Μια ιστορία στο δρόμο για την κατανόηση

Το τελευταίο ανακοινωθέν του ΕΖΛΝ είναι μεγάλο, αλλά αξίζει να το διαβάσει προσεκτικά όποιος έχει αναρωτηθεί για το πώς και το γιατί της πρότασης του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου (πρότασης που βρίσκεται σε διαβούλευση αυτή τη στιγμή σε όλους τους ιθαγενείς λαούς και κοινότητες που συμμετέχουν στο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο) να εκπροσωπηθεί στις προεδρικές εκλογές του Μεξικού το 2018 από μία γυναίκα ιθαγενή. Είναι η ιστορία μιας πρότασης. Την αφηγούνται οι ζαπατίστας του ΕΖΛΝ και ο λόγος τους είναι, όπως πάντα, ένας λόγος ειλικρινής και γεμάτος ήθος. Σημαντικό ανάμεσα στα κείμενα που έθεσαν σε δημοσιότητα οι ζαπατίστας, είναι το κείμενο του Σουμπκομαντάντε Μοισές, με τίτλο "δεν είναι ατομική απόφαση". Απαντάει σε μια θύελλλα επικρίσεων και ρατσιστικών σχολίων που ακολούθησαν (από τα αριστερά και από τα δεξιά) την ανακοίνωση της πρότασης (προς τους ιθαγενείς λαούς) του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου για συμμετοχή στις προεδρικές εκλογές του 2018. Δεν χρειάζεται να εξηγήσει κάποιος κάτι. Όλα είναι στο ανακοινωθέν που αναδημοσιεύουμε στην συνέχεια, καθώς επίσης και στα παρακάτω:

1. Δεν πρόκειται για ατομική απόφαση

2. Ημερολόγιο σε συνέχεια του 5ου Κογκρέσου του CNI και της συνάντησης «Οι Ζαπατίστας και οι Επιστήμες για την Ανθρωπότητα»

3. Ερωτήσεις χωρίς απαντήσεις, απαντήσεις χωρίς ερωτήσεις, συμβούλια και συμβουλές (αποσπάσματα από το σημειωματάριο του Γατόσκυλου)

Αναδημοσίευση από το «ENLACE ZAPATISTAS»

17 Νοέμβρη 2016

Προς την Εθνική και Διεθνή Έκτη,

Προς όσ@ς είναι θετικοί και στηρίζουν τον αγώνα τον ιθαγενικών πληθυσμών,

Προς όσ@ς είναι αντικαπιταλίστριες/στές,

Συντρόφισσες, σύντροφοι, συντροφόισσες,

Αδερφές και αδερφοί,

Αυτό το εκτενές κείμενο το γράψαμε από κοινού με τον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές, εκπρόσωπο και τρέχοντα επικεφαλής του EZLN, και παίρνοντας πληροφορίες από κάποιες από τις Διοικήτριες και Διοικητές της ζαπατιστικής αποστολής που παρακολούθησε την πρώτη φάση του Ε΄ κογκρέσου του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου.

Παρόλο που αυτή φορά, όπως και άλλες, πέφτει σε μένα η σύνταξη, ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές είναι αυτός που διαβάζει, συμπληρώνει ή διαγράφει, εγκρίνει ή απορρίπτει όχι μόνο το παρόν κείμενο, αλλά και όλα όσα παρουσιάζονται στο φως της δημοσιότητας ως αυθεντικά κείμενα του EZLN. Αρκετές φορές στη διάρκεια αυτού του κειμένου θα χρησιμοποιήσω το πρώτο ενικό πρόσωπο. Ο λόγος θα γίνει κατανοητός στη συνέχεια. Αν και ο κατεξοχήν παραλήπτης αυτών των γραμμών είναι η Έκτη, αποφασίσαμε να διευρύνουμε την απεύθυνση σε όσ@ς, χωρίς να είναι ή να βρίσκονται μαζί μας, έχουν ταυτόσημες ανησυχίες και παρόμοια προσπάθεια. Ας αρχίσουμε λοιπόν:

-*-

ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΕΦΙΑΛΤΕΣ ΜΑΣ

Πριν μερικά χρόνια, η δημιουργικότητα και η ευρηματικότητα κάποιας συλλογικότητας της Έκτης παρήγαγε μια φράση που, προϊόντος του χρόνου, αποδόθηκε στον ζαπατισμό. Όπως γνωρίζεται είμαστε ενάντια στο copyright, αλλά δεν συνηθίζουμε να αποδίδουμε στους εαυτούς μας λέξεις ή δράσεις που δεν είναι δικές μας. Ωστόσο, αν και δεν γράφτηκε από εμάς, η φράση αντανακλά εν μέρει την αίσθησή μας ως Ζαπατίστας που είμαστε.

Εκτοξευμένη από την Έκτη ενάντια σε όσ@ς, με χοντροκομμένους εκβιασμούς και απειλές, έκαναν επίθεση (όπως τώρα) ενάντια τον σκεπτικισμό απέναντι στην «εξουσία» των θεσμικών καλπών, η φράση πάει παραπέρα και δίνει τα όρια και τις ελλείψεις μιας μορφής αγώνα, του εκλογικού:

«Τα όνειρά μας δεν χωράνε στις κάλπες σας», έλεγε και λέει.

Εμείς, ως Ζαπατίστας που είμαστε την προσυπογράψαμε τότε… και τώρα. Έχει την αρετή να λέει πολλά με λίγες λέξεις (μια λησμονημένη πλέον τέχνη). Αλλά, από αυτή την πλευρά της ολοπρόσωπης κουκούλας, από την ύπαρξη που είμαστε, συμπληρώνουμε: «ούτε και στους εφιάλτες μας».

Σίγουρα θα μπορούσαμε να βάλουμε «και ούτε στ@ς νεκρ@ς μας», αλλά φαίνεται πως, σε αυτούς τους τραγικούς καιρούς, ο οδύνη έχει προχωρήσει πιο πέρα. Πλέον δεν είναι υπεύθυνος μόνο ο φυσικός θάνατος για την απομάκρυνσή μας από όσ@ς μας λείπουν σήμερα· όπως, για την περίπτωσή μας, του εξεγερμένου υποδιοικητή του παιδικού σταθμού Χερνάν-Ομάρ (κομμάτι μας ήδη από την εξέγερση, που τον πήρε ο καρκίνος από κοντά μας και από τη σύντροφο και το γιο του -τους οποίους αγκαλιάζουμε ιδιαίτερα σε αυτά τα πρώτα γενέθλια χωρίς εκείνον-).

Πλέον είναι, και με αυξανόμενο ρυθμό, οι δολοφονίες, οι εξαφανίσεις, οι φυλακές, οι απαγωγές.

Αν είστε φτωχός είστε ευάλωτος, αν είστε γυναίκα είστε ακόμη πιο ευάλωτη. Σαν το σύστημα να μην ικανοποιείται που τους επιτίθεται για τη γυναικεία τους φύση, αλλά να καταπιάνεται και με το μακάβριο έργο της εξόντωσής τους. Δηλαδή, πλέον δεν είναι μόνο αντικείμενο σεξουαλικής παρενόχλησης και βίας. Τι έχει συμβεί σε αυτό το σύστημα στο οποίο έχει γίνει «φυσικό», ακόμη και «λογικό» («μα ναι, εκείνες πήγαιναν γυρεύοντας», λέει ολόκληρη η κοινωνία) πλέον όχι μόνο ο βιασμός, αλλά και η απαγωγή, η εξαφάνιση και η δολοφονία γυναικών; Ναι, γυναικών. Ο εκδημοκρατισμός του μίσους του φύλου εξισώνει ηλικίες, φυλές, χρώματα, ύψη, πάχη, πίστεις, ιδεολογίες, στρατεύσεις ή μη· όλες τις διαφορές, εκτός από την ταξική, αποσυντίθενται σε ένα μεγαλύτερη λάθος: το να είσαι γυναίκα.

Και συνεχίστε προσθέτοντας πιθανότητες ανάλογα με τη διαφορετικότητά σας: χρώμα, ύψος, βάρος, ιθαγενής, αφρικανός, κορίτσι, αγόρι, ηλικιωμένος/η, νέος/α, γκέι, λεσβία, τρανς, όπως κι αν είστε, ό,τι κι αν είναι. Ένα σύστημα που στοχεύει πλέον όχι μόνο να απομονώνει και να υποτιμά τις διαφορές, αλλά έχει αποφασίσει να τις σβήσει εντελώς. Και όχι μόνο να τις εξοντώσει· πλέον το κάνει με όλη την σκληρότητα για την οποία είναι η ικανή η νεωτερικότητα. Ο θάνατος συνεχίζει να σκοτώνει, αλλά πλέον με μεγαλύτερο σαδισμό.

Επομένως, αυτό που θέλουμε να πούμε είναι πως πλέον δεν μας λείπουν μόνο οι νεκρές και οι νεκροί, αλλά και όλ@ οι εξαφανισμέν@ (και με το παπάκι δεν περιλαμβάνουμε μόνο το αρσενικό και το θηλυκό, αλλά επίσης κάθε τι που ξεπερνά το ψευδές δίπολο του φύλου), τ@ς εξαφανισμέν@ς, τ@ς φυλακισμέν@ς.

Πόσοι από τους απόντες της Αγιοτσινάπα χωράνε σε πόσες κάλπες; Σε πιο κομματικό πρόγραμμα απαντώνται;

Σε ποιο θεσμικό λογότυπο πέφτετε πάνω σκεπτόμενες/οι όσους μας λείπουν;

Κι όταν δεν υπάρχει καν η βεβαιότητα ότι πέθαναν; Κι αν αυτό που πονά δεν είναι μόνο η απουσία, αλλά επίσης προστίθεται η αβεβαιότητα και η αγωνία (έφαγε; κρυώνει; είναι άρρωστος; έχει κοιμηθεί καλά; κάποιος τον φροντίζει; ξέρει ότι ακόμη την ψάχνω, ότι πάντα θα την ψάχνω;);

Σε ποια φιλοδοξία για κάποιο αξίωμα, θέση, κυβέρνηση, χωράνε οι γυναίκες που έχουν δεχτεί επιθέσεις, οι αγνοούμενες, οι δολοφονημένες όλου του ιδεολογικού φάσματος;

Σε πόσες ψήφους αντιστοιχούν τα δολοφονημένα παιδιά, από το Κόμμα Εθνικής Δράσης (PAN), του βρεφονηπιακού σταθμού ABC;

Για ποιον ψηφίσουν οι εξολοθρευμένοι από το Θεσμικό Επαναστατικό Κόμμα (PRI) και τις κακοφτιαγμένες απομιμήσεις του, σε όλη την έκταση των γεωγραφιών και των ημερολογίων του Μεξικού των από κάτω;

Σε ποια καταμέτρηση ψήφων εμφανίζονται οι διωκόμενοι από το Κόμμα Δημοκρατικής Επανάστασης (PRD) που κατηγορούνται για το έγκλημα να είναι νέοι;

Σε ποιο πολιτικό κόμμα αντιπροσωπεύονται οι σεξουαλικές διαφορές που διώκονται δημόσια και ιδιωτικά, για τις οποίες η ποινή είναι η κόλαση στη ζωή και στο θάνατο;

Ποια είναι τα θεσμικά πολιτικά κόμματα των οποίων τα σύμβολα και τα συνθήματα σημαδεύουν τα τείχη που πρέπει να πηδήξουν χιλιάδες μετανάστες, άντρες, γυναίκες και παιδιά για να πέσουν στα χέρια κυβερνώντων-εγκληματιών-επιχειρηματιών της διακίνησης ανθρώπων;

Και μπορούν να βρεθούν παραδείγματα σε χρονικά, μπλογκ, ρεπορτάζ, δημοσιογραφικά σημειώματα, επιφυλλίδες, hashtags κλπ., αλλά πάντα θα υπάρχει η βεβαιότητα ότι είναι περισσότερες οι εγκληματικές πράξεις που δεν φτάνουν ούτε καν σε μια δημόσια αναφορά.

Πού είναι η εκλογική κάλπη στην οποία εκφράζεται η εκμετάλλευση, η καταστολή, η καταλήστευση και η υποτίμηση των ιθαγενικών πληθυσμών;

Σε κάποια κάλπη μπαίνουν οι οδύνες και οι οργές των…

Yaqui, Kumiai, Mayo, Cucapá, Tohono O´odham, Raramuri, Kikapú, Pame, Totonaca, Popoluca, Nahua, ΗπειρωτικώνMaya, Binizáa, Mixteco, Hñähñü, Totonaca, Mazateco, Purépecha, Mixe, Chinanteco, Mazahua, Me´phaa, Téenek, Rarámuri, Chontal, Amuzgo, Ópata, Solteco, Chatino, Papabuco, Triqui, Cora, Cuicateco

Mame, Huave, Tepehuano, Matlatzinca, Chichimeca, Guarijío, Chuj, Jacalteco, Lacandón, Comca´ac, Wixárika, Kanjobal, Chontal, Chocho, Tacuate, Ocuilteco, Kekchí, Ixcateco, Motocintleco, Quiché, Kakchiquel, Paipai, Pápago, Cochimí, Ixil, Kiliwa, Aguacateco, Mame, Chol, Tzotzil, Zoque, Tojolabal, Tzeltal;

Πού χωρά όλο αυτό;

Και πότε αναγνωρίστηκε νομικά η δικτατορία του τρόμου και η διεστραμμένη της λογική που εισβάλλει στα πάντα και αναπροσαρμόζει τα κριτήρια;

Είχα τύχη, λέει κάθε γυναίκα και άντρας που έχουν δεχτεί επίθεση στο δρόμο, στο σπίτι τους, στη δουλειά, στο μέσο μεταφοράς, δεν με πυροβόλησαν-μαχαίρωσαν.

Είχα τύχη, λέει η γυναίκα που τη χτύπησαν και τη βίασαν, δεν με απήγαγαν.

Είχα τύχη, λέει το παιδί που το έβαλαν στην πορνεία, δεν με έκαψαν ζωντανό.

Είχα τύχη, λέει ο γκέι, η λεσβία, @ τρανς, το άλλο με σπασμένα τα κόκκαλα και τραυματισμένο το δέρμα, δεν με σκότωσαν.

Είχα τύχη, λέει ο εργάτης, η υπάλληλος, ο εργαζόμενος που υποχρεώνεται σε περισσότερες ώρες εργασία και χαμηλότερο μισθό, δεν με απέλυσαν.

Είχα τύχη, λέει ο κοινωνικός ηγέτης που έχει υποβληθεί σε βασανιστήρια, δεν με εξαφάνισαν.

Είχα τύχη, λέει ο δολοφονημένος νεαρός φοιτητής, η οικογένειά μου δεν θα χρειαστεί να με ψάξει.

Είχα τύχη, λέει ο εκτοπισμένος ιθαγενικός πληθυσμός, δεν με εξόντωσαν.

Και επιπλέον:

Ποια σφυγμομέτρηση λαμβάνει υπόψη την καταστροφή της Γης; Ποιον ψηφίζουν τα μολυσμένα νερά, τα ζωικά είδη που κυνηγιούνται μέχρι να εκλείψουν, η στείρα γη, ο βρώμικος αέρας; Πού τοποθετείται η κάλπη σε έναν κόσμο με επιθανάτια αγωνία;

Επομένως έχουν δίκιο: «τα όνειρά μας δεν χωράνε στις κάλπες σας».

Αλλά ούτε και οι εφιάλτες μας.

Καθένας/καθεμιά μπορεί να είναι υπεύθυνος για να όνειρά του. Μένει να ζητήσει το λογαριασμό από όποιον έχει ευθύνη για τους εφιάλτες μας. Λείπε ό,τι λείπει…

ΕΝΑ «ΝΑΙ», ΠΟΛΛΑ «ΟΧΙ»

Ναι, η αρχική και αυθεντική πρόταση είναι δική μας, του έψιλονζήταλάμδανι. Εμείς, την γνωστοποιήσαμε στ@ς αντιπροσώπους του Πέμπτου Κογκρέσου του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου (CNI). Αυτό συνέβη στις 9, 10, 11 και 13 Οκτώβρη 2016, στις εγκαταστάσεις του CIDECI-Πανεπιστημίου της Γης, στο Σαν Κριστόμπαλ δε λας Κάσας στην Τσιάπας, Μεξικό. Εκείνες τις ημερομηνίες ήρθαν αντιπρόσωποι από ιθαγενικές συλλογικότητες, οργανώσεις, γειτονιές, φυλές, εθνότητες και κοινότητες των γλωσσών amuzgo, binni-zaá, chinanteco, chol, coca, náyeri, cuicateco, kumiai, lacandón, matlazinca, maya, mayo, mazahua, mazateco, mixe, mixteco, nahua, ñahñu, ñathô, popoluca, purépecha, rarámuri, tlapaneco, tojolabal, totonaco, triqui, tzeltal, tzotzil, wixárika, yaqui, zoque και chontal. Στις 13 Οκτώβρη 2016, η ολομέλεια του Πέμπτου Κογκρέσου του CNI αποφάσισε να κάνει δική της την πρότασή μας και να τη βάλει σε διαβούλευση με τα κομμάτια που το απαρτίζουν. Στις 14 Οκτώβρη 2016, τις πρωινές ώρες, το CNI και ο EZLN κοινοποίησαν αυτή την απόφαση με το κείμενο «Ας σείεται στα κέντρα της η γη».

-*-

Όχι, ούτε ο EZLN ως οργάνωση, ούτε καμιά, κανείς από τα κομμάτια του πρόκειται να συμμετάσχει σε κάποια «θέση για λαϊκή εκλογή» στην εκλογική διαδικασία του 2018.

Όχι, ο EZLN δεν θα μετατραπεί σε πολιτικό κόμμα.

Όχι, ο EZLN δεν θα παρουσιάσει κάποια ιθαγενή ζαπατίστα γυναίκα ως υποψήφια για την προεδρία της Δημοκρατίας το έτος 2018.

Όχι, ο EZLN δεν έχει «γυρίσει τούμπα» όσες μοίρες να ’ναι, ούτε θα συνεχίσει τον αγώνα του από την εκλογική οδό.

Επομένως ο EZLN δεν θα χρίσει μια ιθαγενή γυναίκα Ζαπατίστα για την προεδρία της Δημοκρατίας; 

Δεν θα συμμετέχει άμεσα στις εκλογές του 2018;

Όχι.

Γιατί όχι; Λόγω των όπλων;

Όχι. Λαθεύουν κατηγορηματικά όσοι σκέφτομαι ότι αυτός είναι ο λόγος: οι Ζαπατίστας πήραμε τα όπλα για να τα χρησιμοποιήσουμε κι όχι για να υποδουλωθούμε σ’ αυτά.

Επομένως επειδή το πολιτικό εκλογικό θεσμικό σύστημα είναι διεφθαρμένο, άδικο, απατηλό και μη νομιμοποιημένο;

Όχι. Ακόμη κι αν ήταν διάφανο, δίκαιο και νομιμοποιημένο, οι Ζαπατίστας δεν θα συμμετείχαμε για να φτάσουμε και να ασκούμε την Εξουσία από κάποια θεσμική θέση, αξίωμα ή διορισμό.

Αλλά, στη δεδομένη συγκυρία, για στρατηγικούς ή/και τακτικούς λόγους, δεν θα συμμετείχατε άμεσα για την ανάληψη κάποιου αξιώματος;

Όχι. Ακόμη κι αν οι «μάζες» το ζητούσαν· ακόμη κι αν η «ιστορική συγκυρία» χρειαζόταν τη «συμμετοχή» μας· ακόμη κι αν το απαιτούσαν η «Πατρίδα», το «Έθνος», ο «Λαός», το «Προλεταριάτο» (ΟΚ, αυτό πλέον είναι πολύ ντεμοντέ), ή όποια κι αν είναι η συγκεκριμένη ή αφηρημένη έννοια (πίσω από την οποία κρύβεται, ή όχι, η προσωπική, οικογενειακή, συλλογική ή ταξική φιλοδοξία) που προβάλλεται ως πρόφαση· ακόμη και η συγκυρία, η συνάντηση των πλανητών, οι προφητείες, ο χρηματιστηριακός δείχτης, το εγχειρίδιο του ιστορικού υλισμού, το Popol Vuh,ⁱ οι σφυγμομετρήσεις, ο εσωτερισμός, «η συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης πραγματικότητας», και λοιπά ανάλογα.

Γιατί;

Γιατί ο EZLN δεν αγωνίζεται για να καταλάβει την Εξουσία.

-*-

Μήπως πιστεύετε ότι δεν μας έχουν προσφέρει ήδη αυτό και πολλά περισσότερα; Ότι δεν μας έχουν προσφέρει θέσεις, μισθούς, αξιώματα, πρεσβείες, προξενεία, ταξίδια στο εξωτερικό με «όλα πληρωμένα», με όλα τα συμπαρομαρτούντα που τα συνοδεύουν; Πιστεύετε ότι δεν έχουν προσφερθεί να μας μετατρέψουν σε πολιτικό θεσμικό κόμμα ή να μας εντάξουν σε κάποιο από τα προϋπάρχοντα, ή από αυτά που θα σχηματιστούν, και να «απολαμβάνουμε τα προνόμια του νόμου» (όπως λένε);

Δεχτήκαμε; Όχι.

Και δεν προσβαλλόμαστε, καταλαβαίνουμε ότι η φιλοδοξία ή η έλλειψη φαντασίας ή η μυωπία ή η απουσία γνώσεων (και, φυσικά, η αδυναμία ανάγνωσης), έχουν υποχρεώσει πάνω από ένα άτομο να μπει σε θεσμικό πολιτικό κόμμα, κι έπειτα να αποχωρήσει και να περάσει σε άλλο, κι έπειτα να αποχωρήσει και να σχηματίσει άλλο, και τα λοιπά. Κατανοούμε ότι, για πάνω από μία, έναν, ακόμη τους κάνει το άλλοθι του «αλλάζουμε το σύστημα από τα μέσα». Για εμάς όχι.

Αλλά, στην περίπτωση της διοίκησης και των στρατευμάτων των Ζαπατίστας η άρνησή μας δεν είναι μόνο απέναντι στη θεσμική Εξουσία, αλλά επίσης και στις αυτόνομες μορφές και διαδικασίες που δημιουργούν και εμβαθύνουν οι κοινότητες μέρα με τη μέρα.

Για παράδειγμα: κανείς αντάρτης ή αντάρτισσα, είτε είναι στη διοίκηση είτε στο στράτευμα· καμιά διοικήτρια ή διοικητής της Μυστικής Επαναστατικής Ιθαγενικής Διοίκησης δεν μπορούν να είναι καν επικεφαλής μιας κοινότητας, ενός αυτόνομου δήμου, ούτε κάποιας από τις αυτόνομες οργανωτικές βαθμίδες. Δεν μπορούν να είναι αυτόνομες σύμβουλες και σύμβουλοι, ούτε συμβούλια καλής διακυβέρνησης, ούτε επιτροπές, ούτε σε καμιά άλλη από τις αρμοδιότητες που ανατίθονται από συνέλευση, που έχουν δημιουργηθεί ή θα δημιουργηθούν στην οικοδόμηση της αυτονομίας μας, δηλαδή, της ελευθερίας μας.

Η δουλειά μας, το έργο μας ως έψιλονζήταλάμδανι είναι να υπηρετούμε τις κοινότητές μας, να τις συντροφεύουμε, να τις στηρίζουμε, όχι να τις διατάζουμε. Να τις υποστηρίζουμε. Ενίοτε το καταφέρνουμε. Και, ναι, με βεβαιότητα ενίοτε όχι, αλλά τότε είναι που οι ζαπατιστικές κοινότητες μας δίνουν μια σφαλιάρα (ή περισσότερες, ανάλογα με την περίπτωση) για να διορθωθούμε.

-*-

Όλα αυτά δεν θα έπρεπε να χρειάζονται διευκρινίσεις ή επιβεβαιώσεις αν είχε διαβαστεί προσεκτικά το κείμενο που τιτλοφορούνταν «Ας σείεται στα κέντρα της η γη», που δημοσιεύτηκε το πρωί της 14ης Οκτώβρη 2016.

Όχι, δεν συμμετείχαμε στη σύνταξή του. Το κείμενο το έγραψε η προσωρινή επιτροπή που ορίστηκε από τη συνέλευση του CNI και μας το κοινοποίησαν. Δεν αλλάξαμε ούτε κόμμα, ούτε τελεία. Ακριβώς όπως το έγραψαν οι εκπρόσωπες και εκπρόσωποι του CNI το κάναμε δικό μας.

Αλλά, όπως είναι εμφανές, ο λειτουργικός αναλφαβητισμός δεν γνωρίζει ιδεολογικά όρια ούτε κομματικά σύμβολα, καθώς σε όλο το πολιτικό φάσμα έχουν αναδειχτεί εκφράσεις, αξιολογήσεις και γνώμες που παραπαίουν μεταξύ του ρατσισμού και της βλακείας. Πράγματι έχουμε δει μέρος της αριστερής θεσμικής διανόησης, και κομμάτι της περιθωριακής, να συμπίπτει με τον υπερασπιστή του «φεμινισμού», της «ακεραιότητας», της «ειλικρίνειας», της «ένταξης» και της «ανεκτικότητας»


Diego Fernández de Cevallos,ⁱⁱ ο οποίος προς το παρόν καταπιάνεται, μαζί με την εσωτεριστική εκδοχή του «Νόμος και Τάξη» Antonio Lozano Graciaⁱⁱⁱ να κρύβει πρώην (;) φυγάδες κυβερνήτες. Ξεχνά κανείς την Καλντερόνα^iv να χειροκροτεί μέχρι αηδίας τον εν λόγω Fernández de Cevallos, ο οποίος, ενώ ήταν υποψήφιος για τις προεδρικές εκλογές το 1994 αποκαλούσε τις γυναίκες με το «τρυφερό» όνομα «γραιίδιο», ενώ τους αγρότες τους έλεγε «γυμνόκαλτσους»; Είναι η Καλντερόνα το σύμβολο της ενδυνάμωσης των γυναικών των από πάνω ή έχει απλά δανεισμένο το όνομα ενός ανικανοποίητου ψυχοπαθή; Υπάρχει κάποιος/α που ακόμη εξαπατάται από το γεγονός ότι παρουσιάζεται με το όνομα «ανύπαντρης»;

Όπως θα σας διηγηθούμε παρακάτω, οι αντιπρόσωπες και αντιπρόσωποι του CNI στο Ε΄ Κογκρέσο παρατήρησαν ότι ο βαθύς ρατσισμός που υπάρχει στη μεξικανική κοινωνία στεκόταν ως εμπόδιο για να προχωρήσουν την πρωτοβουλία.

Εμείς τους είπαμε ότι δεν ήταν μόνο ο ρατσισμός. Υπάρχει επίσης, στην τάξη των πολιτικών, μια βαθιά απαξίωση. Για αυτούς, οι ιθαγενικοί πληθυσμοί δεν συνιστούν καν μια ενόχληση, ένα παλιό έπιπλο που πρέπει αφήσεις στο παρελθόν να το διακοσμήσει με φράσεις από το Popol Vuh, πολύχρωμα κεντίδια και κούκλες εποχής. Η πολιτική των από πάνω βλέπει δια μέσου των ιθαγενών, σα να ήταν κομμάτια γυαλιού ξεχασμένα από κάποιον κατακτητή, ή αναχρονιστικά κατάλοιπα ενός παρελθόντος εγκλωβισμένου σε κώδικες, βιβλία και κεντρικές ομιλίες συνεδρίων. Για τη θεσμική πολιτική οι ιθαγενικοί πληθυσμοί δεν υπάρχουν, και όταν «επανεμφανίζονται» (έτσι λένε), τότε είναι μια βρώμικη μανούβρα κάποιου διεστραμμένου και πανίσχυρου μυαλού. Μετά από 524 χρόνια αντιλαμβάνονται τον ιθαγενή μόνο ως ανίκανο, ηλίθιο και αδαή. Αν οι ιθαγενείς κάνουν κάτι, είναι γιατί κάποιος τους ελέγχει· αν σκεφτούν ο,τιδήποτε, είναι γιατί κάποιος τους παραπλανά. Για τους πολιτικούς των από πάνω όλου του ιδεολογικού φάσματος, θα υπάρχει πάντα ένας «αλλόκοτος εχθρός» πίσω από τους ιθαγενικούς λαούς.

Ο κόσμος της θεσμικής πολιτικής δεν είναι μόνο απίστευτα κλειστός και συμπαγής. Επίσης είναι ο τόπος όπου βασιλεύει η «δημοτικότητα» εις βάρος της λογικής, η κτηνωδία εις βάρος της ευφυΐας, η ξεδιαντροπιά εις βάρος μιας κάποιας ελάχιστης ταπεινότητας.

Το γεγονός ότι τα πληρωμένα μέσα εκφυλίζουν την πληροφορία για να τη μετατρέψουν σε εμπόρευμα πάει στο καλό. Σε κάθε περίπτωση, κάπως πρέπει να φάνε και οι δημοσιογράφοι και είναι κατανοητό, για εκείνους, ότι πουλά περισσότερο «η δημοσιογραφική είδηση» ότι ο EZLN κατεβαίνει στις εκλογές με μια γυναίκα Ζαπατίστα· αντί να πουν την αλήθεια, ας πούμε, ότι το CNI είναι αυτό που θα αποφασίσει αν θα συμμετάσχει ή όχι με δική του υποψήφια και, σε αυτή την περίπτωση, θα έχει τη στήριξη του ζαπατισμού.

Αυτό είναι κατανοητό· η απουσία πληροφόρησης είναι επίσης εμπόρευμα. Οι ρεπόρτερ και οι εκφωνητές κέρδισαν το καθημερινό ψωμί τους, ΟΚ (ναι, δεν κάνει τίποτα παλικάρια, όχι, δεν χρειάζεται να ευχαριστείτε, όχι, σοβαρά).

Αλλά άτομα που περνιούνται για καλλιεργημένα και σκεπτόμενα, που υποτίθεται ότι ξέρουν να διαβάζουν και να γράφουν, και έχουν μια κάποια ελάχιστη πληροφόρηση, δίνουν μαθήματα σε ανώτατα εκπαιδευτικά κέντρα, είναι επίτιμοι, εισπράττουν τακτικά τις υποτροφίες και τους μισθούς τους, ταξιδεύουν πουλώντας «γνώση», δεν διαβάζουν αυτό που το κείμενο «Ας σείεται στα κέντρα της η γη» λέει ξεκάθαρα, και λένε και γράφουν κάθε είδους κοτσάνες είναι -πώς να το πω κόσμια;- ωραία, είναι ξεδιάντροποι και τσαρλατάνοι.

Είναι σαν οι 140 χαρακτήρες και το σπίτι με τα φιμέ τζάμια των μέσων επικοινωνίας να έχουν ήδη μετατραπεί σε έναν τείχος που αρνείται την πραγματικότητα, την εξορίζει και την κηρύσσει παράνομη. Ό,τι δεν χωράει σε ένα τουΐτ δεν υπάρχει, λένε και συμβιβάζονται. Και τα πληρωμένα μέσα το ξέρουν: «κανείς δεν πρόκειται να διαβάσει προσεκτικά ένα κείμενο 6 σελίδων, έτσι ας κάνουμε μια περίληψη τσάτρα πάτρα και οι «ηγέτες της κοινής γνώμης» στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα το εκλάβουν ως βέβαιο». Έτσι παρουσιάζουν μια σειρά ανοησιών που, ήδη, επιταχύνουν μια υστερία διαγραφών που ίσως προκαλέσει την κατάρρευση του απέραντου βασιλείου του γαλάζιου πουλιού.

Πόση να είναι άραγε η απαξίωση που αξίζουν οι ιθαγενικοί πληθυσμοί για αυτά τα άτομα, ώστε ούτε καν να αξίζουν να υπάρχουν. Αν και το κείμενο λέει ξεκάθαρα «μια ιθαγενή γυναίκα εκπρόσωπο του CNI», η μαγεία της βλακείας σβήνει το «CNI» και το αντικαθιστά με το «EZLN».

Κι έπειτα; Μια βροχή θέσεων, σχολίων, γνωμών, κριτικών, απορρίψεων, likes και dislikes, δείχτες προς τα πάω και προς τα κάτω, και όχι λίγα μεσαία δάχτυλα σηκωμένα.

Όταν κάποιος, που πράγματι έκανε τον κόπο να διαβάσει το αρχικό κείμενο, σχολιάζει ταπεινά ότι η πιθανή υποψήφια θα είναι του CNI και όχι του EZLN και ότι, επομένως, ο EZLN δεν κατεβαίνει στις εκλογές, πέφτουν όλοι πάνω του: «μπα, είναι όλα ένας χοντροκομμένος ελιγμός του κουκουλωμένου».

Έπειτα όσοι διαμαρτυρήθηκαν, σχεδόν αμέσως, λένε γιατί δεν «απελευθερώνεται» (ναι, έτσι το έγραψαν) πρώτα η Τσιάπας. Φυσικά, γιατί στην Τσιάπας είναι τα εδάφη των Yaquis, Kumiai, Rarámuris, Nahuas, Zapotecos, Mixtecos, Chinantecos, Totonacos, Popolucas, Ηπειρωτικών Mayas, Wixaritaris, για να αναφέρουμε μόνο κάποιους. Στις πρώτες κοροϊδίες προσπάθησαν να διορθώσουν ή τουλάχιστον να ψάξουν στο google ποιοι στον κόρακα ήταν εκείνοι οι άλλοι ιθαγενείς «που τους παραπλανά εκείνος με την κάλτσα στο κεφάλι» και αντιλήφθηκαν ότι δεν επιβιώνουν στην Τσιάπας (το οποίο, παρεμπιπτόντως, θα σήμαινε ότι οι ικανότητες παραπλάνησης του μακαρίτη θα ξεπερνούσαν τα σύνορα των «βουνών του νοτιοανατολικού Μεξικού»).

Αφότου πήρα τη γνώμη συντρόφων δικηγόρων, ρώτησα τον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές και όχι. Δεν θα υπάρξουν διαμαρτυρίες στην CONAPRED (Εθνική Επιτροπή για την Καταπολέμηση των Διακρίσεων) για την καταπάτηση του πρώτου άρθρου του Συντάγματος των Ηνωμένων Πολιτειών του Μεξικού και του Ομοσπονδιακού Νόμου για την Καταπολέμηση και Εξάλειψη των Διακρίσεων, ούτε στα δικαστήρια για τη διάδοση «ανακριβών ή ψευδών» πληροφοριών που προκαλεί προσβολή, πολιτική, οικονομική, της τιμής, της ιδιωτικής ζωής ή/και της εικόνας».

Όχι, δεν το γνωρίζουμε αν το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο (που έχει στις τάξεις του αρκετ@ς ειδικούς στα νομικά) θα προχωρήσει σε ανάλογες καταγγελίες.

Ούτε γνωρίζουμε αν οι απόφοιτ@, οι αναγνώστ(ρι)ες, οι υποστηρικτές/τριες και όσοι πληρώνονται μισθούς και υποτροφίες θα προχωρήσουν νομικά εναντίον τους για εξαπάτηση (εξαπάτηση: παραπλάνηση, η εμφάνιση ως ψέματος ως αλήθεια) σύμφωνα με το άρθρο 386 του Ομοσπονδιακού Ποινικού Κώδικα: «Διαπράττει το έγκλημα της εξαπάτησης όποιος παραπλανά κάποιον ή εκμεταλλεύεται το σφάλμα στο οποίο έχει περιπέσει ο τελευταίος για να προβεί σε παράνομη πράξη ή να αποκτήσει αδίκως κάποιο αγαθό».

-*-

Επιπλέον, έχουν υπάρξει, υπάρχουν και θα υπάρξουν δικαιολογημένες και λογικές αμφιβολίες και ερωτήματα (η πλειονότητα προέρχεται από συντρόφισσες/ους της Έκτης, αλλά όχι μόνο). Ακριβώς σε αυτές τις αμφιβολίες και τα ερωτήματα θα προσπαθήσουμε να απαντήσουμε, στο μέτρο του δυνατού, μέσω αυτού του κειμένου. Είναι σίγουρο ότι τα δικά μας λόγια δεν θα είναι αρκετά. Όλες τις κριτικές, από όλο το πολιτικό και ιδεολογικό φάσμα, που έχουν γίνει με την ελάχιστη λογική, σεβασμό και επιβεβαιωμένη πληροφόρηση, θα τις πάρουμε υπόψη στο βαθμό που μας αναλογεί.

Και εδώ είναι απαραίτητο να καταστήσουμε κάτι σαφές σε όλ@ς: η πρόταση πλέον δεν είναι στα χέρια του ζαπατισμού. Από τις 13 Οκτώβρη 2016 η πρόταση σταμάτησε να είναι μόνο δική μας και έγινε κοινή με το Πέμπτη Κογκρέσο του CNI.

Και επιπλέον: από εκείνη την ημέρα κατά την οποία άρχισε η διαβούλευση του CNI, η αποδοχή, η απόρριψη ή/και τροποποίηση της πρότασης, αφορά μόνο και αποκλειστικά τις ιθαγενικές συλλογικότητες, οργανώσεις, γειτονιές, φυλές, εθνότητες και κοινότητες που οργανώνονται στο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο. Όχι πλέον στον EZLN. Το αποτέλεσμα αυτής της διαβούλευσης και οι απότοκες αποφάσεις, αν υπάρξουν, θα γνωστοποιηθούν στη δεύτερη φάση του Πέμπτη Κογκρέσου, στις 29, 30 και 31 Δεκεμβρίου 2016 και την 1η Γενάρη 2017 στην Τσιάπας, Μεξικό. Ή πριν, αν έτσι το αποφασίσει το CNI.

-*-

Φυσικά, εσείς αναρωτιέστε γιατί κάναμε αυτήν την πρόταση, αν και εφόσον συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε όπως έχουμε πει από την αρχή του αγώνα μας και τώρα το επιβεβαιώνουμε. Ωραία, γι’ αυτό θα σας μιλήσουμε.

Όταν ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές μου είπε ότι μου έπεφτε ο κλήρος να εξηγήσω στην Έκτη, τον ρώτησα πώς έπρεπε να το κάνω. «Πολύ απλό, μου απάντησε, «διηγήσου τους τι έγινε». Κι έτσι αυτό θα κάνω…

ΜΙΑ ΜΙΚΡΗ ΚΑΙ ΣΥΝΤΟΜΗ ΓΕΝΕΑΛΟΓΙΑ

Δεν έχουμε μπορέσει να προσδιορίσουμε την ακριβή ημερομηνία. Και οι δύο συμφωνούμε ότι είναι ανάμεσα στα χρόνια 2013-2014. Αν και ο μακαρίτης Σουπμάρκος δεν είχε ακόμη πεθάνει, ο θάνατός του είχε ήδη αποφασιστεί, ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές βρισκόταν ήδη στη διοίκηση του EZLN και τα πρώτα σημάδια της Λερναίας Ύδρας είχαν αρχίσει να γίνονται σαφέστερα.

Δεν ξέρω τι γίνεται εκεί πέρα, αλλά εδώ οι ιδέες δεν γεννιούνται σε κάποιο συγκεκριμένο χρόνο, ούτε έχουν συγκεκριμένη/ο δημιουργό. Γεννιούνται και στη συνέχεια σιγά σιγά διαμορφώνονται, ενίοτε φτάνουν να μετατραπούν σε κάποια πρόταση, κι ύστερα σε κάποια πρωτοβουλία. Άλλες, οι περισσότερες, μένουν μόνο ιδέες. Για να γίνει το πέρασμα από την ιδέα στην πρόταση χρειάζονται μήνες, χρόνια και ενίοτε δεκαετίες. Και, αν συμβεί αυτό, αρκεί η ιδέα να συγκεκριμενοποιηθεί στα λόγια κάποιας/ου για να αρχίσει την απρόσμενη διαδρομή της.

Ούτε αναδείχτηκε σε μια προγραμματισμένη συνάντηση. Αν με πιέσετε, θα έλεγα ότι άρχισε κάποιο χάραμα με καφέ και καπνό. Αναλύαμε αυτό που εντόπιζαν οι διαφορετικές θέσεις περιφρούρησης, και τις βαθιές αλλαγές που, αν και είχαν ήδη αρχίσει καιρό πριν, ήδη γίνονταν σαφείς στους λαούς και τα εδάφη των Ζαπατίστας.

Εγώ λέω ότι η ιδέα τέθηκε σε κίνηση από τον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές. Είμαι σχεδόν σίγουρος ότι εγώ δεν θα σκεφτόμουν κάτι τόσο ανόητο και ανήκουστο.

Όπως και να ’χει, όταν την είπε ο ΣουπΜόι αρχίσαμε να τη σκεφτόμαστε σοβαρά, με τη διάσημη ζαπατιστική μέθοδο του να τη φέρνεις γύρου γύρου, μέχρι να φτάσει εκεί που θέλουμε, δηλαδή, μέχρι «την επόμενη μέρα».

Αρχίσαμε με την αρχή, δηλαδή με τις δυσκολίες και τα εμπόδια. Αν κάποιοι/ες αισθάνονται αρκετά δυνατοί/ες για να αναμετρηθούν με μια πρόκληση, τότε περνάνε στην επόμενη φάση: αυτό που βρίσκεται εναντίον. Αργότερα, και μόνο αργότερα, αναλύουν τα υπέρ, ό,τι καλό υπάρχει. Δηλαδή, δεν λαμβάνεται η απόφαση μέχρι να γίνει σαφές ότι αξίζει τον κόπο. Ή αλλιώς πρώτα πάει το τι, μετά ό,τι είναι εναντίον, μετά το μέρος του πώς, έπειτα έρχεται το πού και το πότε (το ημερολόγιο και η γεωγραφία) και, πλέον στο τέλος της αρχής, το ποιος.

Όλο αυτό δεν είναι ενός ατόμου, αλλά συνεχώς ανοίγει σε ομάδες κάθε φορά πιο μεγάλες. Έτσι «συμπληρώνεται» μέσω των ερωτήσεων, πρώτα από τις πιο «παλιές» επιτροπές (αναφερόμαστε σε όσους έχουν περισσότερη παλαιότητα και γνωρίζουν από πρώτο χέρι την ιστορία μας), έπειτα σε όσους έχουν ενσωματωθεί στη δουλειά της διεύθυνσης της οργάνωσης, έπειτα σε όσ@ς είναι σαν «επιλαχόντες» (δηλαδή, όσοι/ες εξελίσσονται σε αρχηγοί), και, τέλος, σε όσους βρίσκονται υπό διαμόρφωση, οι υποψήφιοι/ες (δηλαδή όσοι προετοιμάζονται για να κάνουν τη δουλειά). Εδώ ήδη μιλάω για μερικές εκατοντάδες κεφάλια, σκέψεις, διαλόγους, ακροάσεις· μιλάω ήδη για μια συλλογική καρδιά που διευρύνεται, και γίνεται ολοένα και πιο μεγάλη.

Το επόμενο βήμα έχει να κάνει με την απάντηση στην ερώτηση: «Ποιος θα το κάνει;». Αν αναλογεί στις αυτόνομες διοικήσεις, τότε η διαβούλευση απευθύνεται σε αυτές· αν είναι στις κοινότητες, τότε γίνεται γενική διαβούλευση: σε όλες και όλους. Αν δεν αναλογεί σε καμιά απ’ αυτές τις βαθμίδες, τότε πρέπει να ερωτηθεί αυτός που θα το κάνει, ενίοτε με τρόπο έμμεσο, ενίοτε άμεσο. Αν αυτός ο «ποιος» απαντήσει θετικά, τότε γίνεται διαβούλευση με όλ@ς για να ορίσουν αν στηρίζουν και πώς.

Σε αυτό το δρόμο βρισκόμασταν εδώ και 2 ή 3 χρόνια. Δηλαδή, η ιδέα πήγαινε κι ερχόταν, αλλά χωρίς να συμβαίνει τίποτ’ άλλο. Έπειτα μου είπαν να κάνω μια σφυγμομέτρηση με κοντινό μας κόσμο. Το έκανα.

Αρκετό διάστημα αργότερα, στις αρχές του 2016, ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές με κάλεσε και μου είπε: «Υπάρχει μια δουλειά, πρέπει να τη συζητήσουμε».

Ο τόνος μού προκάλεσε ανησυχία: την τελευταία φορά που τον άκουσα, κατέληξα νεκρός και αναγεννημένος σε μια μόνο μέρα, ήδη πάνε λίγο παραπάνω από δυο χρόνια. Ωστόσο, πήγα στη συνάντηση.

Πρέπει να ήταν η 1η Γενάρη του 2016, στην 22η επέτειο από την εξέγερση. Δεν υπήρχε κανείς άλλος στην καλύβα της Γενικής Διοίκησης του EZLN, στην οποία, εδώ και πάνω από 3 χρόνια, βρίσκεται ο ΣουπΜόι. Ο καφές ήταν κρύος, αλλά υπήρχε αρκετός καπνός. Εκείνος μου εξήγησε τις μεγάλες προκλήσεις, με τον τρόπο που συνηθίζει να το κάνει: σα να σκέφτεται δυνατά. Εξέθεσε τα μειονεκτήματα, τα υπέρ, και περίμενε. Κατάλαβα ότι ήταν η σειρά μου. Η ιδέα, όπως ήδη εξήγησα, ωρίμαζε καιρό πριν, οπότε περιορίστηκα να μειώσω τα κατά και να βάλω ερωτηματικά στα υπέρ. Το «ποιος» μας υποστήριζε, και όλα όσα δεν έχουν να κάνουν άμεσα μ’ εμάς, είναι ένας γρίφος. Όταν ο ΣουπΜόι απάντησε στην ερώτησή μου του «ποιος» με ένα λακωνικό «ο εορτάζων» (δηλαδή, το CNI που συμπλήρωνε 20 χρόνια), η αβεβαιότητα μειώθηκε: ήδη είχαν περάσει δυο δεκαετίες που γνωριζόμαστε και το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο ήταν το πιο συγκροτημένο εγχείρημα από τότε που βγήκαμε στο δημόσιο φως: το CNI είχε διατηρηθεί, με όλα τα σκαμπανεβάσματα, αφοσιωμένο στην ουσία του και, αν και ο πόνος του είναι μακριά από τα μέσα ενημέρωσης, αντιπροσώπευε το κομμάτι που δεχόταν τα περισσότερα χτυπήματα από την Λερναία Ύδρα. Ωστόσο, όλο αυτό δεν έκανε άλλο απ’ το ν’ αυξήσει τις αμφιβολίες.

«Στην πραγματικότητα», του είπα, «δεν είναι δυνατό να ξέρουμε τι θα γίνει. Αυτό θα λύσει πολλούς κόμπους και, σίγουρα, αυτό που θα συμβεί θα είναι, στην καλύτερη περίπτωση, ένα μυστήριο. Δεν ξέρουμε αν θα δεχτεί το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο, ούτε αν η Έκτη θα καταλάβει. Και, ωραία, οι άλλοι εκεί πάνω δεν σκέφτονται, αντιδρούν με τη χολή και θα σπάσουν πράγματα που ίσως δεν θα είναι δυνατόν να ξαναφτιάξουν. Έχει πολύ ρίσκο. Αυτή τη στιγμή, βλέποντας και αναλύοντας αυτό που υπάρχει έξω, σου λέω ότι είναι πιθανότερο να βγει άσχημα από ό,τι καλά».

Ο ΣουπΜόι άφησε κατά μέρος την κούπα με τον καφέ και άναψε ένα τσιγάρο. «Γι’ αυτό, εδώ είναι που έρχεσαι εσύ. Ξέρεις καλά ότι ο τρόπος μας είναι να προετοιμαζόμαστε για τα χειρότερα, θυμήσου πώς έγινε η εξέγερση και ό,τι ακολούθησε. Επομένως αν βγει άσχημα, χρειαζόμαστε…»

Βιάστηκα και τον διέκοψα: «ένα εναλλακτικό πλάνο;».

Γέλασε δυνατά και είπε: «Όχι, χρειαζόμαστε κάποιον να του ρίξουμε το φταίξιμο γιατί πήγε άσχημα».

Σε γενικές γραμμές, ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής ΜοΪσές θυμόταν κομμάτια από την ταινία «Ο Νόμος του Ηρώδη» και, ενώ εγώ σκεφτόμουν ότι θα σταματούσε στα τελευταία λόγια του βουλευτή Βάργκας (την ιστορία ενός δευτεροκλασάτου υποστηριχτή κόμματος που γίνεται εγκληματίας και αργότερα δήμαρχος· σας θυμίζει κάτι;), όταν είπε την ατάκα «Υπάρχει μια καλή και μια κακή είδηση»).

(Άχρηστη σημείωση: «Ο Νόμος του Ηρώδη» είναι μια ταινία του Luis Estrada με τον Martín Torres ως βοηθό σκηνοθέτη, πλοκή και σενάριο των Jaime Sampietro, Fernando León, Vicente Leñero και του ίδιου του Luis Estrada, φωτογραφία του Norman Christianson, μουσική του Santiago Ojeda, μακιγιάζ των Alfredo Mora και Felipe Salazar. Μαζί με την «Κόλαση» -επίσης του Luis Estrada, με τον μεγαλειώδη Joaquín Cosío στη διανομή, και με το ρόλο του “Cochiloco” [βρωμοτρελού]- είναι οι μόνες ταινίες και έχουν επιτύχει να υποκαταστήσουν εκείνες του Ζαν Κλωντ Βαν Νταμ από κινηματογραφική «κορυφή» των ζαπατιστικών κοινοτήτων και καταυλισμών.)^v

Έπειτα πρόσθεσε: «χρειαζόμαστε πρώτα να δούμε τι θα κάνουμε με την κακή είδηση».

Δεν χρειαζόταν πολύ για να μαντέψει κανείς ότι η κακή είδηση θα ήταν η αποτυχία του εγχειρήματος. Και δεν λέω ότι δεν ήταν επιτυχής αυτή καθαυτή, αλλά στο όταν μπορεί να απορριπτόταν από το CNI, το οποίο, κάνοντάς την αποδεχτή, θα μετατρεπόταν στον αδιαμφισβήτητο πρωταγωνιστή μιας κίνησης που θα εξέπληττε το Μεξικό και τον κόσμο.

Ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές προχώρησε στις λεπτομέρειες.

«Κοίτα· το πρώτο που θα απασχολήσει το CNI είναι να τους κατηγορήσουν ότι προδίδουν το λόγο τους, ότι θα μπουν στα σκατά, ότι θα παρεκκλίνουν απ’ το δρόμο, ότι παραδίνονται. Δηλαδή ότι έχουν πια αφεθεί να πειστούν από το σύστημα και ότι θέλουν την πληρωμή, με άλλα λόγια την Εξουσία, να διοικούν, να γίνουν όπως τους άλλους. Ότι υποχώρησαν, ότι πουλήθηκαν. Αυτές τις κριτικές φυσικά θα τις έχουν, αλλά είμαι σίγουρος ότι έχουν τα κότσια και τη σκέψη για να απαντήσουν άψογα. Αλλά το πρόβλημα είναι ποιος θα τους ακούσει. Θα τους επιτεθούν πολύ δυναμικά και δεν θα τους δώσουν τη δυνατότητα ούτε καν να υπερασπιστούν τους εαυτούς τους.

Αλλά σε αυτό το σημείο μπορούμε να τους δώσουμε ένα χεράκι. Αν εμείς, δηλαδή εσύ, μπούμε στη θέση να δεχτούμε την κριτική και τις επιθέσεις, τότε το CNI θα μπορέσει να δει όχι μόνο ποιοι επιτίθενται, αλλά επίσης θα μπορέσει να δει σημεία υπέρ και κατά που δεν θα μπορούσαν να δουν μέχρι να δημοσιοποιηθεί. Όλο αυτό θα τους βοηθήσει να αποφασίσουν ναι ή όχι».

Συνέχισε να μιλάει. Σχεδόν έφτιαξε έναν ομιλούντα πίνακα αυτών που έχουν συμβεί τις τελευταίες τέσσερις βδομάδες. Είπε ποιος θα έλεγε τι, ποιος θα ήταν ενάντια και γιατί, ποιες θα ήταν οι σκέψεις του Αφέντη, ποιοι θα μπερδεύονταν, ποιοι θα άρχιζαν να ελπίζουν, ποιοι θα άνοιγαν φτερά γύπα που έχουν και ποιοι θα υποστήριζαν με κάθε μέσο επειδή θα καταλάβαιναν τι διακυβευόταν.

Μετά από μερικές ώρες ερωτήσεων και απαντήσεων, του είπα: «Αλλά για αυτό, δεν είναι απαραίτητο να είμαι παρών. Θα είναι αρκετές μερικές ανακοινώσεις, ίσως κάποια συνέντευξη. Έτσι είναι τα μέσα, θα σκεφτούν πως τίποτα δεν έχει αλλάξει, ότι μπορεί να γίνει το ίδιο. Οι από πάνω είναι τόσο προβλέψιμοι που σε κάνουν να βαριέσαι. Θα αρχίσουν να μιλάνε για πρωταγωνισμό, για παραπλάνηση, για διασπαστικότητα. Και, θα επικεντρωθούν σε ένα πρόσωπο, σε αυτό έχεις δίκιο. Αλλά, επαναλαμβάνω, για όλο αυτό δεν είναι απαραίτητο να παρευρίσκομαι. Ακόμη περισσότερο, είναι τόσο φορμαρισμένοι που χωρίς καν να πουν τίποτα, θα έρθουν εναντίον μου».

«Όχι», είπε ο ΣουπΜόι, «πρέπει να παρουσιάσεις εσύ την πρόταση. Όχι μόνο γιατί αν σε δουν θα σκεφτούν ότι είναι κολπάκι σου και το πράγμα θα έρθει να δέσει, αλλά επίσης και κυρίως γιατί οι σύντροφοι του CNI πρέπει να καταλάβουν ότι δεν είναι μόνο κάτι που έχει να κάνει με τους ιθαγενικούς πληθυσμούς. Είναι μεγαλύτερο, πολύ πιο μεγάλο».

Τότε, αφού άναψε κι άλλο τσιγάρο, πρόσθεσε:

«Τόσο μεγάλο ή ακόμη μεγαλύτερο από την πρώτη Γενάρη 1994».

Δεν ήταν καθόλου αμελητέος ο ισχυρισμός, ιδιαίτερα βλέποντας ποιος τον έκανε. Ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές δεν είναι μόνο βετεράνος του πολέμου, αλλά ήρθε στον EZLN πολύ πριν την έναρξη του πολέμου. Την πρώτη Γενάρη του 1994 του ανατέθηκε η διοίκηση ενός συντάγματος και η κατάληψη της κεντρικής πλατείας του δήμου «Μαργαρίτες», ενώ ταυτόχρονα κουβαλούσε το ήδη ξεψυχισμένο σώμα του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Πέδρο. Μετά από χρόνια, ανέλαβε τις ζαπατιστικές κοινότητες. Στις 26 Οκτώβρη του 2010 ανήλθε στο βαθμό του Εξεγερμένου Υποδιοικητή, του υψηλότερου στη στρατιωτική ιεραρχία του EZLN. Το 2012, «τη μέρα του τέλους του κόσμου», ήταν αυτός που οργάνωσε και συντόνισε τη σιωπηλή κινητοποίηση πάνω από 40 χιλιάδων αντρών, γυναικών, παιδιών και ηλικιωμένων Ζαπατίστας που, σε αυτή την ημερομηνία, εξέπληξαν τον κόσμο. Στις 14 Φλεβάρη 2013, ανέλαβε τη θέση της εκπροσώπησης και διοίκησης του ζαπατισμού. Από τότε, κάθε δημόσιος λόγος μας, καθώς και οποιαδήποτε εθνική και διεθνής πρωτοβουλία, πρέπει να περάσει από την έγκρισή του.

Και είχε και έχει δίκιο: η απόφαση ήταν τόσο, μα τόσο φοβερή και υπέροχη που θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη από εκείνη την πρώτη Γενάρη του έτους 1994 που μας σημάδεψε ανεξίτηλα.

«Ακόμη κι αν και το CNI απορρίψει την πρόταση, μόνο το ότι θα μπει σε διαδικασία σκέψης, συζήτησης, διαλόγου, πλέον δεν θα είναι το ίδιο, γιατί θα περάσει από το «εκείνοι μας κάνουν» στο «πάμε να κάνουμε κάτι», και αυτό πλέον ενέχει διαφορετικό τρόπο σκέψης», συνέχισε ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές.

«Και δεν θα είναι μόνοι ούτε μόνες», είπε σχεδόν στο τέλος· «εκτός από εμάς, θα έχουν στο πλευρό τους τις τέχνες και τις επιστήμες».

Κι έπειτα έγινε ό,τι έγινε. Οι εξεγερμένοι δάσκαλοι στήριξαν την αντίστασή τους, οι ιθαγενικοί πληθυσμοί συνέχισαν να υποφέρουν χτυπήματα, καταλήστευση και απαξίωση, η Λερναία Ύδρα συνέχισε να καταβροχθίζει κόσμους, το CompArte προκάλεσε έκρηξη χρωμάτων, ήχων, τρόπων και κινήσεων και δεν ήταν παρά το πρελούδιο αυτού που θα ερχόταν αργότερα: ενός φοβερού και υπέροχου σεισμού.

Ακόμη και την παραμονή ρώτησα τον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές αν είχε υπάρξει καμιά αλλαγή. «Φυσικά όπως είπαμε: ετοιμάσου να βγεις», απάντησε χωρίς να προσθέσει τίποτα παραπάνω.

Πήγαμε στις 9 Οκτώβρη στο CIDECI, ενώ το απόβραδο ήδη κρεμούσε τα λεκιασμένα ρούχα του σε δέντρα και σπίτια. Αργότερα, όταν η νύχτα ήδη είχε γίνει κυρία και κυρά του ημερολογίου και της γεωγραφία, άρχισαν να καταφτάνουν οι αποστολές του CNI. Δεν ήταν μικρός ο δρόμος που όφειλαν να διανύσουν για να έρθουν.

Είχαμε παρακολουθήσει όλες και καθεμιά τις διαδικασίες στην καρδιά του CNI, το δημόσιο και ιδιωτικό του λόγο. Το CNI είναι ο μοναδικός χώρος όπου οι ιθαγενείς μπορούν να κάνουν τη φωνή τους ν’ ακουστεί. Ήδη ξέραμε ότι στο λογαριασμό τον δολοφονημένων, αγνοούμενων, φυλακισμένων, χτυπημένων προστίθονταν πλέον τα πτώματα ολόκληρων περιοχών.

«Όταν η περιοχή ενός ιθαγενικού λαού, εθνότητας, φυλής ή γειτονιάς καταληστεύεται ή καταστρέφεται», έλεγε ο Μεγάλος Γέροντας, Χουάν Τσάβες Αλόνσο, ένας ιθαγενής της φυλής Πουρέπετσα που υπήρξε δάσκαλος και οδηγός του CNI και του EZLN, «τότε πεθαίνουν μαζί του οι ιθαγενείς που έχουν σε αυτή ρίζες και σπίτι. Κι όταν πεθαίνει ένας ιθαγενικός λαός, ένας κόσμος σβήνει».

Επομένως ήδη γνωρίζαμε ότι στις ομάδες εργασίας και στις αναφορές αυτού του κογκρέσου θα υπήρχαν λιγότεροι κόσμοι. Δεν ήταν λίγοι αυτοί που ήρθαν να αποχαιρετίσουν, παρόλο που ακόμη δεν το γνώριζαν.

«Πρέπει πλέον να αρχίσουμε», μου είπε ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές, «πρέπει να μοιραστούμε το βάρος»…

ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ ΜΙΑ ΠΡΟΤΑΣΗ

Στις 9 Οκτώβρη 2016, νύχτα πλέον, ζητήσαμε κάποιες πρώτες συναντήσεις με όσους κατέφταναν. Τις κάναμε σε ένα απομακρυσμένο μέρος των εγκαταστάσεων του CIDECI-Πανεπιστημίου της Γης. Η ζαπατιστικής αποστολή κάθισε μπροστά από τις απεσταλμένες και τους απεσταλμένους του CNI που έφταναν. Επιτρέψτε μου να σας μιλήσω λίγο για τη ζαπατιστική αποστολή: ήταν 34· 17 γυναίκες και 17 άντρες· από αυτ@ς, μόνο οι 7 ήταν από «τ@ς παλι@ς»· οι υπόλοιπες/οι 27 ήταν διοικήτριες και διοικητές που ήταν παιδιά και νεαρές/οί όταν ξεσηκωθήκαμε την πρώτη Γενάρη του 1994.

Χαιρετίσαμε με χειραψίες. Όλες/οι κάθισαν, εκτός από τον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές και εμένα. Εκείνος μου έκανε νόημα.

Άρχισα να μιλώ, προσπαθώντας να θυμηθώ όλα όσα είχαμε πει προηγουμένως, εξηγώντας ότι, λίγο ως πολύ, έπρεπε να επαναλάβω την επομένη, στις 10 Οκτώβρη, στην κλειστή ολομέλεια, κι έπειτα στην ανοιχτή ολομέλεια στις 13 Οκτώβρη:

«Σκεφτόμαστε ότι πρέπει να πάρουμε μια απόφαση ως CNI και EZLN. Πρέπει να αποφασίσουμε αν αυτό το Πέμπτο Κογκρέσο θα είναι όπως άλλες συναντήσεις, όπου είπαμε τα βάσανά μας, συζητήσαμε τις αντιστάσεις μας, γκρινιάξαμε, βρίσαμε το σύστημα, δηλώσαμε ότι δεν θα υποχωρήσουμε, και επιστρέψαμε καθένας στη γη του για να συνεχίσουμε να κάνουμε τον λογαριασμό των επιθέσεων, των καταληστεύσεων, των αδικιών, των θανάτων.

Η οδύνη μας φτάνει κάθε φορά σε λιγότερα άτομα. Οι θάνατοί μας δεν έχουν την ηχώ που είχαν κάποτε. Και δεν είναι ότι ο έξω κόσμος έχει γίνει κυνικός ή απαθής. Είναι ότι ο πόλεμος που υποφέρουμε εδώ και καιρό ως ιθαγενικοί λαοί πλέον έφτασε σε εκείνους, στους δρόμους τους, στα σπίτια, στις σχολές, στους τόπους δουλειάς. Οι οδύνες μας είναι πλέον μια ανάμεσα σε τόσες. Και παρόλο που ο πόνος απλώνεται και βαθαίνει, είμαστε πιο μόνοι παρά ποτέ. Θα γινόμαστε όλο και λιγότεροι.

Σύντομα το CNI δεν θα μπορεί να συναντιέται γιατί δεν θα μπορεί να βγει από τα εδάφη του, είτε λόγω των χρημάτων, είτε λόγω της κακής κυβέρνησης, είτε λόγω της εγκληματικότητας, είτε λόγω του φυσικού θανάτου, είτε του κακού θανάτου. Μετά από λίγο θα μιλάμε μόνο μεταξύ μας, γνωρίζοντας ήδη αυτό που θα πούμε.

Εσείς, απεσταλμένες και απεσταλμένοι του CNI, είστε εδώ γιατί σας έστειλαν, γιατί οι κοινότητές σας, οι εθνότητες, οι φυλές και ο γειτονιές σας ψάχνουν στήριξη, λόγο και ακρόαση που θα σας ανακουφίσει και θα σας παρηγορήσει. Έρχεστε για να μιλήσετε και να ακούσετε. Έχετε να λογοδοτήσετε στους λαούς σας και σε κανέναν άλλο. Τα πάντα είναι χάλια και, εσείς και εμείς το ξέρουμε, θα γίνουν χειρότερα. Πρέπει να κάνετε κάτι».

Τότε τους αφηγήθηκα ένα περιστατικό που συνέβη στον μακαρίτη Σουπμάρκος στη διάρκεια της άλλης καμπάνιας, πριν 10 χρόνια.

Εκείνος είχε διηγηθεί ότι σε μια ιθαγενική εθνότητα στο βορειοανατολικό Μεξικό βρέθηκε με έναν ιθαγενή αρχηγό. Όπως συνέβη και άλλες φορές, ο μακαρίτης δέχτηκε κριτική γιατί ο προαναφερθείς αρχηγός είχε προηγουμένων δεχτεί θεσμικούς κυβερνώντες. Ο μακαρίτης είπε ότι εκείνον δεν τον είχαν στείλει να κρίνει και να τιμωρήσει ή να δώσει άφεση, αλλά ότι έπρεπε να ακούσει γιατί μια μέρα θα χρειαζόταν. Ο ιθαγενής αρχηγός τον δέχτηκε ξεχωριστά και ιδιωτικά.

Είπε ο αρχηγός στον μακαρίτη: «Ξέρω πολύ καλά ότι δεν ήθελαν να συναντηθείς μαζί μου, ότι σε πίεσαν για να μην έρθεις. Κι εμένα με πίεσαν για να μη σε δεχτώ. Δεν ξέρω γιατί είσαι εδώ. Φαντάζομαι ότι εκείνοι που σ’ έστειλαν έτσι σου είπαν, να μας δεις και να μας ακούσεις. Δεν το ξέρω. Αλλά θα σου πω γιατί σε δέχτηκα. Εγώ συναντιέμαι με τους κυβερνώντες. Έχουν έρθει με κάθε χρώμα και μέγεθος. Έρχονται, βγάζουν τη φωτογραφία τους, λένε λίγα λόγια, φεύγουν και δεν επιστρέφουν. Εγώ τους δέχτηκα γιατί οι προκαθήμενοί μου μού είχαν πει ότι χρέος μου ήταν να διαφυλάξω ότι ο κόσμος μου, ο λαός μου, δεν θα πέθαινε, ότι θα επιβίωνε. Γι’ αυτό συναντήθηκα μαζί τους, γι’ αυτό συναντιέμαι μαζί σου. Δεν πιστεύω ότι μου φέρνεις συμβουλές ή διδαχές, αν και είναι καλό που δεν ψάχνεις φωτογραφίες και ακούς αντί να μιλάς. Εκείνους τους δέχτηκα γιατί σκέφτομαι ότι έτσι ο λαός μου θα επιβιώσει λίγο ακόμη και δεν θα πεθάνει. Γι’ αυτό δέχτηκα κι εσένα, γιατί πιστεύω ότι κάτι θα φανεί απ’ αυτό που είμαστε και αυτό το κάτι, ακόμη και για λίγο, θα βοηθήσει το λαό μου επιβιώσει». Ο μακαρίτης σημείωσε τα πάντα στο τετράδιό του, και γι’ αυτό μετέφερε ακριβώς τα λόγια του ιθαγενή αρχηγού.

Μετά απ’ αυτά τα λόγια, ο αρχηγός σιώπησε. Τότε ο μακαρίτης ζήτησε άδεια να του μιλήσει. Ο αρχηγός του παραχώρησε το λόγο. Ο μακαρίτης είπε, λίγο ως πολύ (δεν κράτησε σημειώσεις καθώς δεν μπορούσε να μιλά και να σημειώνει ταυτόχρονα): «Ευχαριστώ που με δεχτήκατε. Έχω μόνο μια ερώτηση: δεν σας απασχολεί μήπως λαθεύετε, δηλαδή, δεχόμενος τους κυβερνώντες ή εμένα δεν θα βοηθήσει το λαό σας να μην πεθάνει και θα κριθείτε ως κακός αρχηγός;»

Ο ιθαγενής αρχηγός περίμενε να δει αν ολοκλήρωσα την ερώτηση, κι έπειτα απάντησε: «Εμένα μπορεί να με κρίνει μόνο ο λαός μου. Αν ο λαός μου με καταδικάσει για αυτά που έκανα και κάνω, αυτό σημαίνει ότι δεν λάθεψα. Γιατί για να με κρίνει και να με καταδικάσει, ο λαός μου θα πρέπει να έχει επιβιώσει. Έτσι θα έχω ολοκληρώσει το χρέος μου και θα δώσω καλές αναφορές στους νεκρούς, ακόμη κι αν οι ζωντανοί με καταδικάσουν».

Σε αυτό το σημείο τελείωσε το περιστατικό του μακαρίτη. Και συνέχισα να μιλάω:

«Γι’ αυτό πρέπει να σας είναι ξεκάθαρο σε ποιον χρωστάτε. Στον EZLN δεν χρωστάτε τίποτα. Ούτε στην Έκτη. Σε κανέναν άλλον εκτός από τις ίδιες τις κοινότητες, τις οποίες εκπροσωπείτε, δεν οφείλετε τίποτα. Πρέπει να κάνετε κάτι, γιατί σύντομα για πολλούς δεν θα έχει μείνει τίποτα και θα είναι πολύ αργά».

Τους είπαμε ότι έπρεπε να κάνουν κάτι, ότι το χρέος τους ήταν απέναντι στις ιθαγενικές γειτονιές, φυλές, εθνότητες και κοινότητες, στις συλλογικότητες και τις οργανώσεις τους.

Τους είπαμε να κάνουν κάτι, ό,τι κι αν ήταν αυτό· και, αν το έκριναν απαραίτητο, ας έμπαιναν στη Morena^vi (είναι ηχογραφημένο και μπορείτε να το επιβεβαιώσετε με τους απεσταλμένους και απεσταλμένες που ήταν παρόντες· ήταν η μόνη φορά που, από μεριάς μας, αναφέραμε εκείνους που, πριν απ’ όλους, απονομιμοποίησαν και καταδίκασαν την πρόταση, κάνοντας γκαλά βλακείας, ρατσισμού, έλλειψης ανεκτικότητας, απαξίωσης και ειλικρινούς σχιζοφρένειας. Ναι· η πρώτη επιλογή που ο ζαπατισμός παρουσίασε στο CNI ήταν να υποστηρίξει το Κόμμα Κίνηση Εθνικής Αναγέννησης). Ή να έμπαιναν σε όποιο άλλο πολιτικό κόμμα. Ή να έκαναν το δικό τους κόμμα.

Και ότι σε όλο αυτό δεν θα τους ακολουθούσαμε, αλλά θα καταλαβαίναμε γιατί θα το έκαναν και, από μεριάς μας, δεν θα λάμβαναν κριτικές ή καταδίκες.

Τους είπαμε ότι αν τους ενοχλούσε η Έκτη, ας την άφηναν.

Και αν τους ενοχλούσε ο EZLN, ας έκοβαν τις σχέσεις μαζί μας.

Δεν χρειάζεται να σας πω ότι σε κάθε μια από αυτές τις επιλογές οι απεσταλμένες και απεσταλμένοι έκαναν χειρονομίες σα να έδιωχναν αυθάδεις μύγες. Όλες και όλοι παρέμεναν σιωπηλοί. Συνέχισα:

«Κάντε κάτι, αυτό ή κάτι άλλο».

Σε αυτό το σημείο γύρισα να δω τον Εξεγερμένο Υποδιοικητή Μοϊσές. Εκείνος έκανε νόημα να συνεχίσω:

«Εμείς θα θέλαμε να σας προτείνουμε κάτι: μας χτυπούν, με θανάτους, εξαφανίσεις, απαγωγές, φυλακίσεις, καταλήστευση, αδικίες, ολόκληρες περιοχές κατεστραμμένες και άλλες που οδεύουν προς την εξαφάνιση. Είμαστε αποκλεισμένοι, χωρίς ελπίδα, χωρίς δυνάμεις, χωρίς στήριξη, αδύναμοι, σε επιθανάτια αγωνία. Για τους πολιτικούς και τα μέσα, ακόμη και της αριστεράς ή τα προοδευτικά, δεν υπάρχουμε.

Έτσι εμείς, οι Ζαπατίστας, σκεφτόμαστε πως είναι η στιγμή να περάσουμε στην επίθεση. Ήρθε η στιγμή να χτυπήσουμε πίσω. Και πρέπει να αρχίσουμε χτυπώντας μια απ’ τις καρδιές του συστήματος: την πολιτική των από πάνω.

Γι’ αυτό σας προτείνουμε να σχηματίσει το CNI ένα Συμβούλιο [Junta] Ιθαγενικής Διακυβέρνησης (έτσι ονομαζόταν την αρχική μας πρόταση· αργότερα, στη συνέλευση, και με πρόταση μιας ιθαγενικής μαγονιστικής^vii αποστολής της Οαχάκας, μετατράπηκε σε «Ιθαγενικό Συμβούλιο [Consejo] Διακυβέρνησης»), μια συλλογικότητα που θα αποτελείται από απεσταλμένους του CNI, που θα επιδιώξει να κυβερνήσει τη χώρα. Και να εκπροσωπηθεί στις προεδρικές εκλογές του 2018 από μια ιθαγενή γυναίκα του CNI ως ανεξάρτητη υποψήφια».

Όχι· απέναντι σε αυτή την πρόταση οι απεσταλμένες και οι απεσταλμένοι δεν έκαναν σα να έδιωχναν ένα ενοχλητικό έντομο, αλλά πραγματικά θύμωσαν. Κάποιους τους ενόχλησε πολύ (ωραία, περισσότερο εξοργίστηκαν). Άλλοι είπαν πως ως αστείο είναι πολύ κακό, ότι δεν τους έφερνε γέλιο αλλά πόνο στο στομάχι. Αλλά η πλειονότητα παρέμεινε σιωπηλή.

Πρέπει να σας πω ότι, όπως συνηθίζουν οι ιθαγενείς, η σιωπή δεν σημαίνει συμφωνία, συναίνεση ή έλλειψη επιχειρημάτων. Σημαίνει ότι ακούν και, προσοχή!, σκέφτονται και αναλύουν πριν μιλήσουν (ναι! σε περισσότερους από έναν θα τους έκανε πολύ καλό ν’ ακολουθήσουν αυτή τη μέθοδο).

Γιατί μας άκουσαν; Γιατί θεωρούμαστε αδερφοί και αδερφές. Ο αμοιβαίος μας σεβασμός τούς έκανε να μας ακούσουν μέχρι το τέλος.

Και κατάλαβαν πως δεν ήταν κάτι που μας κατέβηκε στο κεφάλι, αλλά μια ιδέα που μπόρεσε να φτάσει να σχηματίσει πρόταση. Και ως τέτοια άρχισαν να τη σκέφτονται.

Μετά από μια μακρά σιωπή, κάποιος άρχισε να λέει κάτι σαν: «σκέφτομαι πως έτσι θα μπορούσαμε να αναδομήσουμε το CNI, ότι το εγχείρημα θα έδινε και πάλι ορατότητα στους ιθαγενείς. Γιατί, πρέπει να το πούμε ξεκάθαρα σύντροφοι, δεν υπάρχουμε για την τάξη των πολιτικών. Πλέον ούτε ως αντικείμενο ελεημοσύνης δεν μας αναφέρουν. Και πιστεύω πως μ’ αυτήν την πρόταση θα μπορούσαμε όχι μόνο να βρεθούμε με άλλους ιθαγενείς, αλλά επίσης θα βρισκόμασταν με πολύ κόσμο των από κάτω που τον έχουν ξεσκίσει. Υπάρχει πολλή δυσαρέσκεια σε όλη τη χώρα, και δεν υπάρχει εναλλακτική για τους ιθαγενείς, ούτε και για τους μη ιθαγενείς. Φυσικά, η πρόταση έχει πολλά μειονεκτήματα που πρέπει να αναλύσουμε με σοβαρότητα».

Κάποιος άλλος πήρε το λόγο και ανέφερε δυο κατά: το ρατσισμό που υπάρχει στη μεξικανική κοινωνία· και ότι θα τους ασκούσαν κριτική και θα τους επιτίθονταν επειδή αξιώνουν την Εξουσία. Και τα δύο σημεία επαναλήφθηκαν στις επόμενες τοποθετήσεις. Όχι· ούτε σε αυτήν τη συνάντηση, ούτε στις επόμενες, δεν ανέφερε κανείς ως μειονέκτημα ότι θα κατηγορούνταν πως θέλουν να «διασπάσουν την αριστερά».

Με αυτόν τον τρόπο η ιδέα σταμάτησε να είναι μόνο δική μας. Έτσι είναι το πώς το CNI άρχισε να τη σκέφτεται και να την κάνει δική του. Ο λόγος άνοιγε όλο και περισσότερο. Σύντομα, όλες οι αποστολές σκέφτονταν, διατύπωναν απόψεις, αξιολογούσαν. Η παράφρων ιδέα άρχισε να μετατρέπεται σε συλλογική πρόταση.

Στην κλειστή ολομέλεια στις 10 Οκτώβρη και στις ομάδες εργασίας στις 11, ο λόγος πήγαινε κι ερχόταν. Χωρίς να αφήνουν κατά μέρος το έργο που όφειλαν να εκπληρώσουν οι απεσταλμένοι, το κεντρικό θέμα σταμάτησε να είναι η καταγγελία. Η πιθανότητα να περάσουν στην επίθεση έγινε πιο σημαντική. Στις ομάδες εργασίας (ήταν 4), στις οποίες μπορούσαν να συμμετάσχουν ως παρατηρητές, κάποιοι/ες σύντροφοι και συντρόφισσες της Έκτης, όταν ερχόταν το θέμα, κινούνταν εκνευρισμένα στις θέσεις τους, κοιτάζονταν μεταξύ τ@ς (δεν μπορούσαν να μιλήσουν, μόνο να ακούσουν), γύριζαν να δουν τη ζαπατιστική αποστολή (είχαμε χωριστεί για να καλύψουμε τις 4 ομάδες και να έχουμε έτσι σαφή εικόνα για όλες τις καταγγελίες και εμπειρίες των αποστολών του CNI). Πάνω από ένα άτομο έφυγε εμφανώς ενοχλημένο.

Μια πυρετώδεις κίνηση διαπερνούσε τις μεγάλες και μικρές συναντήσεις. Όσοι μπόρεσαν, κάλεσαν τηλεφωνικά τους λαούς τους και διηγήθηκαν τι κουβεντιαζόταν, ζητώντας γνώμες, κρίσεις. Τα υπέρ και τα κατά αναλύονταν και συζητιόνταν. Γίνονταν αντίστοιχες λίστες. Ήταν βαριές. Αναζητούσαν την απάντηση σε μια ερώτηση: «Θα άξιζε τον κόπο;».

Η ιδέα πλέον δεν ήταν του EZLN. Ήδη ήταν του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου. Στη συλλογική καρδιά των ιθαγενικών λαών μεγάλωνε η ηχώ του αρχικού λόγου του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές:

«Τώρα είναι η ώρα του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου. Ας τρέμει το κέντρο της γης στο βηματισμό του. Ας νικηθεί ο κυνισμός και η απάθεια στα όνειρά του. Ας σηκωθεί με τη φωνή του όποιος/α δεν έχει φωνή. Ας φωτιστεί η καταχνιά με το βλέμμα του. Ας βρει σπίτι στην ακρόασή του όποιος/α σκέφτεται ότι είναι μόνος/η. Ας συναντήσει η απελπισία παρηγοριά κι ελπίδα στην καρδιά του. Ας εκπλαγεί εκ νέου ο κόσμος με την πρόκλησή του».

-*-

Αλλά έλειπε αυτό που έλειπε.

Εκτός από την αξιολόγηση των υπέρ και των κατά, για το CNI έπρεπε να γίνει σαφές ποιος ήταν ο ρόλος του ζαπατισμού σε αυτή την πρωτοβουλία.

Ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές και η Μυστική Επαναστατική Ιθαγενική Επιτροπή είχαν οργανώσει ήδη μια μικρή τιμητική γιορτή για τον εορτάζοντα, το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο, που εκείνη τη 12η Οκτώβρη 2016 συμπλήρωνε 20 χρόνια που ήταν σπίτι, ακρόαση, λόγος και ηχώ των ιθαγενικών λαών του Μεξικού.

Το μέρος; Το καρακόλ του Οβεντίκ, στα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού.

Καλωσορίστηκαν οι αποστολές του CNI σύμφωνα με το ζαπατιστικό εθιμοτυπικό για ειδικούς προσκεκλημένους. Φυσικά, υπήρξε έξτρα προσπάθεια για να τιμηθούν αυτές οι επισκέψεις. Δεν έρχονται κάθε μέρα οι πιο κοντινοί συγγενείς μας, οι οποίοι έχουν κοινό με τους ζαπατιστικούς λαούς το αίμα, την οδύνη, την οργή, την αντίσταση και την εξεγερσιακότητα. Δηλαδή, την ιστορία.

Αρχικά δεν κατάλαβα ότι ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές είχε βάλει τη διαρρύθμιση των αποστολών με αυτόν τον τρόπο: στην κεντρική σκηνή έβαλε τις αποστολές του CNI και μπροστά έβαλε ένα μικρό βάθρο όπου τοποθέτησε τη ζαπατιστική διεύθυνση, με επικεφαλής τον ίδιο.

Εγώ μπορούσα να δω τα πάντα γιατί πήγαινα από το ένα μέρος στο άλλο, προσπαθώντας να πείσω τις συντρόφισσες και τους συντρόφους του CNI ότι μπορούσαν ν’ ανεβούν στους πάγκους για να βλέπουν καλύτερα. «Είναι που τα παπούτσια μου είναι λασπωμένα και θα λερώσω τον πάγκο», είπε μια απεσταλμένη. «Συντρόφισσα», της είπα, «εδώ αυτό που περισσεύει είναι η λάσπη, οπότε μην το σκέφτεσαι».

Το CNI ανέθεσε σε μια ιθαγενή γυναίκα να πάρει το λόγο στην τελετή. Μίλησε ο Διοικητής Δαυίδ για το καλωσόρισμα. Έπειτα μίλησε η συντρόφισσα από το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο. Εκείνη μίλησε όπως θα μιλούσε ανάμεσα σε συγγενείς: με το χέρι στην καρδιά. Δεν θα επαναλάβω τα λόγια της, ούτε εκείνα που είπε αργότερα ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές στο όνομα όλων μας. Η συντρόφισσα του CNI ήταν έτοιμη ν’ αποχωρήσει αλλά ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές της ζήτησε να μείνει.

Έτσι έμεινε εκεί η συντρόφισσα στη διάρκεια όλης της δράσης, ανάμεσα στην ιθαγενική ζαπατιστική διοίκηση, μπροστά από τις αποστολές του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου.

Και τότε κατάλαβα.

Εγώ κοιτούσα από μια πλευρά, αλλά με την οπτική γωνία των αποστολών του CNI, που μπορούσαν να δουν πώς μια γυναίκα, ιθαγενής όπως εκείνες κι εκείνοι, του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου όπως εκείνοι και εκείνες, ήταν μαζί με την υψηλότερη αρχή του EZLN, που την κάλυπτε, την προστάτευε, τη συντρόφευε, την υποστήριζε, σημειώνοντας αυτό που μας κάνει διαφορετικούς αλλά συντρόφισσες και συντρόφους.

Με αυτόν τον τρόπο, με αυτόν τον συμβολισμό, ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές απάντησε στην ερώτηση που γύριζε στις αποστολές του CNI από την πρώτη μέρα: «Τι θέση θα είχε ο EZLN στην πρωτοβουλία αν εγκρινόταν;».

Κι έπειτα είχε χορό, θεατρικά, τραγούδια, ποιήματα.

Στο τέλος της δράσης, ένα στρατευμένο ζαπατιστικό συγκρότημα παρουσίασε μια ολοκληρωμένη ανακοίνωση χωρίς να πει ούτε λέξη.

Μετά; Το φαγητό: βοδινό και πάπια, κατά προτίμηση, καφές και ποσόλ. Έπειτα αποσύρθηκαν.

Την επόμενη μέρα, 13 Οκτώβρη, ήταν η γενική συνέλευση με αποφασιστικό χαρακτήρα…

ΓΙΑΤΙ;

Η 13η Οκτώβρη άρχισε με καλούς οιωνούς: μια από τις ομάδες εργασίας δεν είχε τελειώσει και τα εγκαίνια της ολομέλειας καθυστέρησαν. Έπειτα άρχισε με την παρουσίαση των αναφορών. Ναι· μια από τις ομάδες εργασίας δεν είχε ολοκληρώσει τη μεταγραφή. Συνεχίστηκε η καθυστέρηση, όπως πρέπει να συμβαίνει σε κάθε σημαντική απόφαση. Μα ναι, το ξέρω. Άδικα το λέμε, αφού εμείς είμαστε η συνεχής αναβάθμιση του software «η εξέγερση των αργοπορημένων».

Με οδηγίες του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές, στις τρεις ολομέλειες (την κλειστή, τα εγκαίνια και το κλείσιμο) η ζαπατιστική αποστολή κάθισε πίσω, στη γαλαρία του αμφιθεάτρου του CIDECI-Πανεπιστήμιο της Γης. Έτσι γινόταν σαφές ποιο ήταν το ζητούμενο: ήταν η ώρα του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου.

Όταν τέλος ήρθε το θέμα «Προτάσεις για ενδυνάμωση του CNI», ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές ζήτησε το λόγο εκ μέρους της ζαπατιστικής αποστολής. Του παραχωρήθηκε και ο ΣουπΜόι πέρασε μπροστά. Άρχισε το λόγια του πάνω κάτω ως εξής:

«Μου διηγήθηκαν μια ταινία, θαρρώ πως λέγεται «Ο Νόμος του Ηρώδη» (γέλια κοινού, εκτός απ’ τη δική μου χειρονομία γιατί ήξερα τι θα ακολουθούσε). Κι έτσι σ’ αυτήν την ταινία που μου διηγήθηκαν έχει ένα μέρος όπου ο Βάργκας λέει: έχω μια καλή και μια κακή είδηση (κι άλλα γέλια κοινού, κι άλλες ιδιαίτερες χειρονομίες). Κι έτσι πρέπει να δούμε τι κάνουμε με την κακή είδηση. Δηλαδή, σε ποιον θα ρίξουμε το φταίξιμο αν το πράμα πάει άσχημα. Κι έτσι θα ζητήσω από τον ΣουπΓκαλεάνο να περάσει για να εξηγήσει την πρόταση» (κι άλλα γέλια κοινού, πια καμιά ιδιαίτερη χειρονομία).

Πέρασα μπροστά. Αφότου εξήγησα ότι έκανα με πολύ χαρά τη δουλειά μου ως «σάκος του μποξ», ή «εναλλακτικό σχέδιο», και ότι για μένα ήταν ένα ισχυρό αφροδισιακό να δέχομαι κριτικές και προσβολές (ε, εντάξει, το είπα πιο λαϊκά, αλλά αυτό ήταν το νόημα), είπα ό,τι είχα αναλάβει να πω. Θα το πω με τρόπο συνθετικό, δεδομένου ότι ήδη είναι πολλές οι σελίδες και, αν έχετε έρθει μέχρι εδώ, αξίζετε λίγο προσοχή. Επιπλέον, πλέον θα μάθετε γιατί ο έψιλονζήταλάμδανι έκανε αυτή την πρόταση και γιατί στο CNI.

Καταρχάς επιμείναμε ότι η αρχική μας πρόταση ήταν μια ιθαγενής γυναίκα, απεσταλμένη του CNI, ιθαγενής στο αίμα, που θα μιλούσε τη γλώσσα και θα γνώριζε την κουλτούρα του. Και αρχίσαμε με αυτό γιατί το ζήτημα της «μίας γυναίκας» άρχισε να χάνεται στις συζητήσεις και στις ομάδες εργασίας. Πρώτα άρχισαν να λένε «η υποψήφια ή ο υποψήφιος», έπειτα «ο υποψήφιος ή η υποψήφια», κι έπειτα μόνο «ο υποψήφιος».

Έπειτα τους θυμίσαμε ότι δεν μπορούσε να ληφθεί απόφαση εκεί, σε εκείνο το Πέμπτο Κογκρέσο, γιατί το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο είχε απ’ την απαρχή του τη δέσμευση να διαβουλεύεται με όσ@ς το απάρτιζαν τις προτάσεις που παρουσιάζονταν στις συναντήσεις. Οι εφτά αρχές υποχρέωναν το CNI να διαβουλεύεται με τον εαυτό του, σύμφωνα με τον τρόπο του καθενός.

Έπειτα τους είπαμε αυτό που πιστεύαμε σε σχέση με το εγχείρημα:

Ότι το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο έπρεπε να αποτελείται από απεσταλμένους και απεσταλμένες από όλες τις ιθαγενικές συλλογικότητες, γειτονιές, φυλές, εθνότητες και κοινότητες που οργανώνονταν στο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο.

Ότι δεν θα κερδίσουν γιατί το εκλογικό σύστημα του Μεξικού είναι φτιαγμένο για να ευνοεί τα πολιτικά κόμματα και όχι τους πολίτες.

Ότι, αν κερδίσουν, δεν θα τους το αναγνωρίσουν, γιατί η νοθεία δεν είναι μια ανωμαλία του μεξικανικού εκλογικού συστήματος, είναι η ραχοκοκαλιά του, η ουσία του.

Ότι, αν κερδίσουν και τους το αναγνωρίσουν, δεν θα μπορέσουν να κάνουν τίποτα σημαντικό, γιατί εκεί πάνω δεν υπάρχει τίποτα για να γίνει. Τα δομικά ζητήματα του τραυματισμένου μεξικανικού έθνους δεν αποφασίζονται στην εκτελεστική εξουσία, ούτε στις νομοθετικές αίθουσες, ούτε στη δικαστική εξουσία. Ο Αφέντης δεν έχει εμφανή θέση και κατοικεί στις κατακόμβες της διεθνούς χρηματιστηριακής Εξουσίας.

Και ότι, όχι αντίθετα με όλα τα παραπάνω, αλλά ακριβώς λόγω αυτών, μπορούσαν και όφειλαν να το κάνουν.

Γιατί η δράση τους δεν θα σήμαινε μόνο μια μαρτυρία διαφωνίας, αλλά μια πρόκληση που με βεβαιότητα θα αντηχούσε σε πολλούς από τους από κάτω που υπάρχουν στο Μεξικό και στον κόσμο· ότι μπορούσε να προκαλέσει μια διαδικασία ανταγωνιστικής αναδιοργάνωσης όχι μόνο στους ιθαγενικούς πληθυσμούς, αλλά επίσης και στους εργάτες, τους αγρότες, τους εργαζομένους, τους κατοίκους, τους δασκάλους, τους φοιτητές, και τελικά, σε όλον αυτόν τον κόσμο του οποίου η σιωπή και η ακινησία δεν είναι συνώνυμο της απάθειας, αλλά της απουσίας ενός καλέσματος.

Σε απάντηση σε ό,τι είχε ειπωθεί ότι ήταν αδύνατο, ότι υπήρχαν πολλά εναντίον, ότι δεν θα κέρδιζε, τους απαντάμε ότι, αν βρισκόμασταν στις 31 Δεκέμβρη του 1993 και τους λέγαμε ότι, σε λίγες ώρες, θα ξεσηκωνόμαστε ένοπλα, θα κηρύτταμε πόλεμο στην κακή κυβέρνηση και θα κάναμε επίθεση στις θέσεις της αστυνομίας και του στρατού, επίσης θα μας έλεγαν ότι είναι αδύνατο, ότι υπήρχαν πολλά εναντίον, ότι δεν θα κέρδιζε.

Τους είπαμε ότι δεν είχε σημασία αν θα κέρδιζαν ή όχι την προεδρία της Δημοκρατίας, ότι αυτό που είχε σημασία ήταν η πρόκληση, η ασέβεια, η ανυπαγωγή, η απόλυτη πτώχευση του ιθαγενούς ως αντικειμένου ελεημοσύνης και λύπησης (εικόνας τόσο σταθερής στη δεξιά, αλλά, ποιος θα το έλεγε, επίσης και στη θεσμική αριστερά της «πραγματικής αλλαγής» και στους οργανικούς της διανοουμένους εθισμένους στο όπιο των κοινωνικών μέσων δικτύωσης), ότι η αποκοτιά τους θα κλόνιζε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα και θα προκαλούσε ηχώ ελπίδας όχι σε έναν, αλλά σε πολλούς από τα Μεξικά των από κάτω… και του κόσμου.

Τους είπαμε ότι μπορούσαν να αποφασίσουν σε κάθε στιγμή το τι, γιατί ήταν ο δικός τους βηματισμός, και ότι η μοίρα που χάραζαν θα ερχόταν σε ρήξη με όλα τα σχήματα, κυρίως όσων περνιούνται και σκέφτονται τους εαυτούς τους ως πρωτοπορία της αλλαγής και της επανάστασης.

Τους είπαμε ότι, αν ήταν έτοιμοι να προκαλέσουν μια ρατσιστική κοινωνία, όφειλαν να προχωρήσουν παρακάτω και να προκαλέσουν επίσης ένα πατριαρχικό και σεξιστικό σύστημα (δεν είναι το ίδιο, μπορούν να το βεβαιώσουν όσες είναι στρατευμένες στο φεμινιστικό αγώνα).

Τους είπαμε ότι οι διοικήτριες Ζαπατίστας έλεγαν ότι εκείνες μπορούσαν να στηρίξουν τις συντρόφισσες που θα βρίσκονταν στο Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης και τη συντρόφισσα που θα βρισκόταν εκπρόσωπος και υποψήφια, προσέχοντας τα παιδιά τους συλλογικά. Ότι θα τα προσέχουν καλά, σα να είναι δικά τους. Θα πήγαιναν σε αυτόνομο σχολείο για να μη μείνουν πίσω στα μαθήματά τους, θα φροντίζαμε ότι αλληλέγγυες γιατρίνες και γιατροί θα βρίσκονταν σε ετοιμότητα για την υγεία τους. Και ότι, αν είχαν ζώα, θα τα προσέχαμε κι αυτά. Ότι οι συντρόφισσες του CNI να έμπαιναν χωρίς να τις απασχολεί τίποτα σε αυτή τη δουλειά αν έτσι το όριζε η συμφωνία του CNI.

Τους είπαμε να μην τις απασχολεί αν δεν μιλούν καλά ισπανικά. Γιατί κι ο Πένια Νιέτο επίσης δεν μιλάει αλλά εκεί είναι.

Τους είπαμε ότι θα μπορούσαμε να αναπροσανατολίσουμε την οικονομία μας της αντίστασης και να κάνουμε κάλεσμα σε άτομα, συλλογικότητες και οργανώσεις στο Μεξικό και στον κόσμο, για να βρούμε τα χρήματα ώστε να μετακινηθούν όπου κριθεί απαραίτητο. Έτσι θα μπορούσαν να έχουν την ελευθερία για αποκηρύξουν την θεσμική οικονομική αμοιβή που το σύστημα δίνει στις ανεξάρτητες υποψηφιότητες.

Τους είπαμε πως όχι μόνο πιστεύαμε ότι μπορούσαν να κυβερνήσουν τη χώρα μας που ονομάζεται Μεξικό, αλλά επίσης ότι μπορούσαν να κυβερνήσουν όλο τον κόσμο.

Τους είπαμε να επωφεληθούν για να μιλήσουν και να ακούσουν τους άλλους ιθαγενικούς λαούς, και άλλους και άλλες που δεν είναι ιθαγενείς, αλλά επίσης υποφέρουν χωρίς ελπίδα ούτε εναλλακτική.

Τους είπαμε ότι υπήρχαν πράγματα που εμείς, ως Ζαπατίστας, θα μπορούσαμε να κάνουμε, ενώ το CNI όχι. Και ότι το CNI θα μπορούσε να κάνει πράγματα που εμείς, ως Ζαπατίστας, δεν θα μπορούσαμε να κάνουμε.

Τους είπαμε ότι εκείνες, εκείνοι, η συλλογικότητα που ονομάζεται Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο, θα μπορούσε να κάνει αυτό που κανείς άλλος (συμπεριλαμβανομένου του ζαπατισμού) δεν μπορεί να κάνει: να ενώσει. Γιατί ένα νομιμοποιημένο κίνημα, όπως αυτό των ιθαγενικών λαών, μπορεί και πρέπει να είναι ένα σημείο ένωσης ανάμεσα στους διαφορετικούς αλλά ίσους στην προσπάθεια.

Αλλά όχι «ένωση» κάτω από ένα σύνθημα, μια ιεραρχία, ένα κατάλογο πραγματικών ή ψευδών αρκτικόλεξων. Όχι. Ένωση ως σημείο συνάντησης, ως αφορμή όπου οι διαφορές και οι αντιπαλότητες βρίσκουν κοινό σημείο, όπου συμπίπτουν. Τη γη, δηλαδή. Και γι’ αυτό ποιοι είναι καλύτεροι από εκείνους που έχουν το χρώμα της γης.

Τους είπαμε ότι, αναφορικά με εκείνο το Συμβούλιο και εκείνη την ιθαγενή γυναίκα, θα μπορούσε να προκληθεί ένα μεγάλο κίνημα που θα κλόνιζε ολόκληρο το πολιτικό σύστημα.

Ένα κίνημα όπου θα συγχρωτίζονταν όλοι οι από κάτω.

Ένα κίνημα που θα προκαλούσε κλυδωνισμό στα κέντρα της γης.

Ναι, πλέον στον πληθυντικό, γιατί είναι πολλοί οι κόσμοι που βρίσκονται και προσδοκούν έναν καλό κλυδωνισμό για να γεννηθούν.

Τους είπαμε ότι ίσως, επομένως, δεν θα έχει σημασία αν θα συγκεντρωθούν ή όχι οι υπογραφές, αν βγουν ή όχι τα φράγκα για να κινηθούν, αν εξασφαλιστεί ή όχι η εγγραφή της υποψήφιας, αν παρουσιαστούν ή όχι οι άλλες υποψηφιότητες για να διαξιφιστούν, αν συμμετάσχει ή όχι στις εκλογές, αν κερδίσει ή όχι, αν αναγνωριστεί ο θρίαμβος ή όχι, αν μπορεί να γίνει κάτι εκεί πάνω ή όχι.

Και δεν θα έχει σημασία γιατί θα είναι άλλα τα ζητήματα, άλλες οι ερωτήσεις και άλλες οι απαντήσεις.

Τους είπαμε ότι δεν θα τους κληροδοτούσαμε τις φοβίες και τις προσκολλήσεις μας, ότι θα σεβόμασταν τις αποφάσεις τους, τα βήματά τους, τους δρόμους τους.

Τους είπαμε ότι, ως Ζαπατίστας, θα ήμασταν μια δύναμη ακόμη ανάμεσα σε όσες σίγουρα θα αισθάνονταν να έχουν κληθεί από την αποκοτιά τους.

Του είπαμε το πιο σημαντικό που είχαμε έρθει να τους πούμε: ότι ήμασταν έτοιμοι να στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις.

Ότι θα στηρίζαμε με ό,τι είχαμε, που, αν και λίγο, είναι ό,τι είμαστε.

-*-

Συνέχισαν οι παρεμβάσεις, όλες πλέον στο πνεύμα του να μετατρέψουν την πρόταση σε πρόταση του CNI. Κάποιοι πρότειναν να αποφασιστεί επί τόπου. Η συντριπτική πλειοψηφία υποστήριζε ότι έπρεπε να γίνει διαβούλευση.

Η επιτροπή των αναφορών μάς πέρασε ένα αντίγραφο του προσχεδίου απόφασης.

Ασυναίσθητα πήρα ένα μολύβι για να προσθέσω κόμματα και τελείες.

Ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές με συγκράτησε και ψιθύρισε:

«Όχι, πλέον αυτός ο λόγος είναι δικός τους. Είναι μεγάλος αυτός ο λόγος, μεγαλύτερος από εμάς, τους Ζαπατίστας. Όπως έλεγε ο μακαρίτης: είμαστε οι πιο μικροί, μας αναλογεί να κάνουμε στην άκρη και να περιμένουμε…»

Η ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΖΑΠΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Θα μπορούσαμε να σας δώσουμε τ’ αποτελέσματα και τέλος. Αλλά πιστεύουμε ότι ίσως θα σας βοηθούσε να καταλάβετε, να μας καταλάβετε, αν σας πούμε λίγο πώς πήγε η διαδικασία.

Από τις 15 Οκτώβρη του 2016, η ζαπατιστική αποστολή στο Πέμπτη Κογκρέσο του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, μαζί με τη Γενική Διοίκηση-Μυστική Επαναστατική Ιθαγενική Επιτροπή (CG–CCRI) του EZLN ανέλαβαν τη διοργάνωση της εσωτερικής διαβούλευσης για να γίνει γνωστή η γνώμη και απόφαση των ζαπατιστικών βάσεων στήριξης για την κεντρική πρόταση.

Την εσωτερική διαβούλευση την κάναμε σε όλες και καθεμιά ζαπατιστικές κοινότητες, συλλογικότητες, περιοχές και ζώνες. Επίσης συμπεριλάβαμε στη διαβούλευση τις συντρόφισσες, τους συντρόφους, τους αδερφούς και αδερφές της πόλης, που συμμετάσχουν σε διαφορετικές ομάδες στήριξης της Επιτροπής της Έκτης του EZLN. Δεν συμπεριλήφθηκαν στη διαβούλευση οι εξεγερμένες στρατιωτικές ζαπατιστικές μονάδες γιατί δεν είναι δική μας δουλειά να παίρνουμε τέτοιου είδους αποφάσεις.

Τη διαβούλευση την κάναμε σύμφωνα με τον τρόπο μας, ακολουθώντας έναν οδηγό που έφτιαξε ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές το πρωί της 14ης Οκτώβρη 2016, πριν να δημοσιοποιηθεί το κείμενο «Ας σείεται στα κέντρα της η γη»:

1) Πληροφόρηση – Δηλαδή, η κάθε κοινότητα, συλλογικότητα, περιοχή και ζώνη πρώτα πληροφορήθηκε αυτό που ειπώθηκε αυτές τις μέρες του Οκτώβρη 2016. Πληροφορήθηκε τις οδύνες των αδερφών μας λαών του Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου, όλες τις ασχήμιες που τους κάνουν οι καπιταλιστές, που εκμεταλλεύονται, καταστέλλουν, απαξιώνουν και ληστεύουν τους ιθαγενικούς λαούς, το πώς σκοτώνουν ολόκληρους λαούς. Αλλά όχι μόνο αυτό· ενημερώσαμε επίσης το πώς οργανώνονται και αντιστέκονται σε αυτή την πολιτική θανάτου και καταστροφής. Για αυτή την ενημέρωση χρησιμοποιήσαμε την αναφορά που έκανε η προσωρινή επιτροπή του CNI, το κείμενο που έγραψε και ονομάζεται «Ας σείεται στα κέντρα της η γη», καθώς και την περίληψη και τις σημειώσεις που κράτησε η ζαπατιστική αποστολή στην πρώτη φάση του Πέμπτου Κογκρέσου του CNI.

Αυτό το σημείο είναι πολύ σημαντικό, γιατί εκεί είναι όπου μετατρέψαμε τις αδερφές και τους αδερφούς μας, του συντρόφους και τις συντρόφισσες σε ακρόαση και καρδιά για τις οδύνες και την αντίσταση άλλων που είναι σαν εμάς σε άλλα μέρη. Είναι πολύ σημαντικό και επιτακτικό αυτό το σημείο γιατί αν δεν ακουγόμαστε μεταξύ μας, ακόμη λιγότερο θα μας ακούσουν άλλα άτομα.

2) Η πρόταση – Ειπώθηκε και εξηγήθηκε ποια ήταν η πρόταση: το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο να ονομάσει ένα Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης (που είναι σαν ένα Συμβούλιο Καλής διακυβέρνησης, αλλά εθνικό, δηλαδή σε όλο το Μεξικό), που θα αποτελείται από γυναίκες και άντρες αντιπροσώπους καθενός από τις συλλογικότητες, οργανώσεις, γειτονιές, φυλές, εθνότητες και κοινότητες που είναι οργανωμένες στο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο. Δηλαδή, ότι αυτό το Συμβούλιο θα σχηματίζεται από ιθαγενείς και αυτές και αυτοί θα είναι εκείνοι που θα κυβερνήσουν τη χώρα.

Αυτό το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης είναι συλλογικό, δηλαδή δεν θα κυβερνά ένα άτομο, αλλά όλες και όλοι θα έρχονται σε συμφωνία για να κυβερνήσουν. Αυτό το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης δεν θα κάνει ό,τι του κατεβαίνει, αλλά θα λαμβάνει υπόψη τι λένε οι λαοί σε όλο το Μεξικό, ιθαγενείς και μη. Δηλαδή αυτό το Συμβούλιο έχει τις 7 αρχές της Διοίκησης Υπακούοντας: υπηρετούμε και δεν υπηρετούμαστε· αντιπροσωπεύουμε και δεν υποκαθιστούμε· οικοδομούμε και δεν καταστρέφουμε· υπακούμε και δεν διατάζουμε· προτείνουμε και δεν επιβάλλουμε· πείθουμε και δεν νικάμε· κατεβαίνουμε προς τα κάτω και δεν ανεβαίνουμε προς τα πάνω.

Αυτό το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης θα έχει ως φωνή μια ιθαγενή γυναίκα του CNI (όχι του EZLN), δηλαδή που θα έχει ιθαγενικό αίμα, που θα ξέρει να μιλάει την ιθαγενική του γλώσσα και θα γνωρίζει την κουλτούρα του. Δηλαδή, θα έχει ως εκπρόσωπο μια ιθαγενή γυναίκα του CNI.

Αυτή η ιθαγενής γυναίκα του CNI είναι αυτή που θα παρουσιαστεί ως υποψήφια για την προεδρία του Μεξικού το 2018. Καθώς δεν γίνεται να μπουν όλα τα ονόματα όσων θα είναι Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης, γιατί μπορεί να υπάρξει σύγχυση, επομένως το όνομα που θα μπει θα είναι της εκπροσώπου του Συμβουλίου. Αυτή η ιθαγενής γυναίκα δεν θα είναι σε κάποιο πολιτικό κόμμα, αλλά θα είναι ανεξάρτητη υποψήφια. Έτσι λέγεται όταν κάποιος είναι σε εκλογές, αλλά δεν ανήκει σε κάποιο πολιτικό κόμμα.

Επομένως, αυτό το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης, μαζί με την ιθαγενή γυναίκα του CNI, θα περάσουν από όπου είναι δυνατόν στο Μεξικό και στον κόσμο για να εξηγήσουν το πώς είναι η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε λόγω του καπιταλιστικού συστήματος, που εκμεταλλεύεται, καταπιέζει, ληστεύει και απαξιώνει τον κόσμο των από κάτω, τους φτωχούς του κάμπου και της πόλης και, επιπλέον, ήδη καταστρέφει τη φύση, δηλαδή σκοτώνει τον κόσμο στον οποίο ζούμε.

Αυτό το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης θα προσπαθήσει να μιλήσει και να ακούσει όλους τους ιθαγενείς του Μεξικού, ακριβώς στις κοινότητές τους, στις περιοχές, τις ζώνες, τις πολιτείες, για να τους πείσει να οργανωθούν, να μην αφεθούν, να αντισταθούν και να αυτοκυβερνηθούν, έτσι όπως κάνουμε εμείς σα Ζαπατίστας που είμαστε, που κανείς δεν μας λέει πώς και τι πρέπει να κάνουμε, αλλά οι ίδιες οι κοινότητες αποφασίζουν και ορίζουν.

Αυτό το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης θα προσπαθήσει επίσης να μιλήσει και να ακούσει όσους δεν είναι ιθαγενείς, αλλά επίσης είναι αντικείμενα εκμετάλλευσης, καταπιεσμένοι, καταληστευμένοι και απαξιωμένοι στο Μεξικό και στον κόσμο. Θα μεταφέρει και σε αυτούς ένα μήνυμα οργάνωσης και αγώνα, αντίστασης και εξέγερσης, ανάλογα με τον τρόπο του καθενός, ανάλογα με το ημερολόγιο και τη γεωγραφία του.

Αυτή η ιθαγενής γυναίκα, απεσταλμένη του CNI, για να αναγνωριστεί ως υποψήφια από τους μεξικανικούς νόμους πρέπει να συγκεντρώσει σχεδόν ένα εκατομμύριο υπογραφές από άτομα με εκλογικές ταυτότητες. Αν τις συγκεντρώσει και είναι εντάξει, τότε ναι την αναγνωρίζουν ως ανεξάρτητη υποψήφια για προεδρίνα του Μεξικού, και μπαίνει το όνομά της ώστε, το έτος 2018 ο κόσμος να ψηφίσει ή όχι, σύμφωνα με τη σκέψη του καθενός. Επομένως το θέμα είναι ότι το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης και η ιθαγενής εκπρόσωπός του θα διατρέξουν το Μεξικό και όπου έχει Μεξικαν@ς για να συγκεντρώσουν τις υπογραφές. Έπειτα άλλη βόλτα για να υποστηρίξουν και να ψηφίσουν την ιθαγενή του CNI.

Ως Ζαπατίστας σκεφτόμαστε ότι, όταν θα κάνουν αυτή τη γύρα το Ιθαγενικό Συμβούλιο Διακυβέρνησης και η εκπρόσωπός του, θα γνωρίσουν πολλές οδύνες και οργές που υπάρχουν στο Μεξικό και στον κόσμο. Οδύνες και οργές ιθαγενών ατόμων, αλλά και επίσης ατόμων που δεν είναι ιθαγενείς, αλλά επίσης υποφέρουν, αλλά αντιστέκονται.

Επομένως αυτό είναι το ζητούμενο. Δεν επιδιώκεται μια ιθαγενής γυναίκα του CNI να γίνει προεδρίνα, αλλά το επιθυμητό είναι να μεταφερθεί ένα μήνυμα αγώνα και οργάνωσης για τους φτωχούς του κάμπου και της πόλης στο Μεξικό και στον κόσμο. Δεν θα θεωρήσουμε ότι, αν συγκεντρωθούν οι υπογραφές ή κερδηθούν οι εκλογές το πράγμα πάει καλά. Αλλά θα πάει καλά αν μπορέσουμε να μιλήσουμε και να ακούσουμε εκείνους στους οποίους κανείς δεν μιλά ούτε ακούει. Αυτό θα δούμε αν θα πάει καλά ή όχι, από το αν πολύς κόσμος πάρει δύναμη και ελπίδα για να οργανωθεί, να αντισταθεί και να εξεγερθεί.

Μέχρι πού θα φτάσει; Μέχρι όπου αποφασίσει το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο.

3) Αργότερα ειπώθηκαν και εξηγήθηκαν τα αρνητικά σημεία της πρότασης. Για παράδειγμα:

– θα μας ασκήσουν κριτική ως Ζαπατίστας που είμαστε, γιατί έχουμε πει ότι δεν αγωνιζόμαστε για την Εξουσία αλλά θέλουμε να έχουμε την εξουσία τώρα.

– θα μας ασκήσουν κριτική γιατί προδίδουμε τα λόγια μας ότι δεν θέλουμε αξιώματα.

– θα μας ασκήσουν κριτική ότι μιλάμε άσχημα για τα πολιτικά κόμματα αλλά θα κάνουμε τα ίδια που κριτικάρουμε.

– θα μας κατηγορήσουν ότι υποστηρίζουμε το PRI γιατί θα πάρουμε ψήφους από την αριστερά κι έτσι θα κερδίσει η δεξιά.

– θα μας ασκήσουν κριτική ότι οι ιθαγενείς γυναίκες δεν έχουν μόρφωση και δεν ξέρουν να μιλούν ισπανικά.

– θα μας απαξιώσουν ότι οι ιθαγενείς δεν έχουμε καλή σκέψη για να κυβερνήσουμε.

– θα μας κοροϊδέψουν πολύ και θα μας κακολογήσουν ως ιθαγενείς που είμαστε.

(Προσοχή ρατσιστές και σεξιστές: πριν ν’ αρχίσετε τις επιθέσεις σας, οι ιθαγενείς Ζαπατίστας ήδη γνωρίζαμε τι θα λέγατε. Κι αυτό παρόλο που εμείς είμαστε οι χαζοί και οι αδαείς, κι εσείς είστε πολύ έξυπνοι και σοφοί).

Στις συνελεύσεις συμμετείχαν οι συντρόφισσες και οι σύντροφοι λέγοντας κι άλλα πράγματα που θα μπορούσαν να είναι μειονεκτήματα.

Για παράδειγμα, είπαν για την ασφάλεια, ότι οι κυβερνήσεις μπορούν να επιτεθούν ενάντια στο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο και την υποψήφια για να μην κερδίσει· ότι οι κακές κυβερνήσεις μπορούν να μας επιτεθούν στις ζαπατιστικές κοινότητες για να μην στηρίξουμε το CNI· ότι θα στήσουν παγίδες για να μην προχωρήσει ο αγώνας του CNI γιατί έτσι κι αλλιώς οι κακές κυβερνήσεις είναι πανούργες και προδοτικές· ότι θα έρθουν τα αρπακτικά οι πολιτικοί για να δουν τι μπορούν να βγάλουν ως προσωπικό κέρδος από τον αγώνα των ιθαγενικών λαών· ότι υπάρχουν άτομα που θα θέλουν να ωθήσουν τον αγώνα των ιθαγενικών λαών προς άλλες κατευθύνσεις· και άλλα πράγματα.

4) Έπειτα ειπώθηκαν τα πλεονεκτήματα της πρότασης. Για παράδειγμα:

– είναι χρήσιμη γιατί η μεξικανική κοινωνία θα γυρίσει και θ’ ακούσει τους ιθαγενικούς λαούς του Μεξικού, που πλέον ούτε καν τους αναφέρουν.

– είναι χρήσιμη γιατί θα μπορούν να ακουστούν και να μιλήσουν με τους ιθαγενείς του Μεξικού που δεν είναι οργανωμένοι και τους καταστρέφουν οι βρωμοκαπιταλιστές.

– είναι χρήσιμη για να ξαναποκτήσουν οι ιθαγενείς υπερηφάνεια και τιμή που είναι ιθαγενείς, για το χρώματα τους, τη γλώσσα, τον πολιτισμό, την τέχνη και την ιστορία τους.

– είναι χρήσιμη για να ξεσηκωθούν οι ιθαγενείς γυναίκες με τη δική τους φωνή και να οργανωθούν, έτσι όπως ξεσηκώθηκαν και οργανώθηκαν οι γυναίκες Ζαπατίστας.

– είναι χρήσιμη για να εξηγήσει στον κόσμο των από κάτω όλη την καταστροφή και την κακοδαιμονία που κάνουν οι βρωμοκαπιταλιστές.

– είναι χρήσιμη στο Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο για να αναγνωρίσει ποιος είναι ο τρόπος του ως CNI και να μπουν στο CNI κι άλλες ιθαγενικές κοινότητες, εθνότητες, φυλές και γειτονιές και να γνωριστούν μεταξύ τους ως ιθαγενείς και να δουν τις οδύνες και τις δυνάμεις τους.

– είναι χρήσιμη για εμάς τους Ζαπατίστας που είμαστε γιατί έτσι μπορούμε να στηρίξουμε τους ιθαγενείς αδερφούς και αδερφές μας σε άλλα μέρη, για να συνεχίσουν τον αγώνα τους και να μπορούν να ζουν με ελευθερία και αξιοπρέπεια.

– είναι χρήσιμη για τις ιθαγενικές κοινότητες γιατί έτσι περισσότερος κόσμος αναγνωρίζει πώς είναι η ιστορία του αγώνα μας και πώς έχουμε οργανωθεί, και να εμπνευστούν.

– είναι χρήσιμη για τις ζαπατιστικές κοινότητες γιατί έτσι μαθαίνουμε να οργανωνόμαστε πλέον όχι μόνο για να βοηθηθούμε αναμεταξύ μας, αλλά επίσης για να οργανωθούμε ώστε να στηρίξουμε και άλλους που αγωνίζονται, όπως κάναμε με τους δημοκρατικούς δασκάλους.

5) Έπειτα περάσαμε να σκεφτούμε αν αυτή η πρόταση εξυπηρετεί το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο ή όχι.

6) Έπειτα περάσαμε να σκεφτούμε αν αυτή η ιδέα μάς εξυπηρετεί ως Ζαπατίστας που είμαστε ή όχι.

7) Έπειτα αρχίσαμε να συζητάμε αν ναι στηρίζουμε ή αν όχι δεν στηρίζουμε την πρόταση και, αν βγει ναι, με ποιους τρόπους δεν μπορούμε να στηρίξουμε ως Ζαπατίστας που είμαστε· κι έπειτα πως μπορούμε να στηρίξουμε ως Ζαπατίστας που είμαστε.

Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να στηρίξουμε με τις υπογραφές γιατί οι Ζαπατίστας δεν έχουν εκλογική ταυτότητα· ούτε μπορούμε να είμαστε υποψήφιες ή υποψήφιοι γιατί ως Ζαπατίστας που είμαστε δεν αγωνιζόμαστε για την Εξουσία· δεν μπορούμε να ψηφίσουμε γιατί δεν χρησιμοποιούμε αυτή τη μέθοδο να ψηφίζουμε βάζοντας ένα χαρτί σε ένα κουτί, αλλά συνάπτουμε τις συμφωνίες μας σε συνελεύσεις που συμμετέχουμε όλοι και έχουμε λόγο.

Αλλά μπορούμε να στηρίξουμε με άλλους τρόπους· για παράδειγμα: μπορούμε να στηρίξουμε εξηγώντας αυτήν την ωραία ιδέα και πείθοντας όσους χρησιμοποιούν εκλογική ταυτότητα να την χρησιμοποιήσουν για να στηρίξουν μια ιθαγενή γυναίκα του CNI· μπορούμε να μιλήσουμε με κόσμο της πόλης που μας στηρίζει ως Ζαπατίστας για να στηρίξουν επίσης το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο· μπορούμε να οργανωθούμε ως συλλογικότητες και αυτόνομες διοικήσεις για να βρούμε κάτι από τα φράγκα που χρειάζεται το CNI και να μπορέσει να ταξιδέψει σε όσα μέρη χρειάζεται· μπορούμε να μιλήσουμε και να πείσουμε κόσμο της πόλης ώστε να οργανωθεί επίσης για να μαζευτούν να χρήματα για το CNI· μπορούμε να εξηγήσουμε στο Μεξικό και στον κόσμο πώς το κάνουμε ώστε να αυτοδιοικούμαστε και έτσι να δει ο κόσμος με καλή θέληση το πώς εμείς οι ιθαγενείς ξέρουμε να κυβερνάμε.

-*-

Και επίσης ενημερώθηκαν όλες οι κοινότητες για μια ακόμη από τις συμφωνίες του Πέμπτου Κογκρέσου: ότι αν, στην εσωτερική ζαπατιστική διαβούλευση (και σε κάθε ιθαγενική συλλογικότητα, οργάνωση, γειτονιά, φυλή, εθνότητα και κοινότητα του CNI), βγει ως αποτέλεσμα ότι δεν στηρίζεται η πρόταση, ότι είναι κακή ιδέα και δεν συμφωνούν, τότε το Εθνικό Ιθαγενικό Κογκρέσο θα σεβαστεί την απόφαση, ακόμη κι αν η πλειοψηφία πει ότι ναι, τη στηρίζει. Δηλαδή, θα συνεχίζει να θεωρείται κομμάτι του CNI. Δηλαδή δεν είναι ανάγκη όποιος δεν είναι σε συμφωνία να πρέπει να κάνει ό,τι αποφασίζει η πλειοψηφία. Δηλαδή θα γίνει σεβαστή η αυτονομία, οι τρόποι του καθενός.

Εξίσου όπως γίνεται στις ιθαγενικές ζαπατιστικές κοινότητες, δεν είναι ότι θα αρχίσουμε να στραβοκοιτάμε ή θα διώξουμε από τους Ζαπατίστας όποιον σκέφτεται διαφορετικά, αλλά θα το σεβαστούμε και θα το λάβουμε υπόψη. Όπως συμβαίνει στις δικές μας κοινοτικές συνελεύσεις, όταν κάποιος σκέφτεται διαφορετικά από αυτό που λέει η πλειοψηφία δεν τον αποκλείουμε, αλλά συνεχίζει.

Όπως γίνεται αντιληπτό, η εσωτερική διαβούλευση επικεντρώθηκε στο αν θα στηρίξει ή όχι τα αποτελέσματα της διαβούλευσης του CNI. Αυτά είναι τα αποτελέσματα:

Ερωτήθηκαν αρκετές δεκάδες χιλιάδες άντρες και γυναίκες Ζαπατίστας. Από αυτές και αυτούς, η συντριπτική πλειοψηφία δήλωσε υποστήριξη στην απόφαση που θα έρθει από το CNI στο βαθμό των δυνατοτήτων μας. Εκδηλώθηκαν εναντίον 52 σύντροφ@ (26 συντρόφισσες και 26 σύντροφοι). Δήλωσαν «δεν ξέρω», ή «αναποφάσιστοι» 65 σύντροφ@ (36 συντρόφισσες και 29 σύντροφοι). Οι εξηγήσεις που έδωσαν όσοι δηλώθηκαν ενάντια είναι διάφορες: από τον σύντροφο που είπε «εγώ θα ψηφίσω ενάντια για να δω αν είναι σίγουρο ότι θα με σεβαστείτε και δεν θα με βγάλετε από Ζαπατίστα» μέχρι εκείνους που επιχειρηματολόγησαν ότι δεν θα βρίσκονταν στην κοινότητά τους και δεν ήθελαν να δεσμευτούν γιατί δεν επρόκειτο να μπορούν να καλύψουν τη δουλειά που θα έβγαινε. Όσοι/ες δήλωσαν αναποφάσιστοι είπαν, ανάμεσα στ’ άλλα, ότι τζάμπα αποφασίζεται αφού ακόμη δεν είναι γνωστό τι θα πει το CNI, γιατί τι σημασία θα έχει αν πουν ότι υποστηρίζουν και το CNI πει ότι δεν το κάνει.

ΤΙ ΝΑ ΠΕΡΙΜΕΝΟΥΜΕ;

Συντρόφισσες και σύντροφοι,

Φτάσαμε πια στο τελευταίο κομμάτι. Ευχαριστούμε όσους έφτασαν μέχρι αυτές τις γραμμές… ε;… ναι, φυσικά, έχετε κι άλλα… ναι… αμφιβολίες, φυσικά… ερωτήσεις, εννοείται… τι; ποιο θα είναι το αποτέλεσμα της διαβούλευσης του CNI;… Θέλετε spoiler;… ωραία, ωραία, καθίστε να ρωτήσω… ΟΚ… θα σας πω την αλήθεια, οπότε πάμε:

Θα είμαστε ειλικρινείς: δεν έχουμε την παραμικρή ιδέα.

Σοβαρά το λέμε.

Ήδη έχουμε δει το πώς μια πρόταση διαμορφώνεται με τη δουλειά του λόγου όπως το συνηθίζουν οι ιθαγενείς. Σαν μια ιδέα να μην είναι τίποτα παραπάνω από μια άμορφη μάζα πυλού και συλλογικά χέρια της δίνουν μορφή, σχήμα, χρώμα και προορισμό.

Οπότε όπως κι εσείς βρισκόμαστε σε αναμονή.

Παρόλο που, σίγουρα, εμείς οι Ζαπατίστας δεν περιμένουμε το ίδιο με εσάς.

Εσείς, πιστεύουμε, περιμένετε ποιο θα είναι το αποτέλεσμα και ό,τι θα προκύψει απ’ αυτό.

Εμείς οι Ζαπατίστας περιμένουμε αυτό που θα συμβεί αργότερα, την επόμενη μέρα. Και να προετοιμαστούμε ήδη για αυτό το ημερολόγιο.

Από τα βουνά του νοτιοανατολικού Μεξικού

Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές Εξεγερμένος Υποδιοικητής Γκαλεάνο

Από το σημειωματάριο του Γατόσκυλου

Μη νομίζετε ότι δεν έχω προετοιμαστεί για την περίπτωση που, στη διαβούλευση του CNI, βγει ότι απορρίπτεται η πρόταση. Όχι, δεν μ’ απασχολεί ιδιαίτερα. Έχω πάρει τα μέτρα μου. Για παράδειγμα: ήδη έχω μια ιατρική βεβαίωση ότι βρίσκομαι σε λίστα αναμονής για εγχείρηση αλλαγής φύλου, όπως και μια διαδικασία υιοθέτησης από μια ιθαγενική ζαπατιστική οικογένεια. Οπότε θα μπορούσατε να πείτε ότι ήταν όλο ένα παιχνίδι για να γίνω εγώ ο υποψήφιος… οκ, οκ, οκ, η υποψήφια της Δημοκρατίας.

Α, είναι ύψιστη η διαστροφή μου, έτσι δεν είναι;

Φυσικά, μ’ αυτή τη λύση θα καταστραφεί η αλληλογραφία μου με το γυναικείο φύλο. Ω! περιμένετε, πλέον δεν υπάρχει αλληλογραφία, γυναικεία ή μη. Α, αν ήμουν σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης θα άνοιγα διαφορετικούς λογαριασμούς (ελάτε τώρα, αφού έτσι γίνεται αυτό) και θα μου έδινα rt, follow και like, και επίσης θα με αυτοτρόλαρα, για να φανεί ότι όλο αυτό είναι α-ξ-ι-ό-π-ι-σ-τ-ο. Πόσους διαφορετικούς λογαριασμούς μπορεί να βγάλει το ίδιο άτομο; Ελάτε τώρα, σίγουρα το έχετε ερευνήσει.

Τέλος πάντων κάτι θα σκεφτώ.

Τώρα, αν βγει ότι εγκρίνεται, πρέπει να δουλέψω για να βρω φράγκα. Οπότε θα επικοινωνήσω με τ@ς συντροφόισσες της Brigada Callejera,^viii ώστε να μου κρατήσουν μια γωνιά στη La Meche.^ix Ούτε κουβέντα, ο δρόμος ανήκει σε όποιον την περιδιαβαίνει. Είμαι σίγουρος ότι η κοιλίτσα μου θα εξοργίσει… ε;… ωραία, ωραία, η κοιλιά μου… τι;… ωραία λοιπόν, η κοιλάρα μου… δεν σας το ’πα; όποιοι είναι κακιασμένοι, είναι.

Ο ΣουπΓκαλεάνο σπάζοντας διαφορετικές ζώνες

(όχι, ευχαριστώ, ειλικρινά, όχι, δεν χρειάζεται να έρθει κάποιος να με ζώσει… έτοιμοοος, τελικά δείχνετε ποιοι είστε, σκέτο σεξουαλικό υπονοούμενο, γι’ αυτό δεν σας θέλουν οι καθώς πρέπει… ε;… ένα reality show για να βρούμε τα φράγκα;… με τον Τραμπ, τον Μάκρι [πρόεδρος Αργεντινής], τον Τέμερ [πρόεδρος Βραζιλίας], τον Πούτιν και τον Ραχόι να ανταλλάσσουν nudes;… μαμώ την πανακότα μου… παρατήστε πια αυτήν την τηλεόραση… καλύτερα τηλεοπτικές σειρές εναλλακτικής παραγωγής… ναι, στα γραφεία της κεντρικής λεωφόρου ήδη υπάρχει η νέα σεζόν του Games of Thrones… ναι, φαίνεται ότι ο Tyrion και ο Snow είναι συγγενείς με την Dayanaris… ή όπως λέγεται τέλος πάντων… ναι, ένας δράκος για τον καθένα, ένα μήνυμα ισότητας… ναι, στο νέο οικόσημο ενώνονται ο λέοντας, με το λύκο και το δράκο… οκ, ναι, μια εκδοχή της Λερναίας Ύδρας… ναι, σα να ένωνες το μεγάλο χρηματιστηριακό κεφάλαιο με το βιομηχανικό και το εμπορικό… ναι, το σύστημα αναδιαρθρώνεται κι όλοι οι από πάνω είναι ευχαριστημένοι, και οι από κάτω στα τσακίδια… ναι, αλλά βλέπετε ένα εναλλακτικό τέλος… ναι, όταν όλη η παρέα αρπάζει την κούπα για να γιορτάσει ξέρω κι εγώ τι, έρχεται μια ιθαγενής γυναίκα, χέζει στον μεταλλικό τροχό και με μια συσκευή οξυγονοκόλλησης το λιώνει… ωραία, βλέπετε ότι της παίρνουν τη συσκευή οξυγονοκόλλησης και της δίνουν ένα κουτάκι σπίρτα, για ν’ αργήσει, για το σασπένς βέβαια… ναι, ευκαιρία και για άλλη σεζόν, εξαρτάται πόσα σπίρτα έχει… ναι, εδώ τελειώνει… λόγω εκείνου του Brexit, τα έξοδα έφτασαν τον ουρανό. Και τώρα με τον Τράμπ, ακόμη χειρότερα… Τι; να μην δίνω spoilers; Ε, λοιπόν γιατί με καλείτε αφού ξέρετε πώς είμαι).

Βεβαιώνω,

Μιάου-γαβ

i Βιβλίο μύθων των Κίτσε στη Γουατεμάλα.

ii Κορυφαίο στέλεχος του Κόμματος Εθνικής Δράσης (PAN) που έφτασε μέχρι την υποψηφιότητα στις προεδρικές εκλογές του Μεξικού το 1994. Το όνομά του έχει συνδεθεί με συμβόλαια εκατομμυρίων που υπέγραψε η κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PEMΕΧ με δική του μεσολάβηση, ενώ το δικηγορικό γραφείο που κατείχε σημείωνε σημαντική επιτυχία σε υποθέσεις ενάντια στο κράτος την περίοδο που θήτευσε στη γερουσία. Το 2010 έγινε αντικείμενο απαγωγής για περίπου εφτά μήνες και απελευθερώθηκε μετά την καταβολή αδιευκρίνιστου ποσού που διαδίδεται ότι κυμαινόταν μεταξύ 20 και 30 εκατ. δολάρια.

iii Μεγαλοδικηγόρος, που αν και μέλος του PAN διορίστηκε ως Γενικός Εισαγγελέας σε κυβέρνηση του PRI τον Δεκέμβρη του 1994 ώστε να δοθεί υπερκομματική ισχύς σε αυτή τη διεφθαρμένη θέση, στην οποία βρισκόταν όταν εξαπολύθηκε μια από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές επιθέσεις ενάντια στους Ζαπατίστας το Φλεβάρη του 1995, ενώ παράλληλα η κυβέρνηση υποτίθεται ότι αποκάλυπτε την ταυτότητα του υποδιοικητή Μάρκος.

iv Αναφορά στην προϋποψήφια Margarita Zaval από το δεξιό Κόμμα Εθνικής Δράσης (PAN), σύζυγο του τέως προέδρου του Μεξικού Φελίπε Καλτερόν (2006-2012), στην προεδρία του οποίου το Μεξικό έζησε μια πιο αιματηρές περιόδους της σύγχρονης ιστορίας του.

v Σύμφωνα με τη λαϊκή ρήση, ο Νόμος του Ηρώδη είναι ότι «την πάτησες ή τη γάμησες» (στα ισπανικά κάνει ρίμα: La ley de Herodes, te chingas o te jodes). Ως προς την ταινία, ένα εντυπωσιακό στοιχείο στην εξαίρετη αυτή αποτύπωση της διαφθοράς της εξουσίας είναι ότι αναφέρεται στα υπαρκτά κόμματα του Μεξικού PRI και PAN.

vi «Κίνηση Εθνικής Αναγέννησης»: κόμμα που σχηματίστηκε ως συνασπισμός της αριστεράς το 2014 με πρωτοβουλία του Αντρές Εμανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, επικεφαλής του Κόμματος Δημοκρατικής Επανάστασης (PRD).

vii Ο μαγονισμός εμπνέεται από τις κείμενα του μεξικανού αναρχικού Ρικάρντο Φλόρες Μαγόν (1874-1922).

viii Οργάνωση εργατριών του σεξ και κοινωνικών επιστημόνων στην Πόλη του Μεξικού. Έχουν δημιουργήσει διάφορες μορφές στήριξης των εργατ(ρι)ών του σεξ, έχουν βγάλει δικό τους προφυλακτικό, έχουν συμμετάσχει στην Άλλη Καμπάνια κι έχουν συνεργαστεί με τους Ζαπατίστας για τη συγγραφή ενός εκπαιδευτικού βιβλίου σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης.

ix Η περιοχή La Merced στην πόλη του Μεξικού, όπου συγκεντρώνεται μεγάλο κομμάτι των εργατ(ρι)ών του σεξ της πόλης.