Ανοικτή επιστολή προς την ΝΕ ΣΥΡΙΖΑ Βόρειας Αθήνας

Γνωρίζετε την διαφορά ανάμεσα στην "light" και την "zero" CocaCola; Καμία! Η CocaCola όταν διαπίστωσε ότι οι άντρες δεν το αγόραζαν το προϊόν "light", έβγαλε το ίδιο ακριβώς προϊόν σε άλλη συσκευασία με το όνομα "zero". Το τμήμα αυτοδιοίκησης του ΣΥΡΙΖΑ, ακολουθώντας την πρακτική της CocaCola, πλασάρει σε αριστερή συσκευασία την ίδια ακριβώς μεθοδολογία και αρχές παραγωγής του“αναπτυξιακού σχεδιασμού” που έχει διαμορφώσει το αστικό κράτος για καλύψει τις δικές του ανάγκες. 

Περισσότερα για αυτό το ζήτημα στο κείμενο που ακολουθεί.

Με αφορμή την διημερίδα “επιμόρφωσης” για την αυτοδιοίκηση που διοργάνωσε η ΝΕ Βόρειας Αθήνας το Σαββατοκύριακο 8-9/3/2014 στο συνεδριακό κέντρο του Δήμου Νέας Ιωνίας, θα αναφερθώ σε μερικές λαθεμένες αντιλήψεις για τον “αναπτυξιακό σχεδιασμό” που προβάλλονται ως κομματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ.

Η “επιμόρφωση” έχει κυρίως ενημερωτικό χαρακτήρα: 
-  α)   Ως «τεχνική βοήθεια» σε όσους συντρόφους εμπλέκονται ή θα εμπλακούν σε ζητήματα διαχειριστικής πολιτικής στην τοπική αυτοδιοίκηση, ώστε γνωρίζουν το υφιστάμενο καθεστώς και τι προβλήματα θα αντιμετωπίσουν.
-  β)  Ως μια πληρέστερη «τεκμηρίωση» των προγραμματικών στόχων αλλά και μια παράλληλη εξειδίκευση της πολιτικής με συγκεκριμένες στοχεύσεις.

Όμως, ορισμένα από τα “επιμορφωτικά” κείμενα αυτής της διημερίδας εκφεύγουν εντελώς από αυτά τα πλαίσια. Αποτελούν προβολή προσωπικών θέσεων που παραμορφώνουν παρά επιμορφώνουν. Αναφέρομαι στα κείμενα του Βασ. Τσιστιρίγκου, τα οποία επιεικώς μπορούν να χαρακτηριστούν ως απαράδεκτα:

Το κείμενο με τον τίτλο “Αναπτυξιακός Σχεδιασμός / Η Αριστερά δύναμη ανατροπής και εξουσίας” ξεκινάει με την παράγραφο: “Δια του παρόντος επιδιώκεται να δοθεί στις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, στις δημοτικές και περιφερειακές παρατάξεις, ένας οδηγός (όσον αφορά την μεθοδολογία, το περιεχόμενο και την ουσία) για τον Αναπτυξιακό Προγραμματισμό στα πεδία της τοπικής και περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Η τροφοδότηση αυτή από την πλευρά του Τμήματος στους σ/σ. που ασχολούνται στα θέματα της Αυτοδιοίκησης είναι αναγκαία περισσότερο από ποτέ.”

Οι οδηγίες που ακολουθούν, δεν είναι τίποτε άλλο από αντιγραφή των κατευθύνσεων που δίνει το κράτος σε μελετητικά γραφεία τα οποία αναλαμβάνουν να εκτελέσουν ανάλογες αναπτυξιακές μελέτες/προτάσεις. Μάλιστα οι οδηγίες του κράτους είναι σαφώς πιο τεκμηριωμένες και κωδικοποιημένες απ' αυτές που περιέχει η εισήγηση προς τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ…

Από πότε σύντροφοι εγκαλούμαστε ως μέλη του ΣΥΡΙΖΑ να μετατραπούμε σε τεχνοκράτες που διεκπεραιώνουν (χωρίς την αναγκαία πιστοποίηση “επιστημονικής” επάρκειας) τέτοιες κρατικές υποθέσεις; Αυτή η διαστρεβλωμένη αντίληψη της πολιτικής που ταυτίζει τον ρόλο του κόμματος με το κράτος, δεν υπάρχει ούτε στα αστικά κόμματα. Είναι σίγουρο ότι αν κατέβαιναν αντίστοιχες “οδηγίες” στα στελέχη του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, μόνον γέλωτα θα προκαλούσαν. Όχι βέβαια γιατί έχουν την ορθή αντίληψη για την σχέση του κόμματος με το κράτος, αλλά γιατί γνωρίζουν καλύτερα προφανώς από τον Βασ. Τσιστιρίγκο τι είναι και πως λειτουργεί πραγματικά ο “αναπτυξιακός σχεδιασμός” στο αστικό κράτος. 

Για την Αριστερά ο σχεδιασμός δεν είναι ένα «γενόσημο» μιας κρατικής λειτουργίας. Είναι μια συμμετοχική λαϊκή πρακτική μέσα από την οποία προσδιορίζονται στόχοι και προτεραιότητες με εντελώς άλλα κριτήρια απ' αυτά που βάζει το κράτος για να διεκπεραιώσει την σύνταξη των δικών του “αναπτυξιακών προγραμμάτων”. Επίσης, οι “αναπτυξιακοί στόχοι” της Αριστεράς φυσικά και πραγματώνονται μέσω των παρεμβάσεων προς στο κράτος, όμως ως πεδία σύγκρουσης και ανατροπής κοινωνικών και οικονομικών συσχετισμών, αλλά και ως αλλαγές του θεσμικού πλαισίου, το οποίο αποκρυσταλλώνει αυτούς τους συσχετισμούς.

Ως Αριστεροί γνωρίζουμε ότι όταν εφαρμόζεται ένα “αναπτυξιακό σχέδιο”, οι υπάρχουσες κοινωνικές και οικονομικές αντιθέσεις δεν επιλύονται στην κατεύθυνση της άμβλυνσής τους, αλλά αντίθετα επαναπροσδιορίζεται η σχέση τους: Άλλοι βγαίνουν περισσότερο κερδισμένοι από πριν, και άλλοι περισσότερο χαμένοι. Η κύρια πλευρά του “σχεδιασμού” είναι ιδεολογική και όχι πολιτική: Λειτουργεί μέσω της “ορθολογικοποίησης” που παρέχεται από το κύρος της “γνώσης” των τεχνοκρατών και διαμορφώνει την συναίνεση, ώστε να γίνουν αποδεκτές από το κοινωνικό σύνολο παρεμβάσεις που ήδη έχουν προαποφασιστεί.

Σήμερα, αυτή η παραδοσιακή λειτουργία του “σχεδιασμού” στο αστικό κράτος, έχει τροποποιηθεί και έχει λάβει περισσότερο τον χαρακτήρα μιας “διαχείρισης κινδύνων”, επαναπροσδιορίζοντας την «κυβερνητικότητα» την εποχή του νεοφιλελευθερισμού. Επειδή δεν έχω καμία διάθεση να κάνω σεμινάριο για τον “σχεδιασμό” ως κρατική λειτουργία, σταματάω εδώ. Από αυτά που ήδη έχω αναφέρει, γίνεται φανερό γιατί είναι εντελώς λαθεμένες και ξένες προς την Αριστερά οι “οδηγίες” του Βασ. Τσιστιρίγκου.

Ευτυχώς, με ένα άλλο κείμενο “ΑΝΑΠΤΥΞΙΑΚΕΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΙΣ για την Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας - ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ”, ο Βασ. Τσιστιρίγκος παρέχει ο ίδιος το παράδειγμα στο που καταλήγουν τελικά αυτές οι απόψεις του. Δεν θα σχολιάσω το γεγονός ότι ένα προμνημονιακό κείμενο του μακαρίτη ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ, προβάλλεται σήμερα ως υπόδειγμα “αναπτυξιακής πολιτικής” για τον ΣΥΡΙΖΑ! Όμως, δεν θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι αυτό το κείμενο ήταν το “πρόγραμμα” της κομματικής παράταξης του ΣΥΝ στις προηγούμενες εκλογές στην περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας. 

Ο Βασ. Τσιστιρίγκος θα όφειλε να έχει αναφέρει στο πως και ποιες μάχες έδωσαν οι συντάκτες  και οι υποστηρικτές αυτών των “αναπτυξιακών κατευθύνσεων” στην περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας, για να δούμε αν πράγματι την προηγούμενη περίοδο προωθήθηκε κάτι απ' όλα αυτά. Όμως δεν το έκανε... Αυτό που γνωρίζουμε είναι ότι όπως πολλά κρατικά “αναπτυξιακά προγράμματα” μένουν μέσα στις ντουλάπες των υπουργείων μέχρι να υπάρξει η «πολιτική βούληση» από το κράτος για να αξιοποιηθούν, έτσι και αυτές οι «αναπτυξιακές κατευθύνσεις» της κομματικής παράταξης του ΣΥΝ παρέμειναν στις ντουλάπες των γραφείων του. 

Σε εντελώς αντίθετη πολιτική πρακτική κινήθηκε το “Αυτοδιοικητικό κίνημα Στερεάς Ελλάδας” το οποίο έδωσε μάχες την προηγούμενη περίοδο. Όμως το πρόγραμμα του ΣΥΝ, αν και παρέμεινε αραχνιασμένο, αποδείχτηκε ότι έχει μαγικές ιδιότητες: Σήμερα Πασόκοι - ενάντια  στους οποίους το “Αυτοδιοικητικό κίνημα Στερεάς Ελλάδας” έδινε και συνεχίζει να δίνει μάχες στο περιφερειακό συμβούλιο - είναι πρόθυμοι να κάνουν σημαία τους αυτές τις “νέες” αναπτυξιακές κατευθύνσεις, τις οποίες μάλιστα προβάλει ως υπόδειγμα στον ΣΥΡΙΖΑ ο Βασ. Τσιστιρίγκος!

Σε μια παρόμοια ημερίδα "επιμόρφωσης", δεν θα έπρεπε να είχε λόγο και το μόνο πανελλαδικά συλλογικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ σε επίπεδο περιφέρειας, το οποίο είχε και συνεχίζει να έχει υποδειγματικά οργανωμένη παρέμβαση και συνεχή δράση μέσα και έξω από τα θεσμικά όργανα της Περιφέρειας, για να γνωρίζουν οι σύντροφοι πως τίθενται αυτά τα ζητήματα με όρους μαζικού κινήματος και λαϊκής συμμετοχής και όχι μόνον μέσα από τα εργαλεία διαχείρισης που παρέχει το κράτος στο υπαλληλικό του προσωπικό;

Το πρόβλημα όμως δεν είναι με τον Βασ. Τσιστιρίγκο, αλλά με την ΝΕ Βόρειας Αθήνας που τον επέλεξε ως “ειδικό” επιμορφωτή σε αυτά τα θέματα. Φαίνεται ότι το “φέουδο” του ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ επεκτείνεται πλέον και στην Αττική!

Γιώργος Καλαντζόπουλος
Μέλος της ΟΜ Χαλανδρίου.