Αναδημοσίευση από το REDNotebook
Του
Γιάννη Σταυρακάκη
Υπάρχει Λακανική
Αριστερά; Το κείμενο που ακολουθεί
είναι απόσπασμα από την εισαγωγή του
βιβλίου του Γιάννη Σταυρακάκη, «Η
λακανική αριστερά», που κυκλοφορεί τις
επόμενες μέρες από τις εκδόσεις Σαββάλα
σε μετάφραση Αλέξανδρου Κιουπκιολή (1η
έκδοση: «The Lacanian Left: Psychoanalysis, Theory, Politics»,
Εδιμβούργο/Albany: Edinburgh University Press/State
University of New York Press). Ευχαριστούμε θερμά το
συγγραφέα για την ευγενική παραχώρηση
του κειμένου
Ο πολιτικός Λακάν
Τα τελευταία
χρόνια, η ψυχανάλυση, και ιδιαίτερα η
λακανική θεωρία, έχει αναδυθεί ως μία
από τις σημαντικότερες πηγές έμπνευσης
για τον αναπροσανατολισμό της σύγχρονης
πολιτικής θεωρίας και της κριτικής
ανάλυσης. Αυτό αναγνωρίζεται πλέον
ακόμη και από την ορθόδοξη πολιτική
επιστήμη. Για παράδειγμα, σε μια κριτική
που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό
Βritish Journal of Politics and International Relations –ένα
από τα περιοδικά της Εταιρείας Πολιτικών
Σπουδών [Political Studies Association] της Μεγάλης
Βρετανίας–, και η οποία φέρει τον
χαρακτηριστικό τίτλο “The Politics of Lack”,
διαβάζουμε ότι «μια προσέγγιση στην
πολιτική που πηγάζει από τη λακανική
ψυχανάλυση γίνεται τελευταία όλο και
πιο δημοφιλής στους θεωρητικούς [...].
Πράγματι, αυτή η προσέγγιση στη
θεωρητικοποίηση της πολιτικής υπολείπεται
σε επιρροή μόνο του αναλυτικού
φιλελευθερισμού» (Robinson, 2004: 259). Το γεγονός
αυτό καθαυτό προκαλεί βέβαια έκπληξη•
ποιoς θα μπορούσε να το προβλέψει δέκα
χρόνια πριν; Ωστόσο, το πιο εντυπωσιακό
χαρακτηριστικό αυτής της τάσης είναι
ότι το έργο του Ζακ Λακάν χρησιμοποιείται
όλο και περισσότερο από μείζονες
πολιτικούς θεωρητικούς και φιλοσόφους
που συνδέονται με την αριστερά.