Μπορούμε να στοχαστούμε την πολιτική; (μέρος IIΙ)

η σχέση ανάμεσα στην "πράξη" και την"θεωρία" της Αριστεράς...

( Ο “νεοδογματισμός” της Αριστεράς )

Η δυνατότητα του αδυνάτου είναι η ουσία της πολιτικής. Αντιτίθεται από κάθε άποψη σε ό,τι μας διδάσκουν σήμερα, ταυτίζοντας την πολιτική με την διαχείριση του αναγκαίου

(Alain Badiou - Η πολιτική και η λογική του συμβάντος)

Πολλά “σκουπίδια” ακούστηκαν και γράφτηκαν στους χώρους της Αριστεράς για τις πρόσφατες πολιτικές εξελίξεις, αντίστοιχα με τις πολιτικές της πρακτικές. Όμως αυτά θα τα αφήσουμε στην άκρη και θα αναφερθούμε σε ένα κείμενο το οποίο σαφώς ξεφεύγει από αυτή την κατηγορία και έτυχε ευρείας δημοσιότητας στα ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. Είναι το άρθρο του Νικόλα Σεβαστάκη: Ο μακάβριος χορός και η ανακάλυψη της «λαϊκής βούλησης»

Το κείμενο αυτό αποτελεί ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα των ορίων που μπορεί να φτάσει η σκέψη της Αριστεράς με βάση τα ιστορικά της κεκτημένα. Πρόκειται για ένα αντιπροσωπευτικό της σκέψης ενός αριστερού καλών προθέσεων, ο οποίος δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι απολογητής κάποιου κομματικού επιτελείου ή σχολής θεωρητικής σκέψης της Αριστεράς.

Το άρθρο αναφέρεται στην διαλεκτική ενότητα των αντιθέσεων που διαπερνούν το μνημονιακό στρατόπεδο. Παρ όλες τις επιμέρους σωστές διαπιστώσεις και παρατηρήσεις που εμπεριέχει, εμφανίζει μια σημαντική πολιτική αδυναμία. Δεν μπορεί να είναι “οδηγός για δράση” γιατί οι προτάσεις του είναι γενικές και αφηρημένες κατευθύνσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να αφορούν γενικά οποιαδήποτε πολιτική συγκυρία. Γράφει στην κατάληξή του: Και οι δυο μερίδες των μνημονιακών αποτελούν μέρος του ίδιου προβλήματος. Τόσο οι «τυχοδιωκτικές» όσο και οι «σοβαρές», τόσο αυτές που επιλέγουν να χρησιμοποιήσουν κυνικά τον κόσμο ως όπλο για τη δική τους εξουσία όσο και οι άλλες που σχεδιάζουν απλώς μια αμιγώς αυταρχική «διακυβέρνηση των σωφρόνων». Αντίποδας σε όλες αυτές τις τεχνικές ήπιων ή σκληρών πολιτικών πραξικοπημάτων, μπορεί να είναι μόνο η συνεχής παρουσία της λαϊκής κινητοποίησης, η απαίτηση για εκλογές και η ένταση των κοινωνικών αγώνων για την πτώση της επικίνδυνης κυβέρνησης.

Το ζήτημα όμως της “πολιτικής γραμμής” στην πραγματικότητα δεν αφορά τον συγγραφέα του συγκεκριμένου άρθρου, αλλά την Αριστερά και τις σχέσεις της με το μαζικό κίνημα και τις κοινωνικές αντιστάσεις. Όπως έχουμε επανειλημμένα επαναλάβει, η πολιτική συγκρότηση δεν είναι μια διαδικασία παραγωγής πολιτικών θέσεων, από κάποια πολιτικά επιτελεία ή οι ειδικούς της πολιτικής, που απευθύνονται με γενικό τρόπο στην κοινωνία ή στο κίνημα, με την μορφή ηθικών εκκλήσεων ή με τη χρήση του ορθού λόγου. Αν η πολιτική συγκρότηση στο εσωτερικό των κινημάτων είναι ελλειμματική, τότε το έλλειμμα που υπάρχει δεν μπορεί να αναπληρωθεί από αυτές πρακτικές. Τα πολιτικά υποκείμενα που στρατεύονται στην υπόθεση της ανασυγκρότησης της αριστεράς, είναι υποχρεωμένα να συγκροτούνται τα ίδια στο εσωτερικό των κινημάτων. Δυστυχώς οι σχέσεις της Αριστεράς με τις κοινωνικές αντιστάσεις και τα μαζικά κινήματα έχουν διαρραγεί. Η απουσία της αναγκαίας εμπειρίας από συλλογικές πρακτικές άσκησης πολιτικής που θα τροφοδοτήσει τις πολιτικές αναζητήσεις, είναι εμφανής για τους κομματικούς μηχανισμούς της Αριστεράς. Οι μεγάλες στιγμές των κοινωνικών συγκρούσεων και αντιστάσεων, από τον “Δεκέμβρη” ως των κίνημα των “αγανακτισμένων”, πραγματοποιήθηκαν εκτός και ενάντια στις πολιτικές συντεταγμένες της Αριστεράς.

Όταν απουσιάζει η πράξη, η θεωρία δεν μπορεί να παράγει τίποτα το καινούργιο για το παρόν, εκτός από το να αναπαράγει τα ερμηνευτικά σχήματα του παρελθόντος. Ο Alain Badiou, περιγράφει αυτή την κατάσταση, ως την τυπική μήτρα του δογματισμού με μια αρκετά περιγραφική ιστοριούλα, που στηρίζεται σε μια παραλλαγή του ψευδολόγου Επιμενίδη του Κρητικού.

Υποθέτουμε ότι έχουμε ένα τόπο αριστερά/δεξιά, όπου υπάρχουν μόνον αριστεροί και δεξιοί και ισχύει ένας κανόνας: Οι δεξιοί λένε μόνο ψέμματα και οι αριστεροί λένε μόνο την αλήθεια. Από ένα τέτοιο τόπο λοιπόν διαλέγουμε τρία πρόσωπα, τον Α, τον Β και τον Γ, αλλά δεν ξέρουμε ποιοί είναι αριστεροί και ποιοί είναι δεξιοί.

Κάποια στιγμή ο Α λέει “ο Β και ο Γ ανήκουν στο ίδιο κόμμα”. Ας υποθέσουμε ότι, διψώντας να μάθουμε την αλήθεια που κρύβεται σ' αυτόν τον ισχυρισμό, ρωτάμε τον Γ: “ο Α και ο Β ανήκουν στο ίδιο κόμμα”; Αυτό δεν είναι μια εύλογη παρέμβαση για να μάθουμε την αλήθεια;

Για να δούμε όμως, τι θα μας απαντήσει ο Γ. Αν κάτσετε και εξετάσετε όλα τα ενδεχόμενα για όλους τους συνδυασμούς της κομματικής ένταξης, θα διαπιστώσετε ότι η απάντηση του Γ είναι πάντα καταφατική. Η παρέμβαση μας αυτή, άφησε τελικά άθικτη την κατάσταση. Δεν παρήγαγε κανένα αποτέλεσμα και έτσι δεν μας επιτρέπει να την χαρακτηρίσουμε...

(συνεχίζεται...)