«Η Γερμανία συσσωρεύει πλεόνασμα που δεν επενδύεται ξανά στην Ευρώπη»

Αναδημοσίευση από την "εφημερίδα των συντακτών"

Συντάκτης: Θεόδωρος Ανδρεάδης Συγγελλάκης

O Ιταλός πρώην πρωθυπουργός και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Μάσιμο ντ’ Aλέμα, μιλά στην «Εφημερίδα των Συντακτών» για την πορεία της ευρωπαϊκής Αριστεράς, τη νέα πολιτική πραγματικότητα στην Ιταλία μετά το δημοψήφισμα και την προσπάθεια του Αλέξη Τσίπρα να στηρίξει τις πιο αδύναμες κατηγορίες πολιτών, παρά τις αντιδράσεις των υπερσυντηρητικών κύκλων της Ευρώπης.

«Ελπίζω η θέση αυτή του Eurogroup για το ελληνικό χρέος να μην αντιπροσωπεύει τη στάση όλης της Ευρώπης» δηλώνει ο έμπειρος Ιταλός πολιτικός και καλεί τη Γερμανία να επενδύσει άμεσα το εμπορικό της πλεόνασμα, διότι το αντίθετο αποτελεί παραβίαση των κανόνων της Ενωσης.

• Γνωρίζετε καλά την ευρωπαϊκή πραγματικότητα. Πώς εξηγείτε το ότι πριν από περίπου δέκα ημέρες το Eurogroup έδωσε πράσινο φως στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους κι έπειτα από τόσο μικρό χρονικό διάστημα το παίρνει πίσω; Ποια είναι η πολιτική και οικονομική σκοπιμότητα, τελικά;

Θεωρώ ότι έγινε ένα λάθος και ότι ασκήθηκε υπερβολική, λανθασμένη πίεση σε βάρος της Ελλάδας. Είναι μια απόφαση η οποία δεν έχει συμφωνηθεί, όπως μας έδειξε και η αντίδραση του επιτρόπου Οικονομικών Υποθέσεων, Πιερ Μοσκοβισί.

Μια άκρως ενοχλημένη και δυναμική αντίδραση. To Eurogroup έγινε μια φωλιά που φιλοξενεί τα γεράκια της λιτότητας και, εδώ που τα λέμε, δεν είναι κάτι το εντελώς καινούργιο.

Η επιρροή του Σόιμπλε είναι καθοριστική, αλλά θα ήθελα να ελπίζω ότι η θέση αυτή του Eurogroup δεν θα αντιπροσωπεύει τη στάση της Ευρώπης. Η όλη πορεία πρέπει να διορθωθεί και σίγουρα η θέση αυτή δεν θα εκπροσωπήσει τη βούληση της Κομισιόν και του Ευρωκοινοβουλίου.

• Πώς κρίνετε τις προσπάθειες που καταβάλλει η Ελλάδα, και όχι μόνο, για εφαρμογή κοινωνικής πολιτικής, μέσα σε μια ευρύτερα δύσκολη ευρωπαϊκή πραγματικότητα;

Κάθε χώρα έχει και τα δικά της, ιδιαίτερα προβλήματα. Η Ελλάδα προσπαθεί, φυσικά, να εφαρμόσει μέτρα κοινωνικής πολιτικής για την καταπολέμηση της φτώχειας. Αλλά είναι σαφές ότι ο κύριος όγκος των επενδύσεων για να δοθεί νέα ώθηση στις οικονομίες μας, για να στηριχθεί η πράσινη ενέργεια, να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας, δεν μπορεί να προέλθει από την προσπάθεια καμιάς μεμονωμένης χώρας.

Χρειάζεται μια ευρωπαϊκή μηχανή, και ιδίως γερμανική. Το εμπορικό πλεόνασμα που συσσωρεύει η Γερμανία και δεν επενδύεται ξανά στην Ευρώπη είναι πραγματικά εντυπωσιακό.

Το πλεόνασμα αυτό αποτελεί μια παραβίαση των ευρωπαϊκών συνθηκών, οι οποίες τιμωρούν το έλλειμμα, αλλά προβλέπουν ότι και το πλεόνασμα δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό στο πλαίσιο μιας γενικότερης ισορροπίας.

• Γιατί ο Σόιμπλε και οι υποστηρικτές του συνεχίζουν να τάσσονται κατά της αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους;

Διότι δεν θέλουν να δημιουργηθεί ένα προηγούμενο, θέλουν να στείλουν το μήνυμά τους. Είναι μια σκαιή λογική, αλλά νομίζω ότι αυτή ήταν από την αρχή η φιλοσοφία του Σόιμπλε: να παραδειγματιστούν οι υπόλοιποι και για τον λόγο αυτό ήταν από την αρχή υπέρ του να αποκλειστεί η Ελλάδα από την ευρωζώνη.

Στην πραγματικότητα, η πολιτική τους αυτή προς την Ελλάδα έχει ως παραλήπτες και την Ιταλία με τη Γαλλία. Προσωπικά, φυσικά, τάσσομαι υπέρ μιας δίκαιης αναδιάρθρωσης, που θα βοηθήσει την ελληνική οικονομία…

• Θα επικρατήσει η γραμμή του Σόιμπλε ή μια πιο λογική προσέγγιση;

Αυτό που βλέπω είναι ότι, προς το παρόν, οι συσχετισμοί δυνάμεων δεν είναι ευνοϊκοί. Φυσικά, πρέπει να εργαστούμε για να τους αλλάξουμε…

• Tι συμβαίνει στην Κεντροαριστερά στην Ευρώπη; Υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στην Ιταλία και στη Γαλλία. Στη Βρετανία είναι στην αντιπολίτευση και στη Γερμανία κυβερνά, αλλά με ισχυρότερο σύμμαχο την Κεντροδεξιά. Οι προοδευτικές δυνάμεις δεν καταφέρνουν να εκφράσουν τη δυσαρέσκεια των πολιτών και δεν είναι σε θέση, επίσης, να επιβάλουν την πολιτική τους ατζέντα;

Ολη η Αριστερά βρίσκεται σε δύσκολη θέση. Λόγω της ανόδου των εθνικιστικών κινημάτων και των λαϊκιστών, συχνά οι προοδευτικές δυνάμεις έχουν περιοριστεί σε μια σχέση συνεργασίας με το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα, με τις συντηρητικές δυνάμεις.

Κινδυνεύουμε, η κατάσταση αυτή να κάνει την Αριστερά να χάσει τις αξίες και τα δίκια της, αλλά και τη σχέση με τον λαό της, για να είμαστε ειλικρινείς…

Η ευρύτερη Αριστερά κινδυνεύει να μετατραπεί σε εταίρο μειοψηφίας των συντηρητικών, και η κατάσταση γίνεται όλο και πιο αφόρητη: τώρα φτάσαμε σε μια ρήξη, η οποία γίνεται αισθητή και στο Ευρωκοινοβούλιο, όπου το Λαϊκό Κόμμα προωθεί την υποψηφιότητα στελέχους του για τη θέση του προέδρου.

Για τους σοσιαλιστές, όμως, είναι δύσκολο, όσο και ταπεινωτικό, να δεχθούν μια συμμαχία στην οποία η Κεντροδεξιά έχει εξασφαλίσει τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τον πρόεδρο του Συμβουλίου και του Ευρωκοινοβουλίου. Κατά συνέπεια, θα έχουμε μια έντονη αναμέτρηση ανάμεσα στον υποψήφιο των σοσιαλιστών και του Λαϊκού Κόμματος.

Αν η προοπτική των σοσιαλιστών είναι να μείνουν εγκλωβισμένοι σε αυτή τη συνεργασία, στην Ευρωπαϊκή Ενωση αλλά και στην κυβέρνηση της Γερμανίας, της Αυστρίας και τώρα έμμεσα στην Ισπανία, μόνον εν ονόματι μιας κοινής φιλοευρωπαϊκής έμπνευσης, νομίζω ότι θα ζήσουμε τη βαθμιαία μείωση του βάρους του σοσιαλιστικού κινήματος στην Ευρώπη.

Πρόκειται για δύσκολες, δραματικές επιλογές που πρέπει να γίνουν με γρήγορους ρυθμούς. Θεωρώ ότι η απόφαση να σπάσει η συμμαχία στο Ευρωκοινοβούλιο είναι κάτι το θετικό και θα είναι καθοριστική η επιλογή συμμαχιών που θα γίνει για τις γερμανικές εκλογές.

Νομίζω ότι ένα θετικό παράδειγμα μας έρχεται από την Πορτογαλία, όπου οι σοσιαλιστές απέρριψαν τη συμμαχία με την Κεντροδεξιά και προτίμησαν τη σύνθεση μιας αριστερής κυβέρνησης…

• Στην Ιταλία ο Ματέο Ρέντσι έχασε το συνταγματικό δημοψήφισμα. Η λαϊκή σοφία λέει πως αν βγεις με παραίτηση από το πρωθυπουργικό μέγαρο, δύσκολα μπορείς να επιστρέψεις, πάλι, ως πρωθυπουργός. Ισχύει και για τον Ρέντσι; Ακούγεται ότι σύντομα θα ξαναρχίσει να οργώνει την Ιταλία με μηχανοκίνητο τροχόσπιτο…

Τι να σας πω…Θα κάνει την περιοδεία του με το τροχόσπιτο, προφανώς. Νομίζω ότι ο Ρέντσι έχασε μεγάλο μέρος από τη δυναμική του -από τη σημαντική δυναμική που είχε εξασφαλίσει. Ηταν μια μεγάλη ελπίδα για τη χώρα μας, ιδίως στη φάση των ευρωεκλογών του 2014, αλλά στη συνέχεια, βαθμιαία, το αίσθημα απογοήτευσης αυξήθηκε.

Ο Ρέντσι, πλέον, συλλέγει μόνον ήττες. Και λέω αυτό, διότι η ήττα του δημοψηφίσματος ήρθε μετά από εκείνη των αυτοδιοικητικών εκλογών, τον Ιούνιο του 2015, κατά τις οποίες το Δημοκρατικό Κόμμα έχασε τη Ρώμη, το Τορίνο και δεκάδες άλλες πόλεις που κυβερνούσε.

Χάσαμε, στις εκλογές αυτές, όλες τις αναμετρήσεις του δεύτερου γύρου με τα Πέντε Αστέρια, αλλά ακόμη και με τη Λέγκα του Βορρά. Μια ιθύνουσα τάξη με αίσθημα ευθύνης θα έπρεπε να καταλάβει ότι πρώτα απ΄ όλα επιβάλλεται να αλλάξει πολιτική και όχι να επιτίθεται στους αντιφρονούντες.

• Συμμερίζεστε την πολιτική διαπίστωση ότι ο Ρέντσι έχασε το δημοψήφισμα, κατά συνέπεια και την κυβέρνηση, λόγω του ότι προσπάθησε να προσεγγίσει το μετριοπαθές Κέντρο και απομακρύνθηκε από τους αριστερούς ψηφοφόρους;

Αναμφισβήτητα, έτσι είναι. Είναι κάτι που έχει αποδειχθεί. Μεγάλο μέρος της αποχής, άλλωστε, στις τοπικές αναμετρήσεις προήλθε από αριστερούς ψηφοφόρους.

Πρόκειται για πολίτες, οι οποίοι στις εκλογές προτίμησαν να μην πάνε να ψηφίσουν (και που προς το παρόν δεν επέλεξαν τα Πέντε Αστέρια), ενώ στο δημοψήφισμα, συχνά , ψήφισαν «όχι».

• Το Δημοκρατικό Κόμμα έχει πάψει να είναι αριστερή πολιτική δύναμη;

Δεν ξέρω, δεν έχω κάνει ανάλυση αίματος στους «Δημοκρατικούς». Ξέρω ότι, σε πολλές περιπτώσεις, ασκεί λάθος πολιτική. Η κυβέρνηση Ρέντσι έκανε, ασφαλώς, και κάποια καλά πράγματα: για παράδειγμα, τον νόμο για το σύμφωνο συμβίωσης, ή εκείνον για την καταπολέμηση της φτώχειας.

Μόνον που σε αυτή την περίπτωση δεν διέθεσε τους αναγκαίους πόρους. Στην ουσία είναι σαν να μην τον ψήφισε, αλλά το περιεχόμενο του νόμου είναι καλό…

• Επιστρέφετε στην ενεργό πολιτική, θα είστε και πάλι υποψήφιος;

Οχι, δεν είμαι και δεν θα είμαι υποψήφιος για κανένα ρόλο και αξίωμα, το ξεκαθαρίζω. Είμαι, απλώς, πρόεδρος ενός μεγάλου πολιτιστικού ιδρύματος της ευρωπαϊκής Αριστεράς, του Feps. Είναι φυσικό, λοιπόν, να ασχολούμαι με την Ευρώπη και με την Ιταλία, είναι μέρος της δουλειάς μου.

Αλλά δεν το κάνω για να κερδίσω κάποιο αξίωμα μέσα στην ιταλική πολιτική σκηνή. Είμαι ένας πολίτης ο οποίος, όταν προκύπτει ένα μεγάλο θέμα όπως ήταν εκείνο του συνταγματικού δημοψηφίσματος, δίνει τη συμβολή του. Απλώς και μόνον ως ενεργός πολίτης.


σχετικό:
ΟΝΕ: Οι “Ηνωμένες πολιτείες της Γερμανίας”