ΓΙΑ ΜΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Η πρόταση που καταθέτει στο διάλογο εν όψει της Πανελλαδικής Συνδιάσκεψης του ΣΥΡΙΖΑ η Ελένη Πορτάλιου

ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΗ ΘΕΣΜΙΣΗ

Η δημοκρατική θέσμιση του ΣΥΡΙΖΑ είναι θεμελιακό στοιχείο ταυτότητας, παραπέμπει στο στρατηγικό σκοπό του σοσιαλισμού με δημοκρατία και ελευθερία και ασκεί έμπρακτη κριτική στους θεσμούς της αυταρχικής συναινετικής δημοκρατίας.

Σήμερα η πολιτική βρίσκεται στα χέρια αρχηγικών αστικών κομμάτων, που λειτουργούν χωρίς ενδιάμεσα σώματα, με αδιαφανή κέντρα και παροπλισμένη την κομματική βάση. Ο αρχηγός συγκεντρώνει όλη την εξουσία και κατέχει το μονοπώλιο των αποφάσεων. Το πολιτικό προσωπικό ορίζεται από τον αρχηγό ή/και με τη στήριξη ισχυρών οικονομικών κύκλων, με αποφασιστικό ρόλο των ΜΜΕ.



Η κρίση του συνδικαλιστικού και πρώτα απ’ όλα του εργατικού κινήματος στη χώρα μας, κάνει δύσκολη την ανάδειξη νέων θεσμών πολιτικής άμεσα από την κοινωνία, ενώ η μαζικότητα σημαντικών νέων κινημάτων παραμένει ακόμα περιορισμένη.

Ένας πολιτικός φορέας της αριστεράς του 21ου αιώνα πρέπει να έρθει σε ρήξη με το σημερινό πολιτικό σύστημα, να ενισχύσει την παραγωγή ανταγωνιστικής πολιτικής στο εσωτερικό του και την κοινωνία. Γι’ αυτό πρέπει να αποτελεί προνομιακό χώρο άρσης του κοινωνικού κορπορατισμού και ανταγωνισμού και να εντάσσει στην πολιτική πρωτίστως τις κοινωνικές ομάδες που η κρίση θέτει στο περιθώριο της κοινωνίας και της πολιτικής. Η ενότητα των αποκάτω, μέσα από την καθολικότητα της πολιτικής της αριστεράς, προϋποθέτει τη συμμετοχή των μελών της σε όλα τα σημαντικά πολιτικά επίδικα. Το κοινωνικό χάσμα ανάμεσα σε διευθύνοντες και διευθυνόμενους, κυρίαρχους και κυριαχούμενους, εξουσιαστές και εξουσιαζόμενους, που συμβαδίζει με τις εκμεταλλευτικές κοινωνικές σχέσεις και τις κοινωνικές ανισότητες, επιδιώκουμε στρατηγικά να κλείσει στο όνομα της ισότητας και της αυτοδιεύθυνσης της κοινωνίας. Κατά μείζονα λόγο ένα τέτοιο χάσμα δεν πρέπει να αναπαράγεται μέσα στην ίδια την αριστερά.

ΗΓΕΜΟΝΙΑ ΙΔΕΩΝ

Η ιδεολογική ισχύς των ΜΜΕ είναι τεράστια και ο ρόλος τους στην παραγωγή και τη διάχυση στο σύνολο της κοινωνίας των ιδεολογικών σταθερών, κανόνων και αξιών του συστήματος είναι συνθλιπτικός. Στο έδαφος αυτό έχει διαραγεί η ιδεολογική και ευρύτερα πολιτιστική ταυτότητα της αριστεράς. Σίγουρα η ριζοσπαστική αριστερά του 21ου αιώνα πρέπει να αποτελεί μια ανοιχτή λαϊκή παράταξη. Αλλά το πρόβλημα που αντιμετωπίζει η δική μας αριστερά σήμερα δεν είναι ο μονολιθισμός. Είναι η διάβρωσή της από τους ιδεολογικούς και ηθικούς κώδικες του αστισμού και ιδιαίτερα από τη λαϊκίζουσα μιντιακή κουλτούρα, που αφοπλίζει την ενδιάθετη σε κάθε άνθρωπο δημιουργικότητα και ελευθερία συνείδησης. Η αριστερά ως ευρεία λαϊκή παράταξη, ως λαϊκό κίνημα αλλαγής της κοινωνίας, πρέπει να δώσει χώρο στην ανεξάντλητη πρωτοβουλία του κόσμου της, να καλλιεργήσει τις αρχές της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης, να επαναφέρει τις αρχές της ηθικής και την αξία της πολιτικής συμμετοχής, ανακτώντας έτσι την ηγεμονία των ιδεών ως παράταξη ανταγωνιστική του σημερινού συστήματος.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΓΓΡΑΦΗ

Ο ΣΥΡΙΖΑ, ως δυνατότητα προπλάσματος της αριστεράς του 21ου αιώνα, χρειάζεται να αποκτήσει οργανικούς δεσμούς με την κοινωνία, αδιαμεσολάβητα. Αυτό σημαίνει ότι οι οργανωμένες δυνάμεις είναι γειωμένες κοινωνικά, μετέχουν στην κοινωνική κίνηση και τα κινήματα, σεβόμενες πλήρως την αυτονομία τους. Η αριστερά του 21ου αιώνα δεν αποτελεί οχηρό απέναντι στο λαϊκό κόσμο. Αντίθετα, τα όρια ανάμεσα στις οργανωμένες και μη δυνάμεις πρέπει να είναι χαλαρά και μεταβαλλόμενα.

Προϋπόθεση της κοινωνικής εγγραφής της αριστεράς είναι η δημοκρατική της θέσμιση και η διαρκής προσπάθεια διαμόρφωσης των ιδεών της και διάχυσής τους στην κοινωνία.

ΤΟ ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ

Η δημοκρατική επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ απορρέει από μια διπλή ανάγκη:

1. Τη συμμετοχή όλων ανεξαίρετα των μελών του, στη διαμόρφωση της πολιτικής και τις δημόσιες εκπροσωπήσεις.Τη διεύρυνση της επιρροής του και τη μετατροπή της στη μεγαλύτερη δυνατή οργανωμένη ένταξη.

2. Τη σχεδιασμένη, μαζική και αποτελεσματική παρέμβαση του δημοκρατικά συγκροτημένου κόσμου του ΣΥΡΙΖΑ στα κοινωνικά μέτωπα, ώστε το πολιτικό μας πρόγραμμα να απαντά σε πραγματικές ανάγκες των λαϊκών τάξεων και να συμβάλλει στη δική τους χειραφέτηση και αυτόνομη δράση απέναντι στις κυρίαρχες πολιτικές.
Τη διαμόρφωση και διάχυση των ιδεών της σύγχρονης ριζοσπαστικής αριστεράς στην κοινωνία.

Στη βάση των παραπάνω αρχών και αναγκών προτείνεται το οργανωτικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Μέλη του ΣΥΡΙΖΑ

Τοπικές (κλαδικές) Συνελεύσεις

Μέλος του ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι καθένας/καθεμιά που κατοικεί στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, μόνιμα ή προσωρινά, έχει ηλικία άνω των 16 ετών και αποδέχεται το πολιτικό πρόγραμμα και το οργανωτικό πλαίσιο λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ. Η εγγραφή μέλους γίνεται με τη δήλωσή του στην Τοπική (κλαδική) Συνέλευση και την απόκτηση κάρτα μέλους. Η ιδιότητα του μέλους συνεπάγεται συμμετοχή στη λειτουργία και την κοινωνική δράση της Συνέλευσης. Μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, ενταγμένα στην Τοπική Συνέλευση, είναι οι πάντες ανεξαρτήτως της θέσης τους στην ιεραρχία.

Οι Τοπικές Συνελεύσεις συγκροτούνται με πρωτοβουλία 3 τουλάχιστον ενδιαφερομένων, όπου υπάρχει αυτή η δυνατότητα. Αποφασίζουν για όλα τα θέματα που τις αφορούν στο πλαίσιο των γενικών πολιτικών κατευθύνσεων του ΣΥΡΙΖΑ. Παρεμβαίνουν στα γενικότερα θέματα, συμβάλλοντας στην επεξεργασία της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ και την εφαρμογή της. Ορίζουν αντιπροσώπους για τα σώματα που προβλέπει το οργανωτικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Η Τοπική Συνέλευση ορίζει Συντονιστική Επιτροπή κοινής αποδοχής (συνεκτίμηση συνιστωσών, διαθεσιμότητας, παρουσίας κ.λπ.). Οι αποφάσεις λαμβάνονται συναινετικά ή, αν αυτό δεν είναι δυνατόν, με πλειοψηφία των 2/3 των παρισταμένων μελών και τη σύμφωνη γνώμη των 2/3 των συνιστωσών που μετέχουν στη Συνέλευση. Οι Τοπικές Συνελεύσεις λειτουργούν με τακτικές και έκτακτες συναντήσεις, με τη στήριξη επιτροπών ή ομάδων εργασίας. Διατηρούν ιστοσελίδα και αξιοποιούν τη σύγχρονη τεχνολογία για την επικοινωνία μεταξύ των μελών τους και με την κοινωνία.
Οι Κλαδικές Συνελεύσεις δημιουργούνται σε έκτακτες περιπτώσεις, καθώς η τοπική βάση επιτρέπει τη συνθετική πολιτική λειτουργία και την εμπλοκή σε περισσότερα θέματα όλων των μελών του ΣΥΡΙΖΑ. Εξάλλου μέσω των θεματικών ή συνδικαλιστικών επιτροπών επιτυγχάνεται οριζόντιος συντονισμός κατά αντικείμενο.

Νομαρχιακές Συντονιστικές Επιτροπές

Η Νομαρχιακή Συντονιστική Επιτροπή ορίζεται από τις Τοπικές Συνελεύσεις με τουλάχιστον ένα/μια αντιπρόσωπο από καθεμιά. Έχει αρμοδιότητα να συντονίζει την ανταλλαγή πληροφοριών και τη δράση σε νομαρχιακό επίπεδο. Συγκαλεί νομαρχιακές συσκέψεις σε συνεννόηση με τις Τοπικές Συνελεύσεις.

Πανελλαδικές Συνδιασκέψεις

Οι Πανελλαδικές Συνδιασκέψεις συγκαλούνται τακτικά, τουλάχιστον μία φορά κάθε χρόνο και έκτακτα από τη Γραμματεία, όταν προκύπτουν θέματα πανελλαδικών αποφάσεων ή το ζητήσουν τουλάχιστον 20 Τοπικές Συνελεύσεις ή το 15% των μελών του ΣΥΡΙΖΑ.
Αποφασίζουν για όλα τα πολιτικά, οργανωτικά και άλλα ζητήματα με αυξημένες πλειοψηφίες των 2/3, επικυρώνουν ή εγκρίνουν τα ψηφοδέλτια των εθνικών εκλογών και των ευρωεκλογών, ορίζουν, ύστερα από διαβούλευση, τη Γραμματεία με συναινετική απόφαση. Οι συμμετέχοντες/χουσες εκλέγονται κατά 50% από τις Τοπικές Συνελεύσεις σύμφωνα με τον αριθμό των μελών τους και κατά 50% ορίζονται από τις συνιστώσες με όποια αναλογία οι ίδιες συμφωνήσουν και, πάντως, χωρίς καμιά συνιστώσα να έχει ποσοστό μεγαλύτερο του 50%.

Θεματικές Επιτροπές

Ο ρόλος των Θεματικών Επιτροπών είναι σημαντικός για την πανελλαδική οριζόντια δικτύωση των μελών του ΣΥΡΙΖΑ κατά τομέα παρέμβασης, για την επεξεργασία θέσεων, τον συντονισμό δράσης και την ανταλλαγή εμπειρίας.
Συγκροτούνται σε πανελλαδική βάση από τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ που δηλώνουν διαθεσιμότητα. Επιλαμβάνονται της εκπόνησης πολιτικής κατά αντικείμενο, συνδράμουν το έργο της κοινοβουλευτικής ομάδας και συνεργάζονται με τη Γραμματεία για την προβολή γενικού ενδιαφέροντος θέσεων του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι Θεματικές Επιτροπές οργανώνουν την οριζόντια πανελλαδική δικτύωση με τον τρόπο που οι ίδιες αποφασίζουν. Υποστηρίζονται από μέλη του ΣΥΡΙΖΑ σε επαγγελματική βάση.

Γραμματεία

Η Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ ορίζεται από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη κατά 70% από μέλη των συνιστωσών που προτείνουν οι ίδιες και κατά 30% από μέλη μη ενταγμένα σε συνιστώσες.

Η Γραμματεία ορίζει συντονιστή/στρια με εξάμηνη θητεία, που εκπροσωπεί τον ΣΥΡΙΖΑ δημόσια. Ορίζει, επίσης, Γραφείο Τύπου και Επικοινωνίας και Εκπρόσωπο Τύπου του ΣΥΡΙΖΑ. Λαμβάνει πρόνοια για την πλουραλιστική δημόσια εκπροσώπηση με βάση τη συμβολή κάθε μέλους στα συγκεκριμένα θέματα και την ισόμετρη εμφάνιση όλων. Επιλαμβάνεται της διαχείρισης των οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ με τη συγκρότηση Οικονομικής Επιτροπής. Η Γραμματεία συγκροτεί επιτροπές και ομάδες εργασίας για την υποστήριξη του έργου της. Υποστηρίζεται από μέλη του ΣΥΡΙΖΑ σε επαγγελματική βάση.

Κοινοβουλευτική Ομάδα

Ο πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας εκλέγεται από τα μέλη της σε κοινή συνεδρίαση με τα μέλη της Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ και η εκλογή του επικυρώνεται από την Πανελλαδική Συνδιάσκεψη.

Η Κ.Ο συνεργάζεται με τη Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ και τις Θεματικές Επιτροπές, τόσο για τον καθορισμό του επιστημονικού και διοικητικού προσωπικού που την πλαισιώνει όσο και για τη διατύπωση της πολιτικής στα διάφορα θέματα. Δημοσιοποιεί τακτικά το έργο της. Η παρέμβαση στο Κοινοβούλιο, σε ορισμένα θέματα που κρίνεται αναγκαίο, αποτελεί πρότυπο συνδυασμό κοινωνικής παρέμβασης και κοινοβουλευτικής παρουσίας, με τρόπους ανάλογους προς αυτούς με τους οποίους υλοποιήθηκε παραδειγματικά αυτή η σχέση στο παρελθόν (Ασφαλιστικό, Άρθρο 16).

Οικονομικά

Όλα τα οικονομικά στοιχεία (ύψος επιχορήγησης, κατανομή, έσοδα από συνδρομές και άλλες πηγές, δαπάνες, επαγγελματικά στελέχη-αμοιβές, αμοιβές βουλευτών και συνεργατών Κ.Ο) δημοσιοποιούνται.

Η επιχορήγηση από τον κρατικό προϋπολογισμό και το τμήμα της αποζημίωσής τους που δίδεται από τους βουλευτές, κατανέμεται κατά 50% στον ΣΥΡΙΖΑ – στη Γραμματεία και τις Τοπικές Συνελεύσεις – για την κάλυψη των δαπανών τους σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, και κατά 50% στις συνιστώσες, σε ποσοστό που οι ίδιες αποφασίζουν. Με οικονομικές συνδρομές, εκδηλώσεις και πρακτικές κοινωνικής (μη κερδοσκοπικής) οικονομίας, ενισχύονται οι πόροι του ΣΥΡΙΖΑ.

Με τα χρήματα αυτά καλύπτονται οι δαπάνες των πανελλαδικών εξορμήσεων, της συνδικαλιστικής και άλλης μαζικής δράσης, της στήριξης των αυτοδιοικητικών σχημάτων, της στέγασης των τοπικών συνελεύσεων. Η ανάπτυξη αυτών των λειτουργιών προϋποθέτει , μεταξύ των άλλων, και τη χρηματοδότησή τους.

Δημιουργούνται σταδιακά χώροι στέγασης σε κάθε περιοχή που υπάρχουν Τοπικές Συνελεύσεις, στους οποίους μπορεί να συστεγάζονται οι συνιστώσες, εφόσον το ζητήσουν. Αποτελούν πολιτιστικά κέντρα πολλαπλών εκδηλώσεων, ανοιχτά στην κοινωνία, που παραχωρούνται και για δραστηριότητες κοινωνικών φορέων και ομάδων.

Διαφάνεια

Η διαφάνεια αποτελεί στοιχειώδη δημοκρατική προϋπόθεση αξιοπιστίας οποιουδήποτε πολιτικού φορέα, πόσο μάλλον του φορέα της αριστεράς. Αφορά στη δημοσιοποίηση της κατανομής αρμοδιοτήτων και θέσεων, των αποφάσεων και της δράσης όλων των κυττάρων που συναποτελούν τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως και των οικονομικών με κάθε λεπτομέρεια.

Μέτρα για την ισότητα των φύλων

Για την ισότητα των φύλων λαμβάνονται , πρωτ’ απ’ όλα, μέτρα που διευκολύνουν τη συμμετοχή των γυναικών στις διαδικασίες και τη δράση εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ. Στις επιτροπές και τα όργανα, που προβλέπει το καταστατικό, λαμβάνεται πρόνοια να εκπροσωπούνται οι γυναίκες σε ποσοστό 50% και, πάντως, όχι μικρότερο του 35%. Το ποσοστό του 50% πρέπει να τηρείται στα ψηφοδέλτια και τα ευρωψηφοδέλτια του ΣΥΡΙΖΑ.