«ΣΧΕΔΙΟ Β΄»: Πρόταση εναλλακτικής διαχείρισης ή ανατροπής;

Αναδημοσίευση από το "ΠΡΙΝ"

του Παναγιώτη Φραντζή

Κανείς δεν μπορεί να κατηγορήσει τον Αλέκο Αλαβάνο ότι δεν διαθέτει καλή αίσθηση του πολιτικού timing. Στον απόηχο των συμφωνιών για την Κύπρο, με τις δημοσκοπήσεις να καταγράφουν ραγδαία άνοδο της λαϊκής αποδοκιμασίας προς την ΕΕ, με έντονο αντιγερμανισμό παράλληλα με δυσπιστία προς την εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν αυτός που σήκωσε το γάντι ανακοινώνοντας το πέρασμα σε μια νέα πολιτική εκστρατεία. «Έξοδο από το ευρώ, με Σχέδιο Β΄» δήλωσε ευθαρσώς, αποσπώντας την προσοχή εχθρών και φίλων.

Στις δέκα θέσεις που συνόδευσαν την ανακοίνωση του νέου πολιτικού σχηματισμού αναφέρεται ότι η έξοδος από το ευρώ «είναι κρίκος σε μια σειρά μετασχηματισμών, αριστερού προσανατολισμού, που απευθύνονται όμως σε όλους τους πολίτες». Η γλώσσα του κειμένου είναι καθησυχαστική, έχοντας σκοπό να προσελκύσει στρώματα που δείχνουν δυσπιστία απέναντι στην Αριστερά. Είναι μία γλώσσα επικοινωνίας που επιχειρεί να κατευνάσει την επίγνωση ότι στην οριακή καμπή προς την οποία οδεύουμε δεν υπάρχουν συναινετικές, ομαλές λύσεις.

Δεν υπάρχει σαφής στόχος πάλης για τους εργαζόμενους στο κείμενο αυτό. Υπάρχει ο δρόμος μιας κυβέρνησης: «Στόχος είναι η διαμόρφωση ενός μεγάλου κοινωνικού και πολιτικού μετώπου των δυνάμεων της εργασίας, με παλλαϊκή διάσταση, με στήριξη στην κοινωνική οργάνωση του λαού, με ικανότητα να οδηγήσει σε μια κυβέρνηση απελευθέρωσης και προόδου». Γίνεται λόγος για θέσεις εργασίας στον τουρισμό, στον αγροτικό τομέα, στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στα δημόσια έργα, που θα δημιουργήσει η ρευστότητα του νέου εθνικοποιημένου τραπεζικού συστήματος. Ενώ η λέξη ρευστότητα επαναλαμβάνεται στο κείμενο, απουσιάζουν λέξεις όπως αγώνας, εργατικό κίνημα, ανατροπή.

Το σχέδιο αυτό προσεγγίζει το πολιτικό κεκτημένο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ – χωρίς όμως να παρακολουθεί την εξέλιξη ενός προβληματισμού. Εκκινεί από μια βάση που δέχεται έντονη κριτική: Ερμηνεύει την κρίση στη χώρα μας στο πλαίσιο της οικονομικής ανισορροπίας που προκύπτει από την ένταξη στη ζώνη του ευρώ. Τονίζοντας αυτό το σημείο, φαίνεται σαν να δίνεται απάντηση στην κρίση με μέσα εθνικής οικονομικής και νομισματικής πολιτικής: Εθνικό νόμισμα, έλεγχος των τραπεζών, παραγωγική ανασυγκρότηση. Θα ίσχυε αυτή η ανάλυση αν η ευρωπαϊκή κρίση ήταν βασικά νομισματική και όχι κρίση του καπιταλιστικού τρόπου παραγωγής.

Πριν από ένα χρόνο το ΚΚΕ επισήμαινε ότι ενδεχόμενη έξοδος από την ευρωζώνη δεν προοιωνίζεται θετικές για το λαό εξελίξεις, αφού, είτε με ευρώ είτε με δραχμή, το θέμα είναι ποια κοινωνική τάξη ελέγχει την οικονομία και την εξουσία. Από αυτές τις στήλες έγινε επανειλημμένως κριτική σε αυτή τη θέση. Η αλήθεια είναι ότι η ΑΝΤΑΡΣΥΑ μιλούσε για διπλή έξοδο από ευρώ και ΕΕ, ενώ στο ΚΚΕ ταύτιζαν την έξοδο από την ΕΕ με τη λαϊκή εξουσία. Υπήρχε ωστόσο με έναν τρόπο στις γραμμές μας η λογική του «ντόμινο»: Ότι η έξοδος από το ευρώ είναι το πρώτο θετικό ρήγμα που αναπόφευκτα φέρνει τα επόμενα. Είναι όμως έτσι;

Τότε ήταν κυρίαρχη η αίσθηση ότι δεν υπάρχει τμήμα της αστικής τάξης που να θέλει επιστροφή σε εθνικό νόμισμα. Σήμερα όμως, σε όλη την Ευρώπη αναπτύσσεται ένα αστικό αντι-ευρώ ρεύμα, κυρίως ως αποτέλεσμα της αυταρχικής πολιτικής ηγεμονίας της Γερμανίας στη ζώνη του ευρώ. Μερίδες της αστικής τάξης και στη χώρα μας έχουν δεύτερες σκέψεις. Όχι βέβαια για να γυρίσουν σε μια φιλολαϊκή πολιτική, αλλά για να βελτιώσουν τη θέση τους στον ανταγωνισμό εντός του αστικού στρατοπέδου. Αν επέλεγαν ένα τέτοιο σχέδιο ωστόσο, θα το έκαναν με μια κυβέρνηση αριστερού προσανατολισμού.

Χρειαζόμαστε σήμερα ένα πρόγραμμα και μια συμμαχία που θα προωθεί την άμεση πάλη του λαϊκού κινήματος με στρατηγικούς όρους και την ανατροπή του συσχετισμού δύναμης μέσα στην ίδια την εργατική τάξη και τα μεσαία στρώματα, με κοινή δράση από τα κάτω, όχι εκλογικές επιδόσεις, συμπράξεις και αριστερά τρικ με κυβερνήσεις και σχέδια εναλλακτικής διαχείρισης του καπιταλισμού α λα ΣΥΡΙΖΑ, εντός ή εκτός ευρώ. Οι Θέσεις για τη Β΄ Συνδιάσκεψη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ δίνουν το περίγραμμα μιας πιο επεξεργασμένης πολιτικής γραμμής. Πώς βλέπει το «Σχέδιο Β΄» αυτές τις θέσεις και ειδικά τα σημεία 60-62 για τη μετωπική συμπόρευση των δυνάμεων της αντικαπιταλιστικής, αντι-ΕΕ και αντιιμπεριαλιστικής Αριστεράς;

Ο εργαζόμενος λαός και η εργατική τάξη στην Ελλάδα, την Κύπρο, την υπόλοιπη Ευρώπη, χρειάζονται ένα σχέδιο Α΄ – ένα σχέδιο κοινωνικής συμμαχίας και προγράμματος αντικαπιταλιστικής ανατροπής με διεθνιστική κατεύθυνση. Εάν το «Σχέδιο Β΄» θέλει να επικοινωνήσει με την πρωτοπορία των αγώνων του λαού και της νεολαίας, δεν μπορεί παρά να οδηγηθεί σε μια συνολική αντιιμπεριαλιστική τοποθέτηση ενάντια στην ΕΕ. Οι αντιθέσεις στο αστικό στρατόπεδο, η κρίση ηγεσίας, θα απελευθερώσουν δυνάμεις ευρύτερες. Δεν θα κερδηθούν αυτές οι δυνάμεις από προσεγμένες διατυπώσεις και πετυχημένες τηλεοπτικές εμφανίσεις.