Στρογγυλό τραπέζι: «Πολιτισμός και πολιτισμικές ταυτότητες. Νεολαία, μαζική κουλτούρα και η αμήχανη αριστερά»

Πολιτική - Πολιτιστική Λέσχη Εκτός Γραμμής

Στρατηγοπούλου 7 &; Μαυρικίου, Αθήνας

(Χ. Τρικούπη, στάση Λασκάρεως)

Το πολιτικοποιημένο Χόλλυγουντ, η αναβίωση –ή καλύτερα η νεκρανάσταση– του Survivor, ο «Ευαίσθητος ληστής» της Πάολας Φωκά: μερικές μόνο από τις ετερόκλητες αφορμές που δίχασαν για τα καλά την κουβέντα στα κοινωνικά δίκτυα και μας έκαναν να σκεφτούμε από την αρχή. Από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση μέχρι τη μουσική και τις ενδυματολογικές επιλογές, φαίνεται να υπάρχει μια διαρκής ένταση γύρω από την κουλτούρα και το υλικό της αποτύπωμα, γύρω από το τι συνιστά ποιότητα και τι όχι, τι είναι εμπορικό και τι όχι.

Στον 20ό αιώνα, με όλες τις κοινωνικοπολιτικές και τεχνολογικές τομές που τον συνόδευσαν, διακριτές τάξεις και κοινωνικές κατηγορίες απέκτησαν πρόσβαση στα ίδια πολιτιστικά ερεθίσματα. Η εποχή της μαζικοποίησης της κουλτούρας άνοιξε πολλά ζητήματα σχετικά με την τέχνη, οδηγώντας άλλοτε σε στρεβλώσεις και άλλοτε σε ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες απόψεις. Συχνά υποστηρίχτηκε, για παράδειγμα, ότι η ίδια η μαζική κουλτούρα φέρει μέσα της και το στοιχείο της ανατροπής, και ακόμα συχνότερα ότι η μαζική κουλτούρα είναι σχεδόν αποκλειστικά φορέας της κυρίαρχης ιδεολογίας στο πολιτισμικό πεδίο.

Και πιο ευαίσθητος δέκτης των αλλαγών και των επιδράσεων της κουλτούρας στην καθημερινή ζωή δεν θεωρείται άλλος από τη νεολαία. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη η άποψη που ισχυρίζεται ότι η νεολαία υιοθετεί πολιτισμικά πρότυπα τα οποία την απομακρύνουν από οποιαδήποτε διαδικασία μπορεί να την οδηγεί σε μια βαθύτερη κοινωνική και πολιτική συνείδηση· πρότυπα που στον σκληρό ιδεολογικό τους πυρήνα έχουν τον ατομισμό, τον καριερισμό και το με κάθε κόστος κυνήγι του κέρδους. Από την άλλη, δεν λείπει η αντίληψη που μιλά για «μορφωμένη μειοψηφία» και «αμόρφωτη πλειοψηφία».

Ζούμε άραγε εντός ενός «πολιτιστικού ιμπεριαλισμού» που εξαφανίζει κάθε ιδιαίτερη πολιτισμική ταυτότητα ή μήπως υπάρχει ένα ενιαίο «πολιτισμικό πεδίο» στο οποίο το ενσωματώσιμο με το ριζοσπαστικό συγκρούονται διαρκώς; Μπορούμε πράγματι να μιλάμε για την ανάγκη μιας νέας «λαϊκής κουλτούρας» απέναντι στην κυριαρχία μιας «αγοραίας κουλτούρας»; Και τι θα σήμαινε αυτό; Τι συνιστά τέχνη και κουλτούρα στην εποχή του εμπορεύματος και ποιος ο ρόλος του κοινού-καταναλωτή;

Η Πολιτική-Πολιτιστική Λέσχη Εκτός Γραμμής διοργανώνει στρογγυλό τραπέζι με θέμα «Πολιτισμός και πολιτισμικές ταυτότητες. Νεολαία, μαζική κουλτούρα και η αμήχανη αριστερά».

Τη συζήτηση ανοίγουν: Βασίλης Βασιλόπουλος, Νίκος Βασιλόπουλος, Ηλίας Καλτσάς, Ξένια Πηρούνια, Πάνος Τσερόλας