Η αντιστροφή των διλημμάτων

 

 του Μάκη Μαλαφέκα

Δημοσιεύτηκε στη Libération, στις 05/06/2012.

Απλό πράγμα να προχωράει κανείς απαντώντας σε διλήμματα. Απλό και διαστροφικό.

Ιδίως όταν αυτά είναι απλά διατυπωμένα και, κυρίως, εκβιαστικά.

Να αγοράσω carte Orange (κάρτα συγκοινωνιών) αυτόν τον μήνα, ή μήπως να υπολογίσω δέκα σάντουιτς ζαμπόν-τυρί να τρώω τα μεσημέρια; Να δεχτώ για τρίτη συνεχόμενη εβδομάδα τις καταχρηστικές υπερωρίες και την αυταρχική συμπεριφορά του εργοδότη μου, ή μήπως να αρχίσω να ψάχνω για καμιά άλλη δουλειά; (Γιατί όχι και για κανέναν άλλο επαγγελματικό κλάδο... Σάμπως λείπουν οι ευκαιρίες;)

Με ολόκληρες κοινωνίες και λαούς έχει ακόμη περισσότερη πλάκα!

Θέλετε να πάρετε σύνταξη τον επόμενο μήνα ή να διαθέτουν τα εγγόνια σας σχολικά εγχειρίδια; Διαλέχτε! Θέλετε ευρουδάκια και εκποίηση της δημόσιας περιουσίας σας σε «τιμές ευκαιρίας», ή δραχμούλες και πλήρη εξαθλίωση τριτοκοσμικού τύπου; (Ο κ. Κον Μπεντίτ θα προσέθετε ευχαρίστως και μια χαριτωμένη στρατιωτική δικτατορία στο γλαφυρό αυτό τοπίο).

Έτσι λοιπόν ο νεοδιορισθείς σοσιαλιστής υπουργός Εξωτερικών της γαλλικής Δημοκρατίας, κ. Λωράν Φαμπιούς, αποφάσισε να ενστερνιστεί πλήρως την πολιτική ρητορική του συντηρητικού του προκατόχου. Με μία βασική διαφορά: το στυλ. Οι «Έλληνες» αναβαθμίστηκαν στους «φίλους μας τους Έλληνες», και από τα πολύ επίσημα χείλη τού (μετανοημένου άραγε για το αιρετικό του «όχι» στο ευρωσύνταγμα;) επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας, πληροφορήθηκαν ότι στις 17 του ερχόμενου Ιούνη εκτός από την πολιτική τους εκπροσώπηση αποφασίζουν και για την παραμονή τους ή όχι στην Ευρωζώνη. Απλά πράγματα: μέσα και ζόφος ή έξω και αφανισμός;

Στη μακάβρια ρουλέτα του φιλελευθερισμού και της χρεοκρατίας, είτε στο μαύρο είτε στο κόκκινο τύχει η μπίλια των εκάστοτε δικομματικών μοντέλων διακυβέρνησης, πάντα η κεντρική ευρωπαϊκή μπάνκα τα μαζεύει, σκέφτηκαν οι επινοητές του απάνθρωπου κοινωνικο-οικονομικού πειράματος που υφίσταται εδώ και τρία χρόνια ο ελληνικός λαός, με βασικό πρωτεργάτη τον Δόκτωρα Στρέιντζλοβ-Σόιμπλε, και πρόθυμους εκτελεστές τούς (δια βίου, όπως μέχρι πρόσφατα πίστευαν) διαχειριστές του ελληνικού δικομματικού συστήματος. Μόνο που τώρα η μπίλια έκατσε στο μηδέν, και όχι κατά τύχη. Ο ελληνικός λαός σήκωσε το χέρι του, την άδραξε, και την κατέβασε με δύναμη πάνω στην ειδεχθή πιατέλα κατά τέτοιο τρόπο που σείστηκε ολόκληρο το καζίνο, και ο τρομερός αντίλαλος αντήχησε από την άσπιλη οροσειρά των ελβετικών Άλπεων μέχρι τον μακρινό και εξωτικό ορίζοντα των Νησιών Κέιμαν.

Τι σημαίνει όμως στ’ αλήθεια αυτό το φάλτσο; Αυτή η μελωδικότατη παραφωνία που έκανε έναν ολόκληρο λαό να ξαναβρεί το χαμένο του χρώμα, και εκατομμύρια ανθρώπους ανά την Ευρώπη να στρέψουν ξαφνικά με αισιοδοξία τα βλέμματά τους στο νότιο άκρο της Βαλκανικής; Σημαίνει κατά πάσα πιθανότητα ότι από την 6η Μαΐου και μετά, μα κυρίως από την επαύριο της 17ης του ερχόμενου Ιούνη, θα αρχίσουμε να γινόμαστε μάρτυρες μιας αντιστροφής. Αντιστροφή διλημμάτων, αντιστροφή διατυπώσεων, αντιστροφή αποστολέων και παραληπτών. Ας διαισθανθούν λοιπόν οι λαοί των ευρωπαϊκών χωρών, μα και ολόκληρης της υφηλίου, αυτό που έχουν ήδη καταλάβει πολύ καλά τα υπηρεσιακά κλιμάκια του διεθνούς χρηματοπιστωτικού συστήματος, ότι δηλαδή το κεντρικό διακύβευμα αυτού που ξεκίνησε πριν λίγες εβδομάδες στην Ελλάδα δεν είναι άλλο από τον δυναμικό κλονισμό, σε πολιτικό επίπεδο, του παγκόσμιου χρεοκρατικού οικοδομήματος. Ας διαισθανθούν την ιστορικότητα της στιγμής κι ας δώσουν στον εαυτό τους την άδεια να διατυπώσουν κάποια βασικά ερωτήματα: Τι είναι το Χρέος; Πώς γίνεται η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπινων κοινωνιών της γης να χρωστάει το σύνολο της ετήσιας παραγωγής της σε αόρατους ιδιώτες; Τι είδους παγκόσμια κοινωνία προετοιμάζουν αυτοί οι κύκλοι; Τι είδους κοινωνία επιθυμούμε εμείς;

Το τελευταίο είναι φυσικά και το πιο καίριο ερώτημα, γιατί αυτό αποτελεί και την απαρχή της διαλεκτικής αντιστροφής των εκβιαστικών διλημμάτων. Οι λαοί διατηρούν το αναντίρρητο δικαίωμα να αυτοπροσδιορίζονται και να περιγράφουν την κοινωνία τους, τόσο μέσα από τους συντεταγμένους θεσμούς τους όσο και την άμεση έκφραση των συμμετοχικών τους παραδόσεων. 

Και ο ελληνικός λαός, διπλά νομιμοποιημένος λόγω του νεοφιλελεύθερου πειράματος που υπέστη, εκφράζεται ξεκάθαρα: Η μνημονιακή «θεραπεία σοκ» της Τρόικας Ε.Ε.-ΕΚΤ-ΔΝΤ απέτυχε. Απέτυχε οικονομικά καθώς το χρέος μεγάλωσε, η ελληνική κοινωνία έγινε πιο φτωχή, πιο άδικη και λιγότερο παραγωγική, αλλά κυρίως απέτυχε πολιτικά καθώς ο «λαός-ασθενής» δεν εξέπνευσε, και ούτε κατέληξε να μουγκρίζει σαν ζώο. Αντιθέτως σηκώθηκε όρθιος και με μια ανθρώπινη φωνή που υπερέβη σε ένταση και ευκρίνεια τόσο τα νεκρολογικά ξόρκια της μάγιστρου Λαγκάρντ, όσο και τις ελεεινές φωνούλες των κάθε λογής (καλοδημοσιευμένων στις δανειοδότριες χώρες) υστερικών Ελλήνων μπαρμπαθωμάδων, είπε το αυτονόητο: ο Άνθρωπος δεν χρωστάει τίποτα στο Χρήμα, το Χρήμα χρωστάει τα πάντα στον Άνθρωπο.

Σε μια Ευρώπη που παράγει περισσότερα πλούτη από ποτέ στην ιστορία της και που ταυτόχρονα αδυνατεί να θρέψει, να εκπαιδεύσει και να περιθάλψει τα παιδιά της, οι ιθύνουσες τάξεις οφείλουν να ακούσουν με τη μεγαλύτερη δυνατή προσοχή το παραπάνω πρόταγμα, ή, ακολουθώντας ευλαβικά τη σχολαστική νεοφιλελεύθερη λιτανεία τους, να χαθούν για πάντα στη σκόνη των καιρών.