ΦΩΤΙΑ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΕΠΙΤΕΛΕΙΑ!
Αγωνιζόμαστε για την "ΣΥσπείρωση της ΡΙΖοσπαστικής Αριστεράς" στην κατεύθυνση της κοινής δράσης στους μαζικούς χώρους και τα κοινωνικά κινήματα, και παράλληλα για την πολιτική της συγκρότηση σε ένα ενιαίο αμεσοδημοκρατικό πολιτικό φορέα

Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2016

Παραγωγική ανασυγκρότηση και παραγωγικές σχέσεις




Αναδημοσίευση από το RProject.gr 
του Ηλία Ιωακείμογλου 

Παρόλο που εξετάσαμε τη διαδικασία παραγωγής κάτω από δύο διαφορετικές οπτικές γωνίες 1) ως εργασιακή διαδικασία και 2) ως διαδικασία αξιοποίησης, εννοείται ωστόσο ότι πρόκειται για μια μοναδική και αδιαίρετη εργασιακή διαδικασία. Δεν εργαζόμαστε δύο φορές, μια φορά για να δημιουργήσουμε χρήσιμο προϊόν, δηλαδή μια αξία χρήσης, μετασχηματίζοντας τα μέσα παραγωγής σε προϊόντα, και μια δεύτερη φορά για να δημιουργήσουμε αξία και υπεραξία, για να αξιοποιήσουμε την αξία». Καρλ Μαρξ, «Αποτελέσματα της άμεσης διαδικασίας παραγωγής»

Έχει, άραγε, νόημα να συ­ζη­τή­σου­με σή­με­ρα για την πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση, σή­με­ρα που οι δικές μας πο­λι­τι­κές δυ­νά­μεις, είτε αυτές που απο­χώ­ρη­σαν από τον με­ταλ­λαγ­μέ­νο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και ητ­τή­θη­καν στις εκλο­γές είτε αυτές που υιο­θέ­τη­σαν την αποχή ως πο­λι­τι­κή στάση, βρί­σκο­νται πιο μα­κριά όσο ποτέ από την κυ­βερ­νη­τι­κή εξου­σία; Μια τέ­τοια συ­ζή­τη­ση έχει νόημα, επει­δή ανα­φέ­ρε­ται στη γε­νι­κή πο­λι­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση που θα πάρει το υπό κα­τα­σκευή αρι­στε­ρό ρι­ζο­σπα­στι­κό μέ­τω­πο, ήδη από την πρώτη στιγ­μή της ύπαρ­ξής του, στα ζη­τή­μα­τα που αφο­ρούν την ερ­γα­σία, την πα­ρα­γω­γή και τους θε­σμούς που τη συ­νο­δεύ­ουν.


Η γε­νι­κή πο­λι­τι­κή κα­τεύ­θυν­ση έχει, μέχρι στιγ­μής, εκ­φρα­στεί με τον όρο της «πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης», που είναι ένας όρος ο οποί­ος νο­εί­ται με πολ­λούς τρό­πους. Αυτό οφεί­λε­ται στο γε­γο­νός ότι είναι μια πε­ρι­γρα­φι­κή έν­νοια χωρίς θε­ω­ρη­τι­κές αξιώ­σεις, μια έν­νοια «ορ­φα­νή», επει­δή δεν εντάσ­σε­ται σε ένα σύ­στη­μα εν­νοιών αυ­στη­ρά ορι­σμέ­νων και λο­γι­κώς αλ­λη­λε­ξαρ­τώ­με­νων. Δεν είναι μια αφη­ρη­μέ­νη έν­νοια, αλλά μια θολή, ακα­θό­ρι­στη έν­νοια, ένα κενό κέ­λυ­φος που μπο­ρεί ο κα­θέ­νας να γε­μί­σει με πε­ριε­χό­με­νο της αρε­σκεί­ας του. Για πα­ρά­δειγ­μα, πλή­θος διαρ­θρω­τι­κών αλ­λα­γών που πραγ­μα­το­ποί­η­σε η κυ­βέρ­νη­ση Σα­μα­ρά με τη βο­ή­θεια της τρόι­κας ήδη από το 2012, ξε­κι­νώ­ντας από τους νό­μους για τις ακτές και τις χρή­σεις γης, τις συγ­χω­νεύ­σεις και εξα­γο­ρές εται­ρειών (στις τρά­πε­ζες, ασφά­λειες, κα­τα­σκευ­ές, αε­ρο­με­τα­φο­ρές, τη­λε­πι­κοι­νω­νί­ες, τη­λε­ο­πτι­κά κα­νά­λια κ.λπ.), τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, τις αλ­λα­γές στον τομέα της ενέρ­γειας, τον μα­ζι­κό του­ρι­σμό και την εξο­ρυ­κτι­κή μανία, έως το γε­νι­κευ­μέ­νο dumping (ερ­γα­σια­κό, φο­ρο­λο­γι­κό, πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κό κ.λπ.), και άλλα τόσα ακόμα, κάλ­λι­στα μπο­ρούν να χα­ρα­κτη­ρι­στούν «πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση». Το ίδιο θα ισχύ­σει κατά τα επό­με­να χρό­νια και για την πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση που θα επι­χει­ρή­σει ο με­ταλ­λαγ­μέ­νος ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Επει­δή εμείς έχου­με ρι­ζι­κά δια­φο­ρε­τι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό σε σχέση με τις μνη­μο­νια­κές κυ­βερ­νή­σεις και τους ευ­ρω­παϊ­κούς θε­σμούς, δεν είναι σοφό να χρη­σι­μο­ποιού­με ως δεί­κτη των προ­θέ­σε­ών μας έναν όρο που δεν χα­ράσ­σει βαθιά δια­χω­ρι­στι­κή γραμ­μή ένα­ντι των πο­λι­τι­κών αντι­πά­λων μας. Εκ­κρε­μεί, λοι­πόν, μια θε­ω­ρη­τι­κή και πο­λι­τι­κή δου­λειά για την αντι­κα­τά­στα­ση του όρου της «πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης» με κά­ποιον άλλον, αντά­ξιο των προσ­δο­κιών και των ρι­ζο­σπα­στι­κών προ­θέ­σε­ων όσων ανα­φε­ρό­μα­στε στο σο­σια­λι­σμό ή έστω στην αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή πο­λι­τι­κή δράση και όχι απλώς στην οι­κο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη.

Δύο λαν­θα­σμέ­νες ιδέες

Η αμέ­λεια με την οποία χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε, και δυ­στυ­χώς κα­θιε­ρώ­θη­κε, ο όρος της «πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης» σχε­τί­ζε­ται με δύο λαν­θα­σμέ­νες ιδέες που έρ­χο­νται από την ιστο­ρι­κή μας ιδε­ο­λο­γι­κή πα­ρά­δο­ση.

Η πρώτη λαν­θα­σμέ­νη ιδέα μάς έρ­χε­ται από τη θε­ω­ρία που επι­κρά­τη­σε στη ΕΣΣΔ και στη συ­νέ­χεια σε όλη την κο­μου­νι­στι­κή πα­ρά­δο­ση ότι η ανά­πτυ­ξη των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων (που σ’ εμάς έχει πάρει το όνομα της πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης)  είναι ο πα­ρά­γο­ντας εκεί­νος που ανοί­γει το δρόμο στις κοι­νω­νι­κές αλ­λα­γές, που θέτει σε κα­τά­στα­ση κρί­σης τις πα­λιές σχέ­σεις πα­ρα­γω­γής και φέρ­νει τις νέες. Πρό­κει­ται για αντί­λη­ψη πρω­το­κα­θε­δρί­ας των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων,(1) που απο­τε­λούν υπο­τί­θε­ται αυ­τό­νο­μο πα­ρά­γο­ντα κοι­νω­νι­κής ευ­η­με­ρί­ας, και ως εκ τού­του η ανά­πτυ­ξή τους προ­έ­χει και προη­γεί­ται κάθε άλλης προ­σπά­θειας. Η αντί­λη­ψη αυτή οδη­γεί στην άκρι­τη χρήση των εν­νοιών «πα­ρα­γω­γή», «βιο­μη­χα­νία», «επι­στή­μη», χωρίς να λαμ­βά­νει υπόψη της την έν­νοια του τρό­που πα­ρα­γω­γής, δη­λα­δή της ενό­τη­τας των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων(2) με τις πα­ρα­γω­γι­κές σχέ­σεις (υπό την κυ­ριαρ­χία των πα­ρα­γω­γι­κών σχέ­σε­ων).

Έχει έτσι πα­ρα­με­ρι­στεί η κα­λύ­τε­ρη των θε­ω­ρη­τι­κών πα­ρα­δό­σε­ών μας, σύμ­φω­να με την οποία η πα­ρα­γω­γή έχει επι­θε­τι­κό προσ­διο­ρι­σμό, είναι κε­φα­λαιο­κρα­τι­κή πα­ρα­γω­γή, είναι δη­λα­δή ταυ­το­χρό­νως πα­ρα­γω­γή και ανα­πα­ρα­γω­γή των βα­σι­κών κοι­νω­νι­κών σχέ­σε­ων της κα­πι­τα­λι­στι­κής κοι­νω­νί­ας. Με πιο απλά λόγια, όταν ερ­γα­ζό­μα­στε, στον κα­πι­τα­λι­σμό, η ίδια η ερ­γα­σία μας πραγ­μα­το­ποιεί­ται με τέ­τοιο τρόπο ώστε πα­ρά­γει και ανα­πα­ρά­γει τις συν­θή­κες της εκ­με­τάλ­λευ­σής μας,(3) τις συν­θή­κες της εκ­χώ­ρη­σης ενός μέ­ρους της αξίας που πα­ρά­γου­με στον κε­φα­λαιο­κρά­τη, τις συν­θή­κες της υπο­τα­γής μας στο δε­σπο­τι­σμό του ερ­γο­δό­τη και στο δι­καί­ω­μά του να διευ­θύ­νει και να ορ­γα­νώ­νει εκεί­νος την πα­ρα­γω­γή, να επι­βλέ­πει και να ελέγ­χει την ερ­γα­σία μας και να ρυθ­μί­ζει την ικα­νό­τη­τά μας να θέ­του­με σε κί­νη­ση τα μέσα πα­ρα­γω­γής, να ιδιο­ποιεί­ται τις γνώ­σεις και δε­ξιό­τη­τες που απο­κτή­σα­με μέσα στην πα­ρα­γω­γή, να κα­τα­τε­μα­χί­ζει την ερ­γα­σία μας για να μπο­ρεί να την ελέγ­χει, να αναρ­τά στην πόρτα της επι­χεί­ρη­σης την πι­να­κί­δα «απα­γο­ρεύ­ε­ται η εί­σο­δος στους μη έχο­ντες ερ­γα­σία» και να αφή­νει απέξω ακόμη και τα πιο βα­σι­κά κοι­νω­νι­κά μας δι­καιώ­μα­τα. Τις θέ­λου­με, άραγε, άθι­κτες τις συν­θή­κες αυτές; Εάν όχι, δεν μπο­ρού­με πια να μι­λά­με για πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση χωρίς να μι­λά­με για τις πα­ρα­γω­γι­κές σχέ­σεις, δη­λα­δή τις σχέ­σεις που έχουν οι ερ­γα­ζό­με­νοι με­τα­ξύ τους και με «την ιε­ραρ­χία» στους χώ­ρους πα­ρα­γω­γής, τις σχέ­σεις που έχουν με τα μέσα πα­ρα­γω­γής που θέ­τουν σε κί­νη­ση, το δε­σπο­τι­σμό του ερ­γο­δό­τη, τη διεύ­θυν­ση και τον έλεγ­χο της ερ­γα­σί­ας –σε τε­λευ­ταία ανά­λυ­ση δεν μπο­ρού­με να μη μι­λά­με για τις σχέ­σεις ιδιο­κτη­σί­ας (σχέ­σεις κυ­ριό­τη­τας και νομής).(4)
Εξάλ­λου, επει­δή «δεν ερ­γα­ζό­μα­στε δύο φορές, μια φορά για να δη­μιουρ­γή­σου­με χρή­σι­μο προ­ϊ­όν, δη­λα­δή μια αξία χρή­σης, με­τα­τρέ­πο­ντας τα μέσα πα­ρα­γω­γής σε προ­ϊ­ό­ντα, και την άλλη φορά για να δη­μιουρ­γή­σου­με αξία και υπε­ρα­ξία», δεν μπο­ρού­με να δια­χω­ρί­σου­με την πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση από τις πα­ρα­γω­γι­κές σχέ­σεις, ούτε μπο­ρού­με να κά­νου­με πο­λι­τι­κή πρώτα με τη μία (την ανα­συ­γκρό­τη­ση των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων) και μετά, σε κά­ποιο απροσ­διό­ρι­στο (αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό ή σο­σια­λι­στι­κό) μέλ­λον, με την άλλη (τις σχέ­σεις πα­ρα­γω­γής).

Είναι πικρή η δια­πί­στω­ση ότι οι πο­λι­τι­κοί μας αντί­πα­λοι δεν κά­νουν το ίδιο λάθος: H μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή επι­χει­ρεί εκ νέου ρύθ­μι­ση των κοι­νω­νι­κών σχέ­σε­ων όχι μόνο έξω από τις επι­χει­ρή­σεις, αλλά και στο εσω­τε­ρι­κό τους αλ­λά­ζο­ντας τον τρόπο με τον οποίο ο κε­φα­λαιο­κρά­της δι­καιού­ται να κα­τα­να­λώ­νει τις γνώ­σεις μας και τις δε­ξιό­τη­τές μας για να αξιο­ποι­ή­σει το κε­φά­λαιό του. Απέ­να­ντι σε αυτή τη δική τους τα­ξι­κή πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση, εμείς θα συ­νε­χί­σου­με να μι­λά­με, άραγε, για πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση γε­νι­κά, αφή­νο­ντας έξω από το παι­χνί­δι τις πα­ρα­γω­γι­κές σχέ­σεις, το πλέγ­μα των κοι­νω­νι­κών σχέ­σε­ων που υφαί­νο­νται μέσα στην πα­ρα­γω­γή;

Επεί­γει, λοι­πόν, όταν μι­λά­με για πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση, να μι­λά­με και για την ει­δί­κευ­ση και την πο­σό­τη­τα της ερ­γα­τι­κής δύ­να­μης που υφί­στα­ται την κα­πι­τα­λι­στι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση, τη σύν­θε­ση των ερ­γα­ζό­με­νων τά­ξε­ων, τις μορ­φές της ορ­γά­νω­σης της ερ­γα­σί­ας και της κε­φα­λαιο­κρα­τι­κής εξου­σί­ας στο εσω­τε­ρι­κό των επι­χει­ρή­σε­ων, στο ρόλο, στο μέ­γε­θος και τη ση­μα­σία των μι­σθω­τών που πλαι­σιώ­νουν τους άμε­σους πα­ρα­γω­γούς, ώστε να δια­σφα­λί­ζε­ται η κοι­νω­νι­κή ανα­πα­ρα­γω­γή του συ­στή­μα­τος, στις μορ­φές της κυ­ρί­αρ­χης ιδε­ο­λο­γί­ας στους χώ­ρους πα­ρα­γω­γής, στο ρόλο και τις κα­τευ­θύν­σεις του εκ­παι­δευ­τι­κού μη­χα­νι­σμού που πα­ρά­γει τις στρα­τιές των εκ­με­ταλ­λευο­μέ­νων, στις σχέ­σεις ιδιο­κτη­σί­ας επί των επι­χει­ρή­σε­ων, στο θε­σμι­κό πλαί­σιο της αγο­ράς ερ­γα­σί­ας και του χρή­μα­τος, και άλλα τόσα ακόμα, διότι αυτά απο­τε­λούν –εκτός των άλλων– και πεδία συ­νει­δη­τής πα­ρέμ­βα­σης των πο­λι­τι­κών αντι­πά­λων μας.

Η αμέ­λεια με την οποία χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε και κα­θιε­ρώ­θη­κε ο όρος της «πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης», σχε­τί­ζε­ται και με μια δεύ­τε­ρη λαν­θα­σμέ­νη ιδέα, σύμ­φω­να με την οποία δεν μπο­ρού­με να θί­ξου­με τον πυ­ρή­να του συ­στή­μα­τος, δη­λα­δή τις πα­ρα­γω­γι­κές σχέ­σεις, παρά μόνο εάν φρο­ντί­σου­με πρώτα να απο­κτή­σει η χώρα ένα ισχυ­ρό πα­ρα­γω­γι­κό σύ­στη­μα το οποίο θα μπο­ρεί εν συ­νε­χεία να αντέ­ξει τις απαι­τή­σεις μας για αλ­λα­γές στις κοι­νω­νι­κές σχέ­σεις της πα­ρα­γω­γής και στη δια­νο­μή του προ­ϊ­ό­ντος. Η πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση (δη­λα­δή η ανα­συ­γκρό­τη­ση των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων) εμ­φα­νί­ζε­ται έτσι ως ένα ιστο­ρι­κό στά­διο που θα πρέ­πει να δια­βού­με τώρα για να μπο­ρού­με στη συ­νέ­χεια να βα­δί­σου­με προς κοι­νω­νι­κές αλ­λα­γές. Η δε αύ­ξη­ση του ΑΕΠ σε στέ­ρε­ες και μό­νι­μες βά­σεις εμ­φα­νί­ζε­ται ως η προ­ϋ­πό­θε­ση για αυ­ξή­σεις των μι­σθών και των κοι­νω­νι­κών δα­πα­νών. Ωστό­σο, όπως δεί­χνουν πρό­σφα­τες οι­κο­νο­με­τρι­κές με­λέ­τες,(5) η απο­κα­τά­στα­ση του ει­σο­δη­μα­τι­κού με­ρι­δί­ου της ερ­γα­σί­ας και του κοι­νω­νι­κού κρά­τους μπο­ρούν να με­τα­τρα­πούν σε προ­ϋ­πο­θέ­σεις για τη με­γέ­θυν­ση του ΑΕΠ, των επεν­δύ­σε­ων και της μεί­ω­σης της συμ­με­το­χής της άρ­χου­σας τάξης στο «μέ­ρι­σμα της ανά­πτυ­ξης», του­λά­χι­στον με­σο­πρό­θε­σμα.

Εκτός αυτού, η αντί­λη­ψη «πρώτα ανα­συ­γκρό­τη­ση των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων και μετά κοι­νω­νι­κές αλ­λα­γές» πα­ρα­βλέ­πει και τη ση­με­ρι­νή ιστο­ρι­κή συ­γκυ­ρία, που είναι η κρίση πο­λι­τι­κής ηγε­μο­νί­ας της αστι­κής τάξης(6) ακόμη και μετά τη με­τάλ­λα­ξη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Όταν υπάρ­χει κρίση πο­λι­τι­κής ηγε­μο­νί­ας, οι ερ­γα­ζό­με­νες τά­ξεις δεν μπο­ρούν να στο­χεύ­ουν σε τί­πο­τα λι­γό­τε­ρο από την κα­τά­λη­ψη της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας. Οι ίδιες οι ερ­γα­ζό­με­νες τά­ξεις πρέ­πει να γί­νουν οι ηγε­τι­κές δυ­νά­μεις της χώρας, να πραγ­μα­το­ποι­ή­σουν αυτές οι ίδιες την πα­ρα­γω­γι­κή ανα­διάρ­θρω­ση που χρεια­ζό­μα­στε, να διευ­θύ­νουν και να ορ­γα­νώ­σουν την πα­ρα­γω­γή σε αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή και σο­σια­λι­στι­κή κα­τεύ­θυν­ση. Κάθε επι­χεί­ρη­ση που εγκα­τα­λεί­πε­ται από τα αφε­ντι­κά, πρέ­πει να περ­νά­ει στα χέρια των ερ­γα­ζο­μέ­νων για να υπάρ­ξει προ­ώ­θη­ση νέων μορ­φών ορ­γά­νω­σης της ερ­γα­σί­ας, που θα υπερ­βαί­νουν τα τυ­πι­κά κα­πι­τα­λι­στι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της ερ­γα­σί­ας (ει­δι­κευ­μέ­νη-ανει­δί­κευ­τη ερ­γα­σία, εκτέ­λε­ση-διεύ­θυν­ση, δια­νοη­τι­κή-χει­ρω­να­κτι­κή ερ­γα­σία, ιε­ραρ­χι­κές σχέ­σεις, δε­σπο­τι­σμός και αδια­φά­νεια κ.λπ.). Η πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση από τη δική μας άποψη δεν νο­εί­ται χωρίς να θί­ξου­με τα ιερά και τα όσια του κε­φα­λαιο­κρα­τι­κού τρό­που πα­ρα­γω­γής: το δι­καί­ω­μα του κα­πι­τα­λι­στή να διευ­θύ­νει εκεί­νος και μόνον εκεί­νος την πα­ρα­γω­γή, να την ορ­γα­νώ­νει και να καρ­πώ­νε­ται τα οφέλη, να απο­φα­σί­ζει τι και πώς θα πα­ρά­γου­με εμείς, οι άμε­σοι πα­ρα­γω­γοί, για λο­γα­ρια­σμό του και προς όφε­λός του.


Τα πεδία της πα­ρέμ­βα­σης

Εάν έτσι έχουν τα πράγ­μα­τα, μι­λά­με για έναν αρι­στε­ρό ρι­ζο­σπα­στι­κό πα­ρα­γω­γι­κό με­τα­σχη­μα­τι­σμό. Αυτός ο με­τα­σχη­μα­τι­σμός πρέ­πει να πε­ρι­λαμ­βά­νει αλ­λα­γές σε πε­ρισ­σό­τε­ρες βαθ­μί­δες της κοι­νω­νί­ας, διότι η δια­δι­κα­σία πα­ρα­γω­γής του συ­νο­λι­κού κε­φα­λαί­ου δεν πε­ρι­λαμ­βά­νει μόνο του κλά­δους πα­ρα­γω­γής και τις επι­χει­ρή­σεις, αλλά και την αγορά ερ­γα­σί­ας και τις νο­μι­κές ρυθ­μί­σεις που διέ­πουν τη λει­τουρ­γία της, τις αγο­ρές προ­ϊ­ό­ντων, το χρη­μα­το­πι­στω­τι­κό σύ­στη­μα και την κρα­τι­κή δια­χεί­ρι­ση του χρή­μα­τος και της ερ­γα­σια­κής δύ­να­μης, τις μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας, τις πα­ρα­γω­γι­κές σχέ­σεις και άλλα. Αντλώ­ντας από τη μαρ­ξι­στι­κή θε­ω­ρη­τι­κή πα­ρά­δο­ση, μπο­ρού­με να δια­κρί­νου­με κατ’ ελά­χι­στον τις εξής βαθ­μί­δες πα­ρέμ­βα­σης:

1. Τις μορ­φές ορ­γά­νω­σης της ερ­γα­σί­ας στο εσω­τε­ρι­κό των μο­νά­δων πα­ρα­γω­γήςκαι τον τύπο διοί­κη­σης των επι­χει­ρή­σε­ων. Μέσα στην επι­χεί­ρη­ση, ερ­γο­στά­σιο ή γρα­φείο, διε­ξά­γε­ται μια πάλη για την οποία η ελ­λη­νι­κή Αρι­στε­ρά δεν εν­δια­φέρ­θη­κε ποτέ: απ’ τη μια μεριά το κε­φά­λαιο ιδιο­ποιεί­ται τις γνώ­σεις, τις πρα­κτι­κές γνώ­σεις, τις δε­ξιό­τη­τες του ερ­γα­ζό­με­νου, χω­ρί­ζει την ερ­γα­σία σε δια­νοη­τι­κή και χει­ρω­να­κτι­κή, ορ­θώ­νει απέ­να­ντι στους ερ­γά­τες την επι­στή­μη σαν αυ­τό­νο­μη πα­ρα­γω­γι­κή δύ­να­μη υλο­ποι­η­μέ­νη μέσα στο σύ­στη­μα των μη­χα­νών,(7) χω­ρί­ζει τις ερ­γα­σί­ες διεύ­θυν­σης από τις ερ­γα­σί­ες εκτέ­λε­σης και τη δια­νοη­τι­κή από τη χει­ρω­να­κτι­κή ερ­γα­σία, όπου μπο­ρεί να κα­τα­τε­μα­χί­ζει την ερ­γα­σία σε επι­μέ­ρους τμή­μα­τα για να την ελέγ­ξει, αλλά απ' την άλλη μεριά και ταυ­το­χρό­νως δη­μιουρ­γεί τους όρους για τη συ­γκρό­τη­ση ενός συλ­λο­γι­κού ερ­γά­τη που ανα­νε­ώ­νει ακα­τά­παυ­στα τις γνώ­σεις του, τις πρα­κτι­κές του γνώ­σεις, ανα­πτύσ­σει και­νούρ­γιες πρα­κτι­κές και δε­ξιό­τη­τες, συσ­σω­ρεύ­ει απέ­να­ντι στο κάθε τόσο ανα­νε­ω­μέ­νο σύ­στη­μα των μη­χα­νών πρα­κτι­κή πείρα χωρίς την οποία το σύ­στη­μα των μη­χα­νών δεν μπο­ρεί να λει­τουρ­γή­σει.(8) «Ακόμα και οι διαρ­κείς βελ­τιώ­σεις, που είναι εδώ δυ­να­τές και ανα­γκαί­ες, προ­κύ­πτουν απο­κλει­στι­κά από τις συλ­λο­γι­κές εμπει­ρί­ες και πα­ρα­τη­ρή­σεις, που τις κάνει δυ­να­τές η πα­ρα­γω­γή του συν­δυα­σμέ­νου σε με­γά­λη κλί­μα­κα συλ­λο­γι­κού ερ­γά­τη».(9) Έτσι, γύρω από την ικα­νό­τη­τα να θέτει κά­ποιος σε κί­νη­ση τα μέσα πα­ρα­γω­γής διε­ξά­γε­ται, στο εσω­τε­ρι­κό των επι­χει­ρή­σε­ων, ένας διαρ­κής αντα­γω­νι­σμός με­τα­ξύ κε­φα­λαί­ου και ερ­γα­σί­ας.(10)

2. Τις μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας(11) υπό τις οποί­ες θα μπο­ρεί στο εξής να διε­ξά­γε­ται η πα­ρα­γω­γι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα. Ως μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας δεν πρέ­πει να εν­νο­ού­με μόνο τις νο­μι­κές μορ­φές της ιδιο­κτη­σί­ας που δί­νουν δι­καί­ω­μα στη διά­θε­ση και τη δια­νο­μή του προ­ϊ­ό­ντος, εν­νο­ού­με επί­σης και τον κα­θο­ρι­σμό εκεί­νου ή εκεί­νων που διευ­θύ­νουν την πα­ρα­γω­γή (στη βιο­μη­χα­νία και τις υπη­ρε­σί­ες), απο­φα­σί­ζουν για την αγορά και την πώ­λη­ση των εμπο­ρευ­μά­των, την τε­χνο­λο­γία, τη μέ­θο­δο πα­ρα­γω­γής, για τον τε­χνι­κό και κοι­νω­νι­κό κα­τα­με­ρι­σμό της ερ­γα­σί­ας. Ποιος θα διοι­κεί; Θα ανα­θέ­σου­με στους κα­πι­τα­λι­στές που ξέ­ρουν, υπο­τί­θε­ται, τη δου­λειά κα­λύ­τε­ρα; Θα ανα­θέ­σου­με στο κρά­τος και σε κά­ποιους γρα­φειο­κρά­τες που γνω­ρί­ζουν πώς να διοι­κούν; Θα υπάρ­χουν μορ­φές αυ­το­δια­χεί­ρι­σης; Ποιος θα δια­χει­ρί­ζε­ται το χρήμα; Θα είναι οι τρά­πε­ζες κρα­τι­κές;

3. Τους βα­σι­κούς κα­νό­νες ρύθ­μι­σης της δια­νο­μής του προ­ϊ­ό­ντος: Έναν βα­σι­κό κα­νό­να για την πρω­το­γε­νή δια­νο­μή του ει­σο­δή­μα­τος (κέρ­δη-μι­σθοί), αλλά και για τη διά­θε­ση του ακα­θά­ρι­στου λει­τουρ­γι­κού πλε­ο­νά­σμα­τος (κέρδη του χρη­μα­το­πι­στω­τι­κού τομέα, φόροι επί των κερ­δών, κα­θα­ρά κέρδη των επι­χει­ρή­σε­ων, πο­σο­στό επέν­δυ­σης κ.λπ.). Έναν βα­σι­κό κα­νό­να για τη δευ­τε­ρο­γε­νή δια­νο­μή του ει­σο­δή­μα­τος (φύση, μέ­γε­θος και χρη­μα­το­δό­τη­ση του κοι­νω­νι­κού κρά­τους).

4. Τις βα­σι­κές θε­σμι­κές ρυθ­μί­σεις: Ένα σαφές θε­σμι­κό πλαί­σιο ρύθ­μι­σης των χρη­μα­το­πι­στω­τι­κών αγο­ρών και των αγο­ρών προ­ϊ­ό­ντων  το οποίο θα εξυ­πη­ρε­τεί τους δύο βα­σι­κούς κα­νό­νες δια­νο­μής του προ­ϊ­ό­ντος (αφορά τις μορ­φές αντα­γω­νι­σμού, τη δια­μόρ­φω­ση των τιμών και των πε­ρι­θω­ρί­ων κέρ­δους, τις λει­τουρ­γί­ες και τις μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας του τρα­πε­ζι­κού συ­στή­μα­τος κ.λπ.). Ένα θε­σμι­κό πλαί­σιο ρύθ­μι­σης των ερ­γα­σια­κών σχέ­σε­ων και των αγο­ρών ερ­γα­σί­ας το οποίο θα υπη­ρε­τεί το βα­σι­κό κα­νό­να για την πρω­το­γε­νή δια­νο­μή του προ­ϊ­ό­ντος. Μιαρύθ­μι­ση για τις μορ­φές χρή­μα­τος και τις χρη­μα­το­οι­κο­νο­μι­κές ροές που εξυ­πη­ρε­τούν τις επεν­δύ­σεις στις επι­θυ­μη­τές πα­ρα­γω­γι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες, αλλά και το βα­σι­κό κα­νό­να πρω­το­γε­νούς δια­νο­μής του προ­ϊ­ό­ντος. Μια ρύθ­μι­ση για τη σχέση των πα­ρα­γω­γι­κών δρα­στη­ριο­τή­των με το πε­ρι­βάλ­λον και τις πο­λε­ο­δο­μι­κές επι­λο­γές.

5. Τις μορ­φές κρα­τι­κής πα­ρέμ­βα­σης στην οι­κο­νο­μία. Τη μορφή κοι­νω­νι­κού κρά­τους (του οποί­ου το μέ­γε­θος και οι επι­μέ­ρους μορ­φές πρέ­πει να προσ­διο­ρι­στούν).

6. Τον τρόπο έντα­ξης στη διε­θνή οι­κο­νο­μία (βαθ­μός εξω­στρέ­φειας, διε­θνής πα­ρα­γω­γι­κή εξει­δί­κευ­ση της ελ­λη­νι­κής οι­κο­νο­μί­ας, εμπο­ρι­κές, χρη­μα­τι­στι­κές και νο­μι­σμα­τι­κές σχέ­σεις κ.λπ.).

7. Ένα συ­νο­λι­κό πο­λι­τι­κό σχέ­διο με δύο πλευ­ρές: Ένα μα­κρο­οι­κο­νο­μι­κό σχέ­διο,το οποίο θα προ­βλέ­πει πώς θα συ­ντί­θε­νται οι χρη­μα­τι­κές ροές που δη­μιουρ­γούν τα υπό­λοι­πα στοι­χεία του κα­θε­στώ­τος συσ­σώ­ρευ­σης, ώστε να δια­σφα­λί­ζο­νται οι βα­σι­κές μα­κρο­οι­κο­νο­μι­κές ισορ­ρο­πί­ες και ένα σχέ­διο τα­ξι­κών συμ­μα­χιών που κα­θι­στούν εφι­κτή τη συ­γκρό­τη­ση των πα­ρα­πά­νω στοι­χεί­ων σε πο­λι­τι­κά βιώ­σι­μο σύ­στη­μα.


ΣΗ­ΜΕΙΩ­ΣΕΙΣ
1. «Πρώτα οι υλι­κές βά­σεις, σε συ­νέ­χεια το εποι­κο­δό­μη­μα, αυτή η διαί­ρε­ση πε­ριεί­χε εν σπέρ­μα­τι την ιδέα ενός ορ­θο­λο­γι­κού σκλη­ρού πυ­ρή­να, της εκ­βιο­μη­χά­νι­σης (είτε σο­σια­λι­στι­κής είτε κα­πι­τα­λι­στι­κής). Ο σκλη­ρός αυτός πυ­ρή­νας είναι εκεί­νος που απο­τε­λεί­ται από ένα συ­νε­κτι­κό σύ­μπλεγ­μα μη­χα­νών και πα­ρα­γω­γι­κών τε­χνι­κών για το οποίο δεν φα­ντά­ζο­νταν πως θα μπο­ρού­σε να πάρει δια­φο­ρε­τι­κές μορ­φές». (Μπεν­ζα­μέν Κοριά, «Επι­στή­μη, Τε­χνι­κή και Κε­φά­λαιο», (1985[1976]),  εκ­δό­σεις Α-συ­νέ­χεια).
2. Harnecker M., «Βα­σι­κές έν­νοιες του ιστο­ρι­κού υλι­σμού», (1976) εκ­δό­σεις Πα­πα­ζή­σης, σελ.34-55
3. Καρλ Μαρξ, «Απο­τε­λέ­σμα­τα της άμε­σης δια­δι­κα­σί­ας πα­ρα­γω­γής», (1983 [1866]), εκ­δό­σεις Α-συ­νέ­χεια.
4. «Ο κάθε τύπος σχέ­σης πα­ρα­γω­γής ορί­ζε­ται από σχέ­σεις νομής και κυ­ριό­τη­τας (...) η νομή συ­νί­στα­ται στην ικα­νό­τη­τα να χρη­σι­μο­ποιού­με (να θέ­του­με σε κί­νη­ση) τα μέσα πα­ρα­γω­γής. (...) Όσο για την κυ­ριό­τη­τα (ως οι­κο­νο­μι­κή σχέση), συ­νί­στα­ται στην εξου­σία να δια­θέ­του­με σε δε­δο­μέ­νες χρή­σεις τα αντι­κεί­με­να στα οποία ανα­φέ­ρε­ται αυτή η κυ­ριό­τη­τα, ιδίως δε τα μέσα πα­ρα­γω­γής, και να δια­θέ­του­με και τα προ­ϊ­ό­ντα που πα­ρά­γο­νται με τη βο­ή­θεια αυτών των μέσων πα­ρα­γω­γής. (...) Η εξου­σία, που συ­νι­στά η κυ­ριό­τη­τα, δεν μπο­ρεί να είναι πραγ­μα­τι­κή παρά μόνον όταν αρ­θρώ­νε­ται πάνω στη νομή (...) Αν δεν υπάρ­χει σύμ­πτω­ση με­τα­ξύ κυ­ριό­τη­τας και νομής (...) τότε υπάρ­χει διαί­ρε­ση της κοι­νω­νί­ας σε τά­ξεις, πράγ­μα που συ­νε­πά­γε­ται οι­κο­νο­μι­κές σχέ­σεις κυ­ριαρ­χί­ας-υπο­τα­γής (…)» (Σαρλ Μπε­τε­λέμ, «Μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας στο με­τα­βα­τι­κό στά­διο προς το σο­σια­λι­σμό», 1976, εκ­δό­σεις Ράπ­πας).
5. Onaran O. & Obst Th., «Wage-led growth in EU15 Member States. The effects of income distribution on growth, investment, trade balance, and inflation», (2015) Foundation for European Progressive Studies, Μαρ­σέλ­λου Αιμ., «Η επίδραση της λει­τουρ­γι­κής δια­νο­μής ει­σο­δήματος στις συ­νι­στώσες της συ­να­θροι­στι­κής ζήτησης της ελ­λη­νι­κής οι­κο­νο­μίας, (2013) Ιν­στι­τού­το Ερ­γα­σί­ας ΓΣΕΕ.
6. Που­λαν­τζάς Ν., «Πο­λι­τι­κή εξου­σία και κοι­νω­νι­κές τά­ξεις», (1967) Εκ­δό­σεις Θε­μέ­λιο, Ιω­α­κεί­μο­γλου Η., «Πα­ρα­μέ­νει ηγε­τι­κή δύ­να­μη η αστι­κή τάξη;», (2013) Θέ­σεις, τ. 124, Ιού­λιος
7. Καρλ Μαρξ, «Το Κε­φά­λαιο», εκ­δό­σεις Σύγ­χρο­νη Εποχή, Τόμος 1, Κε­φά­λαιο 13, «Οι μη­χα­νές και η με­γά­λη βιο­μη­χα­νία», σελ. 386.
8. Καρλ Μαρξ, «Το Κε­φά­λαιο», εκ­δό­σεις Σύγ­χρο­νη Εποχή, Τόμος 3, Κε­φά­λαιο 5, «Οι­κο­νο­μία στη χρη­σι­μο­ποί­η­ση του στα­θε­ρού κε­φα­λαί­ου», σελ.104.
9. Καρλ Μαρξ, «Το Κε­φά­λαιο», Τόμος 3, σελ.107, Σύγ­χρο­νη Εποχή.
10. Coriat B., «Ο ερ­γά­της και το χρο­νό­με­τρο, Τε­η­λο­ρι­σμός, Φορ­ντι­σμός και μα­ζι­κή πα­ρα­γω­γή», (1985), Εναλ­λα­κτι­κές εκ­δό­σεις, Coriat B., «L' atelier et le robot», (1993) Christian Bourgois Editeur.
11. Σαρλ Μπε­τε­λέμ, «Μορ­φές ιδιο­κτη­σί­ας στο με­τα­βα­τι­κό στά­διο προς το σο­σια­λι­σμό», 1976, εκ­δό­σεις Ράπ­πας.
(το άρθρο δη­μο­σιεύ­τη­κε στο πε­ριο­δι­κό "Κόκ­κι­νο", τεύ­χος Νο 2)

20 σχόλια :

  1. Το πρώτο μέρος του κειμένου που κάνει κριτική στον σοβιετικό μαρξισμό (και στους θιασώτες του στην χώρα μας) θέτει σωστά τα ζητήματα από μαρξιστική σκοπιά. Όμως αυτό δεν αρκεί. Αυτή η ανεπάρκεια γίνεται εμφανής στο δεύτερο μέρος των προτάσεων που αναφέρεται στα “πεδία παρέμβασης”. Εκεί, ο εγκλωβισμός του Η.Ι. στην λογική αναζήτηση ενός “προγράμματος - σχεδίου” δεν οδηγεί παρά σε ένα ευχολόγιο.

    Πολλά απ' αυτά που γράφει δεν είναι καινούργια. Έχουν ξαναειπωθεί και ξαναγραφεί (μερικά μάλιστα ακόμα και στο “πρόγραμμα” του ΣΥΡΙΖΑ, όπου αποτυπώνονται με πιο καθαρό τρόπο απ' ότι στο πρόγραμμα της ΛΑΕ). Το πρόβλημα είναι γιατί δεν πραγματοποιούνται.

    προς αυτή την κατεύθυνση δυο κριτικές παρατηρήσεις:

    1. Γράφει ο Η.Ι “Όταν υπάρ­χει κρίση πο­λι­τι­κής ηγε­μο­νί­ας, οι ερ­γα­ζό­με­νες τά­ξεις δεν μπο­ρούν να στο­χεύ­ουν σε τί­πο­τα λι­γό­τε­ρο από την κα­τά­λη­ψη της κυ­βερ­νη­τι­κής εξου­σί­ας.”. Αυτή η εκτίμηση είναι λάθος. Σήμερα ο νεοφιλελεύθερισμός έχει την πλήρη ηγεμονία και έχει σε σημαντικό βαθμό διαβρώσει και την Αριστερά ( όχι μόνον την κυβερνητική). Η κρίση κρίση των δεσμών εκπροσώπησης του κοινοβουλευτικού συστήματος δεν σημαίνουν κρίση ηγεμονίας του αστισμού ούτε κρίση του κράτους. Τις πιο πολλές φορές σημαίνουν το αντίθετο...

    2. Το “σχέδιο” για τον αρι­στε­ρό ρι­ζο­σπα­στι­κό πα­ρα­γω­γι­κό με­τα­σχη­μα­τι­σμό, στον οποίο αναφέρεται το β' μέρος του κειμένου για να πραγματοποιηθεί - αν και δεν διατυπώνεται ρητά στο κείμενο - απαιτεί αλλαγή πολιτικής εξουσίας και “εργατικό έλεγχο” γιατί στην πραγματικοτητα είναι ένα “πρόγραμμα κρατικής διαχείρισης”. Με αυτή την έννοια, δεν μπορεί να έχει κανένα πρακτικό αντίκρυσμα και είναι άδειο πουκάμισο ως σχέδιο “αντιπολίτευσης” προς το κράτος και την πολιτική εξουσία.

    Στις σημερινές συνθήκες δεν μπορούμε να κινούμαστε με βάση παρόμοια σχέδια όπως αυτά που υπαινίσεται ο Η.Ι. Αυτά είναι καταδικασμένα να αποτύχουν ως συνολικές πολιτικές στρατηγικές συγκρουσης με τον νεοφιλελευθερισμό (ως κυρίαρχη πολιτική του κεφάλαιου). Απέναντι στον νεοφιλελευθερισμό, μόνο “αντάρτικο” μπορούμε να κάνουμε σήμερα παρεμβαίνοντας σε επιμέρους αντιθέσεις που οι συσχετισμοί είναι ίσως ευνοϊκότεροι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ποιος είναι ο «σοβιετικός μαρξισμός»; Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων; Εμένα αυτό μού φαίνεται μαρξισμός σκέτος. Και μάλιστα ο πυρήνας τού μαρξισμού: η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων είναι αυτή που πυροδοτεί και τις κοινωνικές αλλαγές. Το να μη γουστάρεις τη «σοβιετία» είναι ένα πράγμα. Το να προσπαθείς να τη βγάλεις εντελώς τελείως οφσάιντ από την αρχή-αρχή τής φάσης, ελέγχοντάς την μάλιστα από την πλευρά τών μαρξιστών (αυτό δεν δηλώνεις;), είναι εντελώς άλλο!

      Διαγραφή
  2. Φοβάμαι οτι το μοντέλο Ιωακείμογλου πάσχει. Δεν θέλει ή δεν μπορεί να δεί οτι στην Ελλάδα του 2016 οι κεφαλαιοκράτες δεν ενδιαφέρονται καν να μείνουν στην αγορά. Οι επιχειρήσεις κλείνουν η μία πίσω απο την άλλη, ή εγκαταλείπουν τη χώρα. Χθες ήρθε και η σειρά της Softex. Για το φυσικό αέριο, που υποτίθεται οτι όλοι ήθελαν να μας κλέψουν, το ενδιαφέρον απο πολυεθνικές στον σχετικό διαγωνισμό ήταν μηδενικό ενώ για τον ΟΛΠ ενδιαφέρθηκε μόνο η Cosco κι αυτή με το ζόρι. Ούτε τα μεγάλα κεφάλαια ενδιαφέρονται, ούτε τα μικρά. Εδώ και χρόνια έχουν πάψει να γίνονται επενδύσεις και οι λίγες μικροεταιρείες που ιδρύονται ακόμα έχουν έδρα αποκλειστικά τη Βουλγαρία, την Κύπρο ή την Μάλτα. Η πρόσφατη περίπτωση του Βασ Παπακωνσταντίνου είναι χαρακτηριστική και αποκαλυπτική. Και το αστείο: την ωραία εικόνα της υπερφορολόγησης και του παρανοϊκού ασφαλιστικού συμπληρώνουν οι αυξήσεις που δόθηκαν με το νέο μισθολόγιο. Η Κυβέρνηση αποφάσισε οτι είναι καιρός να δόσει στους Γεν Διευθ Υπουργείου μισθό και...επίδομα ευθύνης(!!!) ύψους 4500 ευρώ χώρια ένα σκασμό υπερωρίες και επιδόματα. Ζούμε μέσα σε μιά κωμωδία ...Αλλά βέβαια αυτά δεν τα γνωρίζει ο Ιωακείμογλου που το μόνο που φαίνεται να τον απασχολεί είναι για πολλοστή φορά, τί άλλο; η ηγεμονία!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. αυτά που γράφεις, όπως αυτό: "οι κεφαλαιοκράτες δεν ενδιαφέρονται καν να μείνουν στην αγορά" είναι τα γνωστά επιχειρήματα των κεφαλαιοκρατών, οι οποίοι κάνουν τις "επενδύσεις" τους ανάλογα με τα κέρδη που αναμένουν απ' αυτές.

      Όπως ούτε στον καπιταλισμό, αυτοί οι "κεφαλαιοκράτες" είναι αυτοί που διαμορφώνουν τελικά τις πολιτικές του αστισμού. Το ρόλο αυτό τον έχει το κράτος και οι πολιτικές που επιβάλλονται απ' αυτό, οι οποίες εκτός των άλλων ρυθμίζουν και τις εσωτερικές αντιθέσεις στο χώρο του κεφάλαιου, γιατί χωρίς αυτή την "ρύθμιση" δεν θα μπορούσε να υπάρξει καπιταλισμός. Ένα απλό παράδειγμα που δεν χρειάζεται πολλές αναλύσεις είναι αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια στην Ρωσία, όπου όσοι "ολιγάρχες" δεν υποτάσσονται στις πολιτικές που χαράζει το κράτος χάνουν ακόμα και το κεφάλι τους.

      Αυτά για την "υπερφορολόγηση" και τα επιδόματα των 4500 ευρώ είναι υπερβολές σε μεγάλο βαθμό που δημιουργούν ψευδείς εντυπώσεις, χωρίς να εμπεριέχουν καμία διαφορετική πολιτική πρόταση απ' αυτή του νεοφιλελευθερισμού. Υπαινόσονται μάλιστα ότι ο Μητσοτάκης θα τα κάνει καλύτερα από τον Τσίπρα...

      Διαγραφή
  3. Φίλε ανώνυμε, 8:31, έγραψες. Είναι κρίμα τέτοια διανόηση, εντελώς έξω από τα λαϊκά βιώματα. Την ώρα που ο καπιταλισμός αποχωρεί από την παραγωγή στην περιοχή και το μόνο που υπόσχεται είναι πάγια μαζική ανεργία και επιδοματική επιβίωση ελεημοσύνης εκ περιτροπής, εμείς ψειρίζουμε τη μαϊμού της ηγεμονίας (τελικά αυτός ο Γκράμσι πράγματι διαβάστηκε “ανάποδα” και άφησε έτσι μεγάλη ζημιά). Όταν λοιπόν αυτοί δεν μπορούν, το κενό περιμένει να το γεμίσουμε εμείς – αλλιώς κάποιος άλλος καλοθελητής θα βρεθεί. Όταν οι παραγωγικές δυνάμεις εγκαταλείπονται από τον ταξικό αντίπαλο, χρειάζεται να είσαι εσύ που θα τις πιάσεις από το μανίκι και αυτή είναι και η μοναδική ευκαιρία σου να τις φτιάξεις και να κινήσεις τις παραγωγικές σχέσεις κατά πως νομίζεις. Αυτά παν πακέτο φυσικά..Δυνάμεις και Σχέσεις. Και η Σχέση θέλει Δύναμη. Αλλά αντί να μιλάμε για τον κεντρικό συλλογικό σχεδιασμό, εμείς μιλάμε για τις “σχέσεις”. Ο λεφτ700 θα το έλεγε ίσως και με άλλα υπονοούμενα του στυλ, φίλε αν δεν μπορεί αυτός (ο ταξικός αντίπαλος) να ικανοποιήσει τις ανάγκες της (της ιστορίας) τότε.. να η ευκαιρία σου, μπες και κάνε παιχνίδι. Και θα είχε και δίκιο και δε θα ήταν και καθόλου σεξιστής. Άντε πια με τα ψειρίσματα της μαϊμούς.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Έτσι ακριβώς! Με μία πρόσθετη επισήμανση υπό μορφή ατάκας, που τι καλά θα ήταν να την έβλεπε ο κ. Ηλίας Ιωακείμογλου (και ο σχολιαστής κακό συναπάντημα):

      Αν για τη Ρωσία τού 1917 σοσιαλισμός σήμαινε εξηλεκτρισμός + σοβιέτ, για την Ελλάδα τού 2017 σημαίνει εθνικό νόμισμα + δουλειές. Αλλά αυτό, για ορισμένους αλλοπαρμένους δικούς μας, που τελευταία έχουν δει φως στη ΛΑΕ και μπαίνουν, είναι κάτι χειρότερο κι από σεξισμός: είναι εθνικισμός!

      Διαγραφή
  4. Αυτό το "ο καπιταλισμός αποχωρεί από την παραγωγή" είναι μια σκέτη ανοησία, διότι:

    1. Η παραγωγή δεν είναι κάτι ξεχωριστό από τον καπιταλισμό. Ο καπιταλισμός είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος παραγωγής. Υπάρχει δηλαδή ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής. "Σοσιαλιστικός τρόπος παραγωγής" δεν υπάρχει.

    Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων (από υπονοούν μερικοί αριστεροί όταν λένε "παραγωγή") είναι κύριο μέλημα των καπιταλιστών και ποτέ δεν το εγκαταλείπουν. Ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός καταστρέφει πολλές φορές τις μη ανταγωνιστικές παραγωγικές δυνάμεις, απέναντι σε κάποιες άλλες και έτσι συνήθως "εκσυγχρονίζεται".

    2. Το "εθνικό νόμισμα" + "δουλειές" δεν έχει καμία σχέση την οκτωβριανή επανάσταση ούτε με τον κομμουνισμό και την κοινωνική ανατροπή. Είναι μια πολιτική που κάλλιστα μπορεί να την εφαρμόσει και ο αστισμός και το έχει κάνει στο παρελθόν. Σαφώς καλύτερο είναι αυτό σε σχέση με τον νεοφιλελευθερισμό, αλλά μην μπερδεύουμε την Αριστερά με αυτές τις πολιτικές.

    new

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Φίλε μου new, καταλαβαίνεις τι ακριβώς γράφεις;


      Τι θα πει «δεν υπάρχει σοσιαλιστικός τρόπος παραγωγής»; Μας το κάνεις πιο λιανά;

      Η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων «είναι κύριο μέλημα των καπιταλιστών»; Εμένα γιατί μού μάθανε ότι «το κύριο μέλημα των καπιταλιστών είναι το κέρδος»; Έπεσα σε μαλάκες καθοδηγητές;

      Ώστε το «εθνικό νόμισμα + δουλειές» δεν έχει καμία σχέση με την κοινωνική ανατροπή; –το ότι δεν έχει καμία σχέση με την Οκτωβριανή είναι αυτονόητο, όσο για τον κομμουνισμό, ας τον αφήσουμε απ’ έξω για την ώρα, είναι μεγάλη υπόθεση και όχι τού παρόντος– επειδή «[ε]ίναι μια πολιτική που κάλλιστα μπορεί να την εφαρμόσει και ο αστισμός»; Ε τότε, ούτε η ειρήνη που ζητούσαν οι μπολσεβίκοι δεν είχε καμία σχέση με την κοινωνική ανατροπή! Αν ήσουν μεγαλοτσιφλικάς, δεν θα προτιμούσες τους μουζίκους σου να φροντίζουν τη γη σου αντί να σκοτώνονται στα χαρακώματα;;; (Και σου κάνω τη χάρη και δεν σου λέω: «Οι καπιταλιστές έχουν επίσης ως μέλημα να πηγαίνουν στην τουαλέτα όταν τους πιάνει κόψιμο. Εμείς τι πρέπει να κάνουμε σε ανάλογη περίπτωση;»

      Φίλε new, παρά το ψευδώνυμο που διάλεξες, η σκέψη σου κινείται απολύτως εντός τών παλαιοαριστερών αντιλήψεων. Το πού μάς οδήγησε αυτός ο κοντόφθαλμος, δογματικός και σε τελική ανάλυση ηλίθιος τρόπος να προσεγγίζει κανείς την κοινωνική πραγματικότητα το ξέρουν και τα μικρά παιδιά. Πάρτο αλλιώς!


      Τα λέμε

      Διαγραφή
    2. "σοσιαλιστικός τρόπος παραγωγής" δεν υπάρχει.

      πιο λιανά δεν γίνεται! Ο Μαρξ και η παρέα του έχουν γράψει αρκετά για τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Για τον σοσιαλιστικό τρόπο παραγωγής όμως τίποτα. Ίσως να έχει γράψει τίποτα σχετικό κανένας ιδεολογικός υπεύθυνος του ΚΚΕ, όπως για παράδειγμα ο Ν. Κοτζιάς, αλλά μου διαφεύγει και δεν το έχω πάρει χαμπάρι...

      Τώρα άμα εσύ θέλεις να δουλεύεις τσάμπα σε κανένα καπιταλιστή πατριώτη για να σωθεί η πατρίδα, δεν σου το απαγορεύει να το κάνεις κανένας. Μην μας λες όμως ότι αυτό είναι και η πεμπτουσία της επανάστασης και της ανατροπής! λίγη τροπή δεν βλάπτει...

      new

      Διαγραφή
  5. Καλή η παρέα, αλλά εγώ θα πάρω αυτό του Λεφτ700 της 12:48μμ. Μπορείτε αν σας αρέσει να παραμείνετε στις θεωρητικολογίες σας και να μείνετε ήσυχοι, οι εθνικιστές, οι ρατσιστές αλλά κυρίως οι εκσυγχρονιστές, τρίβουν και θα τρίβουν τα χέρια τους με τέτοια αριστερά που τους έλαχε..Λαχείο

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ανώνυμος των 2:56 μ.μ.17 Ιανουαρίου 2016 στις 6:41 μ.μ.

      Για να μην ξεχνιόμαστε,

      ο αστισμός και κυρίως οι νεοφιλελεύθεροι με την αριστερά τύπου Λεφτ700( ολίγον έως πολύ από ΚΚΕ, ανταρσυα, σχέδο Β' και άλλα παρόμοια) που τους έλαχε τρίβουν εδώ και αρκετά χρόνια τα χέρια τους!

      ΠΟΤΕ δεν κινδύνευσαν πραγματικά απ' αυτή την αριστερά και ούτε πρόκειται να κινδυνεύουν. Πραγματικό Λαχείο!...

      Τον ΣΥΡΙΖΑ φοβήθηκαν κάπως, αλλά πολύ γρήγορα κατάφεραν να τον χειραγωγήσουν.

      Αυτή είναι η πραγματική κατάσταση για τις ανταγωνιστικές σχέσεις της Αριστεράς με τον αστισμό στην χώρα μας. Όλα τα άλλα αποτελούν φαντασιώσεις.

      Διαγραφή
    2. Αποσο καταλαβα πικαπα, η αριστερα για να ειναι γειωμενη, πρεπει να δωσει δουλειες σε ολους, ετσι.?

      Γιατι αλλοιως στην τελικη, αφου 'οι καπιταλιστες εγκαταλειπουν την ελλαδα,' , μονο κανενας νεος μεταξας η παπαγος θα ενδιαφερθει, να κινησει το ψοφιο αλογο, ετσι?

      Και αυτο το πλασαρεις σαν αριστερα,?

      Αν ειστε ολοι ετσι στη λαε δεν θαχετε μελλον. Φιλε ο ανεργος γιατι να προτιμησει εσενα και οχι τον αυθεντικο 'μεταξα'? Δεν βλεπω να διαφερετε καθολου.

      Διαγραφή
  6. Ανώνυμε τελευταίε. Κατ αρχή δεν είμαι στη ΛΑΕ. Ήμουν στην αρχή, αλλά μόνο στην αρχή.
    Κατά δεύτερο, βλέπω τα πιάνεις σωστά τα νοήματα. Δεν υπάρχει αριστερή πολιτική, χωρίς να κινητοποιήσει το σύνολο των ανθρώπων παραγωγικά. Αλλιώς δεν στέκεται από κάθε άποψη, όπως και να το πάρεις. Και όπου γης υπύρχαν ή υπάρχουν φιλολαϊκά εγχειρήματα το κατεξοχή άμεσο και πραγματικό πρόβλημα ήταν είναι και θα είναι ακριβώς αυτό.
    Το να δίνεις επίδομα σε ικανούς ανθρώπους για να κάθονται, ή πάλι, να κουρεύεις τους πλούσιους και να τα δίνεις στους φτωχούς, αυτά τα παραμύθια, και άλλα δήθεν διεθνιστικά, και να κάνετε ως κυβέρνηση αντιπολίτευση στο κράτος και τέτοιες τρελλαμάρες, τα είπατε, κυριαρχήσατε ιδεολιγικά και οργανωτικά και στον Μύριζα, και καταφέρατε και βγάλατε και το πουλεν σας στη κυβέρνηση, και τα αποτελέσματά σας αυτά είναι που τρώμε στη μάπα.
    Προφανώς, μια τέτοια αριστερά σαν αυτή που μυρίζομαι μ αυτά που λες, λαμβάνει την απάντησή της από αυταρχικές λύσεις και ή δουλειές για όλους στη ΜΟΜΑ, ή παρακάλια για δουλειές για λίγους στην ΚΟΣΚΟ. Αλλά βέβαια, δε θα σε ρωτήσουν τι προτιμάς...
    Συνέλθετε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. αυτονόητα πράγματα είναι αυτά που λέει ο ΗΙ.

    η έξοδος από το ευρώ και την ΕΕ κλπ δεν μπορούν να υπάρξουν σαν στάδιο ανάπτυξης με κοινωνική δικαιοσύνη κλπ αλλά μόνο σε μια λογική κοινωνικού μετασχηματισμού.

    δεν υπάρχει η μερίδα της αστικής τάξης που θα στηρίξει την "ανάπτυξη".Δεν είναι θέμα αν είναι λίγο και δεξιό, δεν θα γίνει. Δοκιμάστηκε η λογική του να λέμε κάτι ανέφικτο που δεν το θέλει η αστική τάξη και θα ανοιξει δρόμος, είναι η εμπειρία του ΣΥΡΙΖΑ η οποία βέβαια είναι κυρίαρχη στην ΛΑΕ. Το θέμα είναι να λες κάτι εφικτό που δεν το θέλει η αστική τάξη και να μπορείς και να το κάνεις. Μια λογική "ανάπτυξης" με εθνικό νόμισμα, χωρίς να πειράζει να λες την λέξη ανάπτυξη, δεν μπορεί να γίνει.

    επίσης τελευταία φορά που κοίταξα η Οκτωβριανή Επανάσταση δεν έγινε εκεί που ήταν πιο αναπτυγμένες οι παραγωγικές δυνάμεις.

    ένας κακοχωνεμένος μπρεζνιεφικός ψευτομαρξισμός που κυριαρχεί στην ΛΑΕ και δημιουργεί γραμμές-καρικατούρα σαν το αντιμνημονιακό προοδευτικό κλπ μέτωπο, την αναπτυξιολαγνεία, τις "δουλειές" κλπ έχει μεγάλη σχέση με την ΛΑΕ τσόντα στην Δούρου, την ΛΑΕ που μιλάει για ... κυβέρνηση, την ΛΑΕ που προβλέπει όλη την ώρα εκλογές.

    επίσης μου φάνηκε πως διάβασα πως ο μαρξισμός είναι η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Νόμιζα ότι έχει να κάνει με την ταξική πάλη, θα το ξανακοιτάξω.

    "κάποιος σύντροφος"



    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Ρε συ, κ.σ., τι να ξανακοιτάξεις; Το πρόβλημα του αριστερισμού, ανέκαθεν, δεν ήταν ότι δεν κοίταζε ή δεν ξανακοίταζε. Το πρόβλημα ήταν ότι πάντα κοίταζε λάθος αντικείμενο. Π.χ., το δάχτυλο (αντί για το φεγγάρι).

      Διαγραφή
  8. Να με συχωρείς κ.σ. Δεν είχα σκοπό να γράψω, αλλά πάλι έμπλεξα γιατί παθαίνω όταν ακούω να αγοράζουν φύκια για μετάξια. Αυτά τα αυτονόητα που λες πως λέει ο σεβαστός Η.Ι. για ευρώ και ΕΕ δεν χρειάζεται να είσαι Η.Ι. για να τα ξέρεις. Τα κάναμε από τη 2α Γυμνασίου. Και τα λέει και το ΚΚΕ εδώ και χρόνια, όταν αν δεν κάνω λάθος ο Η.Ι. έλπιζε στον καταφανώς ευρω-κολημένο-σύριζα. Το ΚΚΕ είναι μάλιστα ξεκαθαρισμένο, λέει ότι αφού δεν γίνονται όλα αυτά μαζί όπως πρέπει, δεν ορμάμε τώρα, αλλά κάνουμε κατενάτσιο και περιχαράκωση, μέχρι να και αν. Αντίθετα, καθόλου καθαρό δεν είναι τι λένε να κάνουμε τώρα όλοι αυτοί οι μη ΚΚΕ ευρω-διεθνο-διανοητές, που αρχής γενομένης από Ζιζεκ, Δουζίνες κλπ, εδώ στο Ελάντα, κοκκινοπρασίνισαν με τα τεφτέρια τους το κόκκινο, μέχρι που έμπασαν μέσα για τα καλά τους πράσινους, και μετά διαμαρτύρονταν ότι τους ξεγέλασαν..Τι να μας πουν τώρα; Έχουν μεγάλη ευθύνη για το φέσι που μας φόρεσαν και τον ιδεολογικό φερετζέ που πρόεσφεραν στην ηγεσία τους, που μετά λέει τους ξεγέλασε.. Αλλά δεν θα το παραδεχθούν ποτέ και θα συνεχίζουν να λένε διανοουμενίστικες περικοκλάδες περί συνεπούς μαρξισμού. Και μη μου πεις ότι αυτό το φοβερό που μας λένε είναι ότι πρέπει να κάνουμε ταξική πάλη, γιατί τότε θα νομίσω αλήθεια ότι με δουλεύεις. Αμ έτσι, ξέρω κι εγώ κ.σ. Τα γράφω κι εγώ, 3 άρθρα τέτοια τη βδομάδα. κιαν με ζορίσεις, γράφω και 5
    Όσο για τη ΛΑΕ, βλέπω έρχεσαι στα λόγια μου. Δεν ξέρω αν το παιδεύεις ακόμη εκεί στη ΛΑΕ, αλλά την υπόθεση τη θεωρώ κλειδωμένη.
    Όλοι αυτοί, κι αυτοί και οι άλλοι, ήταν σε καίριες θέσεις ευθύνης, η σε θέσεις αναγνώρισης, ή προνομιούχοι διαμορφωτές γνώμης, κύριοι αρθρογράφοι κλπ..Ήταν μέσα στα πράματα. Αλλά έπαιξαν κι έχασαν. Αντί για βαθιά αυτοκριτική και ένα Συγνώμη και να χρησιμοποιήσουν τώρα την προνομιακή θέση τους για να βρουν και να βγάλουν προς τα έξω καινούργιο κόσμο, αυτοί εκεί μπάστακες εκεί να λένε και να λένε, τα ίδια και τα ίδια. Χωρίς να έχουν να παράξουν τίποτε χρήσιμο για τη ζωή μας, θα φθείρουν από την αριστερά ότι μας απέμεινε.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Δεν φταίει ο ΗΙ για τον Ζίζεκ, ο οποίος λέει σχεδόν μόνο βλακείες εδώ και χρόνια, για το ότι ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να κάνει καπιταλιστική ανασυγκρότηση και η αριστερά να γίνει σοβαρό αστικό κόμμα. Το αντίθετο δηλ απ ότι λέει ο ΗΙ.

      Επίσης δεν φταίει για τον Δουζίνα. Επίσης δεν απαγορεύεται ο ΗΙ ή ο Μηλιός ή όποιος θέλει να έκανε λάθος και να μετατοπιστεί. Ξεχωρίσανε κάποιοι άνθρωποι με αυτή την διαδικασία, ο Τσακαλώτος πχ από τους άλλους που περιγράφανε την αλλαγή της ΟΝΕ σαν αντικαπιταλιστική διεθνιστική στρατηγική.

      Πολύ καλά κάνει ο ΗΙ (και άλλοι, ο Μπελαντής, ο Παναγιώτης Σωτήρης) και κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου του Λαικομετωπισμού.

      Όχι πικάπα δεν γράφεις κι εσύ τέτοια άρθρα ακόμα και αν σε ζορίσουν.

      Επίσης όχι δεν έχω λήξει το θέμα ΛΑΕ γιατί δεν έχω και κάτι καλύτερο να κάνω, να πάω σπίτι μου και να παίζω τον μελαγχολικό ανένταχτο όταν τα πράγματα στην ΛΑΕ πάνε ακριβώς όπως περίμενα δεν το θεωρώ λογικό, όχι τόσο γρήγορα.

      Πιο σκόπιμο θεωρώ, ακόμα, να αντιπαλεύω μέσα στην ΛΑΕ και κυρίως έξω απόψεις σαν τις δικές σου και του φίλου σου που εσχάτως, ψώνισες από σβέρκο, βρήκες να ταυτιστείς ιδεολογικοπολιτικά.

      Με τον μαρξισμό ογκόλιθων επιπέδου Στάθη Λεωτσάκου, Μάκη Μαίλη και κάτι τέτοιους βαρετούς τύπους με γκρίζα κουστούμια.

      Προτιμώ τον ΗΙ.

      "κάποιος σύντροφος"

      Διαγραφή
  9. Αν κάποιος ταυτίζεται, ταυτίζεσαι μάλλον εσύ κ.σ., που είστε και στο ίδιο κόμμα. Απορώ τι χωριό θα κάνετε.
    Δεν εξεδήλωσα ποτέ μελαγχολία.
    Απόρριψη εκδήλωσα, για τους συγκεκριμένους "πρωταγωνιστές" πολιτικούς και διανοούμενους, που έπαιξαν άλλοι την αριστερή διανόηση κι άλλοι την αριστερή πτέρυγα, ενώ στη πραγματικότητα και εξ αποτελέσματος κρατούσαν φανάρι και οι μεν και οι δεν.
    Απόρριψη και δικαιολογημένη έλλειψη εμπιστοσύνης στο τι μπορούν και θέλουν να κάνουν.
    Όσο πιο γρήγορα αυτοί οι εντελώς προβλέψιμοι και πεπερασμένοι "διανοούμενοι" και "πολιτικοί" πάψουν να εγκλωβίζουν νέα παιδιά, τόσο πιο γρήγορα μπορεί να στηθεί κάτι υγιές.

    Ελάχιστοι των ελαχίστων από τουςε γνωστούς διασώζονται. Και ο ΗΙ νομίζω δεν ταυτίζεται με το παραπάνω συνάφι, αλλά τον πήρε η μπάλα. Πάντως δεν βρίσκω καμία πρωτοτυπία και κυρίως χρηστικότητα στα όσα περισπουδώς αναλύει. Δυο κουβέντες θα ήταν αρκετές και τα ζητούμενα είναι άλλα. Προσπαθώντας δε να είναι "εντάξει" βάσει μεθοδολογίας, χάνει την ζώσα πραγματικότητα. Και στο τέλος, αυτό που μένει είναι τα πολλά λόγια χωρίς να απαντούν στο σήμερα. Λόγια, ίσως για λίγους, σαν εσένα, όχι πάντως για τον φτωχό εμένα.

    Όσο για το ποιος γράφει τι και πόσο καλά, έχει σημασία το εξής: Σε σχέση με το τι χρόνο και πόρους (και επάγγελμα) διαθέτει για να γράψει, τι κόσμο φέρνει, ποιούς και πόσους συγκινεί, τι δρόμους ανοίγει, τι δημιουργεί.
    Αλλιώς νάχαμε να λέγαμε, επαναστάσεις συνειδήσεων, μεταξύ μας - ευχαριστώ δεν θα πάρω - η ζωή μου είναι με το λαό. καλή σας τύχη.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Kακη και αγια η Λαε, αλλα χωρις ταξικο προσημο. Τα λογια της ειναι ακριβως 'παπανδρεισμος' και κενσυανισμος, σε μια εποχη που Κινα Ινδια κτλ εξαγουν απο πλοια, αεροπλανα μεχρι βιδες και σκορδα χωρις αντιπαλο. Αδυνατη η εξισωση της Λαε.

    Αλλα δεν φτανει αυτο. Τα λογια περι σοσιαλισμου δεν υπαρχουν καθολου. (προφανως επειδη αποτελουν δυσφημηση)
    Η προοπτικη, (τα τριανταφυλλα)η στρατηγηκη που λενε οι σοφοι, δεν υπαρχει καθολου. Και αυτο γιατι η λαε εγινε μετωπο πριν η βασικη της πτερυγα, η λαφαζανηδες αποκρυσταλλωσουν την ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΗ τους κατευθυνση, ισως στη φασαρια να το ξεχασαν, αλλα εγω τους το θυμιζω. Αριστερα χωρις ξεκαθαρη ιδεολογια ευκολα παρασυρεται απο τον ανεμο.

    Ο κοσμος θελει ψωμι, αλλα υπαρχουν πολλοι φουρνοι, μπλε , μαυροι, εμπριμε κτλ. Συνηθως ο κοσμος παει στο γνωστο και δοκιμασμενο φουρνο. Οποτε σαν εκλογικο σχημα δεν περπαταει. Kαι για αλλο ενα λογο. Η λαε δεν ωφεληθηκε καθολου απο την δυναμικη των πλατειων που τελικα με ευθυνη του ολου συριζα εκτονωθηκε στον 'αριστερο' παλαιοκομματισμο. Ολα αυτα ειναι μονο μειονεκτηματα χωρις πλεονεκτηματα. Η μονη ελπιδα που εχει ειναι να ενωθει με βαρουφ, και λοιπους και να στοχευσει το πατριωτικο κεντρο και κανενα ψεκασμενο.(κατα κει το βλεπω) Αυτο που δεν καταλαβαινω ειναι τι δουλεια εχει εκει το r project και ο Π.Ι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή


ΑΛΛΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ