Η «ομορφούλα» που ξανάγινε ...«τουρκοπούλα»

Απολαύστε έναν αντιπροσωπευτικό «προοδευτικό» νεοέλληνα τραγουδιστή, που εκφράζει με την φωνή του τo συλλογικό φαντασιακό του έθνους για την επανάσταση του 1821.



Η πρώτη μεγάλη εμπορική επιτυχία του Σταύρου Κουγιουμτζή. Τους στίχους του τραγουδιού τους υπογράφει η Σώτια Τσώτου και βρίσκεται στον ομώνυμο δίσκο («Να ’τανε το ’21»/1970), που αποτελεί τον πρώτο ολοκληρωμένο προσωπικό δίσκο 33 στροφών του συνθέτη και τον δεύτερο του Γιώργου Νταλάρα, ο οποίος είναι κι ο ερμηνευτής του τραγουδιού.

Λόγω του τίτλου του («Να ’τανε το ’21») και σε συνάρτηση με την περίοδο της χούντας, όπου κυκλοφόρησε το τραγούδι (1969-1970), ήταν φυσικός ο συνειρμός του «’21» με το απριλιανό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Έτσι, τα χρόνια εκείνα, το τραγούδι από άλλους θεωρήθηκε ως χουντικό, ενώ από άλλους ως αντιστασιακό. Αναφέρεται σχετικά ο ίδιος ο Κουγιουμτζής : 

 «Ένας φίλος μου μουσικός που δούλευε σ’ ένα μαγαζί, όπου πήγαινε το επαναστατικό συμβούλιο της δικτατορίας, μου είπε : “Μόλις μπαίνει ο Πατακός μέσα, μας κάνει νόημα με το χέρι κι εμείς καταλαβαίνουμε και παίζουμε το “Να ’τανε το ’21”. Εγώ είχα στεναχωρηθεί κι έλεγα : Τι γράψαμε; “Τραγούδι χουντικό;”. Εκείνη την εποχή γύρισε από την εξορία ένας φίλος ποιητής και μου είπε ότι εμείς μόλις ακούσαμε το “‘21”, είπαμε : “Να το πρώτο αντιστασιακό τραγούδι που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα”. Και τα είχα χάσει, ο ένας το πήρε ως αντιστασιακό, ο άλλος το πήρε ως χουντικό. Και παίρνω την Σώτου, που έγραψε τους στίχους, και της λέω : “Τι τραγούδι γράψαμε;”, μου λέει, “εδώ η Μερκούρη το τραγουδάει στο Παρίσι και ακούς τι λένε εδώ ορισμένοι;”. Κι έτσι τελείωσε αυτό. Εκείνο που έχει σημασία είναι ότι όλη η Ελλάδα το είχε τραγουδήσει αυτό το τραγούδι, επομένως δεν μπορούσε να ήταν χουντικό.» (βλ. «Χρόνια σαν βροχή» εκδ. ΙΑΝΟΣ, σελ. 219 - 220).

Το «Να ’τανε το ’21» έπεσε θέμα λογοκρισίας ,αφού στην αρχική του έκδοση ο στίχος του στο ρεφρέν ήταν «και να κρατάω τις νύχτες με τ’ άστρα / μια τουρκοπούλα αγκαλιά». Το «τουρκοπούλα» ενόχλησε όμως, και, σε επόμενες εκδόσεις, αντικαταστάθηκε με το «ομορφούλα», όπου κι έγινε γνωστό το κομμάτι. Γράφει πάλι ο Κουγιουμτζής : «Στην αρχή είχαμε μια Τουρκοπούλα αγκαλιά και έγινε στην τότε κυβέρνηση μια παρατήρηση από τον Τούρκο πρόξενο, όπως είχα μάθει, και παρεξηγήθηκαν οι Τούρκοι, γι’ αυτό βάλαμε μετά μια ομορφούλα αγκαλιά. Είχε μεγάλη περιπέτεια αυτό το τραγούδι.»(βλ. ό.π. σελ. 220). Έπρεπε να περάσουν 40 ολόκληρα χρόνια για να μπει, πλέον ξανά, στην ολοκληρωμένη έκδοση του δίσκου, με την αρχική του μορφή (με τη λέξη «τουρκοπούλα»), όπως συνέβη στην πρόσφατη (6-3-2011) επανέκδοση του δίσκου «Να ’τανε το ’21», από την εφημερίδα «Το Βήμα». (πηγή .”e-orfeas.gr”)

Τώρα λοιπόν που μάθατε πως στο φαντασιακό οι Ελλαναράδες “γαμάνε” τους Τούρκους, και  για τις περιπέτειες αυτής της πράξης - από τα εμπόδια που όρθωσε η χούντα της 21ης Απριλίου και πως αποκαταστάθηκε από το “ΒΗΜΑ” σαράντα χρόνια μετά - ας πάνε λίγο παραπέρα. Από το 2011 στο 2018 και από το “ΒΗΜΑ” στον “ΣΚΑΙ”. Θα σας παρουσιάσουμε ένα video με μερικά αποσπάσματα από την σειρά “1821” που προβλήθηκε από τον ΣΚΑΙ (2011- «Mια σειρά οκτώ, μοναδικών, ντοκιμαντέρ για την τηλεόραση του ΣΚΑΪ, που διηγείται την ιστορία της επανάστασης του 1821 και της δημιουργίας του ελληνικού έθνους‐κράτους». όπως έγραφε τότε το διαφημιστικό ), δηλαδή την ίδια εποχή που έκανε την αυθεντική επανέκδοση του δίσκου «Να ’τανε το ’21» το “ΒΗΜΑ”. 

Σήμερα αυτή την τηλεοπτική σειρά δεν θα την πρόβαλλε με τίποτα ο ίδιος σταθμός. Όχι βέβαια γιατί εγκαθιδρύθηκε κάποια νέα “χούντα” και άλλαξε η πολιτική κατάσταση. Η μη προβολή της είναι ζήτημα “αυτολογοκρισίας” του ίδιου σταθμού. Το γιατί, το αφήνουμε στον αναγνώστη να προβληματιστεί και να το ανακαλύψει...