Σύνδρομο κυβερνητισμού

Ο Δημήτρης Βίτσας επαναπροσδιορίζει τα πλαίσια του διαλόγου στις γραμμές του ΣΥΝασπισμού για τον ΣΥΝ και τον ΣΥΡΙΖΑ που αναζωπυρώνεται, μετά την θερινή ραστώνη του δεκαπενταύγουστου. Σε άρθρο του με τον ενδιαφέροντα τίτλο: Με τόλμη, χωρίς αμηχανία τοποθετεί τους παρακάτω 4 στόχους:

1. Να αντιστρέψουμε την εικόνα, να ξαναπιάσουμε το προωθητικό νήμα, να πάμε μπροστά. 2. Να μην διασπαστεί ο ΣΥΝ. 3. Να μην κινδυνέψει η ενωτική πορεία του ΣΥΡΙΖΑ. 4. Να βρεθεί λύση στο «ζήτημα της ηγεσίας»

Το πρώτο πράγμα που παρατηρεί ο αναγνώστης είναι ότι διευρύνει τα πλαίσια αυτού του διαλόγου, απ’ όπως είχαν προσδιοριστεί πριν λίγο καιρό από τον Α. Τσίπρα και την Ανανεωτική Πτέρυγα του ΣΥΝ. Αυτό δεν διαπιστώνεται τόσο από ανατροπές της γνωστής γραμμής της ηγεσίας του ΣΥΝασπισμού την οποία εκφράζει και ως γραμματέας του ΣΥΝ, όσο από αλλαγές στο ύφος, που είναι λιγότερο αλαζονικό και περισσότερο διαλλακτικό. Αναφέρεται με έμφαση στην επιδίωξη «συνεννόησης και συναίνεσης» όπως επίσης και στην διεύρυνση των δικαιωμάτων των «μελών» του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι χαρακτηριστικό το παρακάτω απόσπασμα:

« Μπορούμε και οργανωτικά να κάνουμε πολλά πράγματα. Να δημιουργήσουμε ένα μηχανισμό της προκοπής δίπλα στη Γραμματεία και σε νέα γραφεία, να δημιουργήσουμε στέκια ΣΥΡΙΖΑ σε όλη την Ελλάδα με πολιτικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιεχόμενο. Να ενοποιήσουμε τις συνδικαλιστικές παρατάξεις μας, τις φοιτητικές παρατάξεις μας και τις δημοτικές μας κινήσεις, εκεί δηλαδή που αποφάσεις μπορούν να λαμβάνονται και με απλή πλειοψηφία. Είναι ανακόλουθο να ζητείται ενιαίο κέντρο πολιτικών αποφάσεων αλλά ξέχωρα κέντρα σε επιμέρους επίπεδα. Το έχουμε ζήσει εμείς στην ΠΟΣΔΕΠ αλλά και στις δημοτικές εκλογές και δεν είναι ούτε χρήσιμο, ούτε προωθητικό. Τέλος είναι ανεπίτρεπτο είτε να εμφανίζεται διάσταση ανάμεσα στον ΣΥΝ και τον υπόλοιπο ΣΥΡΙΖΑ (π.χ. για το γραφείο τύπου , το περιοδικό, τα οικονομικά) όταν η αντιπροσωπεία μας κατέθεσε συγκεκριμένες προωθητικές προτάσεις για όλα αυτά τα θέματα. Ομοίως είναι απαράδεκτη η αναφορά ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ που χρησιμοποιούν και μέλη του ΣΥΝ και μετατρέπει τις συνιστώσες σε «λοιπές αριστερές δυνάμεις.»

Ο ΣΥΡΙΖΑ είναι μεγαλύτερος από τις συνιστώσες του. Είναι κρίμα να τον κατεβάζουμε στα μέτρα μιας εκάστης απλά και μόνο για να μπορέσουμε να τον διαχειριστούμε όπως εκ της εμπειρίας γνωρίζουμε. Χρειάζεται να φιλοδοξήσουμε να δημιουργήσουμε μια νέα γενιά που θα ανταποκριθεί στις ανάγκες του και τις ανάγκες της κοινωνίας.»

Όμως, στο μόνο ζήτημα που δεν υπάρχει καμία επιπλέον ανάλυση εκτός από την περιγραφή του, είναι το σημείο (4): Να βρεθεί λύση στο «ζήτημα ηγεσίας». Απ’ ότι γνωρίζουμε στον ΣΥΝ δεν υπάρχει πρόβλημα ηγεσίας, γιατί δεν έχει αμφισβητηθεί ο Α. Τσίπρας. Ακόμα και η ανανεωτική πτέρυγα που είναι με το ένα πόδι μέσα και το άλλο έξω από τον ΣΥΝ δεν έχει βάλει τέτοιο ζήτημα. Επίσης και στον ΣΥΡΙΖΑ ο Α. Αλαβάνος έχει την στήριξη όλων των συνιστωσών. Επομένως ο Δ. Βίτσας όταν θέτει αυτό το πρόβλημα με γενική και ασαφή διατύπωση μάλλον υπονοεί ότι θα πρέπει να βρεθεί λύσει για το «ενιαίο καθοδηγητικό κέντρο ΣΥΝ-ΣΥΡΙΖΑ». Όμως, αυτό έρχεται σε αντίθεση με άλλες θέσεις που αναπτύσσει στο άρθρο του. Γι αυτό ίσως διατυπώνεται με ασάφεια, και ο συγραφέας αποφεύγει να κάνει άλλη αναφορά στο άρθρο του.

Όμως, αυτό το «ζήτημα ηγεσίας», το αναλύει στις πραγματικές του διαστάσεις ο Π. Κοροβέσης στο παρακάτω κείμενο:

Σύνδρομο κυβερνητισμού

Η σύγκρουση των δύο ηγεσιών του ΣΥΝ, άσχετα από τη μορφή που παίρνει και είναι ελάχιστα πολιτική, κρύβει στην ουσία του ένα βαθύ πολιτικό πρόβλημα, που αν δεν βγει στην επιφάνεια και αν δεν μπει στη σωστή του βάση, τότε το όλο εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ κινδυνεύει να ακυρωθεί, πολύ πιο γρήγορα από ό,τι μπορούμε να φανταστούμε. Η μία ηγεσία του ΣΥΝ, η Ανανεωτική Πτέρυγα βλέπει τον ΣΥΡΙΖΑ σαν μια εκλογική συμμαχία στην καλύτερη περίπτωση και στη χειρότερη περίπτωση σαν μια καταστροφική συμμαχία που αλλοιώνει τα χαρακτηριστικά της Ανανέωσης και τη φυσιογνωμία του ΣΥΝ. Και εδώ διαμορφώνονται αναγκαστικά δύο προτάσεις. Η μία είναι η άμεση αποχώρηση του ΣΥΝ από τον ΣΥΡΙΖΑ. Η άλλη είναι να κρατηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ σαν μια εκλογική συμμαχία, αλλά όχι ισότιμη. Με τον ΣΥΝ αρχηγό, θα έχουμε συνιστώσες αυλικών και δορυφόρων που δεν θα αμφισβητούν την αρχηγία του ΣΥΝ, όχι βάσει των απόψεών του, αλλά λόγω μεγέθους. Και αυτό διατυπώνεται με το υποτιμητικό λογότυπο για όλους μας, ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ

Το Αριστερό Ρεύμα, στο σημείο που μπορούμε να πούμε πως εκφράζεται ενιαία, θέλει κάτι παραπάνω από μια εκλογική συμμαχία. Θέλει μια πολιτική συμμαχία με τις άλλες δυνάμεις της αριστεράς, χωρίς εντούτοις να έχει διατυπώσει μέχρι στιγμής μέχρι που θα προχωρήσει αυτή η πολιτική συμμαχία. Θα προχωρήσουμε για μια ενιαία πολιτική έκφραση, που σημαίνει πως όλοι θα αναγνωρίσουμε την ίδια αντικειμενική πραγματικότητα και θα χαράζουμε μια ενιαία δράση ή θα πηγαίνουμε βλέποντας και κάνοντας; Το Αριστερό Ρεύμα, ακόμα και αν είχε την πολιτική βούληση να προχωρήσει προς την κατεύθυνση ενός ενιαίου πολιτικά ΣΥΡΙΖΑ, στην προοπτική της ανασύνθεσης μιας αντικαπιταλιστικής αριστεράς, δεν θα μπορούσε να το κάνει γιατί θα έθετε σε κίνδυνο την ενότητα του ΣΥΝ. Και διασπασμένος ΣΥΝ σημαίνει απώλειες και στις δύο πλευρές.

Και έτσι δημιουργείται το εξής παράδοξο. Το Αριστερό Ρεύμα, που επέβαλε μια αριστερή στροφή στον ΣΥΝ με την ηγεσία του Αλαβάνου και στην ουσία έγινε η ραχοκοκαλιά του ΣΥΡΙΖΑ, τώρα μπλοκάρει τον ΣΥΡΙΖΑ, (ως γνωστόν η Ανανεωτική Πτέρυγα δεν εκπροσωπείται στη γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ, μέγα πολιτικό λάθος κατά την άποψή μου) γιατί αν προχωρήσει προς την κατεύθυνση του ενιαίου πολιτικά ΣΥΡΙΖΑ, θα σήμαινε ρήξη με τους ανανεωτικούς.

Λίγο ή πολύ, όλες οι συνιστώσες του ΣΥΡΙΖΑ, όπως και η μεγαλύτερη συνιστώσα, αόρατη προς το παρόν, οι ανένταχτοι, θέλουν έναν επαναστατικό ΣΥΡΙΖΑ που θα εκφράζει τις σοσιαλιστικές ιδέες του 21ου αιώνα. Σε αυτήν την προοπτική, μια κυβερνητική συνεργασία, στην περίπτωση που αυτή είναι αναγκαία να γίνει, για μένα δεν θα ήταν θανάσιμο αμάρτημα, αλλά δεν θα σήμαινε ούτε σοσιαλισμό, ούτε ανατροπή του καπιταλισμού. Στην καλύτερη περίπτωση θα σήμαινε κάποιες αλλαγές που θα μπορούσε να τις έκανε και η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ, αν είχαν δεχτεί ισχυρή λαϊκή πίεση. Και πολύ φοβάμαι πως εδώ τελειώνει το όραμα των Ανανεωτών. Είναι αυτό που λέμε στην παλαιοκομμουνιστική διάλεκτο «σύνδρομο κυβερνητισμού». Και αυτό σημαίνει αναίρεση της επαναστατικής προοπτικής.