του Γιώργου Καλαντζόπουλου
«
ΝΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΗΣΕΙ Η ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ» είναι ο τίτλος ενός βιβλίου γραμμένου στο πολυτονικό, με κείμενα από τα κυριακάτικα φύλλα της εφημερίδας «Η Καθημερινή» του έτους 2016. Οι αναζητήσεις του συγγραφέα περιστρέφονται γύρω από το πως θα γεννηθεί το κίνημα της Αξιοπρέπειας ως ένας «
ελληνοκεντρικός εκσυγχρονισμός».
Πως ορίζει την Αξιοπρέπεια; «
Ένα σιωπηρό, άκρως διακριτικό, χωρίς οργανική δομή και διακηρύξεις, χωρίς ηγεσία, λαϊκό κίνημα». Από πρώτη ματιά μοιάζει ως εμμονή ενός αξιοπρεπή εκπρόσωπου του ελληνικού αστισμού που θα ήθελε να μετα-πολιτεύεται ως ευπρεπής αντικρατιστής. Είναι όμως μόνον αυτό;
Σύμφωνα με τον εμπνευστή του, αυτό το κίνημα της ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑΣ, θα έχει ως θεωρητική ραχοκοκαλιά την γενιά του ’30: «
Η Γενιά του ’30 έδειξε ότι, για το ριζικά αποτυχημένο, θλιβερό και κωμικό μεταπρατικό μας κρατίδιο, εκσυγχρονισμός σημαίνει εξελληνισμός». Η Αξιοπρέπεια λοιπόν δεν αφορά στον Άνθρωπο, αλλά ειδικά στον Έλληνα.
Πρόκειται για μια ιδεολογικού τύπου παρέμβαση που λειτουργεί ως ένα συμπλήρωμα πνευματικής διατροφής κατάλληλο για τη χώνεψη: Κάνει πιο εύπεπτο το γνωστό τρίπτυχο “
πατρίς, θρησκεία, οικογένεια”.
Ο συγγραφέας ακολουθεί μια μέση διαδρομή που αφήνει στις παρόδους τις προκλητικές (αναξιοπρεπείς) ακροδεξιές ιδεολογικές εκφάνσεις του. Ξεκινάει ως μια κριτική περιγραφή ενός “κοινού τόπου”, του σύγχρονου πολιτικού και κοινωνικού ραγιαδισμού (το πρώτο πιάτο, το τυράκι), και προχωρά σε αναζητήσεις για την υπέρβασή του από ιδεολογικές συντεταγμένες που αντιμάχονται στις αξίες του διαφωτισμού (το επιδόρπιο, η φάκα).
Η πολιτική συνεκφορά αυτής της “φιλοσοφικής” αναζήτησης είναι μια αντιστροφή, εγκαλεί τους ραγιάδες να παραμείνουν ραγιάδες: Οι επιθυμητές μορφές που θα εκφράζουν το «κίνημα της Αξιοπρέπειας» είναι αυτές ακριβώς που αντιπροσωπεύουν τον ραγιαδισμό που αντιμάχεται, ως μη – κίνημα: «Ένα σιωπηρό, άκρως διακριτικό, χωρίς οργανική δομή και διακηρύξεις, χωρίς ηγεσία». Αυτό το πράγμα, πριν μερικά χρόνια ένας Αμερικάνος (ο William Arthur Ward) το έχει σερβίρει με ένα πιο θελκτικό και λακωνικό τρόπο: «Το να αντέχεις την ήττα με αξιοπρέπεια, είναι ένδειξη ωριμότητας και μεγαλείου… ».
«Ο ένας χατζής, ο άλλος χατζής, ποιος θα γίνει μπογιατζής;» O φιλόσοφος συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα:
- Πως και από ποιούς θα διαμεσολαβηθεί αυτό το κίνημα της Αξιοπρέπειας στο χώρο της πολιτικής;
Η απάντηση βρίσκεται στον τρόπο που λειτουργούν οι κρατικοί ιδεολογικοί μηχανισμοί: Πρόκειται για μια θεωρητική κατασκευή που ανοίγει τις πίσω πόρτες της ιδεολογίας - εκείνες που συμφύονται με τον χώρο της πολιτικής – για την νομιμοποίηση/ενσωμάτωση της συμπόρευσης με την Ακροδεξιά. Ένα παράδειγμα για το πως μπορεί να συμβεί αυτό, ως απάντηση στο πρακτικό ερώτημα που προκύπτει από τους “φιλοσοφικούς” προβληματισμούς του συγγραφέα:
Και τότε τι;… εδώ:
Χρήστος Γιανναράς και “Διαφωτισμός”
