
Αναδημοσίευση
από «το,
περγάδι»
Του Fabio Vighi
Η Δύση έχει γίνει ένας ολοκληρωτικός χώρος - ο χώρος μιας αυτοαμυντικής ηγεμονίας που αμύνεται ενάντια στην ίδια της την αδυναμία». (Jean Baudrillard) [ *]
Μια από τις πιο συχνά αναφερόμενες σκηνές στην ταινία Night Moves (Επτά αινίγματα για τον ντετέκτιβ Χάρι,1973) του Arthur Penn δείχνει έναν απελπισμένο Gene Hackman να είναι σκυμμένος μπροστά σε μια μικρή ασπρόμαυρη τηλεόραση και να παρακολουθεί με μισή καρδιά έναν αγώνα αμερικανικού ποδοσφαίρου. Όταν η γυναίκα του μπαίνει μέσα και ρωτάει: «Ποιος κερδίζει;», εκείνος μουρμουρίζει: «Κανείς. Η μία πλευρά χάνει πιο αργά από την άλλη». Όπως προέβλεπαν συνειδητά καταθλιπτικές χολιγουντιανές ταινίες όπως το Night Moves, η κρίση της δεκαετίας του 1970 σηματοδοτούσε ήδη το τέλος της καπιταλιστικής κοινωνικοποίησης: μια δομική και σύντομα παγκόσμια κοινωνικοοικονομική, πολιτιστική και ψυχολογική καταστροφή που εισέρχεται τώρα στη φάση της ραγδαίας κλιμάκωσης (αν και το Χόλιγουντ αυτή τη φορά βρίσκεται σε πλήρη άρνηση).
Όπως γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο, σήμερα, το σύστημα επιβιώνει μόνο μέσω της επιτυχημένης εμπορίας καταστάσεων έκτακτης ανάγκης: πανδημίες, στρατιωτικές συγκρούσεις, εμπορικοί πόλεμοι και άλλες καταστροφές που περιμένουν υπομονετικά στη σειρά. Το χάος και η αποσταθεροποίηση οπλοποιούνται σκόπιμα προκειμένου να πυροδοτήσουν μια σειρά από παβλοφικές αλυσιδωτές αντιδράσεις, ο πραγματικός λόγος ύπαρξης των οποίων είναι ξεκάθαρα οικονομικός. Με άλλα λόγια, οι δυσχέρειες «παγκόσμιου ενδιαφέροντος» είναι η μόνη πηγή που έχει απομείνει σε έναν πολιτισμό που καταρρέει και του οποίου οι πληθυσμοί μοιάζουν όλο και περισσότερο με πλήθος ζόμπι που βαδίζουν βήμα βήμα προς το ζοφερό πεπρωμένο τους - ενώ παράλληλα μπαίνουν στο Instagram κάθε δευτερόλεπτο.
Με καθαρά συστημικούς όρους, η λογική είναι απλή: ο σημερινός καπιταλισμός της ελεύθερης αγοράς είναι εθισμένος σε μια αδιάκοπη σειρά γεωπολιτικών σοκ που λειτουργούν ως άλλοθι ώστε να μπορούν να δημιουργηθούν «κεφάλαια» από την οικονομική ανυπαρξία και να «ανακατευθυνθούν» επιδέξια στις χρηματιστηριακές αγορές. Τα παράγωγα και οι πύραυλοι είναι οι δύο όψεις του ίδιου καπιταλιστικού νομίσματος, και εκείνοι που ασκούν τον έλεγχο των παραγώγων συνήθως αποφασίζουν ποιος θα πυροβολήσει πρώτος. Οι κερδοσκοπίες με βάση το χρέος που αφορούν ένα ατελείωτα επαναϋποθηκευμένο σύνολο πλασματικής αξίας που θα παραμείνει απραγματοποίητο είναι ένα παιχνίδι προσομοίωσης που απαιτεί συνεχώς τραύματα. Το κεφάλαιο κανιβαλίζει τώρα βίαια το ίδιο του το μέλλον σε μια απελπισμένη προσπάθεια να κρύψει την αφερεγγυότητά του - ένα τέχνασμα που λειτουργεί μόνο στο βαθμό που το πλαστό χρήμα που αντιπροσωπεύει τα IOUs δεν διεκδικείται ως αποθήκη αξίας.
Μια από τις πιο συχνά αναφερόμενες σκηνές στην ταινία Night Moves (Επτά αινίγματα για τον ντετέκτιβ Χάρι,1973) του Arthur Penn δείχνει έναν απελπισμένο Gene Hackman να είναι σκυμμένος μπροστά σε μια μικρή ασπρόμαυρη τηλεόραση και να παρακολουθεί με μισή καρδιά έναν αγώνα αμερικανικού ποδοσφαίρου. Όταν η γυναίκα του μπαίνει μέσα και ρωτάει: «Ποιος κερδίζει;», εκείνος μουρμουρίζει: «Κανείς. Η μία πλευρά χάνει πιο αργά από την άλλη». Όπως προέβλεπαν συνειδητά καταθλιπτικές χολιγουντιανές ταινίες όπως το Night Moves, η κρίση της δεκαετίας του 1970 σηματοδοτούσε ήδη το τέλος της καπιταλιστικής κοινωνικοποίησης: μια δομική και σύντομα παγκόσμια κοινωνικοοικονομική, πολιτιστική και ψυχολογική καταστροφή που εισέρχεται τώρα στη φάση της ραγδαίας κλιμάκωσης (αν και το Χόλιγουντ αυτή τη φορά βρίσκεται σε πλήρη άρνηση).
Όπως γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο, σήμερα, το σύστημα επιβιώνει μόνο μέσω της επιτυχημένης εμπορίας καταστάσεων έκτακτης ανάγκης: πανδημίες, στρατιωτικές συγκρούσεις, εμπορικοί πόλεμοι και άλλες καταστροφές που περιμένουν υπομονετικά στη σειρά. Το χάος και η αποσταθεροποίηση οπλοποιούνται σκόπιμα προκειμένου να πυροδοτήσουν μια σειρά από παβλοφικές αλυσιδωτές αντιδράσεις, ο πραγματικός λόγος ύπαρξης των οποίων είναι ξεκάθαρα οικονομικός. Με άλλα λόγια, οι δυσχέρειες «παγκόσμιου ενδιαφέροντος» είναι η μόνη πηγή που έχει απομείνει σε έναν πολιτισμό που καταρρέει και του οποίου οι πληθυσμοί μοιάζουν όλο και περισσότερο με πλήθος ζόμπι που βαδίζουν βήμα βήμα προς το ζοφερό πεπρωμένο τους - ενώ παράλληλα μπαίνουν στο Instagram κάθε δευτερόλεπτο.
Με καθαρά συστημικούς όρους, η λογική είναι απλή: ο σημερινός καπιταλισμός της ελεύθερης αγοράς είναι εθισμένος σε μια αδιάκοπη σειρά γεωπολιτικών σοκ που λειτουργούν ως άλλοθι ώστε να μπορούν να δημιουργηθούν «κεφάλαια» από την οικονομική ανυπαρξία και να «ανακατευθυνθούν» επιδέξια στις χρηματιστηριακές αγορές. Τα παράγωγα και οι πύραυλοι είναι οι δύο όψεις του ίδιου καπιταλιστικού νομίσματος, και εκείνοι που ασκούν τον έλεγχο των παραγώγων συνήθως αποφασίζουν ποιος θα πυροβολήσει πρώτος. Οι κερδοσκοπίες με βάση το χρέος που αφορούν ένα ατελείωτα επαναϋποθηκευμένο σύνολο πλασματικής αξίας που θα παραμείνει απραγματοποίητο είναι ένα παιχνίδι προσομοίωσης που απαιτεί συνεχώς τραύματα. Το κεφάλαιο κανιβαλίζει τώρα βίαια το ίδιο του το μέλλον σε μια απελπισμένη προσπάθεια να κρύψει την αφερεγγυότητά του - ένα τέχνασμα που λειτουργεί μόνο στο βαθμό που το πλαστό χρήμα που αντιπροσωπεύει τα IOUs δεν διεκδικείται ως αποθήκη αξίας.



























