Έχει πολιτικούς στόχους το κίνημα των “αγανακτησμένων”;

Τις προηγούμενες μέρες στις πλατείες όλης της χώρας αναδείχθηκε ένα νέο πολιτικό υποκείμενο που έσπασε το φόβο και έφερε την ελπίδα. Είναι αυτό που ήδη ορισμένοι έχουν αρχίσει να το αποκαλούν “νέο κίνημα”, επειδή ακριβώς αποτελεί τομή σε αυτό που συνηθίζαμε να περιγράφουμε ως μαζικό κίνημα την προηγούμενη περίοδο.

Ως γνωστόν, τα πολιτικά και κοινωνικά υποκείμενα διαμορφώνονται και αποκτούν την “ταυτότητα”από τους όρους της ταξικής πάλης, δεν προϋπάρχουν έξω απ' αυτούς. Η ανατροπή του πολιτικού σκηνικού και της κυβερνητικής πολιτικής πριν από αυτό το συμβάν ήταν μια επιθυμία που φάνταζε ουτοπική και οδηγούσε σε απραξία. Σήμερα είναι ένας ορατός πολιτικός στόχος. Αυτό είναι ήδη μια μεγάλη πολιτική νίκη. Ως πολιτικό συμβάν ξεπέρασε και την φαντασία του πιο αισιόδοξου αριστερού και δημιούργησε ήδη νέα πολιτικά δεδομένα: Η ανατροπή της σημερινής κυβερνητικής πολιτικής είναι δεδομένη. Αυτή η Κυβέρνηση δεν μπορεί να μείνει άλλο στην θέση της. Ο κόσμος βγήκε στους δρόμους και δύσκολα θα ξαναγυρίσει στους καναπέδες του. Η δύναμη αυτού κινήματος είναι δύναμη ανατροπής του πολιτικού σκηνικού από τον λαϊκό παράγοντα.

Μερικοί αριστεροί έχουν βάλει στόχο να το “πολιτικοποιήσουν”, προσπαθώντας να προβάλλουν “προγράμματα” και “στόχους πάλης” που κουβαλάνε στα σακίδια τους από τον προηγούμενο αιώνα.  Όμως η προάσπιση του κόσμου της εργασίας δεν περνάει – και δεν θα πρέπει να έχει ως στόχο - την αναζήτηση εναλλακτικών λύσεων στην διαχείριση της κρίσης. Η υπεράσπιση των εργατικών δικαιωμάτων και κατακτήσεων που χάθηκαν μέσα σε ένα χρόνο περνάει από την ακύρωση των σχεδίων των κυρίαρχων δυνάμεων του αστισμού και την όξυνση της πολιτικής κρίσης. Οι πολιτικές πρωτοβουλίες που αποβλέπουν στην αναζήτηση “θετικών προτάσεων” και την διαμόρφωση “εθνικών συναινέσεων” για το ξεπέρασμα της πολιτικής κρίσης στην πραγματικότητα ευνουχίζουν την ανατρεπτική δύναμη αυτού του κινήματος. Ήδη βρισκόμαστε στην αρχή της “καταστροφής” του παλιού, πριν γεννηθεί το νέο. Και ο κύκλος της καταστροφής αυτού του σκουριασμένου πολιτικού και κοινωνικού συστήματος θα πρέπει πρώτα να ολοκληρωθεί για να αναζητήσουμε τον “άλλο” εφικτό κόσμο...

Και η καταστροφή του υπάρχοντος συστήματος - όπως έδειξε ο κύκλος του υπαρκτού κομμουνισμού που έκλεισε οριστικά με την κατάρρευση της ΕΣΔΔ - δεν λύνεται με την κατάληψη της πολιτικής εξουσίας από την “πρωτοπορία” της εργατικής τάξης. Αυτό που πρέπει να διαφυλάξουμε - αν έχουμε να κρατήσουμε κάτι από την ιστορία των κινημάτων και των επαναστάσεων του προηγούμενου αιώνα - είναι η αυτονομία της πολιτικής από τις κυρίαρχες επιλογές του αστισμού. Η υπεράσπιση αυτής της αυτονομίας περνάει σήμερα από την απεμπλοκή αναζήτησης διαχειριστικών λύσεων και την οργάνωση της αντιπαλότητας του λαϊκού παράγοντας απέναντι στα κυρίαρχα ιδεολογήματα του αστισμού και στην όξυνση της σύγκρουσης με μορφές πάλης που αποσαθρώνουν τις εθνικές συναινέσεις και οξύνουν την ταξική πάλη. Η κρίση του πολιτικού συστήματος θα πρέπει να μετατραπεί σε πεδίο ανάδειξης πολιτικών πρωτοβουλιών που φέρνουν τις λαϊκές μάζες στο προσκήνιο και παίρνουν την ζωή στα χέρια τους...

Τα πολιτικά προγράμματα και οι μεταβατικοί στόχοι, όταν οι λαϊκές μάζες βρίσκονται στο προσκήνιο έχουν μικρή πολιτική αξία. Από την κομμούνα του Παρισιού ως στον ισπανικό εμφύλιο και την πολιτιστική επανάσταση, οι μεγάλες τομές που επαναπροσδιόρισαν την άσκηση της πολιτικής απ' αυτούς που δεν κατέχουν την εξουσία, δεν κρίθηκαν από πολιτικά προγράμματα και τους μεταβατικούς στόχους. Όλα αυτά τα συμβάντα με την στενή λογική του “συσχετισμού δύναμης” και των “προγραμματικών στόχων” ηττήθηκαν κατά κράτος. Όμως, τα φαντάσματά τους εξακολουθούν να τρομάζουν τον αστισμό και να γεννούν εφιάλτες στα όνειρά του.

Και δω στη χώρα μας, το Πολυτεχνείο του 73 ηττήθηκε κατά κράτος αφού κατάφερε να ανατρέψει την “φιλελευθεροποίηση” του Μαρκεζίνη φέρνοντας μια χούντα, την χούντα του Ιωαννίδη, που ήταν σκληρότερη από την προηγούμενη. Όμως σφράγισε με το δικό του ανεξίτηλο μελάνι τα πολιτικά πράγματα της χώρας τα τελευταία 50 χρόνια περισσότερο απ' οποιοδήποτε άλλο πολιτικό γεγονός.

Είναι άραγε τυχαίο ότι μέρα με την μέρα όλο και περισσότεροι συσχετίζουν την σημερινή κατάσταση με εκείνο το πολιτικό συμβάν; Τότε η πρώτη έκρηξη μαζικής λαϊκής δεν εκδηλώθηκε στην Αθήνα, αλλά στα Μέγαρα. Δεν ήταν μια έκρηξη ενάντια για την ανατροπή του πολιτικού συστήματος αλλά για την προστασία της μικροϊδιοκτησίας ενάντια στις απαλλοτριώσεις γης στην περιοχή Πάχη, που έκανε η χούντα για στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Σήμερα θα μπορούσαμε να αντιστοιχήσουμε αυτή την έκρηξη  με τις κινητοποιήσεις των κατοίκων της Κερατέας, κινητοποιήσεις που έγιναν για να προστατέψουν την μικροϊδιοκτησία τους από την υποβάθμιση της περιοχής λόγω της εγκατάστασης της ΧΥΤΑ. 

Μήπως είμαστε στα πρόθυρα ενός “Πολυτεχνείου” του 21ου αιώνα;