Αναδημοσίευση από το "ΒΗΜΑ"
Του Αντώνη Λιάκου
οι "προστάτες" του λαϊκού κινήματος |
Φοβάμαι ότι οι Αριστεροί συγκρότησαν/σαμε τον διανοητικό μας
εξοπλισμό, τον τρόπο σκέψης, την κουλτούρα μας, αναλύοντας τις ήττες της
Αριστεράς, παρά σχεδιάζοντας τις νίκες της. Αισθανόμαστε ανετότερα με
τη μελαγχολία, παρά με την αισιοδοξία. Αυτό εκφράζεται πολιτικά με τους
πιο διαφορετικούς τρόπους. Είναι προφανές ότι δεν υποτιμώ καθόλου το
ερώτημα «Γιατί χάσαμε;». Η ανάλυση της ήττας είναι άλλωστε βάση του
ιστορικού στοχασμού. Βλέπουμε λοιπόν την ιστορία της Αριστεράς ως μια
αλυσίδα από ήττες. Οχι μόνο ήττες επαναστάσεων, που πληρώθηκαν ακριβά
όπως ο δικός μας Εμφύλιος, ή εκλογικών νικών, όπως το πραξικόπημα
εναντίον του Αλιέντε, αλλά και μετατροπές των ελπίδων σε εφιάλτες, όπως
συνέβη με τα κομμουνιστικά καθεστώτα του 20ού αιώνα. Μήπως όμως πρέπει
να αναζητήσουμε τις επιτυχίες στην επιρροή της Αριστεράς στις κοινωνικές
μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αν και δεν εξέφραζαν συνολικά το πρόγραμμά
της είχαν μακροχρόνιες συνέπειες; Δεν είναι κοινός τόπος η συμβολή της
στη συγκρότηση της σύγχρονης δημοκρατίας, στην εμπέδωση των δικαιωμάτων,
στον εξανθρωπισμό των άγριων εργασιακών συνθηκών (τουλάχιστον στον
δυτικό κόσμο) και κυρίως στη δημιουργία του κράτους πρόνοιας; Είδαμε
βέβαια όλα αυτά να γραφειοκρατικοποιούνται, να ξεπετιούνται προνόμια
λίγων έναντι των πολλών, να βυθίζονται στη διαφθορά. Και στη συνέχεια
είδαμε την κριτική σ' αυτή την παθολογία να μετατρέπεται σε ξεθεμελίωμά
τους, και μάλιστα από κυβερνήσεις σοσιαλδημοκρατικές, οι οποίες
προσχωρώντας στις νεοφιλελεύθερες «μεταρρυθμίσεις» κατέστρεψαν, αντί να
συγχρονίσουν, το ίδιο τους το έργο.