Τα γεγονότα της Νομικής και η χαμένη τιμή της Αριστεράς

Αναδημοσίευση από το "Αριστερό Βήμα"

Του Παντελή Αυθίνου

Τα γεγονότα που εξελίχθηκαν το τριήμερο 25-27 Ιανουαρίου στην Νομική αποτελούν χωρίς αμφιβολία μια από τις πιο σημαντικές στιγμές του αντιρατσιστικού και μεταναστευτικού κινήματος στην Ελλάδα. Ήταν η αποφασιστική μαχητική εμφάνιση των ίδιων των μεταναστών μέσα στην συγκυρία. Ήταν η διεκδίκηση τους να αποτελέσουν και αυτοί οργανικό κομμάτι των αγώνων που εξελίσσονται, ενάντια στις κεντρικές επιλογές της ελληνικής άρχουσας τάξης, ενάντια στο μνημόνιο, την κυβέρνηση, την Ε.Ε., το ΔΝΤ.

Ήταν όμως ακόμα κάτι εξίσου σημαντικό. Ήταν μια ευκαιρία να αναζωογονηθεί το ίδιο το πανεπιστημιακό άσυλο. Να σπάσει η πραγματικότητα που προσπαθούσε για μεγάλο χρονικό διάστημα να επιβάλλει η κυβέρνηση. Δηλαδή, να ανατραπεί η εικόνα ενός πανεπιστημιακού ασύλου που υπάρχει αρκεί να μην χρησιμοποιείται.

Η απεργία πείνας των μεταναστών μέσα στην Νομική, ήταν η πρώτη πραγματική χρήση του πανεπιστημιακού ασύλου με την ευρύτητα της εννοίας του, που έγινε μετά από πάρα πολλά χρόνια και έδινε στο άσυλο την πραγματική του σημασία. Άσυλο των αγωνιζόμενων, άσυλο των προλεταριακών αγώνων, των αγώνων των εργαζομένων και της νεολαίας. Την έννοια που είχε αποκτήσει μέσα από τους μαζικούς λαϊκούς αγώνες.

Γι’ αυτό και ο αγώνας αυτός έπρεπε να υποστηριχτεί, χωρίς ταλαντεύσεις, από την αρχή και από όλη την αριστερά.

Συνέβη όμως το αντίθετο. Το ΚΚΕ -αφού πρώτα για λόγους πολιτικού καθωσπρεπισμού, δήλωσε την υποστήριξη του στα δίκαια αιτήματα των μεταναστών- προχώρησε στην γνωστή αρχέτυπη καταγγελία κάθε ριζοσπαστικής μορφής διεκδίκησης και δράσης. Διακήρυξε δηλαδή ότι ο αγώνας αυτός δεν προάγει τις διεκδικήσεις των μεταναστών. Ότι γίνεται αντικειμενικά εργαλείο στα χέρια της κυβέρνησης και των καπιταλιστών. Από την αρχή δηλαδή το μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς, άφησε τους μετανάστες ακάλυπτους στις πιέσεις της Διαμαντοπούλου του Παπουτσή και του Πρετεντέρη.

Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έδειξε καλύτερα αντανακλαστικά απέναντι στην όντως σοβαρή μάχη που ξεκινούσε. Κρατώντας αποστάσεις από την παρουσία των μεταναστών στην Νομική, εξέφρασε την αλληλεγγύη του στα αιτήματα τους. Όταν όμως ήλθε η ώρα της άρσης του ασύλου από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου, επέπληξε τους μετανάστες που δεν δέχτηκαν να μετακινηθούν αμέσως στο απαράδεκτο κτήριο της οδού Πατησίων όπου βρίσκονται αυτήν την στιγμή. Και οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, αντί να βρεθούν στην πρώτη γραμμή της αντίστασης και της υπεράσπισης του δικαιώματος των μεταναστών στην χρήση του ασύλου, βρέθηκαν επικεφαλής στην διοργάνωση της έξωσης τους από την Νομική.

Ευτυχώς η ΑΝΤΑΡΣΥΑ κινήθηκε από την αρχή με γνώμονα την στήριξη του αγώνα των μεταναστών, την στήριξη της παρουσία τους στην Νομική και όχι μόνο την στήριξη των αιτημάτων τους. Οι αγωνιστές και αγωνίστριες της, βρέθηκαν στον χώρο υλοποιώντας με συνέπεια αυτήν την γραμμή μέχρι τέλους.

Οι ΕΑΑΚ από την πλευρά τους στήριξαν την παρουσία των μεταναστών στον χώρο της Νομικής, απέτρεψαν σε συνεργασία με την ΑΡ.ΕΝ. τις προσπάθειες της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ να δημιουργήσουν κλίμα κρίσης. Και το κάλεσμα των ΕΑΑΚ για συγκέντρωση στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου το βράδυ της Πέμπτης 27 Ιανουαρίου, έδωσε την δυνατότητα να συγκροτηθεί η πορεία συμπαράστασης, που πολιόρκησε εξωτερικά της αστυνομικές δυνάμεις, που είχαν αποκλείσει την Νομική.

Πολλοί υποστηρίζουν ότι η παρουσία των μεταναστών στην Νομική ήταν λάθος, υπονόμευσε το άσυλο, αποπροσανατόλισε από τα πραγματικά μέτωπα. Πρόκειται για την λογική του ρεφορμιστή και του γραφειοκράτη, ο οποίος –όπως έλεγε και η Λούξεμπουργκου- αναζητά τις προϋποθέσεις της ωριμότητας των αγώνων στα συρτάρια του γραφείου του. Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να στεφθεί με επιτυχία ένας αγώνας που κανείς δεν θέλει να στηρίξει και όλοι τον οδηγούν σε απομόνωση. Μέσα σε τέτοιες συνθήκες η θεωρία του «λάθους» αποτελεί αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Μια προφητεία που φροντίζουν για την εκπλήρωση της οι ίδιοι που την παράγουν. Φυσικά αν η Αριστερά σύσσωμη υπεράσπιζε ενεργητικά το δικαίωμα των μεταναστών να βρίσκονται στην Νομική, πολύ αμφιβάλλω αν η κυβέρνηση Παπανδρέου θα τολμούσε να παραβιάσει το άσυλο.

Εννοείται βέβαια ότι χρειάζεται να υπάρχει μια Αριστερά, που τολμά να δώσει την μάχη με τον ρατσισμό, και να την κερδίσει απέναντι στα ΜΜΕ τον ΛΑΟΣ και το σύνολο των ιδεολογικών μηχανισμών του κράτους.

Και τέτοια Αριστερά δεν υπάρχει στην Ελλάδα. Αντίθετα υπάρχει μια Αριστερά (η αριστερά του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ) που τρέμει στην ιδέα ότι θα χρειαστεί να δώσει μάχες που βγαίνουν έξω από τα πλαίσια που θέτει κάθε φορά η ίδια η άρχουσα τάξη. Μια Αριστερά που εξ’ αιτίας αυτής της προγραμματικής – στρατηγικής και τακτικής αδυναμίας της, απέτυχε να οργανώσει τον αγώνα για την ανατροπή του μνημονίου παρά τις μεγαλειώδεις κινητοποιήσεις της 5ης του Μάη και της 15 του Δεκέμβρη του 2010.

Ακόμα χειρότερα στο θέμα των μεταναστών, η Αριστερά στην Ελλάδα αρνείται συστηματικά να εκπονήσει μια στρατηγική, που θα εντάσσει τον αγώνα τους για νομιμοποίηση – πολιτικό άσυλο – ίσα πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα, στην συνολική πάλη του εργατικού κινήματος.

Στην περίπτωση της Νομικής οι αδυναμίες της Αριστεράς φάνηκαν σε όλο τους το μεγαλείο. Το πρώτο στοιχείο που χαρακτήρισε την στάση της, ήταν η άποψη ότι το γήπεδο του μεταναστευτικού είναι γήπεδο της κυβέρνησης και όχι «δικό μας». Λες και η επιλογή «γηπέδου» είναι στην ευχέρεια των κινημάτων και της Αριστεράς. Λες και έχουμε την πολυτέλεια να πούμε, ότι αυτόν τον αγώνα δεν θα τον δώσουμε, άσχετα αν η κυβέρνηση ετοιμάζει στρατόπεδα συγκέντρωσης και φράχτες στον Έβρο.

Το δεύτερο στοιχείο που καθόρισε την στάση της Αριστεράς είναι η επιμονή ότι το μεταναστευτικό δεν βρίσκεται στην ατζέντα του αντιμνημονιακού αγώνα. Λες και η χρήση του ρατσισμού, η διαίρεση των εργαζομένων στην Ελλάδα με φυλετικές και εθνικές προκαταλήψεις, δεν είναι τμήμα της συνολικής προσπάθειας τροποποίησης του πολιτικού σκηνικού προς τα δεξιά. Λες και δεν αποτελεί το ζήτημα του ρατσισμού μοχλό για την θωράκιση του αυταρχισμού και αυτής της ιδιότυπης «κοινοβουλευτικής δικτατορίας» που βιώνουν οι προλεταριακές τάξεις της χώρας. Και όμως, σε όλα τα άρθρα που διάβασα σχετικά με το θέμα της Νομικής, αν και υπάρχει όντως το σύνολο των κρίσιμων μετώπων, απουσιάζει από παντού το μέτωπο της πάλης των μεταναστών. Αν όμως στην μάχη που δίνουμε, αφήσουμε απ’ έξω αυτόν το μέτωπο, τότε δεν θα έχουμε κλείσει την κερκόπορτα, μέσα από την οποία θα περάσει ο εφιάλτης της υπονόμευσης της συνολικής σύγκρουσης με το μνημόνιο.

Το τρίτο στοιχείο είναι η υποτίμηση των ίδιων των μεταναστών. Για το ΚΚΕ και τον ΣΥΡΙΖΑ οι μετανάστες δεν αποτελούν αυτόνομο τμήμα του προλεταριάτου ικανό να οργανώσει δικούς του αγώνες. Οι μετανάστες παρουσιάζονται σαν κατώτερης πολιτικοποίησης προσωπικότητες που «πατρονάρονται». Θα αποφύγω να χαρακτηρίσω αυτήν την στάση με τον χαρακτηρισμό που της αξίζει. Θα υπογραμμίσω όμως ότι η άποψη αυτή παραγράφει τους αγώνες που έδωσαν οι ίδιοι οι μετανάστες τα τελευταία χρόνια. Τους αγώνες των αγρεργατών, τους αγώνες της Μανολάδας, της Μηχανιώνας, της Σκάλας Λακωνίας, των Ιωαννίνων πρόσφατα. Παραγράφει την μαζική συμμετοχή της μεταναστευτικής νεολαίας στην εξέγερση του Δεκέμβρη. Παραγράφει τους αγώνες για πολιτιστική και θρησκευτική ελευθερία, όπως η διαδήλωση για το κοράνι.

Οι μετανάστες δεν πατρονάρονται. Είναι ένα τμήμα του προλεταριάτου που αναπτύσσει τους δικούς του αγώνες. Και η θεωρία του «πατροναρίσματος» στοχεύει στο να απαξιώσει την αναγκαία δουλειά της συμπαράστασης που χρειάζεται να αναπτύξει από την πλευρά της Αριστερά.

Επιστέφω εκεί που ξεκίνησα. Η απεργία πείνας των μεταναστών στην Νομική ήταν η δική τους αποφασιστική είσοδος στο σκηνικό των αγώνων της περιόδου που διανύουμε. Μετά από την Νομική καμία αγωνιστική πρόταση, καμία προγραμματική διακήρυξη, δεν θα είναι επίκαιρη και επαρκής, αν δεν συγκρουστεί με τις ρατσιστικές και αντιμεταναστευτικές πολιτικές της κυβέρνησης και της Ε.Ε.

Τελειώνω με ένα εξίσου κρίσιμο στοιχείο. Η υπόθεση της Νομικής ανέδειξε και μια βασική αδυναμία του αντιρατσιστικού και μεταναστευτικού κινήματος. Την έλλειψη ενότητας. Πρώτο δείγμα της, η άρνηση των οργανώσεων και κινήσεων που οργάνωσαν την συμπαράσταση στους μετανάστες της Νομικής, να συντονιστούν με τις απεργίες πείνας των αφγανών των ιρανών και των παλαιστίνιων πολιτικών προσφύγων. Δεύτερο δείγμα της, η άρνηση αυτών των ίδιων πολιτικών κινήσεων και ομάδων, να δεχτούν την συμμετοχή της ΑΝΤΑΡΣΥΑ στην οργάνωση της συμπαράστασης. Και όμως, αν είχε επιτευχθεί η ενότητα, θα υπήρχε και το απαραίτητο αντίβαρο στην απομόνωση, στην οποία οδηγούσε η άρνηση του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ να στηρίξουν αυτόν τον αγώνα.

Η απεργία πείνας των μεταναστών συνεχίζεται. Υπάρχει ακόμα η δυνατότητα να γίνουν όλα όσα πρέπει, προκειμένου να οδηγηθεί σε νικηφόρο αποτέλεσμα.