Ο ιός και η στρατιωτικοποίηση της κρίσης.

Του Raúl Zibechi

Μετάφραση στα ελληνικά Καλλιόπη Ράπτη

Ο φόβος εξαπλώνεται με πολύ μεγαλύτερη ταχύτητα από τον κορωναϊό. Το είδαμε, με εντυπωσιακές εικόνες, κυρίως στην κινεζική επαρχία Hubei, όπου 60 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν κλειστεί σε μια περιοχή, η οποία έχει γίνει με πολλούς τρόπους παρόμοια με εκείνη που θα μπορούσε να είναι ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης υψηλής τεχνολογίας της εποχής μας. Ποτέ μέχρι τώρα δεν είχαν απομονωθεί εκατομμύρια υγιείς άνθρωποι με αυτόν τον τρόπο.

Στη συνέχεια, ο απόλυτος έλεγχος της ελεύθερης κυκλοφορίας επεκτάθηκε σε ολόκληρη τη χώρα και κατόπιν εξαπλώθηκε αλλού, μέχρι να φτάσει σε μεγάλες ζώνες της ιταλικής επικράτειας. «Είναι δικαιολογημένη από το εύρος των απειλών για την παγκόσμια υγεία μια τόσο δραστική αντίδραση;» αναρωτιέται ο Vageesh Jain, γιατρός στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου σε άρθρο που γράφτηκε για το BBC.

Η ανικανότητα του Mr Bean…

Το μεγάλο επίτευγμα του Mr Bean είναι ότι  έβγαλε τους “νοικοκυρέους” εναντίον του στον δρόμο...

Tον Σεπτέμβρη, ο πρωθυπουργός ανάρτησε την παρακάτω σχόλιο στο twitter: «Καμία αυθαιρεσία δεν θα γίνεται ανεκτή στο όνομα τάχα της ελευθερίας. Γιατί ελευθερία σημαίνει οι πολίτες να κυκλοφορούν απρόσκοπτα στην πόλη τους και να χαίρονται τους δρόμους και τις πλατείες. Αυτό το δημοκρατικό δικαίωμα θα το υπερασπιστούμε με τη στήριξη όλων των Ελλήνων»

Με αυτό το πρόταγμα, ο πρωθυπουργός φαντασιωνόταν πως στο όνομα της επιβολής της “τάξης και της ασφάλειας” θα ενισχύσει το χαμένο κύρος του ελληνικού κράτους (και του πολιτικού συστήματος) στο εσωτερικό της χώρας, ανταποκρινόμενος στις ανησυχίες των νοικοκυρέων και θα σταθεροποιήσει την κυβερνητική του εξουσία.

Πράγματι την προηγούμενη περίοδο στην πολιτική σκηνή δεν υπήρξαν ενδείξεις που να δημιουργούν ανησυχίες στην ΝΔ ότι θα συναντήσει σοβαρά εμπόδια στο να υλοποιήσει τα “προγράμματά” της. Ο συσχετισμός στο πολιτικό σύστημα είναι δεδομένος, όπως αυτός διαμορφώθηκε στις τελευταίες εκλογές. Στα πλαίσια του κοινοβουλευτισμού η ΝΔ διαθέτει αυτοδυναμία και ισχυρή πλειοψηφία. Να είναι καλά η αξιωματική αντιπολίτευση που έκανε ότι μπορούσε για να εξασφαλίσει αυτή την αυτοδυναμία.

Επίσης, η συντηρητική στροφή της ελληνικής κοινωνίας είναι και αυτή δεδομένη…

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και η ταξική πάλη - Μέρος 2ο

του Γιώργου Καλαντζόπουλου

Κάθε 1η του Σεπτέμβρη η Ρωσία γιορτάζει την “Ημέρα της Γνώσης”. Στον εορτασμό του 2017, πάνω από ένα εκατομμύριο Ρώσοι μαθητές παρακολούθησαν τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν σε μια τηλεοπτική εκδήλωση (αποσπάσματα στο παραπάνω video)  να δηλώνει: «Η τεχνητή νοημοσύνη είναι το μέλλον, όχι μόνο της Ρωσίας, αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας» και να προσθέτει: «Όποιος γίνεται ηγέτης σ 'αυτόν το τομέα, θα γίνει ο ηγεμόνας του κόσμου».

Οι δηλώσεις όμως του Πούτιν δεν απευθύνονταν μόνον στους μαθητές.. Αντικατοπτρίζουν την αυτοκριτική των ελίτ της Ρωσίας για την εποχή του “υπαρκτού σοσιαλισμού”, σχετικά με ορισμένες λαθεμένες στρατηγικές επιλογές του σοβιετικού καθεστώτος που συνετέλεσαν στην κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991 και απέτρεψαν την ΕΣΣΔ να ακολουθήσει μια πορεία ανάπτυξης ανάλογη με αυτή που σημείωσε ο «κρατικός καπιταλισμός» στην Κίνα.

Συνήθως μας διαφεύγει ότι η απόφαση για την διάλυση της ΕΣΣΔ ήταν μια πράξη κήρυξης ...“πτώχευσης”. (ένα ενημερωτικό κείμενο, για οποίον ενδιαφέρεται για αυτή την πλευρά της κατάρρευσης εδώ: «Το ΔΝΤ στην Ρωσία»). Το μέλλον της σοσιαλιστικής οικοδόμησης είχε κριθεί αρκετά χρόνια πριν...

Στο χώρο της παραγωγής, ο βασικός λόγος στον οποίο οφείλεται η μείωση της ανταγωνιστικότητας σημαντικής μερίδας προϊόντων που παρήγαγε η ΕΣΣΔ -  για εξαγωγές αλλά και για την εσωτερική αγορά - εντοπίζεται στο γεγονός ότι είχε ήδη χαθεί από την δεκαετία του 70 η μάχη στην τεχνολογία των ηλεκτρονικών υπολογιστών και στους συναφείς τομείς που τροποποίησαν (και διεθνοποίησαν) τις παραγωγικές διαδικασίες στο δυτικό κόσμο. Η μάχη αυτή χάθηκε στο επίπεδο επιλογών του “κεντρικού σχεδιασμού” και όχι το πλαίσιο των δυνατοτήτων και της τεχνογνωσίας που διέθεταν εκείνη την εποχή τα ερευνητικά κέντρα της ΕΣΣΔ...

Με αφορμή εκείνες τις δηλώσεις του Πούτιν, μετά από τρεις μέρες ο Elon Musk προειδοποιεί: «Ο ανταγωνισμός για την υπεροχή της τεχνητής νοημοσύνης (AI) σε εθνικό επίπεδο, πιθανότατα θα είναι η αιτία του 3ου παγκοσμίου πολέμου». (αναλυτικά εδώ: «Elon Musk predicts World War III»)

Από αγρότες εργάτες, από συνεταιρισμοί εταιρίες...

Η παρέμβασή Κρίτωνα Αρσένη στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου στις 20 Φεβρουαρίου 2020.

Ιδιωτικοποίηση συνεταιρισμών και συγκέντρωση της γεωργικής δραστηριότητας σε λίγους προωθεί η κυβέρνηση.

- Γιατί δεν τους καταργεί; Επειδή θα επιδοτούνται αδρά από την ΕΕ από το 2021 και έπειτα.
- Πως το καταφέρνει; Με το 35% των ψήφων που θα μπορούν να έχουν οι ιδιώτες επενδυτές στους συνεταιρισμούς.
- Ποιοι επενδυτές; Αυτοί που μετά θα αγοράζουν τα προϊόντα των συνεταιρισμών στα πλαίσια της Συμβολαιακής Γεωργίας.

Θα αποφασίζουν και ως αγοραστές και ως πωλητές για τις τιμές πώλησης!
Ιδιοφυές και απροκάλυπτο.

Μερικά σχόλια στο κείμενο: «Απολογισμός του ΣΥΡΙΖΑ: Παραχάραξη της ιστορίας για επιτάχυνση προς τα δεξιά»

Το κείμενο που ακολουθεί δημοσιεύτηκε στην "εργατική αριστερά". Τα δικά μας σχόλια είναι ενσωματωμένα είναι με πλάγια γράμματα:

Το κείμενο του απολογισμού της κυβερνητικής περιόδου, που ενέκριναν ομόφωνα στον ΣΥΡΙΖΑ, είναι κομμένο και ραμμένο με το μάτι «στο αύριο», δηλαδή στη ραγδαία πορεία του προς τα δεξιά.

- Με το μάτι «στο αύριο» θα πρέπει να γίνονται οι πολιτικοί απολογισμοί. Εξάλλου, απ' αυτή την άποψη διακατέχεται σε τελική ανάλυση και το κείμενο που εκφράζεται απαξιωτικά γι αυτήν. Η διαφορά εντοπίζεται στο πιο θα πρέπει να είναι αυτό το «στο αύριο»...

Όποιος δια­τη­ρεί αμ­φι­βο­λί­ες, ας ση­μειώ­σει τη με­γέ­θυν­ση των συ­νη­θειών και των πρα­κτι­κών της «ηλε­κτρο­νι­κής εσω­κομ­μα­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας» -με το iSyriza και τον (τάχα) διά­λο­γο κά­ποιων «μελών» κα­τευ­θεί­αν (λέει) με τον Τσί­πρα μέσω της «σε­λί­δας» iAsk&Watch … Αυτός ο πλή­ρης εκ­φυ­λι­σμός των εν­νοιών Κόμ­μα-Μέ­λος-Διά­λο­γος, απο­τέ­λε­σε βα­σι­κό γνώ­ρι­σμα της «νέας σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τί­ας» (θυ­μά­ται κα­νείς την «δη­μο­κρα­τία» του ΓΑΠ;), δη­λα­δή των σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών κομ­μά­των σε όλη την Ευ­ρώ­πη κατά την πε­ρί­ο­δο της πλή­ρους προ­σχώ­ρη­σής τους στο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμό.

-  "ο πλή­ρης εκ­φυ­λι­σμός των εν­νοιών Κόμ­μα-Μέ­λος-Διά­λο­γος" δεν καταγράφεται στην "με­γέ­θυν­ση των συ­νη­θειών και των πρα­κτι­κών της «ηλε­κτρο­νι­κής εσω­κομ­μα­τι­κής δη­μο­κρα­τί­ας»", έχει καταγραφεί σε πολλά πιο σημαντικά ζητήματα στην εξέλιξη του εγχειρήματος του ΣΥΡΙΖΑ, ήδη από την πρώτη μέρα της συγκρότησής του. Γιατά έχουμε αναφερθεί στο παρελθόν και δεν θα επανέλθουμε. Ο ΣΥΡΙΖΑ συγκροτήθηκε ως μια "μαφία" των συνιστωσών του χωρίς ποτέ να αποκτήσει τα χαρακτηριστικά ενός μαζικού συμμετοχικού πολιτικού μηχανισμού που τα μέλη του συμμετέχουν στην λήψη των αποφάσεων του... Σε κόμματα με τις γνωστές ιεραρχικές δομές που έχει γενικά η Αριστερά (με την βασική διάκριση ανάμεσα σε απλά μέλη και “στελέχη” που η γνώμη τους πάντα μετράει περισσότερο) , στην καλύτερη περίπτωση η “αυτοπρόσωπη παρουσία” λειτουργεί στο επίπεδο των οργανώσεων βάσης, όπου η αξία της συμμετοχής εξαντλείται στην δυνατότητα που έχει ο καθένας να μπορεί να πει τον πόνο του και τίποτα παραπάνω. Χωρίς την αρχή της “ισότητας”, η αυτοπρόσωπη παρουσία είναι απλά μια φαντασίωση χωρίς πραγματικό αντίκρισμα. Επίσης, αυτό που είναι φανερό - και έχει πράγματι πολιτική σημασία - είναι πως αν ο ΣΥΡΙΖΑ είχε το σύστημα της “ηλεκτρονικής ψηφοφορίας” των PODEMOS,το δημοψήφισμα του ΟΧΙ δεν θα ανατρεπόταν...

Δέκα χρόνια πριν: Το "Σύμφωνο Σταθερότητας"...

Αποκαλυπτικές σκηνές από την επιβολή των μέτρων για το "Σύμφωνο Σταθερότητας" από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ.

Αντί να βλέπετε τα σημερινά δελτία των ειδήσεων, γυρίστε πίσω δέκα χρόνια και παρακολουθείστε εκείνης της εποχής. Είναι σαν να βλέπετε την ίδια ταινία, με άλλους ηθοποιούς...

Έχουν αλλάξει βέβαια και μερικά πράγματα προς το χειρότερο.

Τότε, για παράδειγμα, ήταν προφανές για την Αριστερά να ζητάει στο δημοσιονομικό επίπεδο την μείωση των στρατιωτικών δαπανών. Εξάλλου, ένας από τους βασικούς λόγους της ένταξης της χώρας στην ΕΕ που πρόβαλλαν οι υποστηρικτές της ήταν η εξασφάλιση της εδαφικής της ακεραιότητας.

Φλεβάρης του 15: η ευκαιρία που χάθηκε...

5 Φλεβάρη 2015
Μια μεγάλη λαϊκή κινητοποίηση οργανώθηκε απ’ τα κάτω (από ένα event στο facebook). Ενδεικτική η πλήρης απουσία των επιτελείων, όχι μόνον του ΣΥΡΙΖΑ... Τότε ήταν διαφορετικά τα πράγματα: Δεν χρειαζόταν 100 συλλογικότητες να μαζευτούν και να καλέσουν σε μια κινητοποίηση,  στην οποία δεν μπορούν να μαζέψουν ούτε τα μέλη τους...
   περισσότερα εδώ:

Ο λαϊκός παράγοντας στον δρόμο, η κυβέρνηση στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.

Πριν μερικές μέρες, κάποιοι στον ΣΥΡΙΖΑ εξέφραζαν δημόσια τις ανησυχίες τους για την υποτίμηση του λαϊκού παράγοντα - που κάνει αισθητή την παρουσία του στον δρόμο - από τις ηγεσίες των οργανωμένων ομάδων του:

"Βρισκόμαστε μπροστά σε μια πραγματικότητα που καθορίστηκε από πράξεις και παραλείψεις, με τον αποκλεισμό ενός σημαντικού δυναμικού του κόμματος αλλά και της κοινωνίας. Η κοινωνία είναι έξω από το παιχνίδι σε μια ιστορική συγκυρία που μόνο οι ενεργές και συγκροτημένες λαϊκές δυνάμεις θα μπορούσαν να παίξουν θετικό ρόλο στη σύγκρουση με πανίσχυρους αντίπαλους εκτός Ελλάδας και μέσα στη χώρα μας. «Κι όμως πρέπει να λογαριάσουμε κατά πως προχωράμε». Όχι ως ομάδες πίεσης - λόμπυ - στα κυβερνητικά υπουργεία, αλλά ως αριστεροί πολίτες, εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ, που αναλαμβάνουν το μερίδιο ευθύνης το οποίο τους αναλογεί απέναντι στο λαό και τη χώρα. Ούτε ο ρόλος της καταγγελίας, ούτε ο ρόλος των επισημάνσεων σε ώτα μη ακουόντων, ούτε καν η διαμαρτυρία χωρίς εναλλακτική αντίληψη, μπορούν να συγκροτήσουν μια αριστερή ερμηνεία των δεδομένων και αντίστοιχες πρωτοβουλίες δράσης στη σημερινή εξαιρετικά δύσκολη, περίπλοκη και ταυτόχρονα θετικά αντιφατική συγκυρία."

Αθήνα,  1 Φλεβάρη 2015,  από το συλλογικό κείμενο:

«Κι όμως πρέπει να λογαριάσουμε κατά πως προχωράμε»

Agora II - Δεσμώτες

• Το ντοκιμαντέρ του Γιώργου Αυγερόπου-

λου «Agora II: Δεσμώτες» προβάλλεται από

13/2/2020 στην Αθήνα στους κινηματογρά-

φους: Ideal, Ααβόρα, Γαλαξίας, Μικρόκοσμος

και Σπόρτιγκ, καθώς και σε Θεσσαλονίκη και

Κρήτη

Μετά το AGORÁ – Από την Δημοκρατία στις Αγορές που προκάλεσε αίσθηση και βραβεύτηκε διεθνώς, ο Γιώργος Αυγερόπουλος επιστρέφει με την δεύτερη ταινία του για την ελληνική κρίση, το AGORÁ II – Δεσμώτες. Για περίπου 5 χρόνια (2015-2019), ο Αυγερόπουλος παρακολουθεί την κοινωνία της χώρας του σε διαφορετικά επίπεδα, με πρωταγωνιστές τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα, τον υπουργό οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, ένα ζευγάρι προσφύγων απ’ τη Συρία, μία τραγική μάνα, μία οικονομική μετανάστρια και έναν νέο γιατρό.

Μια συζήτηση του Γιώργου Αυγερόπουλου με την Ιφιγένεια Καλαντζή που αξίζει να την διαβάσετε, εδώ:

Γιώργος Αυγερόπουλος- Δεν παραδέχτηκε την ήττα

«Ο Μεγάλος Μαθητής και ο Μικρός Δάσκαλος», του Γιάννη Αγγελάκα

❝Οι ήρωες στο βιβλίο του Γιάννη Αγγελάκα είναι δυο αυθεντικοί προβοκάτορες οι οποίοι αναρωτιούνται για τα πάντα, είναι έτοιμοι να ανατρέψουν κάθε βεβαιότητα και να υπονομεύσουν κάθε μικρή, μεσαία ή μεγάλη ιδέα.❞

Με τον Γιάννη Αγγελάκα συνομιλούν:
Δημήτρης Πουλικάκος
Δημήτρης Λυμπερόπουλος, ο επιμελητής του βιβλίου
Προλογίζει ο Δημήτρης Ποσάντζης (Dimitris Posantzis), υπεύθυνος Ελληνικής Λογοτεχνίας στις Εκδόσεις Καστανιώτη.

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΤΑΙ «ΩΣ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ» - ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ

Γιάνης Βαρουφάκης -
 Κατάθεση ηχογραφημένων συνεδριάσεων Eurogroup στη Βουλή 
14/02/2020

Sotiris Mitralexis

Η ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΠΙΣΤΡΕΦΕΤΑΙ «ΩΣ ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ» - ΠΑΡΑΝΟΜΩΣ

Ο Βαρουφάκης κατέθεσε στη Βουλή της ηχογραφήσεις του Eurogroup -- ζήτημα μείζονος δημοσίου συμφέροντος. Και η Βουλή ΠΑΡΑΝΟΜΗΣΕ επιστρέφοντάς τες και μην εγγράφοντάς τες στα (δημοσίως προσβάσιμα) Πρακτικά.

FACT 1: Σύμφωνα με την απόφαση του Αρείου Πάγου 277/2014, δεν απαγορεύεται η ηχογράφηση μη ιδιωτικών στιγμών όταν γίνεται στο πλαίσιο της άσκησης καθηκόντων δημοσίου λειτουργού (παράδειγμα: ηχογράφηση απόπειρας χρηματισμού δημοσίου λειτουργού -- σύννομη, σύμφωνα με την απόφαση).

FACT 2: Δεν προβλέπεται πουθενά στον κανονισμό της Βουλής ότι ο Πρόεδρος της Βουλής έχει λόγο για το αν θα εγγραφεί ή όχι στα Πρακτικά ό,τι κατατίθεται σε αυτά από τους Βουλευτές. Σύμφωνα με το Άρθρo 164 του Κανονισμού της Βουλής, «Όλα τα έγγραφα πoυ υπoβάλλoνται στη Boυλή από ... τoυς Boυλευτές ... παραδίδoνται στην αρμόδια υπηρεσία της Boυλής και καταχωρίζoνται στα oικεία βιβλία», ΑΝΕΥ ΑΛΛΟΥ ΤΙΝΟΣ.

Ο «ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ» ΣΥΡΙΖΑ ΣΕ ΑΠΛΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ

του Γιάνη Βαρουφάκη

Αν έπρεπε να συνοψιστεί το νόημα του πρόσφατου «Απολογισμού» του ΣΥΡΙΖΑ, οι ακόλουθες τρεις φράσεις θα αρκούσαν:

Το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου είχε, τελικά, δίκιο

1. Αν ο Γιώργος Παπανδρέου είχε κάνει δημοψήφισμα ή εκλογές λίγο πριν το Καστελλόριζο, το ΠΑΣΟΚ θα νομιμοποιείτο έως σήμερα ως ο βασικός κορμός της προοδευτικής παράταξης
2. Η ρήξη θα έφερνε την καταστροφή της χώρας και, συνεπώς, όσοι την πρέσβευαν είτε έτρεφαν αυταπάτες (ηγεσία ΣΥΡΙΖΑ το πρώτο εξάμηνο του 2015) είτε ήταν επικίνδυνοι, εκουσίως ή ακουσίως (π.χ. Βαρουφάκης, Σακοράφα, Αριστερή Πλατφόρμα)
3. Η ταύτιση του σημερινού ΣΥΡΙΖΑ με το ΠΑΣΟΚ του Γιώργου Παπανδρέου φανερώνεται από την ακόλουθη αντιπαραβολή των θέσεων της κυβέρνησης Παπανδρέου (2010/11) με εδάφια από τον «Απολογισμό» ΣΥΡΙΖΑ ως προς τρία κομβικής σημασίας θέματα:

 Συμμαχίες – Αστικές Μεταρρυθμίσεις – Χρηματοδότηση

Η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) και η ταξική πάλη

Ο Τάλως ήταν ένα μυθικό χάλκινο ρομπότ που έφτιαξε θεός Ήφαιστος και τον χάρισε στο βασιλιά Μίνωα για να φυλάει την Κρήτη από τους όχτους της. Ο Πλάτωνας, ως φιλόσοφος, είχε διαφορετική άποψη για το θέμα: τον θεωρεί υπαρκτό πρόσωπο, αδελφό του Ραδάμανθυ, και επιφορτισμένο με το καθήκον να επιτηρεί την εφαρμογή των νόμων στην Κρήτη, κουβαλώντας τους μαζί του γραμμένους σε χάλκινες πλάκες.  Ο "χαλκός" είναι παρών και στις δυο αυτές εκδοχές για την ταυτότητα του Τάλου... Αν ζούσε σήμερα ο Πλάτωνας, θα ήταν οπαδός του RoboCop και της ΑΙ για την επιβολή της τάξης και της ασφάλειας στην κοινωνία.

(ΜΕΡΟΣ 1ο)

Του Γιώργου Καλαντζόπουλου

"Σήμερα οι εξελίξεις προχωρούν με τόσο γοργούς ρυθμούς, που ακόμα και η ίδια μας η αντίληψη για την τεχνητή νοημοσύνη άλλαξε σε χρόνο ρεκόρ. Από πολλές απόψεις, η μάθηση μέσω δεδομένων έχει καταστεί συνώνυμη με τη νοημοσύνη. Η βαθιά εκμάθηση (deep learning) ή η τεχνητή νοημοσύνη (ΑΙ) βασισμένη στα Big Data, φαίνεται ότι έχουν "ισοπεδώσει" τα συλλογιστικά και συμβολικά μοντέλα."

(Patrice Caine[*])

Ο Φράνσις Μπέικον είχε πει πως η γνώση είναι δύναμη (Knowledge is power), και είχε προσθέσει πως η επιστήμη είναι ο καλύτερος τρόπος να κατακτηθεί η γνώση. Αν και με τα σύγχρονα κριτήρια δεν θα μπορούσε να χαρακτηριστεί “επιστήμονας” (παρ’ όλες τις προσπάθειες που έκανε για να θεμελιώσει τους κανόνες της επιστημονικής έρευνας), η συμβολή του εκείνη την εποχή (16 αιώνας) ήταν σημαντική στον διαχωρισμό της επιστημονικής γνώσης απ’ την φιλοσοφία. Ήταν ένας από τους πρωτεργάτες της εισαγωγής της πειραματικής επαλήθευσης στην προσέγγιση της επιστημονικής γνώσης.

Υπήρξε όμως θύμα των ιδεών του ή για την ακρίβεια: παράπλευρη απώλεια της ταξικής πάλης στο χώρο της “θεωρίας”. Τον Μάρτιο του 1626, καθώς προχωρούσε με την άμαξα του στην εξοχή, του ήρθε η ιδέα να διαπιστώσει αν το χιόνι ανέστελλε τη διαδικασία της αποσύνθεσης. Σταμάτησε την άμαξα σε ένα χωριό, αγόρασε μία κότα και τη γέμισε με χιόνι. Έπαθε ψύξη που εξελίχθηκε σε βρογχίτιδα, και πέθανε στις 9 Απριλίου 1626 (με το γρηγοριανό ημερολόγιο). Σήμερα, η ιδέα που τον οδήγησε στον θάνατο έχει γίνει μαζικό καταναλωτικό αγαθό: κάθε ψυγείο έχει και τον καταψύκτη του...

Μέχρι εκείνη την εποχή, η πειραματική έρευνα είχε εξοβελιστεί από την παραγωγή της γνώσης. Ο Αριστοτέλης, για παράδειγμα, είχε διατυπώσει την άποψη ότι οι γυναίκες έχουν λιγότερα δόντια από τους άντρες. Θα αρκούσε μια απλή εξέταση των δοντιών μερικών γυναικών (αρχίζοντας από τη σύζυγό του Πυθιάδα) ώστε να απορρίψει την ιδέα αυτή. Όμως, ο μεγάλος φιλόσοφος δεν το έκανε…

Ίσως μετά από λίγα χρόνια, αρκετοί σύγχρονοι τρόποι προσέγγισης της παραγωγής της επιστημονικής γνώσης θα μας παραξενεύουν, όσο μας παραξενεύει σήμερα το παραπάνω παράδειγμα με τον Αριστοτέλη. Όμως η διαπίστωση του Φράνσις Μπέικον πως «η γνώση είναι δύναμη» έχει διαχρονική ισχύ για δεν αφορά στην γνώση, αλλά στη κατοχή και στην διαχείρισή της από κάθε λογής εξουσίες.

Σήμερα υπάρχει μια διάχυτη αίσθηση ότι η πρόσβαση στην γνώση είναι περισσότερο ελεύθερη από άλλες εποχές. Πρόκειται όμως για ψευδαίσθηση. Η επικράτηση του καπιταλισμού συνοδεύτηκε και με μια έκρηξη στην παραγωγή της επιστημονικής γνώσης, σε σχέση με τις προηγούμενες περιόδους της ανθρωπότητας, με ορατά αποτελέσματα από την μια γενιά στην άλλη. Η πρόσβαση των μαζών σε κομμάτια απ’ αυτήν την τεράστια ποσότητα γνώσης προφανώς έχει διευρυνθεί σε ένα γενικό επίπεδο. Όμως τομείς παραγωγής γνώσης που είναι κρίσιμοι για την αναπαραγωγή και και την διεύρυνση των κρατικών και οικονομικών εξουσιών (και όχι μόνο…) είναι αυστηρά προφυλαγμένοι από την ελεύθερη και μαζική πρόσβαση. Ενδεικτικό είναι ότι τα κονδύλια που δαπανώνται για την βιομηχανική κατασκοπεία είναι πολλαπλάσια αυτών που διατίθενται στον παραδοσιακό κλάδο των κρατικών μυστικών υπηρεσιών...