ΣΥΡΙΖΑ: Το στοίχημα μπορεί να κερδηθεί

Η κρίση που ξέσπασε στο ΣΥΡΙΖΑ μετά τις ευρωεκλογές της 7^ης Ιουνίου μετέτρεψε ένα ατυχές εκλογικό αποτέλεσμα σε πολιτική πανωλεθρία. Το 4,7% βαφτίστηκε «ταπεινωτικό» και, μέσα σε μια περιρρέουσα ατμόσφαιρα κατάθλιψης, δόθηκε η αφορμή για να εκδηλωθούν οι πλέον προβληματικές πολιτικές τάσεις του χώρου ΣΥΡΙΖΑ: υπερβολές, άκρατος υποκειμενισμός, συντηρητικά αντανακλαστικά, ακόμα και αντιδεοντολογικές συμπεριφορές. Την εποχή της δημοσκοπικής ανόδου, είχαμε προειδοποιήσει ότι οι φούσκες των δημοσκοπήσεων μοιάζουν πολύ με αυτές του χρηματιστηρίου. Κατηγορηθήκαμε τότε ως ηττοπαθείς γιατί επισημαίναμε ότι τα νούμερα των δημοσκοπήσεων είναι αναντίστοιχα με τους αριθμούς της πραγματικότητας, έτσι όπως αυτοί εκφράζονται στην πολιτική στράτευση, τη διαθεσιμότητα στη δράση, καθώς και την κοινωνική γείωση του ΣΥΡΙΖΑ. Τελικά η πραγματικότητα αποδείχτηκε ισχυρότερη των δημοσκοπήσεων και εμείς πέσαμε να πεθάνουμε γιατί χάσαμε το 18%, που ποτέ δεν είχαμε.

Το κραχ

Από το βράδυ των εκλογών και μετά, τα ΜΜΕ υποκατέστησαν πλήρως το δημόσιο χώρο της Αριστεράς, με τα στελέχη της ανανεωτικής πτέρυγας του ΣΥΝ να αμφισβητούν όχι μόνο την πολιτική γραμμή του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και την ίδια του την ύπαρξη. Και ενώ σύντροφοι και συντρόφισσες σε όλη την Ελλάδα επιχειρούσαν να διερευνήσουν τα αίτια του κακού αποτελέσματος και αυθόρμητα αναζητούσαν τους τρόπους και τις διαδικασίες για να προχωρήσει το κοινό μας εγχείρημα, η υποβολή παραίτησης του σ. Αλαβάνου μετέτρεψε στο σπάσιμο της φούσκας σε πραγματικό κραχ. Ο Αλέκος Αλαβάνος έχει τη δικιά του (μεγάλη) συνεισφορά και στην αριστερή στροφή του ΣΥΝ και στη διατύπωση ενός πολιτικού λόγου έξω από τα ξύλινα στερεότυπα της παραδοσιακής Αριστεράς. Εντούτοις, η δημόσια απαξίωση του Αλέξη Τσίπρα, η παραίτηση την ώρα που απαιτούταν η μέγιστη συσπείρωση, η προσπάθεια υπόδειξης εξιλαστήριων θυμάτων για το ατυχές αποτέλεσμα, καθώς και η εκ των υστέρων (γιατί την ώρα που έπρεπε δεν είχε λεχθεί τίποτα) κριτική σε επιλογές τις οποίες και ο ίδιος συνδιαμόρφωσε, τραυμάτισαν σοβαρά τον ΣΥΡΙΖΑ. Επιπλέον, η παρέμβαση Αλαβάνου λειτούργησε ως θρυαλλίδα μιας αλυσίδας εκρηκτικών επιλογών όπως η συγκέντρωση μπροστά στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ και η απαράδεκτη στοχοποίηση στελεχών της νεώτερης γενιάς. Το ευτύχημα είναι ότι χάρη στις νηφάλιες παρεμβάσεις πολλών πλευρών, τα χειρότερα αποφεύχθηκαν, και ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί το δικαίωμα του στην ελπίδα.

Τα αίτια

Η ελπίδα όμως δεν υπηρετείται με τη φυγή προς τα μπρος, αλλά με τον ψύχραιμο απολογισμό της προηγούμενης περιόδου μακριά από υποκειμενισμούς και σκοπιμότητες. Από τη μεριά μας θα θέλαμε να συνεισφέρουμε στη συζήτηση σημειώνοντας επιγραμματικά τα κυριότερα σημεία στα οποία δεν πήγαμε καλά το προηγούμενο διάστημα.

1. Ο ΣΥΡΙΖΑ, όπως άλλωστε και η ευρωπαϊκή Αριστερά σχεδόν στο σύνολο της, δεν μπόρεσε να δώσει πειστική απάντηση στην κρίση. Αποδειχτήκαμε ασαφείς και αντιφατικοί απέναντι στο κεντρικό ερώτημα της συγκυρίας. Αυτό δεν σημαίνει ότι ακόμα και αν τα κάναμε όλα περίφημα, θα κερδίζαμε εμείς από την κρίση και όχι η Άκρα Δεξιά (ιστορικά οι κρίσεις σπανίως ευνοούν την Αριστερά…). Εντούτοις, οφείλουμε να υπογραμμίσουμε ότι δεν πράξαμε καν τα στοιχειώδη τόσο στο επίπεδο του πολιτικού λόγου όσο και σε αυτό της κινηματικής δράσης αφήνοντας ανοιχτό το πεδίο στις πλέον αντιδραστικές δυνάμεις.

2. Το διαρκές μπρος-πίσω σχεδόν σε όλα τα θέματα, ουδετεροποίησε τις θέσεις μας και μας οδηγούσε σε απώλειες τόσο από τα αριστερά όσο και από τα δεξιά. Την ώρα που διακηρύτταμε τη στήριξη μας στην εξέγερση του Δεκέμβρη, η κοινοβουλευτική ομάδα έκανε ημερίδα για τον… εκδημοκρατισμό της Αστυνομίας και ο Αλέξης Τσίπρας καταδίκαζε το μυριόστομο «μπάτσοι-γουρούνια-δολοφόνοι». Την ώρα που αποκλείαμε τη συνεργασία με το νεοφιλελεύθερο ΠΑΣΟΚ, δηλώσεις των Ανανεωτικών και του Αλέκου Αλαβάνου κρατούσαν διαρκώς την πόρτα ανοιχτή. Την ώρα που φωνάζαμε ότι είμαστε διαφορετικοί από όλους τους άλλους, η εσωτερική φαγωμάρα και οι προσωπικές στρατηγικές έπειθαν για το αντίθετο. Την ώρα που ο σύντροφος Τσίπρας εκλέχτηκε με μια πανίσχυρη εντολή για να φέρει στο πολιτικό προσκήνιο την επισφάλεια, το 16, και τη Γένοβα, έδωσε την εντύπωση ότι στην πορεία παγιδεύτηκε στο τέλμα του συστήματος-Συνασπισμός. Με δυο λόγια, χάσαμε τους μετριοπαθείς που θεώρησαν ότι υιοθετήσαμε αριστερίστικες στάσεις, χάσαμε και τους ριζοσπάστες που θύμωσαν γιατί τα μαζέψαμε.

3. Η απουσία εσωτερικής λειτουργίας του ΣΥΡΙΖΑ, το τεράστιο έλλειμμα δημοκρατίαςκαθώς και η συστηματική αγνόηση των συντρόφων -ισσών που δεν ανήκουν σε κάποια συνιστώσα, οδήγησαν στην απομάκρυνση από το εγχείρημα ενός δυναμικού που κανονικά θα έπρεπε να αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του.

4. Το αντάρτικο των Ανανεωτικών πήρε από ένα σημείο και μετά τις διαστάσεις ανοιχτής υπονόμευσης, πράγμα που επέτεινε τη αποσυσπείρωση (αλλά όχι στο βαθμό που ισχυρίζονται κάποιοι).

Για μας, είναι προφανές ότι τα αίτια της αποτυχίας πρέπει να αναζητηθούν στις πολιτικές αστοχίες ενάμισι χρόνου και όχι στις είκοσι μέρες της προεκλογικής περιόδου. Η πολιτική (τουλάχιστον για την Αριστερά) δεν μπορεί να συρρικνωθεί στην αποτίμηση σλόγκαν και την ανάλυση δημοσκοπικών δεδομένων. Η πραγματική αμηχανία της προεκλογικής εκστρατείας δεν αποτέλεσε παρά αντανάκλαση της στρατηγικής αμηχανίας του ΣΥΡΙΖΑ.

Από εδώ και πέρα

Έχοντας προσπαθήσει να σκιαγραφήσουμε σε αδρές γραμμές τα κατ’ εμάς αίτια της εκλογικής αποτυχίας, θα πρέπει τώρα να σταθούμε (εξίσου συνοπτικά) και σε ορισμένα βασικά στοιχεία της από εδώ και πέρα πορείας του ΣΥΡΙΖΑ.

1. Κατ’ αρχάς, είναι απολύτως αναγκαίος όρος ύπαρξης του ΣΥΡΙΖΑ η αταλάντευτη επιμονή στην αριστερή γραμμή. Σε μια συγκυρία όπου διαρκώς περιθωριοποιούνται νέα κοινωνικά κομμάτια και το πολιτικό σύστημα έχει φτάσει στον ναδίρ της αξιοπιστίας του, η Αριστερά μπορεί να υπάρξει και να μεγαλώσει μόνο ως κοινωνικά ανταγωνιστική και αντισυστημική δύναμη. Μια δύναμη που συμβάλλει στην οργάνωση της αντίστασης «των από κάτω» και ταυτόχρονα προβάλλει, ένα πρότυπο πολιτικής που θεμελιώνεται στην εν σώματι συμμετοχή των υποκειμένων. Μια τέτοια πολιτική όχι μόνο μπορεί να σφυρηλατήσει μια κοινωνικά υπολογίσιμη Αριστερά, αλλά, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί και να αποτελέσει εφαλτήριο ένας νέου αριστερού ηγεμονικού σχεδίου. Το παραμικρό φλερτάρισμα με κεντροαριστερά σενάρια ή (και) ακόμα και η πιο μικρή απομάκρυνση από τα κινήματα, θα μας οδηγήσει στον αφανισμό που υπέστη η Κομμουνιστική Επανίδρυση στην Ιταλία. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα στεριώσει μόνο πάνω στο στέρεο έδαφος των αντιστάσεων και όχι στην κινούμενη άμμο του κυβερνητισμού, με εμπιστοσύνη στα πολλαπλά πρόσωπα της ανατροπής, μη υποτασσόμενος στα κελεύσματα των ΜΜΕ.

2. Πρέπει να προχωρήσουμε το ταχύτερο στο σχέδιο της «συριζοποίησης». Συριζοποίηση, όμως, δεν σημαίνει ούτε την αναπαραγωγή αρχηγικών μοντέλων, ούτε και τη διαμόρφωση στενών αντιδημοκρατικών διευθυντηρίων. Αντιθέτως, σημαίνει μεταβίβαση της ισχύος από τη Γραμματεία στα μέλη, δημιουργία τοπικών, θεματικών και κλαδικών επιτροπών από τις οποίες, με δημοκρατικές διαδικασίες και πλουραλισμό, είναι αναγκαίο να προκύψουν ισχυρά πανελλαδικά όργανα που θα παίρνουν τις αποφάσεις, Σημαίνει, επίσης, συντονισμό της προς τα έξω εμφάνισης μέσω της (διαρκώς αναβαλλόμενης ) δημιουργίας γραφείου τύπου, υπαγωγή της Κοινοβουλευτικής Ομάδας στη Γραμματεία, οριστική ρήξη με την πολιτική των προσωπικών εμπνεύσεων.

3. Είναι επείγον να αναληφθούν εξωστρεφείς πολιτικές πρωτοβουλίες μεγάλης κλίμακας τόσο για τους μετανάστες όσο και για την κρίση. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ το διάστημα που θα μεσολαβήσει μέχρι την Πανελλαδική τον Οκτώβριο, παραμείνει εγκλωβισμένος στη συζήτηση για τα εσωτερικά του, δεν θα μπορέσει να αναστρέψει την κοινωνική ερήμωση που φέρνει νη φτώχεια και ο ρατσισμός. Πρέπει τώρα να μπει ανάχωμα στα πογκρόμ εναντίον των μεταναστών, πρέπει τώρα να δώσουμε με όλες μας τις δυνάμεις τη μάχη ενάντια στην Άκρα Δεξιά, πρέπει τώρα να βάλουμε φραγμό στην περαιτέρω φαλκίδευση των κοινωνικών δικαιωμάτων και τη γιγάντωση της ανεργίας.

Τις τελευταίες ημέρες χάσαμε πολύ έδαφος, αλλά μπορούμε ακόμα να κερδίσουμε το στοίχημα.

Ομάδα Ρόζα

26/06/2009