Για την επιστροφή στις μάζες

Αναδημοσίευση από το Red NoteBook

Του Ηλία Ιωακείμογλου

Η ώρα των μεγάλων ταξικών αναμετρήσεων βρίσκεται ακόμη μπροστά μας, αλλά είναι και πολύ κοντά πλέον. Το «πακέτο» μέτρων που σύντομα θα εφαρμοστεί από την κυβέρνηση, είναι σκληρότερο από τα προηγούμενα, και είναι εύλογο να υποθέτουμε ότι θα αποτελέσει το έναυσμα για μια νέα φάση των κοινωνικών αγώνων, που θα μεταφέρουν αυτή τη φορά την ένταση της αναμέτρησης σε υψηλότερα επίπεδα.

Μπροστά σε μια τέτοια ιστορική συγκυρία, η Αριστερά δεν μπορεί να λειτουργεί μόνο ή κυρίως ως κοινοβουλευτική δύναμη. Η αναμέτρηση στην κεντρική πολιτική σκηνή, προφανώς είναι μεγάλης σημασίας, πλην όμως, ο πολιτικός συσχετισμός δυνάμεων διαμορφώνεται σε μια σειρά κοινωνικών μετώπων. Ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να οργανωθεί σε μαζικό ταξικό κόμμα, σε αντιστοίχηση με την ταξική ψήφο που τον ανέδειξε σε μεγάλη κοινοβουλευτική δύναμη. Το παιχνίδι παίζεται εκεί που οι μάζες εργάζονται και ζουν. Εάν οι οργανωμένες δυνάμεις της Αριστεράς θέλουν να αποκτήσουν οργανική σχέση με τις μάζες, θα πρέπει να είναι παρούσες στο πεδίο, εκεί που οι μάζες εργάζονται και εκεί που ζουν, εκεί δηλαδή που πραγματοποιείται η κοινωνική αναπαραγωγή: στη γειτονιά, στο σχολείο, στην οικογένεια, στη χρήση των δημόσιων χώρων κλπ. Και δεν αρκεί να είναι παρούσες, οι δυνάμεις της Αριστεράς, στο πεδίο των κοινωνικών αναμετρήσεων, αλλά πρέπει να αποκτήσουν και οργανικές σχέσεις με τις μάζες (με τους "από κάτω" όπως λένε τώρα οι νεότεροι).
Τι σημαίνουν όμως αυτά στη σημερινή συγκυρία;

Καταρχήν, στον χώρο της παραγωγής, οι αναμετρήσεις στους χώρους εργασίας δεν έχουν καμιά πιθανότητα να είναι νικηφόρες για τις δυνάμεις της εργασίας εάν αυτές δεν προχωρήσουν σε έμπρακτη αμφισβήτηση του διευθυντικού δικαιώματος και της κεφαλαιοκρατικής ιδιοκτησίας στις επιχειρήσεις που απειλούνται ή απειλούν ότι θα κλείσουν. Η τακτική της παρατεταμένης απεργίας δεν έχει καμιά προοπτική, σε αντίθεση με την διεκδίκηση της συνέχισης της λειτουργίας της επιχείρησης με αυτοδιαχείριση, επαναπροσδιορισμό της οργάνωσης της εργασίας και της ιεραρχίας με βάση την αλληλεγγύη των εργαζομένων. Μπορούν, άραγε, οι εργαζόμενοι να προχωρήσουν σε μια τέτοια κατεύθυνση χωρίς την παρουσία ένα μαζικού ταξικού κόμματος της Αριστεράς που θα είναι παρόν στις αναμετρήσεις;

Στο χώρο της κοινωνικής αναπαραγωγής, στην οργάνωση της καθημερινής ζωής, εκεί όπου το κοινωνικό κράτος αποσύρεται, οι καταλήψεις δημόσιων είτε αχρησιμοποίητων χώρων, η αυτο-οργάνωση με βάση την αλληλεγγύη και η άμεση δημοκρατία, είναι αυθόρμητες τάσεις που έχουν εμφανιστεί στις γειτονιές. Είναι η έκφραση της ιστορικής τάσης προς τον σοσιαλισμό να υποκαταστήσουμε τα εμπορεύματα με δημόσια αγαθά, να αναπτύξουμε τους δικούς μας θεσμούς αλληλεγγύης ανεξάρτητα αν προβλέπονται ή όχι από την νομοθεσία ή εάν εξυπηρετούν την παραγωγή και την αναπαραγωγή του κεφαλαίου. Μπορούν, άραγε, αυτές οι αυθόρμητες τάσεις να οδηγήσουν σε "κοινωνικό γεγονός", σε ανάπτυξη και σταθεροποίηση νέων θεσμών των εργαζόμενων τάξεων που θα εκτοπίζουν τους αστικούς θεσμούς, θα υποκαθιστούν τα εμπορεύματα με δημόσια αγαθά, χωρίς την ύπαρξη ενός μαζικού ταξικού κόμματος της Αριστεράς στις γειτονιές;

Σε αυτή την πλευρά της Αριστεράς που βρισκόμαστε, γνωρίζουν όλοι πολύ καλά από την ιστορία ότι οι οργανωμένες δυνάμεις ενός μαζικού ταξικού κόμματος της Αριστεράς δεν θα είχαν ως καθήκον να περάσουν την κομματική γραμμή στις μάζες. Θα είχαν όμως θεωρητική και ιδεολογική δουλειά: ό,τι συμβαίνει στην πράξη πρέπει να βρίσκει το αντίστοιχό του στις ιδέες, να μεταφράζεται σε ηθικές αξίες για να αποκτά κοινωνική επικύρωση και αξιώσεις μετάφρασης του ταξικού, ειδικού συμφέροντος των εργαζομένων σε γενικό συμφέρον -για να μετατρέπεται έτσι σε υλική δύναμη.

Μια τέτοια επιστροφή στις μάζες δεν είναι αναγκαία μόνο για τις κοινωνικές νίκες που θα φέρουν την Αριστερά στην κυβέρνηση: είναι αναγκαία επίσης, και μάλιστα περισσότερο, για την επιτυχία της ίδιας της αριστερής διακυβέρνησης.