H ΝΔ ανοίγει πόλεμο με τη Χρυσή Αυγή;

Δύο κείμενα του Χ. Γεωργούλα από την "εποχή"

 

Η στροφή της Νέας Δημοκρατίας και τα ανακλαστικά της Αριστεράς

Η στροφή της κυβερνητικής πολιτικής απέναντι στη ναζιστική Χρυσή Αυγή, μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα στο Κερατσίνι, δικαιολογημένα ξάφνιασε πολύ κόσμο, γιατί αποτελεί απότομη αλλαγή γραμμή πλεύσης.

Είχε διαμορφωθεί η εντύπωση ότι η στάση του Μαξίμου σ’ αυτό το πεδίο δεν θα αλλάξει, επειδή η αντίδρασή του στη γνωστή σε όλους εγκληματική δράση των μελών της Χρυσής Αυγής ήταν μέχρι προχθές πολιτικά και νομικά σχεδόν ανύπαρκτη. Το ότι κινήθηκε με εγκληματική καθυστέρηση, μπορεί να αποτελεί επιχείρημα εναντίον της κυβέρνησης, αλλά δεν μπορεί να αποτελεί δικαιολογία για τους αντίπαλους της κυβερνητικής πολιτικής, ιδίως εξ αριστερών, που θα μπορούσαν να τουλάχιστο να την υποθέσουν ως ενδεχόμενη.

Η ιδιοτέλεια της στροφής

Εκτός από τραγικά καθυστερημένη, πάντως, η αντίδραση του Μαξίμου αποδεικνύεται αναγκαστική και ιδιοτελής. Όπως δείχνει ο Δ. Μητρόπουλος, με πολύ μεγάλη σαφήνεια, αλλά και με υπόβαθρο ένα αξιόπιστο, όπως φαίνεται, ρεπορτάζ, στην ανάλυσή του στα «Νέα», (21/9/013), η ηγεσία της ΝΔ άργησε να ανησυχήσει για τη δράση της ΧΑ, γιατί θεωρούσε ότι της αρκεί η «θεωρία» των δύο άκρων. Πίστευε ότι αυτή, αφενός, της επιτρέπει να διατηρεί τις γέφυρες με τους ψηφοφόρους της ακροδεξιάς, αφετέρου, εκτιμούσε ότι έτσι απαξιώνει τον ΣΥΡΙΖΑ.

Η ηγεσία της ΝΔ φαίνεται ότι είχε αρχίσει τελευταία να προβληματίζεται για την πραγματική απόδοση της πολιτικής της αυτής: και τον ΣΥΡΙΖΑ δεν έπληξε, και την ενίσχυση της ΧΑ δεν εμπόδιζε και την ίδια εξέθετε. Το αποτέλεσμα ήταν η αποδυνάμωση της ίδιας της ΝΔ, όπως φάνηκε και σε προ της δολοφονίας δημοσκοπήσεις.

Έτσι θα μπορούσε να ερμηνευτεί και το γεγονός ότι, ενώ σημειώθηκε απότομη στροφή, οι κινήσεις που ακολούθησαν –παράδοση φακέλου στην εισαγγελέα του Άρειου Πάγου, «χτυπήματα» στην ιεραρχία της Αστυνομίας, κινητοποίηση του φιλοκυβερνητικού επικοινωνιακού μηχανισμού… –έγιναν σχετικά γρήγορα, σαν έτοιμες από καιρό. Οι τελευταίες εξελίξεις, μάλιστα, με τις απειλές παραίτησης των βουλευτών της Χ.Α. Και τις αντιδράσεις της Ν.Δ. Δείχνουν ότι η αλλαγή τακτικής του Μαξίμου πιθανότατα έχει μεγαλύτερο βάθος από αυτό που φαίνεται με την πρώτη ματιά.

Μια απώλεια και μια επιτυχία

Ακόμα και έτσι τραγικά καθυστερημένη και ιδιοτελής, η αντίδραση του Μαξίμου παράγει πια πολιτικές συνέπειες.

Η Αριστερά, ωστόσο, η οποία φαίνεται να έχει κερδίσει μια μάχη στο ιδεολογικό πεδίο με την υποχώρηση της «θεωρίας» των δύο άκρων, δεν διατήρησε την πρωτοβουλία κινήσεων που έδειχνε να διαμορφώνει. Η πρωτοβουλία βρέθηκε στα χέρια της κυβέρνησης και η Αριστερά δεν έχει αξιοποιήσει ακόμα το γεγονός ότι η κυβερνητική στροφή οφείλεται και στη δικιά της επιμονή, στη δικιά της αντιφασιστική δράση, στη δικιά της υπόδειξη ότι και τα περί δύο άκρων είναι εγκληματικά λαθεμένη ανάλυση και η ΧΑ δεν αντιμετωπίζεται με χάδια.

Ο καλύτερος τρόπος να ανακτήσει την πρωτοβουλία, είναι να υποχρεώνει, με συγκεκριμένες ενέργειες στο κοινωνικό πεδίο και με πειστικές προτάσεις στο πολιτικό, την κυβέρνηση να προχωρήσει όσο είναι δυνατόν πιο βαθιά και πιο μακριά στην κατεύθυνση που υποδεικνύει η πρόσφατη στροφή της. Αυτό προϋποθέτει την ανάπτυξη πραγματικού πολιτικού κινήματος αντιναζιστικής δράσης, που δεν θα αφήσει ανενόχλητη την κυβέρνηση να χειριστεί κατά τα δικά της ιδιοτελή συμφέροντα μια υπόθεση που αφορά ακόμα και τη ζωή των μελών της ελληνικής κοινωνίας.

Χτύπημα του ναζισμού ως το τέλος

Προϋποθέτει, επίσης, ότι οι κινήσεις της Αριστεράς δεν θα περιοριστούν σε μια κριτική για την καθυστέρηση και την ιδιοτέλεια της ΝΔ και της κυβέρνησης, αλλά θα υποχρεώσουν σε βήματα που αφήνουν βαθιά ίχνη στην πολιτική και κοινωνική ζωή του τόπου.

Δηλαδή, σε βήματα που αντιμετωπίζουν σε βάθος, μονιμότερα και με θεσμικό τρόπο το ναζιστικό φαινόμενο. Εκεί που το ίδιο επιτίθεται: στα σχολεία, στην αστυνομία, στο στρατό, στη δικαστική εξουσία, στον κρατικό μηχανισμό γενικότερα, στη μεταναστευτική πολιτική, στις υποβαθμισμένες, όχι μόνο λόγω μνημονίου, περιοχές των μεγάλων πόλεων, στις φτωχογειτονιές... Με ποιο συγκεκριμένο και μόνιμο τρόπο θα συνεχιστεί θεσμικά και μετά τις εν θερμώ αντιδράσεις, πώς θα οργανωθεί η διαρκής αντίσταση στο ναζισμό, στο ρατσισμό, τη φασιστική αντίληψη, θα αναπτυχθεί η καλλιέργεια της δημοκρατικής γνώσης και δράσης.

Μπορεί η Αριστερά να επιβάλει, τουλάχιστον να διεκδικήσει τέτοιες δομές, μια τέτοια εξέλιξη; Αν το κατορθώσει, δεν θα έχει πάρει μόνο την πρωτοβουλία που διεκδικεί και διατηρεί για την ώρα η ΝΔ, αλλά θα έχει αποφέρει όφελος και γενικότερα στην κοινωνία και στην πολιτική ζωή: θα έχει, δηλαδή, διεκδικήσει θέση ηγεμονικής δύναμης σ’ ένα κρίσιμο πεδίο.

Και αντιφασίστες, και αντιμνημονιακοί

Και, βέβαια, προϋποθέτει επιμονή στην ανάδειξη της γενικευμένης παραδοχής ότι μερίδιο ευθύνης στη γιγάντωση των ναζιστών και κάθε είδους αντιδραστικής αντίληψης μέσα στην κοινωνία έχει και η κυβερνητική πολιτική. Μπορεί να μην υπάρχει ευθύγραμμη σχέση μεταξύ των δύο αυτών μεγεθών, αλλά το υπόστρωμα της εξαθλιωμένης κοινωνίας, της διάλυσης κάθε συνεκτικού ιστού, είναι το πιο εύφορο έδαφος για την ανάπτυξη ιδεών περί αναγκαστικής και αδιαμαρτύρητης πειθάρχησης της κοινωνίας στη «μοίρα» της.

Γι’ αυτό και η Αριστερά οφείλει να κρατηθεί μακριά από απλουστευτικές και ιδιοτελείς αντιλήψεις περί της των πάντων ενώσεως και απόρριψης της «διχαστικής» διάκρισης μνημονιακοί / αντιμνημονιακοί. Η αντιφασιστική ενωτική δράση δεν μπορεί να έχει ως προϋπόθεση την αποδοχή των ίδιων των στόχων του κοινωνικού εκφασισμού, δηλαδή την υποταγή του λαού στη μοίρα του, τη μνημονιακή του μοίρα.

Απ’ όπου κι αν προέρχεται;

Γιατί έχει τεράστια σημασία ποιος και γιατί ασκεί βία

Και με τη «θεω­ρία» των δύο ά­κρων τι θα α­πο­γί­νει; Ένας α­πό τους λό­γους που η «θεω­ρία» αυ­τή χρη­σι­μο­ποιή­θη­κε α­πό τη ΝΔ –και ό­χι μό­νο…– εί­ναι και ο α­κό­λου­θος: στον πυ­ρή­να βρί­σκε­ται το κά­λε­σμα υ­πο­τα­γής ό­σων πλήτ­το­νται α­πό τη μνη­μο­νια­κή κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή στη μοί­ρα τους. Στην ου­σία, δη­λα­δή, στο­χεύει στην κα­τα­να­γκα­στι­κή πει­θάρ­χη­ση των θυ­μά­των αυ­τής της πο­λι­τι­κής με τη δια­μόρ­φω­ση μιας φο­βι­σμέ­νης – τρο­μο­κρα­τη­μέ­νης κοι­νω­νίας.

Το κα­κό με τη «θεω­ρία» αυ­τή δεν εί­ναι τό­σο ό­τι το­πο­θε­τεί κά­ποιους στα ά­κρα και τους ε­ξι­σώ­νει. Έτσι κι αλ­λιώς, α­κό­μη και στην αί­θου­σα της βου­λής κά­ποιοι κά­θο­νται στα ά­κρα. Το ου­σια­στι­κό πρό­βλη­μά της εί­ναι ό­τι υ­πο­δει­κνύει ως αι­τία της ε­γκλη­μα­τι­κής δρά­σης της α­κρο­δε­ξιάς ΧΑ τη δρά­ση της πο­λι­τι­κής και κοι­νω­νι­κής α­ρι­στε­ράς.

Τώ­ρα η συ­γκε­κρι­μέ­νη «θεω­ρία» φαί­νε­ται να τρο­πο­ποιεί­ται, χω­ρίς να αλ­λά­ζει ου­σια­στι­κά, κά­τω και α­πό την πίε­ση ε­σω­τε­ρι­κών α­ντι­θέ­σεων στη ΝΔ. Αυ­τό που προ­βάλ­λε­ται ως α­παί­τη­ση σή­με­ρα, εί­ναι η α­πο­δο­χή μιας πα­ραλ­λα­γής της: ο­φεί­λου­με «να κα­τα­δι­κά­σου­με τη βία απ’ ό­που κι αν προέρ­χε­ται», με το συ­μπλή­ρω­μά της, ό­τι η μό­νη νο­μι­μο­ποιη­μέ­νη βία εί­ναι η νό­μι­μη βία των κρα­τι­κών ορ­γά­νων.

Η δια­τύ­πω­ση «απ’ ό­που κι αν προέρ­χε­ται», με την η­θε­λη­μέ­νη α­σά­φεια στην α­πό­λυ­τη γε­νί­κευ­σή της, α­πο­σκο­πεί σε μια συ­γκά­λυ­ψη: της δε­δο­μέ­νης πραγ­μα­τι­κό­τη­τας ό­τι ο νο­μι­κός και ο εν γέ­νει πο­λι­τι­σμός που ε­πι­κρα­τεί στον ευ­ρω­παϊκό χώ­ρο, δεν έ­χει κα­μία σχέ­ση με αυ­τή την ι­σο­πε­δω­τι­κή α­ντί­λη­ψη.

Έχει ση­μα­σία α­πό ποιον προέρ­χε­ται η βία

Χι­λιά­δες σε­λί­δες έ­χουν γρα­φεί για να υ­πο­στη­ρι­χθεί με πει­στι­κό τρό­πο ό­τι ό­που ι­σχύει το κρά­τος δι­καίου, το α­πό πού προέρ­χε­ται η βία έ­χει ι­διαί­τε­ρα με­γά­λη ση­μα­σία. Αν, για πα­ρά­δειγ­μα, προέρ­χε­ται α­πό κά­ποιον που βρί­σκε­ται εν α­μύ­νη, χά­νει τον α­ξιό­ποι­νο χα­ρα­κτή­ρα της. Αλλά α­κό­μη και ε­γκλη­μα­τι­κές πρά­ξεις α­νταλ­λάσ­σο­νται υ­πό προϋπο­θέ­σεις α­πό τη συ­νέ­πεια του ποι­νι­κού κο­λα­σμού τους. Έχει δη­λα­δή α­πο­φα­σι­στι­κή ση­μα­σία ποιος α­δι­κο­πρα­γεί και για­τί α­δι­κο­πρα­γεί (εξ ου και η δια­φο­ρε­τι­κή με­τα­χεί­ρι­ση με βά­ση την ι­σχύ δια­φό­ρων τύ­πων ε­λα­φρυ­ντι­κών).

Στο δι­κό μας πο­λι­τι­σμό, ό­ποιος δέ­χε­ται ε­πί­θε­ση, δεν ο­φεί­λει να υ­πο­μεί­νει ά­πρα­γος, για να μη βιαιο­πρα­γή­σει, ό­πως θα ε­πέ­βα­λε μια α­να­το­λί­τι­κη λο­γι­κή του «σφά­ξε με α­γά, να α­γιά­σω», ή μια λο­γι­κή πα­θη­τι­κής και μό­νο α­ντί­στα­ση τύ­που Γκά­ντι. Υπο­χρε­ού­ται ως πο­λί­της συ­ντε­ταγ­μέ­νης δη­μο­κρα­τι­κής πο­λι­τείας να α­ντι­στα­θεί, να α­ντι­πα­ρα­θέ­σει τη νο­μι­μο­ποιη­μέ­νη βία του α­πέ­να­ντι στην ά­δι­κη βία που του α­σκεί­ται, α­κό­μη κι αν έ­χει την ε­πί­φα­ση της νο­μι­μό­τη­τας.

Νό­μι­μη δεν εί­ναι μό­νο η κρα­τι­κή βία

Ο ευ­ρω­παϊκός δι­καιι­κός πο­λι­τι­σμός πά­ει α­κό­μη πιο πέ­ρα. Δεν α­να­γνω­ρί­ζει, ό­πως ψευ­δώς ι­σχυ­ρί­ζο­νται οι φα­σί­ζο­ντες α­να­λυ­τές, ως μό­νη νο­μι­μο­ποιη­μέ­νη βία την κρα­τι­κή βία. Ανα­γνω­ρί­ζει, α­ντί­θε­τα, το δι­καίω­μα στον α­πλό πο­λί­τη να α­ντι­δρά­σει α­πο­κρούο­ντας α­κό­μη και την κρα­τι­κή βία, ό­ταν αυ­τή υ­περ­βαί­νει τα ό­ρια, α­κό­μη κι ό­ταν εί­ναι τυ­πι­κά νο­μι­μο­ποιη­μέ­νη. Όταν έ­νας δια­δη­λω­τής ξυ­λο­κο­πεί­ται α­γρίως α­πό ο­μά­δα μα­τατ­ζή­δων, με α­πο­τέ­λε­σμα να κιν­δυ­νεύει η σω­μα­τι­κή του α­κε­ραιό­τη­τα ή και η ζωή του, έ­χει το δι­καίω­μα να α­ντι­τά­ξει τη δι­κή του βία, χω­ρίς αυ­τό να θεω­ρη­θεί α­ντί­στα­ση κα­τά της αρ­χής.

Δεν εί­ναι τυ­χαίο ό­τι η ευ­ρω­παϊκή νεώ­τε­ρη ι­στο­ρία βρί­θει ε­ξε­γέρ­σεων, α­να­τρο­πών, εί­ναι η ι­στο­ρία, η ο­ποία γέν­νη­σε τις με­γά­λες ε­πα­να­στά­σεις, α­στι­κές και ερ­γα­τι­κές, των τε­λευ­ταίων αιώ­νων. Με το ι­δε­ο­λό­γη­μα της κα­τα­δί­κης της βίας «απ’ ό­που κι αν προέρ­χε­ται» θα βρι­σκό­μα­σταν α­κό­μα υ­πό κα­θε­στώς ρω­μαϊκής αυ­το­κρα­το­ρίας… Εκτός α­πό τη διά­κρι­ση σε νό­μι­μη και πα­ρά­νο­μη βία, υ­πάρ­χει και η διά­κρι­ση σε δί­καιη και ά­δι­κη, σε δι­καιο­λο­γη­μέ­νη και α­δι­καιο­λό­γη­τη. Και ό­χι μό­νο στις ε­ξημ­μέ­νες κε­φα­λές κά­ποιων υ­πε­ρα­ρι­στε­ρών. Ας ξα­να­ρί­ξουν μια μα­τιά, του­λά­χι­στον, στους δια­φω­τι­στές και στα προ­τάγ­μα­τα της γαλ­λι­κής ε­πα­νά­στα­σης οι ι­δε­ο­λό­γοι της δε­ξιάς.

Οι πα­ρα­τη­ρή­σεις αυ­τές δεν μας εί­ναι γε­νι­κώς και θεω­ρη­τι­κώς χρή­σι­μες. Μας εί­ναι α­πα­ραί­τη­τες, για­τί η νέα μορ­φή που αρ­χί­ζει να παίρ­νει η «θεω­ρία» των δύο ά­κρων, εί­ναι η μορ­φή της α­ντι­πα­ρά­θε­σης των δυ­νά­μεων της τά­ξης και της ο­μα­λό­τη­τας (διά­βα­ζε της δια­τή­ρη­σης του μνη­μο­νια­κού στά­τους), με τις δυ­νά­μεις της «α­να­τα­ρα­χής», που δή­θεν ε­πει­δή θί­γο­νται, α­ντι­στρα­τεύο­νται τον «ε­θνι­κό στό­χο».

Τώ­ρα που πλήτ­τε­ται η βία της Χρυ­σής Αυ­γής, για να ε­πέλ­θει η­ρε­μία, κα­τά τη λο­γι­κή αυ­τή, εί­ναι ευ­και­ρία να πλη­γεί καί­ρια και η κοι­νω­νι­κή πη­γή της βίαιης α­ντί­δρα­σης, ό­λων αυ­τών που δεν α­πο­δέ­χο­νται τη «μοί­ρα» τους, δη­λα­δή το μνη­μο­νια­κό νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο «μο­νό­δρο­μο». Αυ­τοί ε­γκα­λού­νται ως το άλ­λο ά­κρο, που δεν α­φή­νει τον τό­πο να ορ­θο­πο­δή­σει. Η ορ­γα­νω­μέ­νη ε­γκλη­μα­τι­κή βία μι­λι­τα­ρι­στι­κού τύ­που της ΧΑ, που α­πο­σκο­πεί στην κα­τα­να­γκα­στι­κή πει­θάρ­χη­ση της κοι­νω­νίας, ε­ντε­λώς πα­ρά­λο­γα και α­στή­ρι­χτα πα­ραλ­λη­λί­ζε­ται έ­τσι με τη δι­καιο­λο­γη­μέ­νη και συ­χνά ε­ντε­λώς αυ­θόρ­μη­τη α­ντί­στα­ση σ’ αυ­τήν α­κρι­βώς την τρο­μο­κρα­τι­κή πει­θάρ­χη­ση.