Η παγκοσμιοποίηση της αλληλεγγύης

Μανιφέστο του Ευρωπαϊκού Δικτύου Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας, Βαρκελώνη 2011

(αναδημοσίευση από το "διαλεκτικά")

Lima 1997, Québec 2001, Dakar 2005, Luxembourg 2009 είναι οι συναντήσεις που σηματοδοτούν τη διεθνή δικτύωση της κοινωνικής οικονομίας. Η διαδικασία αυτή κάνει τώρα μια στάση λίγες μέρες στη Βαρκελώνη (το Τριαντάφυλλο της Φωτιάς, όπως ονομαζόταν στο εργατικό κίνημα των αρχών του 20ου αιώνα) για να γεννηθεί το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Προώθησης της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας (RIPESS EUROPE – Réseau Intercontinental de Promotion de l’ Économie Sociale et Solidaire. Europe).

Είναι έτσι, που συγκεντρωμένοι σε αυτήν την πόλη, εμείς όλοι, εκπρόσωποι των δικτύων του Βελγίου, Καταλονίας, Γαλλίας, Ισπανίας, Ουγγαρίας, Ιταλίας, Λουξεμβούργου, Πορτογαλίας, Ρουμανίας, Γερμανίας, διακηρύσσουμε ότι μετά από τρεις ημέρες εργασίας και γόνιμων ανταλλαγών, στις 8, 9 και 10 Σεπτεμβρίου 2011, δημιουργήσαμε το Δίκτυο RIPESS EUROPE, το εξοπλίσαμε με καταστατικό και εκλέξαμε τα πρόσωπα που θα μας εκπροσωπούν στη Συντονιστική Επιτροπή για τα επόμενα δύο χρόνια.

Η δημιουργία του Ευρωπαϊκού Δικτύου RIPESS είναι μια ευκαιρία υπενθύμισης ότι έχουμε πίσω μας ένα μακρύ μονοπάτι αγώνων και εμπειριών που σημάδεψαν την κοινωνική και πολιτική ιστορία της Ευρώπης. Κάθε φορά που στο μικρότερο χωριό της γηραιάς ηπείρου, οι άνδρες και οι γυναίκες συναντήθηκαν και έδωσαν μια συλλογική και απελευθερωτική απάντηση για να καλύψουν τις ανάγκες τους, έκαναν να προοδεύσει η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία. Οι συνεταιρισμοί, ενώσεις αλληλοβοήθειας, ενώσεις πίστωσης και αντίστασης, συνδικάτα, αλλά εξίσου και τα λαϊκά πανεπιστήμια και κύκλοι, εγκυκλοπαιδικά κέντρα, εργατικές βιβλιοθήκες, χορωδίες και θεατρικές ομάδες, ... έχουν σχηματίσει σταδιακά μια κοινωνική και πολιτιστική κληρονομιά, που είμαστε παιδιά της και την ίδια στιγμή αισθανόμαστε οι συνεχιστές των ιδανικών τους.

Η δημιουργία του Δικτύου RIPESS EUROPE είναι μια ευκαιρία για να επισημανθεί ότι το μοντέλο της σημερινής πολιτικής, οικονομικής και κοινωνικής οργάνωσης χαρακτηρίζεται από την απληστία, τον ανταγωνισμό και τον ατομικισμό, και τη βία κατά των προσώπων. Αντίθετα, η κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία θέλει να υπερβεί τις επιπτώσεις της τρέχουσας κρίσης και να προωθήσει τρόπους οργάνωσης από το τοπικό έως το παγκόσμιο, που προάγουν την ελευθερία. Αρνούμαστε (απορρίπτουμε) τις αιτίες και τις συνέπειες της τρέχουσας κρίσης. Αυτή βασίζεται στην κερδοσκοπία των ανεξέλεγκτων χρηματοοικονομικών ροών και σε ένα άγριο οικονομικό μοντέλο που φτωχαίνει και αποκλείει έναν αυξανόμενο αριθμό ανθρώπων και εδαφών, καταστρέφοντας την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά ολόκληρου του κόσμου.

Παράλληλα, βλέπουμε να γεννιούνται και να μεγαλώνουν, στην Ευρώπη και αλλού, χιλιάδες συγκεκριμένες εμπειρίες που υποστηρίζουν την αλληλέγγυα οικονομία. Αυτοδιαχειριζόμενοι παραγωγικοί συνεταιρισμοί, αλληλέγγυες αγορές, υπεύθυνη κατανάλωση και επισιτιστική κυριαρχία, εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, τράπεζες χρόνου, υπηρεσίες εγγύτητας, περιβαλλοντικές και οικολογικές πρωτοβουλίες, πρωτοβουλίες ισότητας των φύλων, εκπαίδευσης και δίκαιου εμπορίου, ενώσεις τοπικής ανάπτυξης, βιώσιμες κοινωνικές επιχειρήσεις, …. Σε όλες τις σφαίρες της οικονομικής ζωής, της παραγωγής, του εμπορίου, της κατανάλωσης και της χρηματοδότησης, εμφανίζονται συνεχώς νέες οργανώσεις που ανοίγουν δρόμους και θέλουν να ξεπεράσουν τη λογική του ατομικού οφέλους και του κεφαλαίου της εμπορευματικής οικονομίας, της γραφειοκρατίας και της ιεραρχίας του δημόσιου τομέα. Η θέληση και οι πρακτικές της συνάρθρωσης και του συντονισμού του συνόλου αυτών των πρωτοβουλιών μεγεθύνονται και δημιουργούν πλατφόρμες, κοινοπραξίες, ομοσπονδίες και δίκτυα που τις εκπροσωπούν. Η δημιουργία σήμερα του Ευρωπαϊκού Δικτύου RIPESS εγγράφεται σε αυτήν την προοπτική.

Είναι σε αυτές τις αξίες και τις εμπειρίες που μπορούμε και θέλουμε να οικοδομήσουμε μια οικονομία και μια κοινωνία πιο δίκαιες, λιγότερο επιθετικές και που δεν αποκλείουν κανέναν.

Γνωρίζουμε ότι δεν είναι εύκολο. Οι μελλοντικές προκλήσεις είναι πολύπλοκες και σημαντικές. Η δημοκρατία πρέπει να επιστρέψει στην οικονομική ζωή, θα πρέπει να ενισχύσουμε και να επεκτείνουμε τις εμπειρίες μας για να βγουν από το περιθώριο και να είναι ορατές, να ολοκληρώσουμε εδαφικά και κάθετα τις πολλαπλές οικονομικές, κοινωνικές και περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες, να εμβαθύνουμε την κριτική των αξιωμάτων της παραδοσιακής οικονομίας, καθώς και τη θεωρία της αλληλέγγυας οικονομίας, πρέπει να αγωνιστούμε ενάντια στη φτώχεια, τον αποκλεισμό και την ανισότητα, να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής, να σεβαστούμε και να κάνουμε σεβαστή τη φύση, να υπερασπιστούμε την κουλτούρα των λαών και το δικαίωμά τους στον αυτοπροσδιορισμό, να σπάσουμε τις εταιρικές λογικές και να προωθήσουμε το γενικό συμφέρον και αυτό των πολιτών, να διεκδικήσουμε και να κινητοποιήσουμε το δημόσιο τομέα, να οικοδομήσουμε συμμαχίες και δίκτυα με άλλους φορείς των κοινωνικών κινημάτων, πρέπει να διεκδικήσουμε τη νομιμότητά μας και να κερδίσουμε την αναγνώρισή μας, να είμαστε συνομιλητές σε τοπικές, περιφερειακές, εθνικές και ευρωπαϊκές πολιτικές διαδικασίες, και τέλος, δεν θέλουμε να κλειστούμε στα ευρωπαϊκά σύνορα, αλλά, αντίθετα θέλουμε να συμμετέχουμε ενεργά στην παγκοσμιοποίηση της αλληλεγγύης.

Ακόμα πιο πέρα, η δημιουργία του Δικτύου RIPESS EUROPE είναι τελικά μια ευκαιρία να διεκδικήσουμε ένα μέλλον έξω από το μονοπάτι που χαράχθηκε από αυτό το άγριο οικονομικό μοντέλο, διότι είναι ένας άλλος κόσμος που θέλουμε να οικοδομήσουμε.

Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι, όχι μόνο ότι ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, αλλά είναι επίσης κάθε μέρα όλο και πιο αναγκαίος.

Η φωτιά του τριαντάφυλλου να φωτίζει το μέλλον της αλληλέγγυας οικονομίας. Από τη Βαρκελώνη: «Ζήτω η αλληλέγγυα οικονομία όλου του κόσμου!"