Η “Παρισινή Κομμούνα” και η σύγχρονη αριστερά... (ΙΙ)

Πριν μερικές μέρες, με αφορμή τα 140 χρόνια από την Παρισινή Κομμούνα είχαμε δημοσιεύσει το κείμενο "Πόλεις και Επανάσταση : Η Κομμούνα του Παρισιού, 1871" από το βιβλίο “Τhe City and the Grassroots” του Manuel Castells, σε μετάφραση της Ελένη Πορτάλιου. Σήμερα δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα για το ίδιο θέμα από το βιβλίο του Alain Badiou “Η κομμουνιστική υπόθεση” (Εκδόσεις Πατάκη, 2009)

Την ίδια εκείνη στιγμή ο Μαρξ πρότεινε έναν απολογισμό της Κομμούνας ο οποίος εγγράφεται εξολοκλήρου στο ζήτημα του κράτους. Κατά τη γνώμη του είναι η πρώτη περίπτωση στην ιστορία όπου το προλεταριάτο επωμίζεται τη μεταβατική λειτουργία της διεύθυνσης ή διοίκησης ολόκληρης της κοινωνίας. Από τις πρωτοβουλίες και τα αδιέξοδα της Κομμούνας συνάγει το συμπέρασμα ότι η κρατική μηχανή δεν πρέπει να «καταληφθεί» ή να «τεθεί υπό κατοχή» αλλά να συντριβεί.

Ειρήσθω εν παρόδω ότι το κύριο ελάττωμα αυτής της ανάλυσης είναι πιθανώς το ότι υποθέτει πως το ζήτημα της εξουσίας βρίσκεται όντως στην ημερήσια διάταξη μεταξύ Μαρτίου και Μαΐου 1871. Εξ ου και οι επίμονες «κριτικές», που έγιναν μάλιστα κοινοί τόποι: αυτό που έλειπε στην Κομμούνα ήταν μια ικανότητα λήψης αποφάσεων. Αν είχε αμέσως κινηθεί εναντίον των Βερσαλλιών, αν είχε κατάσχει τον χρυσό της Τράπεζας της Γαλλίας... Κατά τη γνώμη μου, αυτά τα «αν» στερούνται πραγματικού περιεχομένου. Η Κομμούνα δεν είχε στην πραγματικότητα ούτε τα μέσα να ανταποκριθεί έμπρακτα σε αυτά τα ζητήματα, ούτε καν πιθανώς τα μέσα να τα σκεφτεί.

Στην πράξη ο απολογισμός του Marx είναι διφορούμενος. Αφενός πλέκει το εγκώμιο όλων όσοι φαίνονταν να κινούνται προς την κατεύθυνση της διάλυσης του κράτους και ειδικότερα του κράτους έθνους, θα αναφέρει σχετικά την απόρριψη κάθε επαγγελματικού στρατού προς όφελος του άμεσου εξοπλισμού του λαού· το γεγονός ότι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα πρέπει να είναι αιρετοί και ανακλητοί το τέλος του χωρισμού των εξουσιών προς όφελος μιας αρχής [instance] που θα ήταν άμεσα διαβουλευτική και συγχρόνως εκτελεστική· τον διεθνισμό (ο εντεταλμένος επί των οικονομικών της Κομμούνας ήταν Γερμανός, οι στρατιωτικοί διοικητές Πολωνοί κτλ.). Αφετέρου, ωστόσο, θεωρεί άξιες λύπησης ορισμένες ανικανότητες οι οποίες de facto είναι κρατικές ανικανότητες: η αδυναμία του στρατιωτικού συγκεντρωτισμού, η αδυναμία να προσδιοριστούν οι οικονομικές προτεραιότητες ή ακόμη και οι αδέξιοι χειρισμοί στο εθνικό ζήτημα, στο κάλεσμα προς τις άλλες πόλεις, σε όσα ελέχθησαν ή δεν ελέχθησαν για τον πόλεμο με την Πρωσία ή στο ζήτημα της συσπείρωσης των μαζών της υπαίθρου.

Είναι εντυπωσιακό να διαπιστώνουμε ότι είκοσι χρόνια αργότερα ο Ένγκελς, στον πρόλογο που έγραψε το 1891 για μια επανέκδοση του κειμένου του Μαρξ, τυποποιεί προς την ίδια κατεύθυνση τις αντιφάσεις της Κομμούνας. Δείχνει όντως ότι οι δύο κυρίαρχες πολιτικές δυνάμεις στο κίνημα του 1871, οι Προυντονιστές και οι Μπλανκιστές, τελικά έπραξαν τα αντίθετα από όσα απαιτούσε η ρητή τους ιδεολογία. Οι Μπλανκιστές ήσαν οπαδοί του συγκεντρωτισμού στον ύψιστο βαθμό, της ένοπλης συνωμοσίας με την οποία ένας μικρός αριθμός αποφασισμένων ατόμων παίρνουν στα χέρια τους την εξουσία και την ασκούν αυταρχικά προς όφελος της μάζας των εργατών. Κατέληξαν όμως να διακηρύξουν τη σύσταση μιας ελεύθερης ομοσπονδίας από όλες τις κομμούνες και την καταστροφή της κρατικής γραφειοκρατίας. Οι Προυντονιστές ήταν εχθρικοί απέναντι σε κάθε συλλογική οικειοποίηση των μέσων παραγωγής και υπερασπιστές της μικρής «αυτοδιαχειριζόμενης» επιχείρησης. Μολαταύτα, κατέληξαν να υποστηρίζουν το σχηματισμό τεράστιων εργατικών ενώσεων με στόχο την άμεση διεύθυνση της μεγάλης βιομηχανίας. Ο Ένγκελς συμπεραίνει με απόλυτα φυσικό τρόπο ότι η αδυναμία της Κομμούνας έγκειται στο ότι οι ιδεολογικές μορφές δεν ήσαν προσήκουσες στις κρατικές αποφάσεις. Και ότι ο απολογισμός αυτής της αντίθεσης είναι απλούστατα το τέλος του μπλανκισμού και του προυντονισμού προς όφελος του «μαρξισμού» και μόνον αυτού.

Όμως το ρεύμα που αντιπροσωπεύουν ο Μαρξ και ο Ένγκελς το 1871, ή ακόμη και πολύ αργότερα, ως προς τι βρισκόταν σε προσήκουσα αντιστοιχία με την κατάσταση; Με ποια συμπληρωματικά μέσα θα είχε προικίσει την Κομμούνα η υποτιθέμενη ηγεμονία του;

Εν τοις πράγμασι τα διφορούμενα του απολογισμού του Μαρξ θα αρθούν, για πάνω από έναν αιώνα, από το σοσιαλδημοκρατικό σχήμα και έπειτα από τη λενινιστική του ριζοσπαστικοποίηση, δηλαδή από το θεμελιώδες μοτίβο του κόμματος.

Πειράματα αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης στη Λατινική Αμερική

Συλλόγου Υπαλλήλων Βιβλίου – Χάρτου Αττικής Λόντου 6 & Μεσολογγίου, Εξάρχεια 210-3820537, sylyp_vivliou@yahoo.gr, www.bookworker.gr επειδή η γνώση είναι δύναμη στον αγώνα για μια καλύτερη ζωή, στον αγώνα για μια άλλη κοινωνία… επειδή ως εργαζόμενοι έχουμε ανησυχίες, προβληματισμούς, ιδέες, οράματα… επειδή ως βιβλιοϋπάλληλοι ζούμε τόσο κοντά στον κρυμμένο θησαυρό των τυπωμένων σελίδων… επειδή ο ορίζοντας των συνδικάτων δεν σταματά στις οικονομικές και θεσμικές διεκδικήσεις… Δευτέρα 21/3, 7.30 μ.μ. ΘΕΜΑ: «Πειράματα αυτονομίας και αυτοδιαχείρισης στη Λατινική Αμερική» εισηγητής: Σταύρος Σταυρίδης (πανεπιστημιακός, μέλος της Συντακτικής Ομάδας του περιοδικού "ΑΛΑΝΑ").

Η “Παρισινή Κομμούνα” και η σύγχρονη αριστερά...

Σαν σήμερα, στις 18 Μαρτίου 1871, ξεσπά στο Παρίσι η εξέγερση και η προσπάθεια εγκαθίδρυσης της Παρισινής Κομμούνας. Η Παρισινή Κομμούνα περικλείει την “αρχή” και το “τέλος” του υπαρκτού κομμουνισμού: Η κυρίαρχη εκδοχή του κομμουνιστικού κινήματος - στα 140 χρόνια που μας χωρίζουν από την Παρισινή Κομμούνα – αποτελεί μια μια έμπρακτη προσπάθεια απάντησης στο βασικό πολιτικό ζήτημα που “δημιούργησε”: την δυνατότητα μιας ανεξάρτητης προλεταριακής πολιτικής. Ταυτόχρονα αποτέλεσε και μια ελλειπτική πραγμάτωση της υπέρβασης στην οποία απέβλεπε αυτή η πολιτική: Την άλλη κοινωνία που θα αντικαταστήσει τον καπιταλισμό. Όπως έγραψε ο Φ. Φ. Ένγκελς, στην εικοστή επέτειο της Παρισινής Κομμούνας, προλογίζοντας στο έργο του Κ. Μαρξ "Ο εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία": “Τον τελευταίο καιρό, το σοσιαλδημοκράτη φιλισταίο τον πιάνει ξανά ένας ιερός τρόμος όταν ακούει τις λέξεις: Δικτατορία του προλεταριάτου. Ε, λοιπόν κύριοι, θέλετε να μάθετε τι λογής είναι αυτή η δικτατορία; Κοιτάξτε την Παρισινή Κομμούνα. Αυτή ήταν η δικτατορία του προλεταριάτου.”

Όμως, οι κομμουνιστές έπαψαν να ενδιαφέρονται πραγματικά για την πολιτική αξία αυτού του συμβάντος, από την στιγμή που κυριάρχησε η αντίληψη ότι η ήττα της Κομμούνας οφείλεται (ως προς τον υποκειμενικό παράγοντα) στο γεγονός ότι δεν υπήρχε το κομμουνιστικό κόμμα για να καθοδηγήσει με συνέπεια και στρατηγική τις λαϊκές μάζες τον ταξικό αγώνα. Μέσα στον ενάμιση περίπου αιώνα που πέρασε από τότε, οι κομμουνιστές απόκτησαν και το Κόμμα τους, και το Κράτος τους.

Στο τέλος της δεκαετίας του 60 του περασμένου αιώνα, μια άλλη κομμούνα, η κομμούνα της Σαγγάης αμφισβήτησε αυτό τον δρόμο. Όμως και αυτή δεν είχε καλύτερη μοίρα από την Παρισινή Κομμούνα. Σήμερα, μετά την κατάρρευση του υπαρκτού “κομμουνισμού”, μπορούμε να αρχίσουμε να ψηλαφίζουμε αυτά τα πρωταρχικά ζητήματα που έθεσε η Παρισινή Κομμούνα μέσα από την εμπειρία της κομμουνιστικής περιπέτειας.

Προς αυτή την κατεύθυνση, δημοσιεύουμε ένα απόσπασμα από το βιβλίο “Τhe City and the Grassroots” του Manuel Castells, που εκδόθηκε το 1983 που αναφέρεται στην Παρισινή Κομμούνα. Η σημασία του βρίσκεται κυρίως στο γεγονός ότι δημιουργεί προβληματισμούς σε σχέση μερικά θέματα που θεωρούνται προφανή και αυταπόδεικτα στην κυρίαρχη κομμουνιστική παράδοση. Πολλές φορές τα πραγματικά προβλήματα βρίσκονται πίσω από προφάνειες που δεν τολμάμε να τις αγγίξουμε...

Πόλεις και Επανάσταση : 

Η Κομμούνα του Παρισιού, 1871

Μετάφραση της Ελένη Πορτάλιου

Εισαγωγή

Η Κομμούνα του Παρισιού έχει γενικά αντιμετωπιστεί, ιδιαίτερα στη μαρξιστική παράδοση, ως η πρώτη σημαντική προλεταριακή πολιτική εξέγερση. Για τον Λένιν, η εμπειρία της Κομμούνας κατέδειξε τη δυνατότητα ενός προσανατολισμένου πολιτικά κινήματος της εργατικής τάξης και την ανάγκη καταστροφής του αστικού κράτους για ν’ αντικατασταθεί, εάν η επανάσταση διαρκούσε, από ένα προλεταριακό κράτος. Υπάρχει, πράγματι, μια κλασική συζήτηση ανάμεσα στη λενινιστική άποψη και τη φιλελεύθερη ερμηνεία της Κομμούνας ή, με πιο γαλλικούς όρους, ανάμεσα στους Γιακωβίνους και τους Προυντονιστές. Ήταν η Κομμούνα μια διαδικασία ριζοσπαστικοποίησης των ιδεωδών της δημοκρατίας όταν ήρθαν αντιμέτωπα με τη στρατιωτική ήττα του έθνους και την κατάρρευση της Δεύτερης Αυτοκρατορίας; Ή ήταν, αντίθετα, μια πολιτική επανάσταση που προήγαγε το αίτημα για πολιτική ελευθερία σε μια νέα θεσμική οργάνωση βασισμένη στο σχέδιο μιας εθελοντικής ομοσπονδίας ελεύθερων κοινοτήτων; Τα ενδιαφέροντα της έρευνάς μας είναι κάπως διαφορετικά. Χωρίς να μπορούμε σ’ αυτό το κείμενο ή να επανασυστήσουμε ή να προσπελάσουμε μια τέτοια θεμελιακή συζήτηση, θέλουμε να επιστήσουμε την προσοχή σε άλλα δυνατά ιστορικά νοήματα της Κομμούνας, μερικά από τα οποία είναι γεμάτα σημασία για την κατανόηση του αστικού προβλήματος.

Ενδιαφερόμαστε ιδιαίτερα να εξερευνήσουμε την υπόθεση που ετέθη από τον μεγάλο μαρξιστή φιλόσοφο Henry Lefebvre για την Κομμούνα ως αστική επανάσταση. Αν μια τέτοια ερμηνεία ήταν ορθή, η υπερβολική ώθηση της Κομμούνας πάνω στην πολιτική και την ιδεολογία του εργατικού κινήματος θα μπορούσε να είναι μια ένδειξη της ιστορικής σχέσης που εγκαθιδρύθηκε ανάμεσα στο αστικό πρόβλημα και το κοινωνικό κίνημα, που διατηρεί τον κύριο ρόλο στη διαδικασία της καπιταλιστικής εκβιομηχάνισης. Αντί να είναι μια καθυστερημένη συνέχεια της Γαλλικής Επανάστασης ή της αναγγελίας της επερχόμενης σοσιαλιστικής, η Κομμούνα θα μπορούσε, κάτω από αυτή την οπτική, να θεωρηθεί ως σημείο επαφής ανάμεσα στις αστικές αντιθέσεις και το εμφανιζόμενο εργατικό κίνημα, τόσο στις πιο αρχαϊκές πλευρές της (η επανάσταση των Ξεβράκωτων ενάντια στις αδικίες της εξουσίας) όσο και στα πιο προβλεπτικά του μέλλοντος θέματά της (η αυτοδιαχείριση της κοινωνίας). Αυτή η θεμελιώδης διάσταση της Κομμούνας, που ο Lefebvre έχει προβάλλει, έχει σε μεγάλο βαθμό απορριφθεί εξ’ αιτίας της πολιτικοποίησης της συζήτησης ανάμεσα στους μαρξιστές και τους φιλελεύθερους σε σχέση με το ιστορικό της νόημα. Ακόμα, η προσεκτική θεώρηση της μελέτης αυτής της διάστασης και η ιστορική μαρτυρία γι’ αυτή θα μπορούσαν ν’ αποδειχθούν εξαιρετικά βοηθητικά στην προσπάθειά μας να ερμηνεύσουμε τις μεταβαλλόμενες σχέσεις ανάμεσα στην πόλη, την κοινωνία και το κράτος.

Oι Kομμουνάροι

Ποιοι ήταν οι Kομμουνάροι. Ποια η κοινωνική σύνθεση της Kομμούνας (commune). Aπό πρώτη ματιά εμφανίζεται να είναι μια εργατική εξέγερση αντίθετα με την εξέγερση του 1848 ή την αντίσταση στο Coup d’ Etat (πραξικόπημα) του 1851. …O κομμουνάρος ήταν ένα μισθωτό πρόσωπο. Και αν οι υπάλληλοι ήταν ακόμα παρόντες μεταξύ των επαναστατών το 1871, τα ελεύθερα επαγγέλματα, οι εισοδηματίες, οι έμποροι, οι υπάλληλοι αριθμούσαν όλοι μαζί μόνο το 16 των ανθρώπων που συνελήφθησαν, ενώ ήταν 27 το 1851. Οι περισσότεροι κομμουνάροι ήταν χειρώνακτες εργάτες. Αλλά τί είδος εργατών; Eργάτες από βιομηχανικές δραστηριότητες και ιδιαίτερα από τη μεταλλουργία. Όμως, η εικόνα είναι πιο σύνθετη. Μεταξύ των εξεγερμένων η πιο σημαντική ομάδα και η πιο υπεραντιπροσωπευόμενη, σε σχέση με τον ενεργό Παρισινό πληθυσμό ως σύνολο, ήταν οι εργάτες κατασκευών. Αυτοί ήταν οι αντιπρόσωποι της σύγχρονης βιομηχανίας. Εξέφραζαν τη φανταστική αστική ανάπτυξη και τις δραστηριότητες αστικής ανανέωσης στο Παρίσι στη διάρκεια της Δεύτερης Aυτοκρατορίας, κάτω από τη διεύθυνση του Haussmann, ενός από τους πιο φιλόδοξους πολεοδόμους στην ιστορία. …Συνεπώς, αν είναι αλήθεια ότι η μεγάλη πλειοψηφία των κομμουνάρων ήταν εργάτες, οι περισσότεροι δεν ήταν βιομηχανικό προλεταριάτο, αλλά παραδοσιακοί τεχνίτες και εργάτες στις κατασκευές που συνδέονταν με την αστική ανάπτυξη.

Για να ολοκληρώσουμε το κοινωνικό προφίλ των κομμουνάρων, πρέπει να προσθέσουμε δύο σημαντικές παρατηρήσεις. Πρώτον, η μικροαστική τάξη αντιπροσωπεύει μια καθαρή μειοψηφία μεταξύ των εξεγερμένων, όχι όμως και μεταξύ των εκλεγμένων αντιπροσώπων της Kομμούνας: υπήρχαν μόνο 25 εργάτες μεταξύ των 90 αντιπροσώπων που εκλέχτηκαν στις δημοτικές εκλογές της επανάστασης στις 26 Mαρτίου 1871. Η μεγάλη πλειοψηφία της συνέλευσης σχηματίστηκε από “μικροαστούς”, υπαλλήλους, λογιστές, γιατρούς, δασκάλους, δικηγόρους και δημοσιογράφους. Ακόμα πιο σημαντικό, η πλειοψηφία των αξιωματικών και στελεχών της στρατιωτικής δύναμης της Kομμούνας, της Garde Nationale, αποτελείτο από υπαλλήλους, τυπογράφους και μικρούς εμπόρους. Για να συνοψίσουμε, οι δράστες της Kομμούνας ήταν μόνο ένα μικρό περιθωριακό τμήμα του βιομηχανικού προλεταριάτου. …Eπομένως ο χαρακτηρισμός της Kομμούνας ως προλεταριακής εξέγερσης είναι αμφίβολος. Αντίθετα, εμφανίζεται ως λαϊκή επανάσταση, πολύ περισσότερο λαϊκή από οποιαδήποτε άλλη Παρισινή επανάσταση. Είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο το ότι δεν υπήρχε απολύτως καμμία συμμετοχή της φιλελεύθερης αστικής τάξης. Ακόμα οι κομμουνάροι δεν ήταν οι Canuts de Lyon, πρωτομάρτυρες στο βιομηχανικό ταξικό αγώνα. Ήταν οι άνθρωποι της μεγάλης πόλης στη διαδικασία μετασχηματισμού και οι πολίτες μιας δημοκρατίας σε αναζήτηση των θεσμών της. Tελευταίο, αλλά όχι λιγότερο σημαντικό, η Kομμούνα ήταν αποφασιστικά μια δράση γυναικών. O Lissagaray, αυτόπτης μάρτυρας γράφει: “Oι γυναίκες ξεκίνησαν πρώτες όπως έκαναν και στη διάρκεια της επανάστασης. Οι γυναίκες της 18ης Mαρτίου, σκληραγωγημένες από τον πόλεμο στον οποίο είχαν διπλό μερίδιο δυστυχίας, δεν περίμεναν τους άνδρες τους”.

ΛΙΒΥΗ: Ας μιλήσουμε ξεκάθαρα, τουλάχιστον εμείς

Αναδημοσίευση από την ΕΠΟΧΗ

Της Ροσάνα Ροσάντα

Όποιος είναι πιο μεγάλος στα χρόνια έχει δει περισσότερο πώς αλλάζουν οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί δυνάμεων και έχει χρέος να τρέφει λιγότερες αυταπάτες. Και αν επιπλέον θεωρεί τον εαυτό του κομμουνιστή, έχει χρέος να προσανατολίζεται ανάλογα με τις αρχές του, ακριβώς όταν γκρεμίζονται ισορροπίες και συμφέροντα.

Το Μανιφέστο δεν καταφέρνει να πει ότι η Λιβύη του Καντάφι δεν είναι ούτε μια δημοκρατία ούτε ένα προοδευτικό κράτος, και ότι η τρέχουσα απόπειρα εξέγερσης αντιτίθεται σε ένα οικογενειακό κλαν του οποίου ευχόμαστε την πτώση. Γιατί τόση προσοχή εκ μέρους μιας εφημερίδας που δε δίστασε να υποστηρίξει, μέχρι σήμερα, ακόμη και τις πιο μειοψηφικές -αλλά άξιες υποστήριξης-υποθέσεις; Δεν είναι άξιο υποστήριξης το γεγονός ότι ο κόσμος εξεγείρεται ενάντια σε μια εξουσία, που εδώ και σαράντα χρόνια, επειδή έριξε το 1969 μια μοναρχία ανδρείκελο, του αρνείται κάθε μορφή ανησυχίας και ελέγχου; Δεν τελείωσαν οι προοδευτικές αυταπάτες που πολλοί από μας, τρέφαμε στη δεκαετία του εξήντα και του εβδομήντα; Δεν είναι φανερό ότι εκφυλίστηκαν σε αυταρχικές εξουσίες; Νομίζουμε ακόμη ότι η διαχείριση του πετρελαίου και της διεθνούς θέσης της χώρας μπορεί να μείνει στα χέρια μιας επίφασης κράτους, που δεν έχει ούτε έναν στοιχειώδη διαχωρισμό των εξουσιών και ταυτίζεται με μια οικογένεια;

Πρότεινα αυτά τα ερωτήματα στο Μανιφέστο της 24ης Φεβρουαρίου, χωρίς να πάρω απάντηση. Δεν είναι απάντηση η νοσταλγία κάποιων από μας για μια εποχή που έλπιζε σε έναν τρίτο δρόμο μέσα από τις στενωπούς του ψυχρού πολέμου. Ούτε η νοσταλγία είναι η αναπόφευκτη μοίρα των ηλικιωμένων. Όποιος είναι πιο μεγάλος στα χρόνια έχει δει περισσότερο πώς αλλάζουν οι πολιτικοί και κοινωνικοί συσχετισμοί δυνάμεων και έχει χρέος να τρέφει λιγότερες αυταπάτες. Και αν επιπλέον θεωρεί τον εαυτό του κομμουνιστή, έχει χρέος να προσανατολίζεται ανάλογα με τις αρχές του, ακριβώς όταν γκρεμίζονται ισορροπίες και συμφέροντα.

Δεν είμαστε μόνο εμείς, το Μανιφέστο, που έχουμε χάσει το μπούσουλα μπροστά στα κινήματα της νότιας όχθης της Μεσογείου. Η γαλλική κυβέρνηση έκανε χειρότερα. Η ιταλική παρέδωσε στη λιβυκή κυβέρνηση τους μετανάστες που προσπαθούσαν να αποβιβαστούν στη Λαμπεντούζα και τα ίχνη τους χάθηκαν. Η Ευρώπη, πεπεισμένη μέχρι χθες ότι Άραβας σημαίνει ισλαμιστής και συνεπώς τρομοκράτης, πρώτα στήριξε κάποιους υποτιθέμενους κοσμικούς τυράννους –ο Καντάφι παίζει ακόμα αυτό το χαρτί- μετά καθησυχάστηκε βλέποντας τις πλατείες της Τυνησίας και του Καΐρου φίσκα από μη βίαια πλήθη, υποδέχτηκε με ευχαρίστηση τη στήριξή τους από τον τυνησιακό και αιγυπτιακό στρατό, και φοβάται μόνο μια εισβολή προσφύγων.

Όμως η Λιβύη δεν είναι Αίγυπτος ούτε Τυνησία. Ο στρατός έμεινε με το μέρος της εξουσίας και η κατάσταση έγινε ξαφνικά δραματική. Μα όποιος –εκτός κι αν έχει τη στενομυαλιά του Καντάφι- είναι υπεύθυνος που η αντιπολίτευση έγινε σκληρή, διασπά την Κυρηναϊκή, αναζητά όπλα και η σύγκρουση γίνεται εμφύλιος πόλεμος; Ανάμεσα σε δυνάμεις και όπλα εντελώς δυσανάλογα; Και ποιος πρέπει να τον καταγγείλει αν όχι εμείς; Ποιος, αν όχι εμείς, πρέπει να αποδεσμευτεί από το δίλημμα ή θα αφήσεις να σε βομβαρδίσω ή στην ουσία θα προκαλέσεις έναν τρίτο «ανθρωπιστικό πόλεμο», μιας που οι ΗΠΑ άλλο που δε θέλουν; Μου φαίνεται ότι χάθηκε η ικανότητά μας να σκεφτόμαστε λογικά. Η αριστερά δεν μπορεί να κάνει πολλά. Το Μανιφέστο, έτσι όπως πάει να σωθεί το καντηλάκι μας, δεν μπορεί να κάνει τίποτα, πέρα από το να υψώσει τη φωνή του ξεκάθαρα και χωρίς ασάφειες. Υπάρχει ένας τεράστιος χώρος που παλεύει, μέσα σε μια δύσκολη, άγουρη χειραφέτηση, που χρειάζεται να αποκτήσει ένα σχέδιο –δε λέω ότι πρέπει να οργανώσουμε Διεθνείς Ταξιαρχίες, αλλά με εντυπωσιάζει που κανείς δεν έχει διάθεση να προσφέρει μια βοήθεια σ’ αυτόν το λαό. Θυμάστε τα νεανικά τρεχαλητά της δεκαετίας εξήντα και εβδομήντα στο Παρίσι, στη Λισσαβώνα, στη Μαδρίτη και στη Βαρκελώνη; Στην άλλη πλευρά της Μεσογείου κανείς δε βιάζεται να πάει, εκτός από τα ταξιδιωτικά γραφεία που ανυπομονούν να τελειώσει γρήγορα αυτή η ιστορία. Τουλάχιστον δε θα έπρεπε να διστάζουμε σε ποιον θα δώσουμε τη συμπάθεια και την ενθάρρυνσή μας. Όχι εμείς.

Μανιφέστο, 9 Μαρτίου 2011

Μετάφραση Τόνια Τσίτσοβιτς

Πρώτος ήταν ο Ικαρος...

Του Γιώργου Πρασσά

Control room at Chernobyl's Reactor No. 4

Αν για τους κυβερνώντες τα πάντα ήταν ζήτημα ισορροπιών, για τους «ορθόδοξους» κομμουνιστές το ατύχημα του Τσερνομπίλ ισοδυναμούσε με δοκιμασία της πίστης τους στην ανθρώπινη πρόοδο. Και πολύ λογικά, αφού ήδη από τη δεκαετία του '50 η γοητεία του σοβιετικού μοντέλου στηριζόταν όλο και λιγότερο στη μαρξιστική «κοινωνία των ελεύθερα συνεταιρισμένων παραγωγών» και περισσότερο στην αίγλη της «σοσιαλιστικής τεχνολογίας», όπως αυτή αποτυπώθηκε στις διαστημικές επιτυχίες του Σπούτνικ και του Γκαγκάριν.

Αυτονόητη θεωρήθηκε έτσι η υπεράσπιση της πυρηνικής ενέργειας ως συνώνυμου της προόδου. «Η επιστημονικοτεχνική επανάσταση, σε μεγάλο βαθμό βασίζεται στην ατομική επιστήμη και τεχνική», διαβάζουμε σε άρθρο της «Πράβδα» που αναδημοσίευσε ο «Ριζοσπάστης» (22.5.86). «Η 30άχρονη και πάνω πείρα αξιοποίησης της ατομικής ενέργειας κατέδειξε την αναγκαιότητα και την ασφάλειά της. Αλλά στην εφαρμογή της κάθε νέας και περισσότερο πολύπλοκης τεχνικής κανένας δεν μπορεί να μιλά για απόλυτη σιγουριά και ασφάλεια. Η ανθρωπότητα είναι υποχρεωμένη να πληρώνει ακριβά το τίμημα για την τεχνική πρόοδο».

Αυτονόητη και η προσαρμογή της γραμμής στις τοπικές συνθήκες. «Πρώτος ήταν ο Ικαρος. Γιατί οι σοφοί αρχαίοι Ελληνες είχαν καταλάβει: η πρόοδος απαιτεί και θυσίες» («Ριζοσπάστης» 11.5.86).

Από το κείμενο του ιού: Η ΥΠΑΡΚΤΗ ΠΑΡΑΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗ ΤΟΥ 1986 - Το ελληνικό Τσερνομπίλ"

"...τις τρεις τελευταίες μέρες διαβάζω συνεχώς διάφορους ειδικούς που διαβεβαιώνουν πως αυτό δεν είναι ένα νέο τσερνόμπιλ διότι εμείς οι δυτικοί είμαστε πολύ γαμάουα τύποι..."

'Ενα ωραίο ξεβράκωμα της αγοραίας αντίληψης για την ασφάλεια της πυρηνικής ενέργειας και των τρεφόμενων από αυτήν επιστημόνων, εδώ: Ξερόλας εναντίον γκοτζίλα, εναντίον γιγάντιου χταποδιού

"...Η έντονη σεισμικότητα της Ελλάδος πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη σε κάθε προγραμματισμό και σχεδιασμό πυρηνικών εργοστασίων, δεν αποτελεί όμως αποτρεπτικό παράγοντα. Υπάρχουν δεκάδες πυρηνικών εργοστασίων σε σαφώς σεισμικές περιοχές (π.χ. στην Καλιφόρνια και Ιαπωνία) χωρίςκανένα σοβαρό πρόβλημα..."

Η τελευταία επιθυμία της Ακαδημίας Αθηνών : Πορίσματα της Ομάδας Εργασίας της Επιτροπής Ενέργειας της Ακαδημίας Αθηνών επί του θέματος «Πυρηνική Ενέργεια και Ενεργειακές Ανάγκες της Ελλάδος»

ΥΓ. Την ίδια στιγμή, που ο εκλεκτός των αντιιμπεριαλιστών και της Μέρκελ δικτάτορας προελαύνει προς την Βεγγάζη: aljazeera -spotlight/libya/  και  οι σαουδάραβες επεμβαίνουν στις διαδηλώσεις του Μπαχρέιν:  aljazeera -/news/middleeast/

Οι ομιλίες από την παρουσίαση του βιβλίου του Δ. Ψαρρά «Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη» στην αίθουσα της Ε.Σ.Η.Ε.Α (15-03-11)

Την Τρίτη 15 Μαρτίου 2011, στις 7.00 μ.μ. στην αίθουσα της Ε.Σ.Η.Ε.Α έγινε η παρουσίαση του βιβλίου του του Δημήτρη Ψαρρά, "Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη - Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς".

Τη συζήτηση συντόνιζε ο Δημήτρης Χριστόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης στο Πάντειο Πανεπιστήμιο

Στην εκδήλωση μίλησαν:  

Βασιλική Γεωργιάδου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Θάλεια Δραγώνα Καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Θανάσης Κούρκουλας Κίνηση Απελάστε τον Ρατσισμό

Νίκος Φίλης Διευθυντής της εφημερίδας Αυγή

Τελευταίος μίλησε ο Δημήτρης Ψαρράς συγγραφέας του βιβλίου, ο οποίος, όπως τόνισε και ο συντονιστής , σπάνια μας κάνει την τιμή να μιλάει σε δημόσιες εκδηλώσεις:

Από τους προσκεκλημένους, τελευταίος μίλησε ο Α. Αλαβάνος. Εκτός των άλλων απάντησε - εμμέσως αλλά σαφώς - στον Ν. Φίλη, ο οποίος στην ομιλία του επανέλαβε την θέση που είχε προβάλει και σε άρθρο του στην Αυγή, σύμφωνα με την οποία η δήλωση του Α. Αλαβάνου "να κάνουμε την πλατεία συντάγματος πλατεία Ταχίρ" είναι λαϊκισμός.

Όλες οι ομιλίες εδώ, με αντίστροφή σειρά από αυτή της εκδήλωσης:

Μια αναλυτική καταγραφή δημοσιεύσεων σχετικών με το βιβλίο με κριτικές και παρουσιάσεις, αλλά και τις αντιδράσεις των "άμεσα ενδιαφερομένων" θα τα βρείτε εδώ:

Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη

Τα νέα πολιτικά διλήμματα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και όχι μόνο...

Από την ιστοσελίδα της ΣΠΙΘΑ: 
σημειώνουμε τον συμβολισμό
του  ΜΑΥΡΟΥ

χρώματος του σωσίβιου....

Σήμερα αναδεικνύονται με το πιο ανάγλυφο τρόπο τα αδιέξοδα της οικονομίστικης προσέγγισης της κρίσης χρέους από ορισμένες δυνάμεις της Αριστεράς, οι οποίες έχουν αναδείξει ως πεμπτουσία του αντικαπιταλιστικού αγώνα την γραμμή που συμπυκνώνεται στο σύνθημα: “Στάση πληρωμών – έξοδος από την ΟΝΕ και τη Ε.Ε.” Επανειλημμένα έχουμε αναφερθεί σε αυτά τα θέματα (όπως εδώ: Η κρίση δανεισμού της "αντικαπιταλιστικής" αριστεράς και οι ανεκπλήρωτες πολιτικές επιταγές της... )  και δεν θα επαναλάβουμε τις απόψεις μας.

Σήμερα αυτά τα αδιέξοδα αναδεικνύονται πλήρως διότι τίθενται με κραυγαλέο τρόπο στο πεδίο των πολιτικών συμμαχιών. Ως γνωστόν, ο πολιτικός χώρος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ έχει προτάξει ως πλέον βασικό όρο για την ενότητα της αριστεράς την στάση πληρωμών και την έξοδο από την ΟΝΕ και τη Ε.Ε. Γι αυτό το λόγο δεν δεχόταν έως τώρα ούτε καν συζητήσει ζητήματα κοινής δράσης, πέρα από ευκαιριακές συμπτώσεις με τον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ και το “Μετώπου Αλληλεγγύης και Ανατροπής”. Σήμερα όμως αυτή η σκληρή “αντικαπιταλιστική” γραμμή υιοθετείται και από δυνάμεις πέρα από την αριστερά που κινούνται στις παρυφές της ακροδεξιάς. Και μάλιστα αναλαμβάνουν να συγκροτήσουν μετωπικές πρωτοβουλίες με βάση αυτή την πολιτική γραμμή!

Στο άρθρο με τον τίτλο “Ηρθε η ώρα να δράσουμε” που δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα “ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ διαβάσουμε:

Χθες, Σάββατο 12/3/2011, στην μουσική σκηνή ΑΥΛΑΙΑ, στις 4 το μεσημέρι, πραγματοποιήθηκε το 2ο ευρύ συντονιστικό, από αρκετές κινήσεις και πρωτοβουλίες πολιτών. Στόχος, η δημιουργία ενός μεγάλου, κατά το δυνατόν, μετώπου, πάνω σε κοινά αποδεκτό πολιτικό πλαίσιο για την πραγματοποίηση κοινών εκδηλώσεων και δράσεων.

Συμμετείχαν περίπου 60 άτομα από την Σεισάχθεια, από αρκετές Σπίθες εντός και εκτός Αττικής, από το κίνημα των Διοδίων, από το STOPCARTEL, από πρωτοβάθμια σωματεία φορτηγατζήδων, από το κίνημα της Κερατέας, από τον Ιατρικό σύλλογο, από το κίνημα διεκδίκησης των Γερμανικών αποζημιώσεων, από την ένωση αλιέων, ανεξάρτητοι πολίτες που δεν συμμετέχουν πουθενά αλλά ανησυχούν και ίσως και κάποιοι που δεν μπορώ να θυμηθώ.

Έγινε ένας ουσιαστικός πολιτικός διάλογος, με προβληματισμό, με προτάσεις και ενστάσεις και κάποιες αντιρρήσεις. Τελικά ψηφίστηκε δημοκρατικά το κοινό πολιτικό πλαίσιο, το οποίο όταν καθαρογραφεί θα κοινοποιηθεί σε όλους. Αποφασίστηκε, σαν πρώτη εκδήλωση διαμαρτυρίας και διεκδίκησης, να οργανωθεί μία μεγάλη συναυλία στο Σύνταγμα μάλλον στις 2 Απρίλη. Δημιουργήθηκε μία ομάδα για το καλλιτεχνικό μέρος και μία ομάδα για το οργανωτικό. Χρειάζεται να δημιουργηθούν και άλλες ομάδες πχ. για την επικοινωνία και για τα οικονομικά.

Όμως, άλλα πιο έγκυρα για το θέμα ιστολόγια - ήδη από την Παρασκευή, μια μέρα πριν -  δημοσιεύουν την πολιτική πλατφόρμα αυτής της κίνησης, όπως μπορείτε να την δείτε στην ιστοσελίδα της ΣΠΙΘΑ του Κέντρου ΑΘΗΝΑΣ αλλά και αλλού, όπως στην ιστοσελίδα “Ανεμος” ή στην ιστοσελίδα Ελληνικά Γεράκια . Σε αυτό το πολιτικό πλαίσιο, όπως αναφέραμε προηγουμένως, περιλαμβάνεται η πεμπτουσία της αντικαπιταλιστικής πολιτικής της ΑΝΤΑΡΣΥΑ:

"Άρνηση της πληρωμής του χρέους εδώ και τώρα, σημαίνει άμεση παύση πληρωμών προς τους δανειστές του ελληνικού κράτους....Ήδη οι τράπεζες είναι υπό κατάρρευση. Ο μόνος τρόπος για να διασωθούν, μαζί με τις λαϊκές αποταμιεύσεις και καταθέσεις, είναι η εθνικοποίηση των βασικών τραπεζών και η μεταστροφή τους από ιδρύματα σαράφικης εκμετάλλευσης της επιχείρησης και του νοικοκυριού σε μοχλούς αναδιοργάνωσης και αναπτυξιακής στήριξης της μικρής και μεσαίας επιχείρησης, του ατομικού παραγωγού και επιχειρηματία και του νοικοκυριού. Έτσι μπορεί να ελεγχθεί και η εκροή κεφαλαίου στο εξωτερικό, που αποτελεί μια από τις πιο μεγάλες πληγές της ελληνικής οικονομίας. Η μονομερής άρνηση της πληρωμής του χρέους,είναι ο μόνος τρόπος για να διασωθεί η χώρα από την πτώχευση και την καταστροφή και η μόνη ευκαιρία για να διασώσουν οι εργαζόμενοι τα εισοδήματά τους,τη δουλειά τους, τις συντάξεις και τα δικαιώματά τους... Η μόνη λύση για να ανακτήσει η Ελλάδα μέρος της χαμένης ανταγωνιστικότητάς της, δεν είναι να δεχθεί ένα νέο σύμφωνο στα πλαίσια εξυπηρέτησης των συμφερόντων της Γερμανίας και άλλων χωρών της Β.Ευρώπης αλλά η υποτίμηση του νομίσματός της πράγμα που μπορεί να γίνει μόνο με την έξοδο της χώρας από τη νομισματική ένωση και την επιστροφή στη δραχμή"

Λοιπόν, τι θα κάνει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ; Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα διακηρύξεις της και τις πολιτικές της δηλώσεις, είναι δύσκολο να αρνηθεί ότι στηρίζει αυτές τις πρωτοβουλίες! Θα προχωρήσει λοιπόν μαζί με την ΣΠΙΘΑ και με όσους συσπειρώνει γύρω της, όπως τον Πάνο Καμμένο και τον Στέλιο Παπαθεμελή; Και αν δε το κάνει, πως θα εξηγήσει την άρνησή της, εφόσον έχει την ίδια “πολιτική γραμμή” για την πολιτική συγκυρία με όλους αυτούς;

Ένα σημείο που περιπλέκει ακόμα παραπέρα τα πράγματα είναι ότι σε αυτή την πρωτοβουλία της ΣΠΙΘΑΣ και των συμμάχων της, μετέχουν ήδη και άλλες δυνάμεις της αριστεράς - πέραν του Δ. Καζάκη ο οποίος συμμετέχει στην “προσωρινή συμβουλευτική επιτροπή” της - οι οποίες δεν θέλουν να φανερωθούν για λόγους τακτικής. Κάποιες όμως συμπεριφέρονται “σαν την χήρα στο κρεββάτι” και αυτοαποκαλύπτονται όσο και αν προσποιούνται ότι δεν γνωρίζουν τίποτα για το ζήτημα . Αναφερόμαστε για ΕΕΚ και τον Β. Παπαδόπουλο που αρχικά συμμετείχε και αυτός στην “προσωρινή συμβουλευτική επιτροπή” της ΣΠΙΘΑΣ, αλλά εξαφανίστηκε ξαφνικά το όνομά του και δηλώνει ότι δεν έχει καμία σχέση με την ΣΠΙΘΑ. Λοιπόν, το “κίνημα των διοδίων” που συμμετέχει σε αυτή την πρωτοβουλία, είναι ένα μαγαζάκι του ΕΕΚ με αρχηγό τον Β. Παπαδόπουλο. Πρόκειται για  καπηλεία  αυτού του κινήματος. Χρησιμοποιούν παρεμφερή λογότυπα και τίτλους στο internet (όπως εδώ: http://www.epitropesdiodiastop.blogspot.com/, http://protovoria.blogspot.com/) και για να μπερδέψουν τον κόσμο στήνουν δικά τους αντίγραφα – μαϊμού κινήσεις.  Με αυτό τον τρόπο δημιουργήσουν την αίσθηση ότι  είναι οι γνήσιοι εκπρόσωποι του  “κινήματος κατά των διοδίων” και “δεν πληρώνω”. Επίσης, το STOPCARTEL είναι άλλο ένα προσωπείο των αυτών ιδίων ανθρώπων,με το οποίο συμμετέχουν πολλαπλά και αυτή στην πρωτοβουλία.

Με αυτούς τους τροτσκιστές, που έχουν τον “εισοδισμό” στο πολιτικό τους DNA, δεν ξέρεις τι μπορεί να σου ξημερώσει! Παλαιότερα στον ΣΥΡΙΖΑ αρκετοί έτριβαν τα χέρια τους γιατί βρέθηκε εκεί η ΔΕΑ και όχι το ΣΕΚ, το οποίο εντάχθηκε αργότερα στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ, αφού με κριτήριο τις γενικότερες πολιτικές τους θέσεις οι πιθανότητες έδειχναν ότι μάλλον αντίστροφα θα έπρεπε να είχαν συμβεί τα πράγματα. 

Τώρα σε αυτή την νέα πρωτοβουλία υπάρχει μια ανάλογη αντιστροφή ανάμεσα στο ΕΕΚ και την ΚΟΕ! Κάποιοι σύντροφοι από την ΚΟΕ που αλληθωρίζουν προς την ΣΠΙΘΑ και δραστηριοποιούνται σε αυτά τα κινήματα, έχουν πάθει πολιτική ματαίωση για το πως κατάφερε το ΕΕΚ να τους υποκαταστήσει σε αυτή την ...ΣΠΙΘΑτη πρωτοβουλία. Όμως υπάρχει καιρός για να επανορθώσουν. Ακόμα δεν έχουν παγιωθεί οι συμμαχίες και όλες οι πόρτες είναι ανοιχτές!...

Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη

Οι ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑ σας προσκαλούν στην παρουσίαση του βιβλίου του ΔΗΜΗΤΡΗ ΨΑΡΡΑ

Το κρυφό χέρι του Καρατζαφέρη

Η τηλεοπτική αναγέννηση της ελληνικής Ακροδεξιάς

την Τρίτη 15 Μαρτίου 2011, στις 7.00 μ.μ.

στην αίθουσα της Ε.Σ.Η.Ε.Α (Αίθουσα Γεωργίου Καράντζα)

Ακαδημίας 20 (1ος όροφος), Αθήνα

Θα μιλήσουν οι:

Αλέκος Αλαβάνος,

Μέτωπο Αλληλεγγύης και Ανατροπής

Βασιλική Γεωργιάδου

Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Θάλεια Δραγώνα

Καθηγήτρια Κοινωνικής Ψυχολογίας, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Θανάσης Κούρκουλας

Κίνηση Απελάστε τον Ρατσισμό

Νίκος Φίλης

Διευθυντής της εφημερίδας Αυγή

και ο συγγραφέας

Τη συζήτηση θα συντονίσει ο Δημήτρης Χριστόπουλος,

Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου,

Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης, Πάντειο Πανεπιστήμιο

Τι είναι τελικά το κόμμα του Γιώργου Καρατζαφέρη; Πώς κατάφερε ο ίδιος και οι συνεργάτες του να αναδειχτούν σε πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής; Πόσο δίκιο έχει ο αρχηγός του ΛΑΟΣ όταν διαμαρτύρεται κάθε φορά που τον αποκαλούν ακροδεξιό; Ποια σχέση έχει το κόμμα αυτό με τους χουντικούς, τον Γλίξμπουργκ, τη Χρυσή Αυγή, τον Λεπέν, τον Φίνι και τον Χίτλερ;

Αυτά τα ερωτήματα προκαλούν ακόμη αμηχανία στους τηλεπαρουσιαστές που φιλοξενούν όλο και πιο συχνά τα στελέχη του ΛΑΟΣ στις εκπομπές τους. Απάντηση δεν μπορεί να δοθεί παρά μόνο αν εξετάσει κανείς όσα γράφουν στα έντυπά τους και κυρίως όσα λένε από τις δικές τους τηλεοπτικές εκπομπές αυτά τα στελέχη. Όπως συμβαίνει σε όλα τα κόμματα της σύγχρονης ευρωπαϊκής Ακροδεξιάς, οι συνεργάτες του Καρατζαφέρη ακολουθούν την τακτική του «διπλού λόγου». Όταν εμφανίζονται στο δικό τους ακροατήριο από τις δικές τους τηλεοπτικές εκπομπές τις οποίες παρακολουθούν οι «μυημένοι», ξεδιπλώνουν όλο το πολιτικό και ιδεολογικό τους πρόγραμμα. Είναι αυτό που ο ίδιος ο αρχηγός του ΛΑΟΣ έχει παρομοιάσει με πολιτική «Δούρειου Ίππου».

Βασισμένος σ’ ένα πλούσιο αρχείο κειμένων και εκπομπών, ο συγγραφέας αναλύει το ιστορικό της αναγέννησης της ελληνικής Ακροδεξιάς και αναδεικνύει το κρυφό περιεχόμενο της πολιτικής ατζέντας του ΛΑΟΣ.

Για τον απροκάλυπτο θαυμασμό του Αλέξη Παπαχελά για την πολιτική «σοβαρότητα» του Γ. Καρατζαφέρη και όχι μόνο...  μια ματιά εδώ:

Ο "Βιασμός της Ελληνικής Δημοκρατίας" του Αλέξη Παπαχελά

Και πάλι για τις ενδοκαπιταλιστικές αντιθέσεις....

 Το εργατικό κίνημα όχι μόνον δεν μπορεί να δώσει την δική του πολιτική λύση στην σημερινή κρίση αλλά ούτε να προστατεύσει στοιχειωδώς τις εργατικές κατακτήσεις και τα εργατικά δικαιώματα από την γενικευμένη επίθεση που υφίστανται.  Τα όποια πολιτικά σχέδια της Αριστεράς  αυτοακυρώνονται από αυτή την κατάσταση. Τα πολιτικά της στρατηγεία καταστρώνουν τα επιτελικά τους σχέδια, χωρίς όμως να έχουν ένα αξιόμαχο στρατό, ο οποίος θα δώσει τις μάχες που σχεδιάζουν. Μερικές φορές για να αντιμετωπίσουν αυτό το σοβαρό ζήτημα  της έλλειψης  "μαχίμων δυνάμεων",  ορισμένα επιτελεία της Αριστεράς, προσπαθούν να ηγηθούν "στρατευμάτων"που ανήκουν στον αντίπαλο στρατό, τα οποία επιχειρούν να τα προσεταιρισθούν με την χρήση εθνικοπατριωτικών ή σοσιαλδημοκρατικών προσωπείων...

Όμως, το πρόβλημα με την Αριστερά, δεν περιορίζεται στον συσχετισμό δύναμης που καθιστά περιθωριακή και αναποτελεσματική την δράση της. Ο προβληματισμός στα πολιτικά επιτελεία του αστισμού, που έχουν επιφορτιστεί να διαχειριστούν την κρίση του καπιταλισμού, βρίσκεται πολύ πιο μπροστά από τις δικές της αναλύσεις,  οι οποίες  συνήθως  παραμένουν πίσω τουλάχιστον μισό αιώνα...

Αναδημοσιεύουμε ένα ενδιαφέρον άρθρο που περιέχει στοιχεία από τον προβληματισμό που αναπτύσσεται στις γραμμές του αντιπάλου. Αφήνουμε στον αναγνώστη να κάνει την δική του αντιπαραβολή με τις αναλύσεις των πολιτικών επιτελείων της Αριστεράς.  Το άρθρο είναι από την ιστοσελίδα "Σοφοκλέους 10", και οι υπογραμμίσεις δικές μας: 

ΔΝΤ: τα κράτη αφήνουν τις τράπεζες στο απυρόβλητο…

Σε ένα συμπέρασμα που εκπλήσσει – όχι κατά την ουσία του αλλά επειδή συνιστά στροφή 180 μοιρών έναντι των θέσεων του ίδιου οργανισμού κατά την τελευταία 30ετία – καταλήγει μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου σχετικά με την αντιμετώπιση των προβλημάτων του τραπεζικού τομέα μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση: τα κράτη επιδεινώνουν τα προβλήματα, υποστηρίζεται, εξαιτίας των πολύ αργών ταχυτήτων με τις οποίες κινούνται προς την αναδιάρθρωση του τραπεζικού συστήματος, σε σύγκριση με προηγούμενες κρίσεις!.. 

Ο Α. Τσίπρας ανέλαβε το ρόλο του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου της “ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΧΡΕΟΥΣ”

Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ αναλαμβάνει πλέον την κοινοβουλευτική εκπροσώπηση της ΕΛΕ. Ο Πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας και οι Κοινοβουλευτικοί Εκπρόσωποι Παναγιώτης Λαφαζάνης και Θοδωρής Δρίτσας επισκέφθηκαν σήμερα στο γραφείο του, τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Πετσάλνικο και του επέδωσαν επιστολή με το αίτημα για σύσταση κοινοβουλευτικής επιτροπής σύμφωνα με το άρθρο 44 του Κανονισμού της Βουλής, για τον έλεγχο του δημόσιου χρέους.

«Προς τον Αξιότιμο Πρόεδρο της Βουλής

κ. Φ. Πετσάλνικο

Αξιότιμε κύριε Πρόεδρε,

Το συσσωρευμένο δημόσιο χρέος της χώρα μας αποτελεί γόρδιο δεσμό για τον ελληνικό λαό, που καλείται να υποβληθεί σε οδυνηρές θυσίες για την αποπληρωμή του.

Ήδη εδώ και αρκετό καιρό, τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ και εγώ προσωπικά, έχουμε εκφράσει την εκτίμηση πως το συσσωρευμένο υπέρογκο δημόσιο χρέος είναι σε σημαντικό βαθμό αποτέλεσμα της άνισης διανομής και αναδιανομής των εισοδημάτων, της φοροασυλίας των ισχυρών, της διάχυτης φοροδιαφυγής και των ετεροβαρών συμβάσεων.

Αποτελεί σημαντική έκφραση της άρνησης του κυρίαρχου πολιτικού συστήματος να επιβάλει ένα στοιχειωδώς δίκαιο και αποτελεσματικό φορολογικό σύστημα και μια αποτελεσματική διαχείριση σημαντικών πόρων, εθνικών και ευρωπαϊκών, που είχε στη διάθεσή του όλα τα προηγούμενα χρόνια.

Και βεβαίως σημαντική συμβολή στη δημιουργία του είχαν και οι επί σειρά ετών υπέρογκες στρατιωτικές και εξοπλιστικές δαπάνες, οι «ύποπτες» υπερτιμολογήσεις στις προμήθειες και στα δημόσια έργα, καθώς και το όργιο σπατάλης των Ολυμπιακών αγώνων του 2004.

Η ουσία όμως είναι πως το δημόσιο χρέος που στο τρέχον έτος αναμένεται να υπερβεί το 160% του ΑΕΠ, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί παρά μόνο μέσα από μια διαδικασία δίκαιης ρύθμισης του, που θα είναι αποτέλεσμα μιας διαδικασίας πολυμερούς διαπραγμάτευσης.

Απαραίτητη διαδικασία που θα δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε μια τέτοια εξέλιξη να είναι προς όφελος του ελληνικού λαού, είναι η αποσαφήνιση των όρων της δημιουργίας του χρέους, που ενδεχομένως σε σημαντική του έκταση είναι παράνομο και επαχθές.

Σας ζητώ λοιπόν βάσει του άρθρου 44 του Κανονισμού της Βουλής τη σύσταση επιτροπής από το Ελληνικό Κοινοβούλιο για το εθνικό θέμα του δημόσιου χρέους που θα ασκήσει αυστηρό έλεγχο της προέλευσης και της σύστασης του, ώστε να μάθει ο ελληνικός λαός πως δημιουργήθηκε αυτό και ποιο μέρος του είναι παράνομο, άκυρο και επαχθές, ώστε η Ελλάδα να αρνηθεί την αποπληρωμή του.

Αρμοδιότητα της επιτροπής θα πρέπει να είναι επίσης η διερεύνηση και απόδοση ευθυνών σε όσους εκμεταλλεύτηκαν τις δανειακές συμβάσεις, καθώς και η σαφής αποτύπωση των αιτιών δημιουργίας του χρέους, τόσο στο σκέλος των πραγματοποιούμενων δαπανών όσο και στην υστέρηση των εσόδων.

Παράλληλα σας ενημερώνω πως βρίσκεται σε εξέλιξη μία μεγάλη διεθνής πρωτοβουλία, ώστε να δημιουργηθεί μία Διεθνής Επιτροπή Λογιστικού Ελέγχου επί του ελληνικού δημόσιου χρέους, στα πρότυπα αντίστοιχων επιτροπών που συστήθηκαν για άλλες χώρες, ώστε να ελεγχθεί η νομιμότητα του χρέους.

Θεωρώ πως η Βουλή των Ελλήνων, μέσα στα πλαίσια που καθορίζει ο Κανονισμός της Βουλής, θα πρέπει να συνδράμει στο έργο κάθε έγκυρης επιτροπής ελέγχου, ώστε να συμβάλει αποτελεσματικά σε έναν πλήρη και εξονυχιστικό έλεγχο του δημόσιου χρέους.

Με εκτίμηση

Αλέξης Τσίπρας

Πρόεδρος της Κ.Ο του ΣΥΡΙΖΑ»

Οι " θέσεις" του Μετώπου Α-Α και η πολιτική συγκυρία (Μέρος 4ο)

Δ. Στρατηγοί ιδού ο στρατός σας!

Τα “πολιτικά σχέδια” της Αριστεράς θα πρέπει να τροφοδοτούνται από την εμπειρία της συλλογικής πολιτικής δράσης και να στοχεύουν στο να δώσουν απαντήσεις πρώτιστα στα ζητήματα που αναδεικνύονται από τις συλλογικές πρακτικές του μαζικού κινήματος και όχι ζητήματα που αφορούν την διαχείριση του αστικού κράτους. Να αποβλέπουν δηλαδή στην ανάπτυξη ενός μαζικού και αυτόνομου κινήματος από το κράτος και το κεφάλαιο, το οποίο προβάλει τις δικές του διακριτές απαιτήσεις στα πεδία της ταξικής πάλης.

Χωρίς την ύπαρξη του μαζικού κινήματος αλλά και αυτών των συλλογικών πρακτικών δεν μπορεί να υπάρξει πολιτική παρέμβαση, η οποία θα οδηγεί σε ανατροπές που ανοίγουν τον δρόμο “για τον άλλο κόσμο, που είναι εφικτός”. Χωρίς την ύπαρξη αυτού του κινήματος, η όποια πολιτική δράση αναγκαστικά περιορίζεται σε ερμηνείες τούτου του κόσμου, οι οποίες καταλήγουν σε διαχειριστικές πρακτικές για την επιβίωσή του. Αν η συγκρότηση των πολιτικών υποκειμένων της Αριστεράς είναι ελλειμματική στο εσωτερικό των κινημάτων, τότε το έλλειμμα που υπάρχει δεν μπορεί να αναπληρωθεί από το έργο και από τις θέσεις που θα παράγουν οι “ειδικοί” της πολιτικής των κομματικών επιτελείων για να “διαφωτίσουν” τα κινήματα...

Ο λόγος της αριστεράς τροφοδοτείται και ανανεώνεται από τις κατακτήσεις των μαζικών αγώνων και των εξεγέρσεων. Τις τελευταίες δεκαετίες όμως έχουν διαρρηχθεί οι σχέσεις τους με την Αριστερά. Η ιστορία τους δεν είναι και δική της ιστορία. Η Αριστερά παρακολουθεί τις εξελίξεις, και πολλές φορές δεν μπορεί καν να αντιληφθεί το νόημά τους. Ο “Δεκέμβρης” αποκάλυψε έντονα αυτή την διάσταση στην χώρα μας, όμως η αριστερά φαίνεται ότι δεν διδάχτηκε τίποτε από αυτό το σημαντικό συμβάν, που τρόμαξε τους καπιταλιστές της Δύσης.

Η πολιτική συγκρότηση λοιπόν, δεν είναι μια διαδικασία παραγωγής πολιτικών θέσεων, από κάποια πολιτικά επιτελεία ή οι ειδικούς της πολιτικής, που απευθύνονται με γενικό τρόπο στην κοινωνία ή στο κίνημα, με την μορφή ηθικών εκκλήσεων ή με τη χρήση του ορθού λόγου. Σήμερα – με αυτά τα δεδομένα - όσο και αν θεωρούμε αναγκαίο το να υπάρξει ένα “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ” πρόγραμμα - είτε αυτοπροσδιοριζόμαστε ως “ανοικτό πολιτικό σχέδιο”, είτε ως πολιτική οργάνωση που λειτουργεί με τον “δημοκρατικό συγκεντρωτισμό” - δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί αυτός ο στόχος...

Τι να τα κάνω τα τραγούδια σας, είναι πολύ ζαχαρωμένα...

Η 1η θέση του σχεδίου απόφασης του ΜΑΑ επιχειρεί να διατυπώσει τους “αρμούς” ενός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟΥ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ. Ακριβώς αυτό το εγχείρημα βρίσκεται σε ρήξη με τις επόμενες 8 θέσεις και πρώτα απ' όλα με την 9η θέση, με την οποία το ΜΑΑ προσδιορίζεται ως “ένα ανοικτό πολιτικό σχέδιο”.

Ο πολιτικός σχεδιασμός για την Αριστερά, όπως εξηγήσαμε προηγούμενα, δεν εξαντλείται στην διαμόρφωση κάποιων διακηρυκτικών στόχων. Είναι άρρηκτα δεμένος με συγκεκριμένες πολιτικές πρακτικές συλλογικής δράσης που έχουν ως αντικείμενο την πραγμάτωση αυτών των σχεδίων. Αν λοιπόν πραγματικά πιστεύαμε ως ΜΑΑ ότι έχουμε την δυνατότητα να προτείνουμε ένα “ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΟ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ”, τότε το ΜΑΑ δεν θα ήταν ένα “ανοικτό πολιτικό σχέδιο”, αλλά ένας συγκεκριμένος πολιτικός μηχανισμός που είχε καθορίζει πολιτικά καθήκοντα για την συγκυρία και είχε οργανώσει την δράση του με βάση αυτά τα καθήκοντα.

Η θέση, για παράδειγμα, που διατυπώνεται στο σχέδιο του προγράμματος: “Η κοινωνική συμμετοχή στον έλεγχο και τον σχεδιασμό της οικονομίας, η συγκρότηση θεσμών και οργάνων λαϊκού και εργατικού ελέγχου.” παραμένει μια ευχή, αφού δεν μπορεί να πάρει σάρκα και οστά. Είναι προφανές ότι σήμερα δεν μπορεί να ενταχθεί με υλικές/πρακτικές μορφές στους όρους της καθημερινότητας του κόσμου της εργασίας. Ο κοινωνικός έλεγχος μπορεί να υπάρχει μόνον από την παρουσία του μαζικού κινήματος στους θεσμούς, ενός κινήματος το οποίο διατηρεί την αυτονομία του από το κράτος.

Δεν μπορεί να γίνει με διαμεσολάβηση του κοινωνικού υποκειμένου, είτε μέσα από μορφές αντιπροσωπευτικής αστικής δημοκρατίας σε εκλεγμένους αντιπροσώπους, είτε με την παραχώρηση εν λευκώ της ευθύνης χειρισμού του ζητήματος σε αυτούς που κρατάνε στο χέρι τους και επιδεικνύουν την ταυτότητα της πολιτικής πρωτοπορία της εργατικής τάξης. Ο κοινωνικός έλεγχος μπορεί να πραγματωθεί μόνον με την άμεση συμμετοχή του κοινωνικού υποκειμένου που τον ασκεί.

Η θέση αυτή λοιπόν για την “κοινωνική συμμετοχή”, λόγω απουσίας αυτών ακριβώς των στοιχείων που αναφέραμε προηγουμένως, επέχει θέση μιας ιδεολογικής παρέμβασης (προπαγάνδας). Όμως και σε αυτό το επίπεδο έχει περιορισμένη αποτελεσματικότητα επίσης, γιατί δεν μπορεί να ενταχθεί (ούτε και να συγκροτήσει) ένα διαφορετικό “όραμα” για την Αριστερά. Σήμερα, η απουσία αυτού του οράματος, είναι πολύ πιο καθοριστικό υπαρξιακό πρόβλημα για την Αριστερά, απ' ότι το “εναλλακτικό πρόγραμμα”.

Η αριστερά σήμερα δεν έχει ένα θετικό όραμα να προβάλει στην κοινωνία. Βρίσκεται αρκετά βήματα πίσω από την στιγμή της προβολής μιας πειστικής αναπαράστασης του άλλου “εφικτού” κόσμου που επαγγέλλεται. Δεν μπορεί καν η ιδία να αυτοπροσδιοριστεί επαρκώς, οριοθετούμενη – έστω και απορριπτικά - απέναντι, τόσο στον καπιταλισμό όσο και στον “υπαρκτό” σοσιαλισμό.

Η εναγώνια αναζήτηση λοιπόν του προγράμματος ως την λυδία λίθο που θα κρίνει τις σχέσεις της Αριστεράς με την κοινωνία οδηγεί σε πολιτικά αδιέξοδα. Συνήθως καταλήγει – πέρα από προθέσεις – σε πολιτικές πρακτικές συνδιαχείρισης. Πρακτικές, οι οποίες αυτονομούν την δράση εντός των θεσμών της κοινοβουλευτικής αστικής δημοκρατίας από το επίπεδο ανάπτυξης και δράσης του μαζικού κινήματος. Θα πρέπει να βάλουμε καλά στο μυαλό μας ότι οι σχέσεις της Αριστεράς με την κοινωνία, αλλά και το μαζικό κίνημα, που έχουν διαρραγεί, δεν μπορούν να αποκατασταθούν στην σημερινή συγκυρία μέσω της αναζήτησης της “ορθής γραμμής” ως μιας λύσης με το μικρότερο κόστος για την “εθνική” οικονομία μπροστά στην χρεωκοπία της χώρας.

Ο κόσμος δεν εμπιστεύεται την Αριστερά. Για να την εμπιστευτεί, θα πρέπει αποδείξει ότι είναι διαφορετική από τους πολιτικούς αντιπάλους της. Μπορεί όμως αυτό να γίνει εδώ και τώρα; Είναι σίγουρο ότι για να αποκτήσει την εμπιστοσύνη των εργαζομένων και της νεολαίας δεν αρκεί να ισχυρίζεται ότι θα διαχειριστεί τα κοινά με διαφορετικό τρόπο, όταν θα καταλάβει την εξουσία. Η “σπορά” των οραμάτων και των διακηρύξεων της γίνεται σε τούτο τον κόσμο. Και εδώ θα πρέπει να φυτρώσουν. Αλλιώς θα παραμείνουν λόγια, που τα παίρνει και τα σκορπά ο αέρας.

Αυτά τα οράματα δεν είναι κάτι το εξωτερικό ως προς την ίδια την Αριστερά, το οποίο δύναται να το δανειστεί ή να το βρει κάπου αλλού – όπως ο Μωυσής πήρε τις 10 εντολές από τον Θεό - και να το οικειοποιηθεί. Αυτό το όραμα είναι η δικής της εικόνα, στην οποία αποτυπώνεται το πως υπάρχει και το πως δρα στην κοινωνία. Σε αυτή ακριβώς την εικόνα καταδεικνύονται και τα πραγματικά όρια του “άλλου” εφικτού κόσμου που επαγγέλλεται.

Πώς να εμπιστευτούν οι εργαζόμενοι το ΚΚΕ όταν βλέπουν ότι σε περίοδο οικονομικής κρίσης λειτουργεί με τους ίδιους κανόνες που λειτουργούν οι καπιταλιστικές επιχειρήσεις και απολύει εργαζόμενους από τις κομματικές επιχειρήσεις; Πώς να εμπιστευτούν ένα πολιτικό μηχανισμό να αναλάβει την διακυβέρνηση της χώρας, όπως τον ΣΥΡΙΖΑ που ισχυρίζεται ότι “ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός”, όταν μετά από δέκα χρόνια από την ίδρυσή του, δεν έχει εμπιστοσύνη στον κόσμο του και είναι ανίκανος να διαχειριστεί με στοιχειώδη δημοκρατικό τρόπο τις εσωτερικές του αντιφάσεις;

Ποιά είναι τα οράματα της Αριστεράς; Ο σοσιαλισμός που επαγγέλλεται δεν εμπνέει τους φτωχούς και καταπιεσμένους τούτου του κόσμου, γιατί δεν είναι διακριτός από τον υπαρκτό σοσιαλισμό του προηγούμενου αιώνα. Αυτό το όραμα έχει ιστορικά χρεοκοπήσει και δεν μπορεί να εμπνέει τις λαϊκές μάζες. Εμπνέει ακόμα μόνον τους οπαδούς του κρατικού καπιταλισμού που ονειρεύονται ότι με παρόμοια συγκεντρωτικά μοντέλα κρατικής διαχείρισης της οικονομίας και της κοινωνίας, μπορούν να βάλουν “τάξη” στην καπιταλιστική “αναρχία”...

Δυστυχώς όμως το όραμα που λείπει από την Αριστερά, δεν μπορεί να υποκατασταθεί από τα διάφορα αντι, αντι αντι. Ο “ΑΝΤΙκαπιταλισμός” και ο “ΑΝΤΙευρωπαϊσμός” δεν μπορούν ούτε να συγκροτήσουν, ούτε να υποκαταστήσουν το θετικό όραμα που λείπει από την Αριστερά. Ούτε βεβαίως τα εθνικοπατριωτικά δάνεια από τον αστισμό μπορούν να αναπληρώσουν την έλλειψη του, ούτε τα αστικά σοσιαλδημοκρατικά οράματα ενός “υγιούς” καπιταλισμού που θα στηρίζεται σε μια “παραγωγική ανάπτυξη” και θα ενισχύει το “κοινωνικό κράτος”.

Η ανυπαρξία ενός άλλου οράματος καταγράφεται παραστατικά και στον κενό λόγο που εκφέρει η Αριστερά. Πρόκειται για ένα λόγο που ταλαντεύεται μονότονα ως εκκρεμές , με το ένα άκρο του έλκεται από την αναπτυξιολαγνεία και το άλλο από την θεσμολάγνεια. Όταν η Αριστερά μιλάει στο όνομα της υπεράσπισης της παραγωγικής υποδομής της χώρας, της ενίσχυση του παραγωγικού ιστού και άλλα παρόμοια “αναπτυξιακά”, στην πραγματικότητα ονειρεύεται έναν φαντασιακό καπιταλισμό, στον οποίο οι καπιταλιστές θα ενδιαφέρονται για το καλό της κοινωνίας και του κόσμου της εργασίας. Μερικές φορές μάλιστα φαντασιώνεται ότι προσδίδει άλλο περιεχόμενο στην καπιταλιστική ανάπτυξη επειδή την ψεκάζει και με ολίγον άρωμα οικολογίας... Αυτόν λοιπόν τον ουτοπικό καπιταλισμό τον ονομάζει υγιή και παραγωγικό, για να τον διακρίνει αντιθετικά από τον πραγματικό καπιταλισμό, ο οποίος θεωρεί ότι είναι κερδοσκοπικός, άπληστος και καταστροφικός!

Μερικές φορές το παρακάνει στις υπερβολές. Θεωρεί ότι ο καπιταλισμός είναι τόσο αυτοκαταστροφικός, ώστε ότι όπου ν' είναι θα καταρρεύσει από τις ίδιες του τις αντιφάσεις. Δυστυχώς, αυτό το τελευταίο δεν έχει ακόμα επιβεβαιωθεί ιστορικά. Έχει επιβεβαιωθεί όμως ότι οι κρίσεις που περνάει, είναι η πηγή που του δίνει ζωή. Ανανεώνεται με το αίμα που πίνει από τις ίδιες τις σάρκες του, από την καταστροφή παραγωγικών δυνάμεων, άλλα και μερίδων ακόμα του ίδιου του κεφάλαιου...

Θα πρέπει να μάθουμε να ζούμε - ως πολιτικά υποκείμενα που θέλουμε να ανήκουμε στην Αριστερά - κάτω από το βάρος αυτών των αρνητικών διαπιστώσεων για την ίδια την Αριστερά. Αν δεν λαμβάνουμε υπόψη αυτά τα δεδομένα, ο λόγος μας δεν θα μπορεί να έχει μια στοιχειώδη αξιοπιστία στην κοινωνία και να αποκτήσει την εμπιστοσύνη του κόσμου που επιμένει ακόμα αριστερά. Και αυτόν τον κόσμο δεν πρέπει να τον υποτιμάμε: είναι ότι το καλύτερο έχει σήμερα η Αριστερά...

Μόνιμη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης

 Στο τεύχος Νο 64 (Ιούλιος- Αύγουστος 2010) του περιοδικού  New Left Review είχε δημοσιευθεί ένα άρθρο του Σλάβοϊ Ζίζεκ με τον τίτλο "Μόνιμη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης". Αποσπάσματα από αυτό το άρθρο σε μετάφραση Π. Παπακωσταντίνου, είχαν δημοσιευθεί στο "ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΒΗΜΑ" τον Οκτώβρη του 2010, άλλα  και μια διαφορετική εκδοχή (λογοκριμένη) του στην ιστοσελίδα "ΒΑΘΥ ΚΟΚΚΙΝΟ". 

Αναδημοσιεύουμε αυτό το άρθρο σήμερα γιατί θεωρούμε ότι ορισμένα σημεία του έχουν ιδιαίτερη σημασία με τις επιλογές της Αριστεράς στην χώρα μας, όπως αυτές διαμορφώνονται την τελευταία περίοδο και ιδιαίτερα για την Αριστερά που υποτίθεται πως έχει ανοικτά τα αυτιά της προς τις απόψεις του Σλάβοϊ Ζίζεκ. ( Οι υπογραμμίσεις στο κείμενο είναι δικές μας)

Μόνιμη κατάσταση εκτάκτου ανάγκης

Άρθρο του Σλοβένου φιλόσοφου Σλάβοϊ Ζίζεκ στη New Left Review.

Μετάφραση: Πέτρος Παπακωνσταντίνου

Βρισκόμαστε σήμερα στο διαμετρικά αντίθετο σημείο από τις αρχές του εικοστού αιώνα, όταν η Αριστερά ήξερε «τι να κάνει» (να εγκαταστήσει τη δικτατορία του προλεταριάτου), αλλά έπρεπε να περιμένει υπομονετικά την κατάλληλη στιγμή. Σήμερα δεν ξέρουμε τι πρέπει να κάνουμε, αλλά οφείλουμε να δράσουμε τώρα, γιατί οι επιπτώσεις της μη δράσης θα είναι ολέθριες. Θα αναγκαστούμε να δράσουμε «σαν να είμαστε ελεύθεροι». Θα χρειαστεί να ρισκάρουμε κάνοντας βήματα στην άβυσσο, σε εντελώς απρόσφορες συνθήκες. (1)

Στις φετινές εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον των μέτρων λιτότητας στην ευρωζώνη- στην Ελλάδα και, σε μικρότερη έκταση, σε Ιρλανδία, Ιταλία και Ισπανία- ήρθαν σε αντιπαράθεση δύο διαφορετικές αφηγήσεις. Η κυρίαρχη αφήγηση του κατεστημένου προτείνει μια απο- πολιτικοποιημένη εκδοχή της κρίσης ως φυσικού γεγονότος: τα ρυθμιστικά μέτρα παρουσιάζονται όχι ως αποφάσεις στο έδαφος πολιτικών επιλογών, αλλά ως προσταγές μιας ουδέτερης οικονομικής λογικής- αν θέλουμε να σταθεροποιήσουμε την οικονομία μας, είμαστε υποχρεωμένοι να καταπιούμε το πικρό χάπι. Η άλλη αφήγηση, των εργατών, φοιτητών και συνταξιούχων που διαμαρτύρονται, βλέπει τα μέτρα λιτότητας ως άλλη μία απόπειρα του διεθνούς χρηματιστικού κεφαλαίου να αποδιαρθρώσει τα υπολείμματα κοινωνικού κράτους (…).

Αν και υπάρχει δόση αλήθειας και στις δύο αφηγήσεις, στο θεμελιώδες περιεχόμενό τους είναι και οι δύο εσφαλμένες. Η αφήγηση του κατεστημένου αποσιωπά το γεγονός ότι τα τεράστια ελλείμματα συσσωρεύτηκαν ως αποτέλεσμα των τεραστίων κονδυλίων που διατέθηκαν για τη διάσωση των μεγάλων τραπεζών από τα κράτη και από την πτώση των δημοσίων εσόδων λόγω της ύφεσης. Αλλά και το γεγονός ότι το μεγάλο δάνειο που έλαβε η Αθήνα προορίζεται για την αποπληρωμή του ελληνικού χρέους στις μεγάλες γερμανικές και γαλλικές τράπεζες. Από την άλλη πλευρά, η αφήγηση των αντιφρονούντων αποτυπώνει από άλλη μία σκοπιά τη μιζέρια της σημερινής Αριστεράς: Οι διεκδικήσεις της δεν έχουν θετικό, προγραμματικό περιεχόμενο, αλλά μόνο μια γενικευμένη άρνηση απέναντι στις επιθέσεις που δέχεται το υπάρχον κράτος πρόνοιας. Η ουτοπία δεν βρίσκεται στη ριζοσπαστική αλλαγή του συστήματος, αλλά στην ιδέα ότι μπορεί κανείς να διατηρήσει ένα κράτος πρόνοιας εντός του συστήματος (…).

Ποια Ευρώπη;

Συχνά ακούμε ότι το πραγματικό νόημα της κρίσης στην ευρωζώνη είναι ότι όχι μόνο το ευρώ, αλλά και το ίδιο το σχέδιο της ενωμένης Ευρώπης είναι νεκρό. Πριν όμως υιοθετήσουμε αυτή τη γενική δήλωση, ας τη μεταμορφώσουμε επί το λενινιστικότερον: Η Ευρώπη είναι νεκρή- εντάξει, αλλά ποια Ευρώπη; Η απάντηση είναι: η μετα- πολιτική Ευρώπη της προσαρμογής στην παγκόσμια αγορά, η Ευρώπη που επανειλημμένα «μαυρίστηκε» στα δημοψηφίσματα, η Ευρώπη της τεχνοκρατίας των Βρυξελλών. Η Ευρώπη που παριστάνει τον εκπρόσωπο του ψυχρού, ευρωπαϊκού Λόγου απέναντι στο ελληνικό πάθος και την ελληνική διαφθορά, το μαθηματικό πνεύμα απέναντι στη συγκινισιακή μέθη. Ωστόσο, όσο ουτοπικό κι αν ακούγεται, το έδαφος είναι ακόμη ελεύθερο για μια άλλη Ευρώπη: μια εκ νέου πολιτικοποιημένη Ευρώπη, θεμελιωμένη πάνω σε ένα συλλογικό σχέδιο χειραφέτησης. Την Ευρώπη που γέννησε την αρχαία ελληνική Δημοκρατία, τη Γαλλική και τη Ρωσική Επανάσταση. Να γιατί πρέπει να αποφύγουμε τον πειρασμό να αντιδράσουμε στη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση με μια αναδίπλωση στα απολύτως κυρίαρχα έθνη- κράτη, εύκολη λεία στο διεθνές χρηματιστικό κεφάλαιο που δεν γνωρίζει σύνορα και ηπείρους και μπορεί εύκολα να φέρει το ένα έθνος- κράτος σε αντιπαράθεση με το άλλο. Περισσότερο από ποτέ, η απάντηση στην κρίση πρέπει να είναι περισσότερο διεθνιστική και οικουμενική από την οικουμενικότητα του παγκοσμίου κεφαλαίου.  (2)