Helena Sheehan: «Το κύμα του ΣΥΡΙΖΑ»

Αναδημοσίευση από το «δρόμο της Αριστεράς»

της Helena Sheehan

«Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένας ορίζοντας ελπίδας. Τώρα είναι ένας στρόβιλος απόγνωσης. Πάσχιζα να δω τις ενέργειες των συντρόφων υπό το καλύτερο δυνατό φως χωρίς να εγκαταλείπω το δικό μου κριτικό πνεύμα και την ηθική μου πυξίδα», αναφέρει η Helena Sheehan στο υπό έκδοση βιβλίο της «Το κύμα του ΣΥΡΙΖΑ» (The Syriza Wave), που θα κυκλοφορήσει σε λίγες μέρες από τις εκδόσεις Monthly Review Press). Η Helena Sheehan είναι πολιτική ακτιβίστρια και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, πρωτοστάτησε στην Ιρλανδία και στην Ευρώπη για την ανάπτυξη του κινήματος αλληλεγγύης στην Ελλάδα και συμμετείχε σε πολλές δράσεις στη χώρα μας. Στο βιβλίο της αποτυπώνει όλη αυτή την εμπειρία, από την ευφορία στην απογοήτευση, την οποία συνοψίζει στον υπότιτλο «Η εκτόξευση και η πτώση με την Ελληνική Αριστερά». Ο Δρόμος της Αριστεράς εξασφάλισε και παρουσιάζει μια προδημοσίευση αυτού του βιβλίου, που αναμένεται να φωτίσει αρκετές πλευρές της υπόθεσης ΣΥΡΙΖΑ, όπως μπορεί να δει και να αξιολογήσει κάποιος στοχαστής από μια κάποια απόσταση, έξω από τα όρια της Ελλάδας.

«Το Όχι ήταν Ναι. Το λάθος ήταν σωστό. Η δεξιά ήταν αριστερά. Η συνθηκολόγηση ήταν πράξη θαρραλέα». Είναι άλλο πράγμα να υπαινίσσεσαι ότι έχεις ένα πιστόλι στον κρόταφο και να παραδέχεσαι την ήττα και άλλο πράγμα να κάνεις στροφή και να ισχυρίζεσαι ότι επιτεύχθηκε μια μεγάλη ηθική νίκη και να βάζεις στο στόχαστρο οποιονδήποτε δεν συμφωνεί. Παραβιάστηκε κατάφωρα η στοιχειώδης λογική, αγνοήθηκαν τα στοιχεία της εμπειρίας και υπήρξε άρνηση της ηθικής ενοχής. Υπήρξε απεγνωσμένη προσκόλληση σε αντιφάσεις. Το ‘ναι’ και το ‘όχι’ στην ίδια πρόταση, στην ίδια διαδικασία οικειοποίησης, δεν είναι συμβατά, ούτε από λογική, ούτε από εμπειρική, ούτε από ηθική άποψη. Όσον αφορά την εννοιολογική σύλληψη της αντίφασης, το θέμα δεν είναι να την βεβαιώνεις και να βυθίζεσαι σε αυτήν, αλλά να πασχίζεις να την επιλύσεις, να την υπερβείς, να δημιουργήσεις μία νέα σύνθεση από αυτή. Λες και η εντατικοποιημένη οικονομική απαλλοτρίωση και η πολιτική συνθηκολόγηση δεν ήταν κιόλας κάτι αρκετά κακό, πρόσθεσαν και τη διανοητική σύγχυση και την ηθική υποβάθμιση στην τρομακτική πραγματικότητα που ξεδιπλωνόταν.

Να τσιτάρεις τον Έγελο και να περιφρονείς την «όμορφη ψυχή» προκειμένου να επιτεθείς σε οποιονδήποτε επέλεξε να ενεργήσει σε συνέπεια με τις πεποιθήσεις του, με εξέπληξε ως κάτι ιδιαίτερα άθλιο. Ντράπηκα για συντρόφους που το έκαναν αυτό. Δεν μπορείς να χτίσεις μια αριστερά όταν πετάς στα σκουπίδια την ίδια τη βάση των πεποιθήσεων μας. [Κι αυτό] προήλθε από ένα μείγμα απροκάλυπτου καιροσκοπισμού, γνήσιας σύγχυσης, ψυχολογικής αναστάτωσης και μεταμοντέρνας σοφιστείας…

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένας ορίζοντας ελπίδας. Τώρα είναι ένας στρόβιλος απόγνωσης. Πάσχιζα να δω τις ενέργειες των συντρόφων υπό το καλύτερο δυνατό φως χωρίς να εγκαταλείπω το δικό μου κριτικό πνεύμα και την ηθική μου πυξίδα. Το σκεφτόμουν περισσότερο με όρους στυγνής ισχύος, έντονης πίεσης και ταπεινωτικής ήττας, παρά με όρους προδοσίας, ξεπουλήματος ή ηθικού ξεπεσμού. Ωστόσο, δεν μπορούσα να δεχθώ τα επιχειρήματα που προέβαλε ο Αριστείδης Μπαλτάς καθώς και ο Αλέξης Τσίπρας και άλλοι από το ΣΥΡΙΖΑ. Ήταν μια σειρά επιχειρημάτων που μου ήταν γνώριμα, παρά το ότι δεν το περίμενα από εκείνους. Δεν πιστεύω ότι μπορείς να κάνεις κακό για να κάνεις καλό. Δεν μπορώ να καταλάβω πώς το να συμφωνείς σε περαιτέρω περικοπές εισοδημάτων και δημόσιων υπηρεσιών, καθώς και στη μαζική εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, μπορεί να ερμηνευθεί ως σωτηρία του έθνους. Εάν το ζήτημα ήταν να αποτραπεί η κατάρρευση του κράτους και να διασφαλιστεί η παροχή νερού στα νησιά, αυτά τα κατάφερνε και η δεξιά. Από την αριστερά απαιτούνταν περισσότερα. Αναφέρονταν συνεχώς και ειλικρινά στο δικό τους αίσθημα ευθύνης.

Ωστόσο, πόσο υπεύθυνο ήταν να φτάσεις στο χείλος του γκρεμού, ενώ διακυβεύονταν τόσα πολλά για τόσους πολλούς ανθρώπους, χωρίς εναλλακτική θέση, χωρίς εφεδρικό πλάνο (plan b); Πώς μπόρεσαν να εναποθέσουν τόση εμπιστοσύνη στην καλή θέληση των πιστωτών τους, ενώ ήταν μαρξιστές, οι οποίοι είχαν τις ισχυρότερες αποδείξεις για να πιστεύουν ότι συναλλάσσονται, όχι με καλοπροαίρετα άτομα, αλλά με εχθρικά ταξικά συμφέροντα; Αυτή ήταν η αλήθεια που θα έπρεπε να διαμορφώνει τη στρατηγική τους, ακόμη κι εάν θα ήταν αναγκαίο να χρησιμοποιήσουν τη γλώσσα της διεθνούς διπλωματίας εντός ορισμένων πλαισίων σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.

μετάφραση: Ζέτα Καραπαπά