χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον;

...Αν ένα αριστερό κόμμα δεν διατηρήσει την αυτονομία της Πολιτικής του από τις διαχειριστικές κρατικές πολιτικές τότε ενσωματώνεται στο αστικό πολιτικό σύστημα και απεμπολεί τα αντισυστημικά και ανατρεπτικά χαρακτηριστικά του...

Μια απάντηση στο κείμενο του Θ. Καρτερού: Επανάσταση της σοκολάτας

Ένα ερώτημα που απασχολεί αρκετούς αριστερούς είναι αν ο σχηματισμός μιας κυβέρνησης με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ αρκεί για να ανοίξει ο δρόμος για μια αντικαπιταλιστική αλλαγή. Η ειλικρινής απάντηση είναι: ΟΧΙ.

Η ιστορία των επαναστάσεων του προηγούμενου αιώνα δεν επιβεβαίωσε ούτε τον Κανόνα που επικαλείται ο Δημήτρης Κουτσούμπας, ούτε τον Κανόνα που επικαλείται ο Θανάσης Καρτερός.

Οι χώρες του υπαρκτού κομμουνισμού διαψεύδουν την επάρκεια του Κανόνα του Δ. Κουτσούμπα και αποδεικνύουν ότι η κρατικοποίηση των μέσων παραγωγής και ο κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας οδηγούν στον κρατικό καπιταλισμό και όχι στον σοσιαλισμό. Η Κίνα του 21ου αιώνα είναι το ζωντανό παράδειγμα ολοκλήρωσης αυτής της πορείας.

Ο Κανόνας του Θ. Καρτερού “μπορεί στην πολιτική εξουσία να βρεθεί μια τάξη, ενώ τα εργαλεία να τα κατέχει μια άλλη” δεν επιδέχεται ιστορική επαλήθευση, αφού αυτό το συμβάν ουδέποτε υπήρξε. Ακόμα και στην Οκτωβριανή επανάσταση, η πολιτική εξουσία καταλήφθηκε από ένα πολιτικό σχηματισμό και όχι από μια κοινωνική τάξη.
Η αντίληψη της Πολιτικής για την Αριστερά του 21ου αιώνα μπορεί να οικοδομηθεί μόνον σε ρήξη με αυτούς τους Κανόνες: Οφείλει να αντιλαμβάνεται με διαφορετικό τρόπο την εξουσία ως διακύβευμα απ' αυτόν με τον οποίο αντιμετωπιζόταν  το ζήτημα στα πλαίσια του κομμουνιστικού κινήματος. Μιλάμε για μια Πολιτική που ο κοινοβουλευτισμός δεν θα είναι το βασικό πλαίσιο άσκησής της. Μια πολιτική που θα παράγεται από μορφές οργάνωσης απομακρυσμένες σε μεγάλο βαθμό από το μοντέλο του κόμματος που κυριάρχησε τον 20ο αιώνα και  το οποίο βρήκε την ολοκλήρωσή του στο κόμμα – κράτος του υπαρκτού κομμουνισμού. Μια πολιτική που θα έχει την «εξέγερση» ως οργανικό στοιχείο της στρατηγικής της και όχι ως ένα απρόβλεπτο «συμβάν» ή ένα «όραμα» το οποίο αδυνατεί να ενταχθεί στους πολιτικούς σχεδιασμούς της.

Τι σχέση όμως έχουν όλα αυτά με το αρχικό ερώτημα;

1. Η ανάληψη κυβερνητικών ευθυνών από τον ΣΥΡΙΖΑ (αλλά και από οποιοδήποτε άλλο κόμμα της Αριστεράς) δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι η “πολιτική εξουσία καταλήφθηκε από την εργατική τάξη”. Ο Κανόνας του Δ. Κουτσούμπα, αλλά και ο Κανόνας του Θ. Καρτερού παραβλέπουν ότι η ταξική κυριαρχία εμπεδώνεται από το ίδιο το κράτος και όχι από το πολιτικό σύστημα. Δεν είμαστε οι πλέον αρμόδιοι να υπενθυμίσουμε στους πρώην και νυν λάτρεις του σοβιετικού κομμουνισμού το “κράτος και επανάσταση” του Λένιν...

2. Αν ένα αριστερό κόμμα δεν διατηρήσει την αυτονομία της Πολιτικής του από τις διαχειριστικές κρατικές πολιτικές τότε ενσωματώνεται στο αστικό πολιτικό σύστημα και απεμπολεί τα αντισυστημικά και ανατρεπτικά χαρακτηριστικά του. Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα βρίσκεται σε μια τροχιά ενσωμάτωσης, όχι όμως γιατί συνδιαλέγεται με την “αστική τάξη”, όπως τον κατηγορεί ο Δ. Κουτσούμπας, αλλά γιατί συγκροτεί την Πολιτική του με άξονα την διαμόρφωση ενός πολιτικού προγράμματος κρατικής διαχείρισης. Ο ΣΥΡΙΖΑ φαίνεται να εγκαταλείπει την πίστη του στη δύναμη του μαζικού κινήματος και στο συμβάν της εξέγερσης και εναποθέτει την κοινωνική αλλαγή - που επαγγέλλεται στο “πρόγραμμά” του - στους κυβερνοτεχνοκράτες μιας κυβέρνησης με κορμό την Αριστερά. Προφανώς είναι ανοησία να αρνηθεί κάποιος την ανάγκη διαμόρφωσης ενός “κυβερνητικού προγράμματος”, όταν μάλιστα βρίσκεσαι στην θέση της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Όμως εξίσου αφελές είναι να πιστεύεις ότι μέσω της κοινοβουλευτικής πολιτικής, χωρίς την όξυνση της ταξικής πάλης και την ενεργό συμμετοχή των λαϊκών μαζών στα πολιτικά δρώμενα, μπορεί να επέλθουν κοινωνικές αλλαγές.

Ο ΣΥΡΙΖΑ περιορίζοντας την κινηματική του δράση στον νεκρό παραδοσιακό εργατικό συνδικαλισμό και απεμπολώντας τα αντισυστημικά κινηματικά του αναφορικά, απεμπολεί - πριν καν γίνει κυβερνών κόμμα - και την ανάγκη μιας άλλης Πολιτικής προς αυτή την κατεύθυνση: Μιας Πολιτικής που προσδιορίζει την Αριστερή ταυτότητά του ως διακριτή και ανταγωνιστική οντότητα σε σχέση με το “κυβερνητικό πρόγραμμα” του, το οποίο είναι προϊόν κοινωνικών και πολιτικών συμβιβασμών. Πρόκειται για μια άλλη Πολιτική που δεν συγκροτείται ως μια καταγραφή αφηρημένων διακηρυκτικών αρχές που αφορούν στο απώτερο μέλλον - όταν θα έχουν ωριμάσει οι συνθήκες - αλλά λαμβάνει συγκεκριμένο περιεχόμενο μέσα από πολιτικές πρακτικές που κινητοποιούν τις λαϊκές μάζες “εδώ και τώρα”.

Αν ο Δ. Κουτσούμπας είναι πράγματι, όπως ισχυρίζεται ο Θ. Καρτερος: "άθλιος οπορτουνιστής" όποιος παρακολουθεί τη μάχη εκ του ασφαλούς, καταγγέλλοντας, τότε ο είναι εξίσου “άθλιος απατεώνας” όποιος ισχυρίζεται ότι η κοινωνική αλλαγή γίνεται με “κυβερνητικά προγράμματα”.

Όπως έχουμε ξαναγράψει, ο "άλλος κόσμος" δεν μπορεί να γίνει "εφικτός" μέσα από πολιτικές πρακτικές ανάθεσης και διαχειριστικές κρατικές πολιτικές, ιδιαίτερα σε συγκυρίες κοινωνικής πόλωσης όπου η λαϊκή αγανάκτηση δεν μπορεί να διαμεσολαβηθεί από τους πολιτικούς σχεδιασμούς των κομμάτων της Αριστεράς. Το δίλημμα "εμείς ή αυτοί", χωρίς την ενεργή συμμετοχή και παρουσία των κοινωνικών υποκειμένων στο χώρο της Πολιτικής - που βρίσκονται στο μάτι του κυκλώνα της σημερινής κρίσης - με όρους ανατροπής και συνθήκες εξέγερσης, δεν μπορεί να μετατραπεί σε γενεσιουργό πράξη αυτού του "άλλου κόσμου"...