ είναι μακροπρόθεσμα, μαζί με την αλλαγή παραγωγικού μοντέλου και την ανάπτυξη 1.25.30δευτ).

Άρα πέρα από τους κακομοίρηδες, νέα ρευστότητα θα πάρουν κυρίως οι λιγότερο κακομοίρηδες. Κι αυτοί θα θέλουν να ξοδέψουν τη νέα τους ρευστότητα. Ακριβώς όμως επειδή δεν θα έχει προλάβει να φτιαχτεί η νέα Orange για να πάρουν τα καινούργια γαμάτα smartphone της, ικανό μέρος αυτής της νέας ρευστότητας θα κατευθυνθεί προς τις εισαγωγές, όπως και πριν από 6 χρόνια. Και σύμφωνα με το πρόγραμμα που περιγράφει δεν θα υπάρχει κάποιος διοικητικός περιορισμός τους (αφού άλλωστε θα είμαστε μέλη της ΕΕ).

Ευτυχώς αν θέλετε, γιατί οι διοικητικοί περιορισμοί έχουν την τάση να δημιουργούν μαύρη αγορά και σε μια οικονομία τόσο ανοικτή όσο η ελληνική, αυτό θα δημιουργούσε τραγελαφικές καταστάσεις και ανισότητες για τους λίγο παραπάνω έχοντες. Με λίγα λόγια σαν τα capital controls θα ίσχυαν μόνο για τα κορόιδα.

Καθώς λοιπόν συμπαθές μέρος αυτής της νέας ρευστότητας θα κατευθυνθεί προς το εξωτερικό, αυτό θα πιέσει την ισοτιμία της νέας δραχμής ακόμα παρακάτω από την αρχική υποτίμηση. Ο πληθωρισμός της επόμενης χρόνιας δεν θα μειωθεί όπως προβλέπει ο λαπαβίτσας ή θα μειωθεί λιγότερο ανάλογα με την νέα υποτίμηση. Πάντα μπορείς να κάνεις μερικά λογιστικά τρυκ για να τον μειώσεις -η eurostat ειναι μανούλα σε κάτι τέτοια- αλλά αυτό θα αφορά το νούμερο κι όχι το τι θα νιώθεις στο πορτοφόλι σου.

Δώστε βάση εδώ. Ακόμα δεν έχουμε αρχίσει να φτιάχνουμε καινούργιους τσοπαναρέιβ, ακριβώς γιατί ξοδέψαμε το πρώτο φρεσκοτυπωμένο χρήμα στην κάλυψη αναγκών και την ισορρόπηση καταστάσεων που η αλλαγή αναστάτωσε (δεν τα λέω εγώ ο λαπαβίτσας τα λέει). Το εμπορικό ισοζύγιο θα ωφεληθεί από την αρχική υποτίμηση, αλλά η κατεύθυνση μέρους της νέας ρευστότητας στο εξωτερικό θα δράσει ανάποδα (και τα capital controls που προτείνει δεν θα βοηθήσουν πολύ με τα όρια που έχει θέσει). Αυτό είναι άλλωστε το κόστος της μαλακής δραχμής που είναι διατεθειμένος να ακολουθήσει. Το πρόβλημα είναι ότι θέλει να δρέψει τα πλεονεκτήματά της (χρηματοδότηση ελλειμμάτων, αποκατάσταση ρευστότητας) χωρίς τις επιπτώσεις που θα έχουν.

Την ίδια στιγμή η αβεβαιότητα για την πορεία του νέου νομίσματος που θα είναι καθόλα έλλογη, θα αποτρέπει τόσο τις “εισαγωγές” συναλλάγματος (είτε από το εξωτερικό, είτε από το σεντούκι), όσο και την μετατροπή μέρους του τουριστικού συναλλάγματος σε νέες δραχμές. Κι όλο αυτό δεν θα βοηθήσει καθόλου την εμπιστοσύνη στο νέο νόμισμα.
Και εδώ φτάνουμε στο βασικό πρόβλημα που έχουν όλες οι αφηγήσεις για τη δραχμή. Ότι καθώς ο χρόνος περνάει κι εσύ προσπαθείς να τα φέρεις πέρα, τα όποια θετικά αποτελέσματα από την υποτίμηση θα εξανεμίζονται (δεν το λέω εγώ το λέει ο ίδιος στο παράρτημα Γ απλά λίγο τεχνικά για να μην το καταλάβετε).

Κι όσο δεν βρίσκεται το μοντέλο εκείνο που θα σε κάνει να αναπτυχθείς κόντρα στην υπόλοιπη δύση που βρίσκεται σε διαρκή ύφεση, απλά θα επιστρέψεις σε μια νέα κανονικότητα που δεν θα είναι πολύ διαφορετική από τη μνημονιακή.


Catch 22

Η δραχμολάγνοι λοιπόν έχουν ένα βασικό πρόβλημα. Το μοντέλο που προτείνουν δεν έχει τίποτα θετικό για τα κοινωνικά τεμάχια εκείνα που πλήττονται περισσότερο από την κρίση. Γι’ αυτό και νιώθουν συνέχεια την ανάγκη -ενώ μιλάμε για ένα εργαλείο όπως το νόμισμα- να τονίζουν τον υπερβατικό του χαρακτήρα. Στο 1.15-1.16 της συνέντευξης συμβαίνει ακριβώς αυτό το μαγικό. Τα θετικά από την υιοθέτηση ενός νομίσματος είναι και για τους 3 συνομιλητές η ανάκτηση της εθνικής κυριαρχίας! Έτσι γενικά κι αόριστα.

Και εδώ που τα λέμε καλά κάνουν, διότι όταν δούμε το σχέδιο λαπαβίτσα ή το μοντελοτρενάκι μαριόλη, βλέπουμε ξεκάθαρα ποιοι θα είναι οι πιθανοί κερδισμένοι του νέου νομίσματος. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις, ο τουρισμός, οι αγρότες και όλοι αυτοί που έχουν καταθέσεις στο στρώμα ή στο εξωτερικό.

Οι άνεργοι ;

Ααα αυτοί θα βρούν δουλειά από το νέο πρόγραμμα τσοπαναρέιβ (ανεξάρτητα με το αν θέλουν να γίνουν αγρότες ή όχι)

Οι άνθρωποι που φεύγουν στο εξωτερικό ;

Αααα αυτοί θα βρούν δουλειά στην Orange βρε (γιατί επιστήμονες ανθρώπους μην τους κάνουμε κι αυτούς τσοπάναρέιβ).
Οι συνταξιούχοι ;

Αααα αυτοί θα είναι εθνικά υπερήφανοι κι αν μας πιστέψουν πολύ μπορεί οι πολύ φτωχοί να πάρουν κάτι (όπως πήραν και με το σύριζα άλλωστε, έτσι δεν είναι?).
Με λίγα λόγια δεν υπάρχει καμία θετική αφήγηση για τη μετάβαση στη δραχμή και όλες οι αφηγήσεις πατάνε σε μια μελλοντική υποτιθέμενη ανάπτυξη (1.23.30) που θα φέρει η δραχμή και η οποία θα ξεπεράσει τις αρνητικές επιπτώσεις της μετάβασης (πχ την υποτίμηση και την πτώση της αγοραστικής δύναμης).

Η ανάπτυξη αυτή φυσικά ποτέ δεν περιγράφεται παραπάνω απ’ όσο περιγραφόταν το success story του σαμαρά, η ανάπτυξη του 2016 του τσίπρα ή τα φύκια και το σχέδιο ήλιος του ΓρΑΠ. Διότι όταν αρχίζεις να την περιγράφεις αναγκάζεσαι να λες παπαρίτσες τύπου θα φτιάχνουμε υπολογιστές (μαριόλης).

Και για κερασάκι στην τούρτα ο λαπαβίτσας μας εξηγεί (1.25.30) πως ο σοσιαλισμός και οι θετικές αλλαγές στις κοινωνικές σχέσεις θα έρθουν μόνο μέσα από την ανάπτυξη και την τεχνολογία
Εντάξει εδώ νομίζω το τερμάτισε φλιπεράκι, ας το τερματίσω κι εγώ γιατί έχουμε και δουλειές


ΥΓ έχω και μερικές υφολογικές παρατηρήσεις από τη συνέντευξη. Γιατί η φωνή του λαπαβίτσα μου θυμίζει λίγο τον χατζιχρήστο? Είναι κάτι άλλο πέρα από αυτό το έεε που κάνει αυξάνοντας μια οκτάβα το τελευταίο ε από το πρώτο?? κανείς με γνώσεις linguistics?