Συναίνεση ή συμμετοχή;

Αναδημοσίευση απο τη ΕΠΟΧΗ, Κυριακή,22 Νοέμβρη 2009

Κακή κληρονομιά από τα κομουνιστικά κόμματα του προηγούμενου αιώνα είναι η αναπαραγωγή μιας ιεραρχικής διαβάθμισης ανάμεσα στα μέλη των πολιτικών σχηματισμών της σύγχρονης Αριστεράς. Η προσπάθεια για μαζικοποίηση - όταν γίνεται με όρους αστικής πολιτικής - διευρύνει ακόμα παραπέρα το χάσμα ανάμεσα στα στελέχη που συγκροτούν τα καθοδηγητικά όργανα και στα απλά μέλη. Στην κορυφή της ιεραρχικής πυραμίδας διαμορφώνονται οι θέσεις και οι αντιθέσεις και λαμβάνονται όλες οι κρίσιμες αποφάσεις. Στην άλλη άκρη της πυραμίδας διαχέεται η έννοια του μέλους στην έννοια του φίλου ή του ψηφοφόρου. Η συμμετοχή στην λήψη των αποφάσεων έχει εκφυλιστεί - στην καλύτερη περίπτωση - στην δημοσκοπική επιλογή προτάσεων που εκπορεύονται από στην κορυφή της πυραμίδας. Αυτά τα χαρακτηριστικά κυριαρχούν στην δομή του ΣΥΝασπισμού, αλλά και πολλών συνιστωσών του ΣΥΡΙΖΑ.

Αν θέλουμε η άμεση δημοκρατία να αποτελέσει βασική αρχή συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ, θα πρέπει να κινηθούμε προς αντίθετη κατεύθυνση. Η άμεση δημοκρατία προϋποθέτει πρώτα απ΄ όλα την ενεργή συμμετοχή των μελών. Όμως, όλες σχεδόν οι προτάσεις για το οργανωτικό του ΣΥΡΙΖΑ, φροντίζουν για την κατοχύρωση της συμμετοχής ορίζοντας την απαρτία ίση με το 50% +1 των μελών, ενώ για κατοχύρωση της συναίνεσης προβλέπουν μεγαλύτερα ποσοστά, ορίζοντας για την έγκριση αποφάσεων πλειοψηφίες των 2/3 ή του 75%. Οι προτάσεις για την λήψη των αποφάσεων με διευρυμένες πλειοψηφίες οδηγούν στην καταστατική επικύρωση της πολιτικής ηγεμονίας του ΣΥΝ, γιατί στην πραγματικότητα κατοχυρώνουν το δικαίωμα veto κάθε ισχυρής μειοψηφίας. Είναι άραγε τυχαίο ότι η πρόταση Φλαμπουράρη κατοχυρώνει το δικαίωμα veto στις μειοψηφίες που συγκεντρώνουν το ¼ των ψήφων; Αυτές οι προτάσεις αρμόζουν περισσότερο στις αρχές λειτουργίας διακρατικών ή στρατιωτικών συνασπισμών παρά στις αρχές λειτουργίας σύγχρονων αριστερών πολιτικών σχηματισμών.

Στην πολιτική εκείνο που ενδιαφέρει πρώτα απ΄ όλα είναι η λήψη ορθών αποφάσεων. Κανένας δεν μπορεί να εγγυηθεί ότι η επιδίωξη διευρυμένων πλειοψηφιών ή ομοφωνιών, συντελεί την λήψη ορθότερων πολιτικών αποφάσεων. Αντίθετα αυτή η επιδίωξη εξασφαλίζει την ενότητα των μηχανισμών και καθιερώνει το «κομπρεμί» ως συστατικό στοιχείο της λειτουργίας τους. Στη δική μας άμεση δημοκρατία οι ψηφοφορίες αφορούν στην καταγραφή των διαφορετικών απόψεων και όχι στην διαχείρισή τους. Η διαχείριση της διαφωνίας και η σύνθεση των διαφορετικών απόψεων είναι αντικείμενο της πολιτικής συγκρότησης. Φυσικά είναι επιθυμητή η συναίνεση και η σύνθεση, αλλά αυτό δεν κατοχυρώνεται καταστατικά. Αν κάθε διαφωνία που εκδηλώνεται δεν καταγράφεται με σαφήνεια, αλλά κουκουλώνεται κάτω από την επιδίωξη επίτευξης ευρύτερων συναινέσεων ή ομοφωνιών, τότε δεν μπορεί εκ των υστέρων να αρθεί με δημιουργικό και συνθετικό τρόπο. Συνήθως οι σωστές ιδέες όταν εμφανίζονται είναι μειοψηφικές αλλά όταν πλέον γίνουν κτήμα όλων, έχουν αρχίσει να ξεπερνιούνται και να σαπίζουν.

Επιπλέον, οι διευρυμένες πλειοψηφίες των 2/3 ή του 75/% δεν εξασφαλίζουν την λήψη αποφάσεων, ακόμα και για ζητήματα που μπορεί να υπάρχει εκ των προτέρων ομοφωνία ότι θα πρέπει να υπάρχει οπωσδήποτε μια απόφαση, όπως για παράδειγμα αν ο ΣΥΡΙΖΑ θα καταψηφίσει ένα νομοσχέδιο στη βουλή. Ας υποθέσουμε πως αύριο βρισκόμαστε μπροστά σε μια τέτοια διαφωνία και ότι στην συνεδρίαση της Κ.Ο από τους 10 παρόντες βουλευτές. οι 6 ψηφίζουν υπέρ της πρότασης καταψήφισης και οι 4 κατά. Είναι προφανές ότι καμία πρόταση δεν συγκεντρώνει πλειοψηφία των 2/3 ή του 75%. Επομένως η Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ δεν μπορεί να αποφασίσει τι θα κάνει στην βουλή την ώρα της ψηφοφορίας…

Γιώργος Καλαντζόπουλος, 

Πρωτοβουλία για την ΑντιΣυστημική Αριστερά (ΠΑΣΑ) 

http://dosepasa.wordpress.com/

ΕΠΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

Παρουσίαση της «Μεγάλης Εποχής» της Νάντιας Βαλαβάνη στη Θεσσαλονίκη

ΕΠΤΑ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΑΡΙΣΤΕΡΑ

20-11-2009

Α. ΑΛΑΒΑΝΟΣ

Ο Καρλ Μαρξ έγραψε τρεις τόμους, πάνω από 1500 σελίδες για το «Κεφάλαιο». Άλλες τόσες για τις « Θεωρίες για την υπεραξία». Πάνω από 40 τόμους είναι τα Άπαντα του ιδίου και του Ενγκελς. Και δεν θα βρει κανείς στα Άπαντα ένα ολοκληρωμένο βιβλίο- ανάλυση για τον Σοσιαλισμό.

Αυτή η προσέγγιση – να μιλάς για το αύριο μέσα από το σήμερα κι όχι κατευθείαν για το ίδιο το αύριο - έχει σφραγίσει σε μεγάλο βαθμό την πρόδρομη αριστερή σκέψη. Η κριτική στο καπιταλιστικό σήμερα είναι το σπέρμα για ιδέες, προτάσεις, στοχασμούς για το σοσιαλιστικό αύριο. Έτσι αφήνεται ένα μεγάλο πεδίο ελευθερίας, ευθύνης, ευρηματικότητας, έμπνευσης για τον σύγχρονο ή τον μεταγενέστερο αναγνώστη. Όταν η σύλληψη του καινούριου γίνεται εκ των προτέρων, εγχειριδιακά, εγκεφαλικά, στις λεπτομέρειες – κι αυτό το είδαμε στη Ρωσία – τότε αντί να υπάρξει ένα συγκροτημένο πλαίσιο αναδεικνύεται ένα πνιγηρός θεωρητικός εναγκαλισμός που μπορεί να οδηγήσει στο θάνατο.

Για να μαθαίνουν οι νέοι και να θυμούνται οι παλιοί…

Φωτογραφία από την σημερινή πορεία

Δεχτήκαμε άδικες επιθέσεις με αφορμή το κείμενο με τίτλο: ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2009: Ο «εκδημοκρατισμός» τύπου Μαρκεζίνη δεν θα περάσει στον ΣΥΡΙΖΑ!  από νέους συντρόφους που μας κατηγορούν ότι διαστρεβλώνουμε την ιστορία της αριστεράς και σπιλώνουμε τους ιστορικούς ηγέτες της. Δυστυχώς η επίσημη εκδοχή της ιστορίας της αριστεράς που εκφέρεται από τους κυρίαρχους κομματικούς μηχανισμούς υποτάσσεται στις πολιτικές σκοπιμότητες που διαμορφώνονται από τις ανάγκες της τρέχουσας πολιτικής προπαγάνδας. Στα πλαίσια αυτών των σκοπιμοτήτων αρκετοί γνωρίζουν για την «ΠΑΝΣΠΟΥΔΑΣΤΙΚΗ Νο 8» , όμως ελάχιστοι έχουν ακούσει για τα «Μαθήματα του Νοέμβρη» του ΚΚΕ εσωτερικού.

Ως αριστεροί, πρώτα απ’ όλα οφείλουμε να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και όχι να τα κρύβουμε. Με αφορμή τον φετινό εορτασμό της εξέγερσης του Πολυτεχνείου αναδημοσιεύουμε μερικά ενδεικτικά αποσπάσματα από μια συνέντευξη του Νίκου ΚΑΡΡΑ ηγετικού στελέχους της ανανεωτικής αριστεράς που δόθηκε στο περιοδικό «Σχολιαστής» το 1988 και αφορούν σε κάποιες πλευρές της ιστορίας της "ανανεωτικής" αριστεράς που δεν είναι ευρέως γνωστές. Ολόκληρη την συνέντευξη βρίσκεται εδώ: «Το ελληνικό '68» 

ΝΟΕΜΒΡΗΣ 2009: Ο «εκδημοκρατισμός» τύπου Μαρκεζίνη δεν θα περάσει στον ΣΥΡΙΖΑ!

Την Κυριακή 15 Νοεμβρη, η ΚΠΕ του ΣΥΝασπισμού, ενέκρινε το σχέδιο Φλαμπουράρη ως πρόταση για την 3η πανελλαδική συνδιάσκεψη του ΣΥΡΙΖΑ. Η πρόταση αυτή συνοδεύεται και από την υιοθέτηση της πρότασης για την δημιουργία μιας επιτροπής η οποία θα εξετάσει στο απώτερο μέλλον την μετεξέλιξη του ΣΥΡΙΖΑ σε ενιαίο κόμμα. Η ομάδα Τσίπρα προσπαθώντας να εκτονώσει την πίεση στο εσωτερικό του ΣΥΝασπισμού πετάει την μπάλα στην εξέδρα (συνιστώσες ) όπως έκανε και στις ευρωεκλογές. Τότε ο ΣΥΝ επέλεξε ότι θα έχει την 1 και την 3 θέση στη λίστα των υποψηφίων ευρωβουλευτών και ότι οι ενδιάμεσες να καλυφθούν από τις συνιστώσες. Επίσης αποφάσισε με «δημοκρατικό» τρόπο ότι η 2η θέση που παραχώρησε στις συνιστώσες θα πρέπει να καλυφθεί υποχρεωτικά από γυναίκα!...

Αυτή είναι η δημοκρατία, όπως την αντιλαμβάνεται η Κουμουνδούρου. Πρόκειται για μια αριστοκρατική αντίληψη της δημοκρατίας, μια αντίληψη που δεν θεωρεί ότι όλοι έχουν ίδια πολιτικά δικαιώματα στην λήψη των αποφάσεων. Γι αυτό δεν εμπιστεύεται ούτε καν τα μέλη του ΣΥΝ, και τους στερεί το δικαίωμα να λαμβάνουν μέρος στην λήψη αποφάσεων για κρίσιμα ζητήματα. Ο κομματικός μηχανισμός κινητοποιείται και οργανώνει ψηφοφορίες για να καθοριστούν οι λίστες των ευρωβουλευτών. Όμως για ένα κρίσιμο ζήτημα, όπως είναι το μέλλον του ΣΥΡΙΖΑ και του ίδιου του ΣΥΝ, αποφασίζουν μόνον τα 120 άτομα της ΚΠΕ. Τα μέλη του ΣΥΝασπισμού ούτε καν ρωτήθηκαν! Τρέμουν την συμμετοχή των μελών τους στην λήψη των αποφάσεων όπως και τον εκδημοκρατισμό του ΣΥΡΙΖΑ. Οι μεθοδεύσεις για τον ΣΥΡΙΖΑ με την ψήφιση της πρότασης Φλαμπουράρη θυμίζει τον «εκδημοκρατισμό» που επιχείρησε η χούντα με την λύση «Μαρκεζίνη», λύση που την στήριζε τότε η «ανανεωτική» αριστερά του Λ. Κύρκου. Ήρθε όμως ο Πολυτεχνείο που έδειξε το αληθινό πρόσωπο της Χούντας με το πραξικόπημα του Ιωαννίδη…

Το πρόβλημα με τον εκδημοκρατισμό του ΣΥΡΙΖΑ δυστυχώς δεν βρίσκεται μόνον στην Κουμουνδούρου, αλλά και στις συνιστώσες που ανέχονται αυτό το δημοκρατικό έλλειμμα που έχει επιβάλει ο ΣΥΝασπισμός, μπροστά στα ανταλλάγματα που καρπώνονται από την θεσμική συμμετοχή τους στον ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ. Και δυστυχώς αυτή η κατάσταση δεν είναι εύκολο να αντιστραφεί.

Θέλειδουλειά πολλή...

Ένας άνθρωπος, μια ψήφος, πολλές συμμετοχές

(Αναδημοσίευση από την "ΕΠΟΧΗ" της Κυριακής 14 Νοέμβρη 2009 )

Καθώς βαδίζουμε σε μια οριακή για το μέλλον μας Πανελλαδική Σύσκεψη, χωρίς πυξίδα και χωρίς (μεγάλη) ελπίδα, όλοι εναντίον όλων, με πληθώρα κειμένων- απόψεων αλλά και κειμένων -υπογραφών, μοιάζει μακρινό και άπιαστο όνειρο η «δημοκρατία στη βάση και η ενότητα στη δράση». Κι όμως, μέχρι πριν από λίγο ακόμη, ακούγαμε τον ισχυρισμό ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, αποτελεί εγχείρημα με στόχο να εμπνεύσει και να συσπειρώσει όλες τις δυνάμεις της Αριστεράς (και ακόμη παραπέρα) και μέχρι λίγο παλιότερα οι περισσότεροι το πιστεύαμε κιόλας.

Όσο περνάει ο καιρός, φίλοι, ψηφοφόροι, μέλη συνιστωσών και αμήχανοι ανένταχτοι, έχουμε χάσει την μπάλα με τα όσα εκστομίζονται κάθε τόσο και λιγάκι – κατά κανόνα σε δηλώσεις στα ΜΜΕ,  αφού διαδικασίες ΣΥΡΙΖΑ, δεν υπάρχουν ούτε κατ’ ουσία ούτε πλέον και κατ’ επίφαση.

Ομολογώ ότι οι εσωτερικές διαδικασίες δεν ήταν ποτέ το φόρτε μου. Μη έχοντας συμμετάσχει ουδέποτε σε κόμμα ή οργάνωση, είχα την αφελή άποψη ότι τα κόμματα δεν είναι αυτοσκοπός αλλά μέσα, που εξυπηρετούν μια συγκεκριμένη περίοδο και αλλάζουν όταν έχουν εξαντλήσει τις δυνατότητές τους.

Ούτε ΝΑΤΟ ούτε ...ΒΑΡΣΟΒΙΑ!

Πολλές από τις προτάσεις για το οργανωτικό του ΣΥΡΙΖΑ έχουν περισσότερες ομοιότητες με τις καταστατικές αρχές στρατιωτικών συνασπισμών, όπως το ΝΑΤΟ, που κατοχυρώνουν το δικαίωμα veto στις υπερδυνάμεις, παρά με τις καταστατικές αρχές που λειτουργούν σύγχρονα δημοκρατικά κόμματα της αριστεράς.

 
(Ο Πίνακας είναι από την "Σύγκριση διατυπωμένων θέσεων για την ΠΣ του Νοέμβρη", που έχει δημοσιεύσει η ΠΑΣΑ)

Κι όμως, αυτές οι προτάσεις παρουσιάζονται ως άκρως δημοκρατικές αφού η δημοκρατικότητα συνδέεται γραμμικά με το μέτρο της πλειοψηφίας με την οποία λαμβάνονται οι αποφάσεις. Πρώην ευρωκομμουνιστές την ίδια στιγμή που κατηγορούν την Α. Παπαρήγα ότι αποκαθιστά τον Στάλιν, εμπνέονται από τις «λειτουργικές ομοφωνίες» με τις οποίες ο λαός μαζί με τις ηγεσίες των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού συναποφάσιζαν ...συλλογικά για το μέλλον τους. Αυτό ακριβώς το όραμά τους θέλουν να το κάνουν και καταστατική αρχή στο ΣΥΡΙΖΑ. Βέβαια, το ΚΚΣΕ, όπως και άλλα κομμουνιστικά κόμματα που λειτουργούσαν με τον δημοκρατικό συγκεντρωτισμό, αν και δεν παρέλειπαν να εφαρμόζουν στην ...πράξη αυτές τις «λειτουργικές ομοφωνίες», ποτέ δεν είχαν τολμήσει να τις θεσμοθετήσουν στο καταστατικό τους!

Το επίπεδο της ταξικής πάλης για την δημοκρατία στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ όμως φαίνεται ότι είναι ...ανεβασμένο και έχει συμπαρασύρει και τα ποσοστά! Έχει ανεβάσει το ποσοστό του 50%+ 1 που απαιτείται σύμφωνα με την αρχή της απλής πλειοψηφίας, κάπου ανάμεσα στα 2/3 (πρόταση ΚΠΔ και λοιπών συγγενών) και στο 75% (πρόταση Α. Φλαμπουράρη)

Αφού λοιπόν όλοι συμφωνούν ότι μια τοπική οργάνωση του ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να αποφασίσει τουλάχιστον με πλειοψηφία 2/3 για ζητήματα όπως, αν θα κάνει αύριο αφισοκόλληση, είναι προφανές ότι θα αποφασίζει με αντίστοιχο δημοκρατικό τρόπο και η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ, η οποία ασχολείται με πιο σοβαρά πολιτικά ζητήματα.

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι στην Κ.Ο. εκδηλώνεται μια διαφωνία για την ψήφιση ενός νομοσχεδίου, όπως είχε εκδηλωθεί τον Ιούλιο για την ψήφιση νομοσχεδίου που έδινε στο Ίδρυμα Νιάρχου τον χώρο του φαληρικού Ιπποδρόμου. (περισσότερες λεπτομέρειες για αυτή την υπόθεση εδώ: Καλή Αρχή!... ). Κατά την συνεδρίαση λοιπόν της Κ.Ο. δεν διαμορφώνεται κοινή θέση και ο πρόεδρος Α. Τσίπρας αναγκάζεται να προχωρήσει σε ψηφοφορία. Από τους 10 παρόντες οι 6 ψηφίσουν υπέρ της πρότασης καταψήφισης του νομοσχεδίου και οι υπόλοιποι 4 κατά. Η πρόταση δεν συγκεντρώνει την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3 και επομένως απορρίπτεται. Αφού απορρίπτεται η πρόταση της καταψήφισης, το λογικό είναι να υπερψηφιστεί το νομοσχέδιο! Δηλαδή να γίνει αυτό που θέλουν οι 4 και όχι αυτό που θέλουν οι 6. Όμως τελικά ούτε αυτό μπορεί να γίνει γιατί αν τεθεί σε ψηφοφορία  και η αντίθετη πρόταση, ούτε αυτή εγκρίνεται αφού δεν μπορεί να συγκεντρώσει και αυτή την απαιτούμενη πλειοψηφία των 2/3.

Επομένως η Κ.Ο. δεν έχει θέση για το συγκεκριμένο ζήτημα. Όταν δεν έχει θέση η Κ.Ο , τότε δεν δεσμεύεται κανένας βουλευτής για το τι θα ψηφίσει. Στην πραγματικότητα λοιπόν η πλειοψηφία των 2/3 κατοχυρώνει το δικαίωμα του veto της μειοψηφίας και καταστρατηγεί τα δικαιώματα της απλής πλειοψηφίας στην λήψη των αποφάσεων…

Ο Κώστας Βεργόπουλος σε μια αποκλειστική συνέντευξη στην ιστοσελίδα της "Πρωτοβουλίας για την Αντισυστημική Αριστερά" μεταξύ άλλων λέει και την άποψή του για το οργανωτικό ζήτημα του ΣΥΡΙΖΑ απαντώντας στην ερώτηση: Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σ’ ένα κρίσιμο οργανωτικό και πολιτικό σημείο. Ποιες είναι οι απόψεις σου για το οργανωτικό και πολιτικό του μέλλον ;  

Για τον ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύω ότι θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε ένα νέο πολιτικό οργανισμό της ριζοσπαστικής Αριστεράς, ώστε να ανταποκριθεί στις προσδοκίες του διαθέσιμου κόσμου, που μέχρι σήμερα παραμένει χωρίς πολιτική έκφραση. Τα εμπόδια στη μετεξέλιξη προέρχονται από το σύνολο των οργανώσεων, είτε μεγάλων είτε μικρών, που τον συγκροτούν. Οι ποικίλοι οργανωτικοί και κομματικοί πατριωτισμοί δεν αποδέχονται το άνοιγμα σε μεγάλα τμήματα του κόσμου, που θα είναι δύσκολο να ελέγχονται. Όμως, η μετεξέλιξη είναι αναγκαία, εφόσον το πρόβλημα δεν είναι η συντήρηση ριζοσπαστικών οργανώσεων, αλλά η έκφραση του ριζοσπαστισμού της ίδιας της κοινωνίας. Ο Σύριζα θα πρέπει να εκφράσει βασικά το σύνολο της κοινωνίας και όχι να περιορίζεται στο να καρτελοποιεί πολιτικά την σημερινή ευρεία και διογκούμενη κοινωνική δυσαρέσκεια.