ΠΡΙΝ: Η “επαναθεμελίωση” του κομμουνισμού με παπάρες..

Πριν μερικές μέρες το ΠΡΙΝ δημοσίευσε ένα το άρθρο του Δημήτρη Γρηγορόπουλου με τον τίτλο “ΣΥΡΙΖΑ: Σχέδιο διακήρυξης ή διαχείρισης” το οποίο επιχειρεί να κάνει κριτική στο σχέδιο διακήρυξης του ΣΥΡΙΖΑ. Οι ανάγκες που υπαγόρευσαν την σύνταξη αυτού του κειμένου γίνονται φανερές στον αναγνώστη από την πρώτη παράγραφο. Επιδιώκει να κρύψει τις τεράστιες πολιτικές και ιδεολογικές ανεπάρκειες του ΝΑΡ αλλά και της ΑΝΤΑΡΣΥΑΣ που έχουν οδηγήσει σε περιθωριοποίηση τον χώρο της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς. Τα τελευταία χρόνια οι συνθήκες ήταν ευνοϊκές για την συγκρότηση ενός άλλου πόλου στο χώρο της Αριστεράς διακριτού από τον ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟ και το ΚΚΕ. Όμως η τρομακτική πολιτική ανεπάρκεια που επέδειξαν τα επιτελεία αυτού του χώρου ακύρωσε αυτό το εγχείρημα.

Σήμερα λοιπόν αντί να αναζητούν απαντήσεις σε αυτή την αποτυχία τους και να προβληματίζονται για τις βεβαιότητες και την ορθότητα των επιλογών τους, συνεχίζουν ακάθεκτοι τον ίδιο δρόμο. Το κείμενο είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτικό όχι βέβαια για τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά για τα πολιτικά αδιέξοδα του ΝΑΡ και της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.

Η πρώτη εικόνα που προσλαμβάνει ο αναγνώστης του κειμένου είναι ότι εδώ έχουμε να κάνουμε με έναν “επαναστάτη” κομμουνιστή που χτυπάει σαν χταπόδι τον “ρεφορμισμό” του ΣΥΡΙΖΑ. Ας δούμε λοιπόν το περιεχόμενο αυτού του άρθρου από την κομμουνιστική σκοπιά του συγγραφέα. Η πρώτη έκπληξη είναι ότι η λέξη κομμουνισμός απουσιάζει εντελώς από το κείμενό του! Τυχαίο; Δεν νομίζουμε...
Εκτός από οποιαδήποτε αναφορά στον κομμουνισμό, από το κείμενο απουσιάζει και οποιαδήποτε θεωρητική ή πολιτική επιχειρηματολογία η οποία μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο σοβαρού προβληματισμού και συζήτησης. Εξάλλου και οι ελάχιστες διατυπώσεις που εμπεριέχουν υπαινικτικά τέτοιες αναφορές είναι για τα μπάζα. Ενδεικτικά αναφέρουμε την φράση: “Ο καπιταλισμός ως εκμεταλλευτικό σύστημα δεν μπορεί να αντικατασταθεί από ένα μη εκμεταλλευτικό σύστημα (σοσιαλισμός) χωρίς επανάσταση”. Ας κρίνουμε λοιπόν ως κομμουνιστές το περιεχόμενό της:

-1. Ο καπιταλισμός δεν είναι εκμεταλλευτικό σύστημα αλλά τρόπος παραγωγής. Ο συντάκτης αγνοεί την διάκριση ανάμεσα στον “κοινωνικού σχηματισμό” και τον “τρόπο παραγωγής”. Ας δεχτούμε όμως ότι με τον όρο καπιταλισμός αναφέρεται σε κοινωνικούς σχηματισμούς στους οποίους κυρίαρχος τρόπος παραγωγής είναι ο καπιταλιστικός. Όμως, οι κοινωνικοί σχηματισμοί εξελίσσονται, μετασχηματίζονται, καταστρέφονται, δημιουργούνται, δεν “αντικαθίστανται”. Η “αντικατάσταση” προϋποθέτει ότι υπάρχει κάποιο υποκείμενο έξω απ' αυτούς, ίσως ο Θεός, ο οποίος μπορεί να προβεί σε ανάλογες ενέργειες! Οι αλλαγές που γίνονται στους κοινωνικούς σχηματισμούς, οφείλονται σε εσωτερικές αιτίες, για τους κομμουνιστές οφείλονται στην ταξική πάλη.

-2.  Η αναγκαιότητα της επανάστασης για τους κομμουνιστές δεν προκύπτει από τα χαρακτηριστικά του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής. Όσες φορές και να διαβάσει κάποιος το “κεφάλαιο” του Μαρξ, δεν μπορεί να τεκμηριώσει την θέση ότι ο καπιταλισμός (ως τρόπος παραγωγής) χρειάζεται επανάσταση για να καταργηθεί. Η αναγκαιότητα της επανάστασης και του επαναστατικού κόμματος το οποίο θα είναι ο φορέας αυτής της επανάστασης, προκύπτει από την αναγκαιότητα της κατάργησης του κράτους και όχι ως μία ιστορική νομοτέλεια του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής και του κεφάλαιου. Φαίνεται ότι ο συντάκτης του κειμένου που υπερασπίζεται την “επανάσταση” αγνοεί όχι μόνον το “κράτος και επανάσταση” του Λένιν αλλά και το το παλιό, αλλά και πάντα επίκαιρο σύνθημα: “κάτω το κράτος και το κεφάλαιο” που βάζει σαν πρώτο στόχο της πολιτικής πάλης το κράτος και μετά το κεφάλαιο...

-3. Ο σοσιαλισμός για τους κομμουνιστές – σε αντίθεση με τους ισχυρισμούς του συντάκτη του κειμένου - είναι “εκμεταλλευτικό σύστημα”! Όχι μόνον επειδή υπάρχουν σε αυτόν ακόμα υπολείμματα προηγούμενων τρόπων παραγωγής αλλά και γιατί υπάρχει και ταξική πάλη, η οποία έχει επίδικο την εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης και τον χαρακτήρα της πολιτικής εξουσίας σε αυτές τις μεταβατικές κοινωνίες. Ως γνωστόν, στα καθεστώτα του “υπαρκτού” δεν καταργήθηκαν οι ταξικές διαφορές ούτε η εκμετάλλευση της εργατικής δύναμης. Στον κομμουνισμό υποτίθεται ότι θα καταργηθούν αυτές οι διακρίσεις. Αλλά και γι αυτόν δεν γνωρίζουμε πολλά πράγματα, όπως για παράδειγμα αν θα υπάρχει νόμισμα και αν αυτό θα είναι δραχμή ή ευρώ...

Το μπέρδεμα ανάμεσα στον “σοσιαλισμό” και τον “κομμουνισμό” επαναλαμβάνεται αρκετές φορές στο κείμενο, όπως εδώ :“Σε ένα πρώτο επίπεδο, μπορεί να θεωρηθεί θετικό στοιχείο η ζύμωση μαζών μη αριστερών παρά την αριστερή στροφή τους με έννοιες και αξίες του σοσιαλισμού”. Ποιές είναι αυτές οι “έννοιες” και οι “αξίες” του σοσιαλισμού και σε τι διαφέρουν από τις αντίστοιχες του κομμουνισμού είναι ένα ερώτημα που ο ο Δ. Γρηγορόπουλος δεν το ξεκαθαρίζει πουθενά στο τόσο “κομμουνιστικό” κείμενό του!...

Σε άλλο σημείο γράφει : “Ότι όμως η αντίληψη του ΣΥΡΙΖΑ δεν υπερβαίνει το αρχέτυπο του Μπερνστάιν επιβεβαιώνεται κι απ’ το ίδιο το κείμενο, στο οποίο ο «δρόμος» (μεταρρύθμιση) ταυτίζεται ουσιαστικά με τον «στόχο» (σοσιαλισμό), η τακτική με τη στρατηγική.” Αυτή η φράση είναι μια καθαρή ασυναρτησία που μπερδεύει και παραποιεί το νόημα όλων των εννοιών που χρησιμοποιεί καθώς και των μεταξύ τους σχέσεων, όπως αυτές ορίζονται στο εσωτερικό της μαρξιστικής θεωρίας. Ο Γιωργάκης ο Παπανδρέου όταν μιλάει για τον “σοσιαλισμό” κάνει λιγότερα πραγματολογικά λάθη από τον “κομμουνιστή” συντάκτη του κειμένου! Πρόκειται για ένα ακόμα βερμπαλισμό, από αυτούς που χρησιμοποιεί συχνά το ΝΑΡ και οι οποίοι γίνονται κατανοητοί μόνον στους μύστες της ναρίτικης αργκό...

Όμως - για να μην αδικούμε τον συντάκτη του - είναι φανερό ότι στις προθέσεις του δεν είναι να κάνει θεωρητική τομή στην μαρξιστική θεωρία, αλλά φτηνή προπαγάνδα ενάντια στον ΣΥΡΙΖΑ. Γιαυτό δεν έχει νόημα να ασχοληθούμε άλλο με τις θεωρητικές κοτσάνες που αμολάει σε κάθε παράγραφο, αλλά θα περιοριστούμε στο ένα και μοναδικό ιδεολόγημα που συγκροτεί αυτή την προπαγάνδα.

Ο αφοριστικός του λόγος συγκροτείται γύρω από ένα παλαιό ιδεολόγημα που απασχόλησε την αριστερά πριν από την Οκτωβριανή επανάσταση: “επανάσταση ή μεταρρύθμιση”. Ενδεικτικό πολιτικής ανεπάρκειας του κειμένου είναι ότι η μόνη παραπομπή που υπάρχει είναι μια φράση έντεκα λέξεων του Μπερστάιν που γράφτηκε πριν από το 1900! Όμως από τότε έχει περάσει πάνω από ένας αιώνας. Φαίνεται πως όσα έχουν συμβεί από τότε, δεν έχουν καμία αξία για τον συντάκτη του κειμένου. Έχουν όμως μεγάλη πολιτική αξία για τους κομμουνιστές που δεν έχουν μείνει κολλημένοι στην εποχή του Μπερστάιν...

Ας αναφέρουμε ενδεικτικά κάποια στοιχεία από την ιστορία του κομμουνιστικού κινήματος πριν την Οκτωβριανή επανάσταση. Ο Λένιν για παράδειγμα, επανατοποθέτησε αυτό το δίλημμα μερικά χρόνια πριν την Οκτωβριανή επανάσταση θεμελιώνοντας την διάκριση ανάμεσα στον “οικονομικό” και τον “πολιτικό” αγώνα της εργατικής τάξης με την κριτική στον “οικονομισμό” μαχόμενος την άποψη η οποία θεωρεί ότι μέσα από τον αγώνα για οικονομικές διεκδικήσεις η εργατική τάξη αποκτά πολιτική συνείδηση και αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα της ανατροπής και της επανάστασης. Η θέση του Λένιν ότι η “επαναστατική” συνείδηση έρχεται “απ' έξω” στην εργατική τάξη, οδήγησε ιστορικά στην διαμόρφωση των κομμουνιστικών κομμάτων ως πρωτοποριών που αναλαμβάνουν ως “ιστορικό καθήκον” εργολαβικά την υπόθεση της επανάστασης και ασκούν χειραγωγητικές πολιτικές απέναντι στα λαϊκά στρώματα και την εργατική τάξη, αφού δεν είναι ικανά από μόνα τους να οδηγηθούν στην επανάσταση. Το δίλημμα λοιπόν “επανάσταση ή μεταρρύθμιση”, ήδη από την εποχή του Λένιν δεν ετίθετο όπως είχε τεθεί από Μπερστάιν, αλλά είχε μετατοπιστεί στο τι είναι το “επαναστατικό” κόμμα. Στην Οκτωβριανή επανάσταση προβλήθηκε το Λενινιστικό σύνθημα “όλη η εξουσία στα σοβιέτ”, το οποίο έθετε την τύχη της επανάστασης στον λαϊκό παράγοντα. Όμως σύντομα παραμερίστηκε, το κόμμα ταυτίστηκε με το κράτος και ο λαϊκός παράγοντας έμεινε στην γωνία..

Από την Οκτωβριανή επανάσταση ως σήμερα έχουν συμβεί τόσα πολλά που θα χρειαζόταν ολόκληρο βιβλίο να γράψουμε για το πως έχει εξελιχθεί ο προβληματισμός πάνω στο δίλημμα “επανάσταση ή μεταρρύθμιση” από την εποχή του Μπερστάιν. Δεν έχει όμως καμία σημασία να ασχοληθούμε άλλο με παρόμοιες αναφορές  στο συγκεκριμένο κείμενο, γιατί οι λέξεις “επανάσταση” και “μεταρρύθμιση” έχουν μόνον ιδεολογικό χαρακτήρα που εξυπηρετεί χυδαίες ανάγκες προπαγάνδας. Η χρήση τους γίνεται - όπως στα παραμύθια η διάκριση ανάμεσα στους καλούς και στους κακούς - για να αναπαράγει ψεύτικους διαχωρισμούς, οι οποίοι γίνονται φανεροί στην τελευταία παράγραφο του κειμένου. Τελικά όλες αυτές οι παπάρες για επανάσταση ή μεταρρύθμιση αποβλέπουν στο να διαχωρίσουν εντός του ΣΥΡΙΖΑ ποιοί είναι οι “επαναστάτες” και ποιοί είναι οι “ρεφορμιστές”! Γράφει λοιπόν ο Δ. Γρηγορόπουλος:

Στο τέλος του ενός κειμένου επισυνάπτονται και οι αστερίσκοι του Αριστερού Ρεύματος, που κινούνται στην πλειοψηφία τους σε αριστερή κατεύθυνση: Συνεργασία των δυνάμεων της Αριστεράς, πρώτα από όλα ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ, διαγραφή του χρέους ή του μεγαλύτερου μέρους του, αναδιανομή, αντιμνημονιακή πολιτική χωρίς αναδίπλωση σε περίπτωση άρνησης της ΕΕ, προσδιορισμός με ταξικό κριτήριο του χαρακτήρα της ΕΕ. Δεν λείπουν όμως και οι «σκουριές», αναπόφευκτες από τη συμβίωση με τη ρεφορμιστική ηγεμονική τάση, όπως η αναφορά στη «δίκαιη δημοσιονομική εξισορρόπηση». Αυτά τα φαινόμενα και η προϊούσα ενσωμάτωση του ΣΥΡΙΖΑ ενόψει του κυβερνητικού θώκου, καθιστούν προφανώς ουτοπική την προοδευτική αντιστροφή της πορείας του. Το Αριστερό Ρεύμα επωμίζεται την ιστορική ευθύνη της πολιτικής και οργανωτικής αυτονόμησής του από τον ΣΥΡΙΖΑ, για να συμβάλει αποφασιστικά στην ενίσχυση του αντικαπιταλιστικού μετώπου.

Τσάμπα κόπος!
Όχι μόνον οι “επαναστάτες” του Αριστερού Ρεύματος δεν πρόκειται να φύγουν από τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά σε αυτόν προστρέχουν και άλλοι “επαναστάτες” από το ΝΑΡ/ΑΝΤΑΡΣΥΑ....