Γερμανικό Εγχειρίδιο Πολέμου

 Ένα ποίημα του Μπ. Μπρεχτ

(Ποιήματα του Σβέντμποργκ, 1939)

Απαγγέλει ο Χαράλαμπος Αριστοτέλους..Μουσική Philip Zilfo (PROSPECTUS) 

Από τότε, πολλά έχουν αλλάξει. Όμως ο χαρακτήρας του πολέμου παραμένει ο ίδιος:

«Αυτοί που βρίσκονται ψηλά λένε

Πόλεμος και ειρήνη

Είναι δυο πράγματα ολότελα διαφορετικά

Όμως η ειρήνη τους και ο πόλεμός τους

Μοιάζουν όπως ο άνεμος κι η θύελλα

Ο πόλεμος γεννιέται απ’ την ειρήνη τους

καθώς ο γιος από την μάνα

έχει τα δικά της απαίσια χαρακτηριστικά

ο πόλεμός τους σκοτώνει

ό,τι άφησε όρθιο η ειρήνη τους 

........

Σαν θα’ρθει η ώρα της πορείας

Πολλοί δεν ξέρουν

Πως επικεφαλής βαδίζει ο εχθρός τους

Η φωνή που διαταγές τους δίνει

Είναι του εχθρού τους η φωνή

Εκείνος που για τον εχθρό μιλάει

Είναι ο ίδιος τους ο εχθρός »

Όμως ο “Στρατηγός”, στον οποίο απευθύνεται πήρε σοβαρά την θέση που εκφράζεται στο τέλος του ποιήματος και έλαβε τα μέτρα του, για να περιορίσει τις συνέπειες από το “ελάττωμα” που επισημαίνει ο Μπ. Μπρεχτ:

«Στρατηγέ το τανκς σου

Είναι δυνατό μηχάνημα

Θερίζει δάση ολόκληρα

Κι εκατοντάδες άνδρες αφανίζει

Μόνο που έχει ένα ελάττωμα

-χρειάζεται οδηγό

Στρατηγέ το βομβαρδιστικό

Είναι πολυδύναμο

Πετάει πιο γρήγορα απ’ τον άνεμο

Κι απ’ τον ελέφαντα σηκώνει βάρος πιο πολύ

Μόνο που έχει ένα ελάττωμα

- χρειάζεται πιλότο

Στρατηγέ ο άνθρωπος είναι χρήσιμος πολύ

Ξέρει να πετάει

Ξέρει και να σκοτώνει

Μόνο που έχει ένα ελάττωμα

- ξέρει να σκέφτεται»

Σήμερα οι πολεμικές μηχανές των ελίτ έχουν αρχίζει να λαμβάνουν αποφάσεις μόνες τους, αποφάσεις για το πως θα διεκπαιρεώνουν τις αποστόλές τους χωρίς την άμεση καθοδήγηση από "χειριστές" που διακινδυνεύουν τις ζωές τους. "Ξέρουν να πετάνε, Ξέρουν και να σκοτώνουν".  Αυτό αρκεί για την διεξαγωγή του πολέμου. Μπορεί ακόμα να μην ξέρουν να "σκέφτονται" όπως οι άνθρωποι, αλλά αυτό το "ελλάτωμα" που επισημαίνει και ο Μπρέχτ, είναι σήμερα υπερ του "Στρατηγού" που θέλει να κερδίσει τον πόλεμο...

Ο Τζον Λένον, αρκετά χρόνια μετά, όταν είχε τελειώσει ο δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος και είχαν αρχίσει να αλλάζουν οι όροι με τους οποίους διεξάγονται οι πόλεμοι, διατυπώνει με ένα πιο απλοϊκό αλλά και με πιο συγκεκριμένο τρόπο το φιλειρηνικό πρόταγμα, επιμένοντας και αυτός στην θέση του Μπρέχτ: «Πολλοί δεν ξέρουν». Τότε υπήρχε μόνον η τηλεόραση και δεν είχε εφευρεθεί ακόμα το  internet με τα facebook και τα twitter για να τα συμπεριλάβει και αυτά στην πρόταση που διατύπωσε. Διατηρεί παρ' όλα αυτά την αξία της:

«Αν ο καθένας διεκδικεί την ειρήνη αντί για άλλη μία συσκευή τηλεόρασης, τότε θα υπάρξει ειρήνη»

Σήμερα «Σαν θα’ρθει η ώρα του facebook», παραφράζοντας τον στοίχο του Μπρεχτ, να έχετε το νου σας...