Tα λυκόπουλα της κρατικής Εκκλησίας

Αναδημοσίευση από την "εφημερίδα των συντακτών"

Του Περικλή Κοροβέση

Οταν μια θρησκεία γίνεται κρατική ιδεολογία χάνει τον μυστηριακό και απελευθερωτικό της χαρακτήρα και γίνεται θεσμός και όργανο του κράτους. Οπως η Αστυνομία, ο Στρατός κ.λπ. Γι’ αυτό και βλέπουμε τους υψηλά ιστάμενους στην ιεραρχία κληρικούς να μην έχουν κανένα πρόβλημα να φωτογραφηθούν καμαρωτά στα πλούσια άμφιά τους με τους πιο αιμοσταγείς δικτάτορες. Η κρατική Εκκλησία είναι πάντοτε στο πλευρό του δημίου -υπάλληλος του κράτους είναι και αυτός- και ποτέ στο πλευρό του θύματoς, που είναι μια κάπoια παραλλαγή του Σατανά και ως εκ τούτου η τιμωρία του είναι δίκαιη. Από την άλλη πλευρά, έχουμε τη θεολογία της Απελευθέρωσης ή του Κοινωνικού Χριστιανισμού, που υπηρετεί τον άνθρωπο και τα δικαιώματά του. Η θεολογία της Απελευθέρωσης μάς είναι κυρίως γνωστή από τη Λατινική Αμερική. Αντίστοιχα χριστιανικά κινήματα με κοινωνικό χαρακτήρα συναντούμε σε όλο τον χριστιανικό κόσμο άσχετα από Ομολογία. Το αντίστοιχο κίνημα που προσπάθησε να δημιουργήσει ο αείμνηστος Ψαρουδάκης στην Ελλάδα, αν και ακόμα ζωντανό, δεν μπόρεσε να αναπτυχθεί όπως θα του άξιζε. Παράλληλα, έχουμε μέσα στον ίδιο τον κλήρο, αλλά και σε θεολόγους, μια βαθιά αναζήτηση για το νόημα του χριστιανισμού, που δεν έχει καμία σχέση με το κρατικό μόρφωμά του. Κυρίως εκφράζονται από το θαυμάσιο περιοδικό «Σύναξη», που δεν φαίνεται να έχει μεγάλη κυκλοφορία, σε μια χώρα όπου το 97% είναι ορθόδοξοι, αλλά προτιμούν τα τούρκικα σίριαλ.


Αφορμή για αυτό το σημείωμα είναι οι δηλώσεις του συντονιστή της θεματικής Επιτροπής Θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Μάκη Λυκόπουλου, ο οποίος όχι μονάχα δεν υποστήριξε τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, Β. Διαμαντόπουλο, στη λυσσαλέα επίθεση από τρεις ιεράρχες, ανάμεσά τους και ο γνωστός για τις χρυσαυγίτικες απόψεις του μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, Ανθιμος, αλλά συντάχθηκε με το μέρος τους. Και καλά ο Αρχιεπίσκοπος και ο Σιατίστης – έχουν την έξωθεν καλή μαρτυρία. Αλλά ο υπεύθυνος επί θρησκευμάτων του ΣΥΡΙΖΑ δεν γνωρίζει πως υπάρχουν τρεις μητροπολίτες που ευλογούν την εγκληματική οργάνωση της Χρυσής Αυγής; Αλλά και o Π. Σκουρλέτης, που είναι συνετός, πού μπόρεσε να βρει «θέμα» για να δηλώσει «το θέμα τελειώνει εδώ». Ποιο θέμα; Ενα λαϊκό θεατρικό δρώμενο, που ενδεχομένως να είναι πολύ παλιό, αν κρίνουμε από την ημερομηνία που γίνεται, δηλαδή στην αρχή του χρόνου, παραπέμπει στα Σατουρνάλια. Και αυτή η στάση του ΣΥΡΙΖΑ προδίδει τι συμβιβασμούς μπορεί να κάνει στο μέλλον. Εξ όνυχος τον λέοντα. Ισως τα χειρότερα έπονται;

Η Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία, σε αντίθεση με τη Ρωμαιοκαθολική, έxει δείξει τέτοιο σκοταδισμό στα λαϊκά δρώμενα που συγκρίνεται μόνο με τους φονταμενταλιστές του ακραίου Ισλάμ. Δεν ήταν ο χουντικός μητροπολίτης Αυγουστίνος Καντιώτης που κατάργησε το καρναβάλι του Αμυνταίου και δεν ήταν ο ίδιος που δημιούργησε τα δικά του χριστιανικά τάγματα εφόδου; Και εδώ οι συγκρίσεις δεν είναι κολακευτικές. Η Αγία Εδρα, με τον Πάπα Παύλο τον Γ’ (1534-1549), αναβίωσε τα παλιά Σατουρνάλια της Ρώμης (στην ουσία τα νομιμοποίησε, γιατί ουδέποτε έπαψαν) και τα ανέδειξε σε μεγάλη ευρωπαϊκή γιορτή, που παράλληλα έφερνε και πλούτο στη Ρώμη από τους ξένους επισκέπτες. Τη σκυτάλη σήμερα την έχει πάρει η Βενετία, πάντα υπό τις ευλογίες του Πάπα. Για το Ρίο ντε Ζανέιρο καλύτερα να μη μιλήσουμε. Και αυτό σε καθολική χώρα είναι.

Από όσες μαρτυρίες έχουμε, γιορτές και μεταμφιέσεις, χορούς και τραγούδια, τελετές, μυητικές ή θρησκευτικές, τελετουργίες, λειτανίες, παρελάσεις κ.λπ. συναντάμε σε όλους τους αρχαίους λαούς. Σε Βαβυλώνιους, Αιγύπτιους, Ελληνες, Ρωμαίους, που πιθανότατα μας έδωσαν και το όνομα Καρναβάλι (Carnavale, ίσως από το λατινικό Carne Levamen: άρσις κρέατος, δηλαδή απόκρεως, αποκριά). Από τις αρχές της δεκαετίας του ‘60 τα λαϊκά δρώμενα, γιορτές, καρναβάλια κ.λπ., έγιναν το αγαπημένο αντικείμενο ερευνητών, ιστορικών, κοινωνιολόγων, εθνολόγων και υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία. Τρανταχτά ονόματα όπως Ντιμεζίλ, Ελιάντ, Καγιουά, Χιούμπερτ, Μος και πολλοί άλλοι μελέτησαν αυτό το φαινόμενο. Νωρίτερα το είχε μελετήσει ο Φρόιντ στο «Τοτέμ και Ταμπού», ήδη από το 1913, για να αποσαφηνίσει τη σημασία του. Και την άποψή του συμμερίστηκαν και όλοι οι μεταγενέστεροι. «Μια γιορτή (το καρναβάλι είναι γιορτή) είναι μια επιτρεπτή υπέρβαση, που καταργεί κάθε απαγόρευση με απόλυτο τρόπο: είναι μια αταξία που καταργεί κάθε τάξη, ανατρέπει όλους τους κοινωνικούς φραγμούς, μέσα από μια ισχυρή αδελφοσύνη που αντιστέκεται σε μια κοινωνική τάξη που κατατάσσει τους ανθρώπους και τους χωρίζει». Θα πρόσθετα εγώ πως είναι μια πλήρης ανατροπή της υπάρχουσας τάξης για να βρει η ανθρωπότητα τις απαρχές της με τη μορφή του θεατρικού δρώμενου.

Μην τυχόν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Εκκλησία πρέπει να αρχίσουν να διαβάζουν κανένα τέτοιο βιβλίο; Βιβλιογραφία διατίθεται δωρεάν.