Ας το θυμόμαστε: η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ δεν έγινε στα μέσα Ιούλη του 2015, με την υπογραφή δηλαδή της περίφημης «συμφωνίας»: έγινε τον Αύγουστο, με την αιφνιδιαστική προκήρυξη των εκλογών από τον πρωθυπουργό – όταν δηλαδή η κυβέρνηση κατάπιε απροσχημάτιστα το κόμμα. Και το μάθημα-πάθημα που δεν τελείωσε έκτοτε, είναι το πόσο εύκολα πέρασε το πραξικόπημα των έξω στο εσωτερικό: πώς, με σημερινούς όρους, η αποτυχία αυτή θα πάψει να θεωρείται μοίρα κάθε εκδοχής Αριστεράς, όταν αυτή πάει να δει λίγο πιο πέρα από τη σκιά της.
(Υπάρχει βέβαια και η άποψη ότι «εμείς τα λέγαμε» ή ότι «οι εργάτες μπορούν και χωρίς Αριστερά»: χωρίς κόμμα, σε απόσταση ασφαλείας από τους «θεσμούς» που κατάπιαν και τον ΣΥΡΙΖΑ. Αλλά από την κριτική ενός ολόκληρου 20ού αιώνα στον «αυθόρμητο» οικονομισμό, ως και τις σημερινές στρατηγικές αναζητήσεις, υπάρχει επίσης σοβαρή και πλούσια σκέψη, που δεν μπορεί να αγνοηθεί).
Ο Δημοσθένης Παπαδάτος-Αναγνωστόπουλος αναφέρεται σε μια κατ' ευφημισμόν διάσπαση του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Μετά την υπογραφή της περίφημης «συμφωνίας» και την ακύρωση του δημοψηφίσματος του ΟΧΙ, ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ έχασε ένα μεγάλο μέρος των κοινωνικών του ερεισμάτων. Η απώλεια αυτή καταγράφηκε και με αθρόες αποχωρήσεις και μαζική αποστασιοποίηση από τις κομματικές διαδικασίες. Εξάλλου ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ ουσιαστικά δεν λειτουργούσε ως κόμμα από την στιγμή που ανήλθε στην κυβερνητική εξουσία, παρά μόνον για να επικυρώνει τις κυβερνητικές πρωτοβουλίες και να κάνει τον νεροκουβαλητή της κυβέρνησης. Με την προκήρυξη των εκλογών του Σεπτέμβρη υπήρξε “άτακτη αποχώρηση” των οργανωμένων μελών συνιστωσών του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες βρέθηκαν απομονωμένες και χωρίς οπαδούς εντός του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Οι “διασπάσεις” καταγράφονται με κάποια μορφή αντιπαράθεσης εντός των κομματικών διαδικασιών και αποτυπώνουν το αποκρυστάλλωμα αυτής της διαπάλης. Τέτοια αντιπαράθεση με μαζικά χαρακτηριστικά δεν υπήρξε εντός του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Τα μάζεψαν λοιπόν τελευταίοι και καταϊδρωμένοι και αποχώρησαν (με μικρές ή μεγάλες απώλειες), χωρίς να δώσουν καμία ουσιαστική μάχη...