Αναζητώντας μια άλλη αντίληψη για την Πολιτική

Τα βασικά σημεία της τοποθέτησης του Γ. Καλαντζόπουλου στην ανοιχτή συζήτηση – συνάντηση που διοργανώθηκε από μπλογκ συριζα αριστερα στην πλατεια; στις 20/10/12 με θέμα: “Από τις πλατείες στην πραγματική δημοκρατία και την αριστερή ριζοσπαστική πολιτική”:

Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ είναι ένας αντιφατικός πολιτικός οργανισμός όπως όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί που έχουν δεσμούς με την κοινωνία. Το μέγεθος αυτών των αντιφάσεων μπορούμε να το αντιληφθούμε σε όλες του τις διαστάσεις μέσα από την επαφή μας με κόσμο που στηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ, που τον ψήφισε στις εκλογές, αλλά δεν οργανικά ενταγμένος σε αυτόν.

Θα πρέπει όμως να ιεραρχήσουμε αυτές τις αντιφάσεις και να δούμε πια είναι η κύρια. Κατά την γνώμη μου αυτή βρίσκεται ανάμεσα στην άσκηση κρατικής πολιτικής και στην αυτονομία του μαζικού κινήματος από το κόμμα και το κράτος. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπροστά στο ενδεχόμενο να αναλάβει κυβερνητικά καθήκοντα έχει στρέψει ένα μεγάλο μέρος των δυνάμεων του στην διαμόρφωση στόχων και σχεδίων που αφορούν την διακυβέρνηση. Και αν ο ΣΥΡΙΖΑ στην συγκεκριμένη συγκυρία έχει λόγους να το κάνει, ποιους πραγματικά λόγους έχει η ΑΝΤΑΡΣΥΑ ή άλλες ομαδοποιήσεις της Αριστεράς να συγκροτούνται πάνω σε «πολιτικά σχέδια» τα οποία μπορούν να πραγματωθούν μόνον αν πάρουν την κρατική εξουσία στα χέρια τους; Το χειρότερο αποτέλεσμα αυτών των αντιλήψεων για την πολιτική, το βλέπουμε στο μαζικό κίνημα: Όλοι οι πολιτικοί μηχανισμοί της Αριστεράς με βάση αυτά τα σχέδια κρατικής διαχείρισης - που έχουν στα μυαλά και στα συρτάρια τους - προσδιορίζουν και τις πιο λεπτές αποχρώσεις της πολιτική τους πρακτική στο μαζικό κίνημα! Έτσι, όχι μόνον δεν μπορούν να συνυπάρχουν μέσα σε κοινά συνδικαλιστικά σχήματα αλλά δεν μπορούν να ενωθούν ούτε για την συγκρότηση ενός αριστερού προεδρείου σε ένα σωματείο ή να κάνουν μια κοινή διαδήλωση ενάντια στον ρατσισμό…

Οι κρατικές πολιτικές είναι ο κατ' εξοχήν χώρος της αστικής πολιτικής, αφού η ίδια η ύπαρξη του κράτους θέτει τα όρια και τα πλαίσια εντός των οποίων ασκούνται. Το μαζικό κίνημα απευθύνεται πρώτα απ’ όλα στην κοινωνία και όχι το κράτος, ως εκ τούτου θα πρέπει να έχει άλλους στόχους και άλλους προσανατολισμούς κτίζοντας του δικούς του θεσμούς και προβάλλοντας τις δικές του διεκδικήσεις, που είναι πιθανότατα θα έρθουν σε σύγκρουση με αυτές τις κρατικές πολιτικές. Αυτό δεν θα πρέπει να μας φοβίζει αλλά να μας χαροποιεί, γιατί σημαίνει ότι υπάρχει κίνημα ικανό να συγκρούεται και να διεκδικεί, σε αντίθεση με την ανυπαρξία κινήματος που εκφράζεται με την κυριαρχία στην κοινωνία της λογικής της “ανάθεσης” στους “άξιους” εκπροσώπους …
 
Η ιστορία έχει δείξει για την σχέση αυτής της αντίφασης με την έκβαση της ταξικής πάλης ότι χωρίς την ύπαρξη ενός ισχυρού και μαζικού κινήματος, καμία αλλαγή δεν μπορεί να γίνει ούτε στο κράτος ούτε στην κοινωνία. Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ δεν θα πρέπει να τρέφει κοινοβουλευτικές αυταπάτες, αλλά θα πρέπει να θέσει σε πρώτη προτεραιότητα την ανάπτυξη και το δυνάμωμα του κινήματος, γιατί χωρίς αυτή την στήριξη τίποτα δεν μπορεί να κάνει πέρα από τα όρια που θέτει το κράτος, το οποίο δεν πρέπει να ξεχνάμε πως είναι ο πραγματικός εκφραστής των ταξικών συμφερόντων του κεφάλαιου.

Η σημερινή δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο κίνημα της 25ης Μάη και αυτό συνέβη γιατί ήταν «ανοικτός» σε αυτό το κίνημα. Αυτό δεν θα πρέπει να το ξεχνάμε και θα πρέπει να αποτελεί στοιχείο της πολιτικής του συγκρότησης. Είναι θετικό το γεγονός ότι σήμερα είναι ο μόνος πολιτικός φορέας στο χώρο της Αριστεράς που λειτουργεί με ανοικτές συνελεύσεις σε δημόσιους χώρους. Όμως αυτό δεν αρκεί. Αυτές οι συνελεύσεις δεν έχουν κανένα ουσιαστικό ρόλο στην διαμόρφωση των κεντρικών πολιτικών του επιλογών και αποτελούν συχνά μόνον χώρους πολιτικής ζύμωσης και εκτόνωσης. Αντίθετα η ίντριγκα, ο παραγοντισμός οι μικροσυσχετισμοί ανάμεσα στους μηχανισμούς και άλλα ανάλογα φαινόμενα, αποτελούν τα δομικά στοιχεία του σκληρού πυρήνα ο οποίος διαμορφώνει την γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Βέβαια αυτή η κατάσταση δεν είναι μια ακόμα πρωτοτυπία του ΣΥΡΙΖΑ, είναι το κυρίαρχο φαινόμενο στα πολιτικά μορφώματα της Αριστεράς...

Οι εμπειρίες από το παρελθόν θα πρέπει να μας γίνουν μάθημα. Σήμερα για ένα κόσμο που ασφυκτιά απ' αυτή την κατάσταση και δεν βολεύεται στην στέγη που παρέχουν απλόχερα οι διάφοροι μηχανισμοί, δεν υπάρχει χώρος για πραγματική συμμετοχή στα πολιτικά τεκταινόμενα εντός του ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ. Η στάση αυτή δεν συνιστά μια άποψη για το “οργανωτικό”, αλλά μια άλλη αντίληψη για την πολιτική: Για το πώς και πού παράγεται αυτή η πολιτική, με ποιό τρόπο ασκείται και που στοχεύει.

Μήπως θα πρέπει να αναζητήσουμε με πιο συστηματικό τρόπο αυτή την άλλη αντίληψη για την πολιτική. Θα προσπαθήσω να περιγράψω κάποια στοιχεία αυτής της Πολιτικής, υποστηρίζοντας ότι πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να θα παραμένει σε απόσταση από το κράτος. Θα αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο την εξουσία ως διακύβευμα απ' αυτόν με τον οποίο έθετε αυτό το ζήτημα μέχρι σήμερα το κομμουνιστικό κίνημα. Μια πολιτική που ο κοινοβουλευτισμός δεν θα είναι το βασικό πλαίσιο άσκησής της. Μια πολιτική που θα παράγεται από μορφές οργάνωσης απομακρυσμένες σε μεγάλο βαθμό από το μοντέλο του κόμματος που κυριάρχησε τον 20ο αιώνα και και το οποίο βρήκε την ολοκλήρωσή του στο κόμμα – κράτος του υπαρκτού κομμουνισμού. Μια πολιτική που θα έχει την «εξέγερση» ως οργανικό στοιχείο της στρατηγικής της και όχι ως ένα απρόβλεπτο «συμβάν» ή ένα «όραμα» το οποίο αδυνατεί να ενταχθεί στους πολιτικούς σχεδιασμούς της.

Θα πρέπει να ανοίξει η συζήτηση ανάμεσα σε αυτούς που προσεγγίζουν με παρόμοιο τρόπο την Πολιτική για την συνδιαμόρφωση μιας κοινής πρακτικής αναζήτησης απαντήσεων για το πως παράγεται και πως ασκείται αυτή η πολιτική. Αυτή η προσπάθεια  για να μην μένει μόνον μέσα στο κεφάλι μας με την μορφή κάποιων ιδεών και απόψεων, θα πρέπει να αποκτήσει συγκεκριμένο υλικό περιεχόμενο ως διαδικασία διαλόγου. Για να μην παραμείνει λοιπόν μια συζήτηση «καφενείου» που διεξάγεται σε αμφιθέατρα, αυτός ο διάλογος θα πρέπει να συνοδεύεται και από διαδικασίες και δράσεις που δίνουν την δυνατότητα να δοκιμάζονται αυτές οι απόψεις και να κρίνονται στην πράξη. Σήμερα υπάρχει ήδη μια χρήσιμη εμπειρία από το ίδιο το κίνημα, τόσο στη χώρα μας όσο και στον διεθνή χώρο. Μια απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι η συγκρότηση μιας διακριτής τάσης/ρεύματος εντός του νέου ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, όπου μέσα από την ίδια της την λειτουργία και τους τρόπους συμμετοχής της στον ΣΥΡΙΖΑ-ΕΚΜ, κυρίως όμως μέσα από την δράση της στο μαζικό κίνημα θα επιχειρήσει να αποδώσει συγκεκριμένο περιεχόμενο σε αυτές τις οριοθετήσεις.