ΦΩΤΙΑ ΣΤΑ ΓΕΝΙΚΑ ΕΠΙΤΕΛΕΙΑ!
Αγωνιζόμαστε για την "ΣΥσπείρωση της ΡΙΖοσπαστικής Αριστεράς" στην κατεύθυνση της κοινής δράσης στους μαζικούς χώρους και τα κοινωνικά κινήματα, και παράλληλα για την πολιτική της συγκρότηση σε ένα ενιαίο αμεσοδημοκρατικό πολιτικό φορέα

Κυριακή 26 Ιουλίου 2020

Ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός είναι το Τέλος της Ιστορίας;




Ένα κείμενο του Δημήτρη Μπελαντή από το facebook:

Η εκτίμηση ότι ο σοσιαλισμός και ο κομμουνισμός είναι το Τέλος της Ιστορίας και ο Παράδεισος επί της Γης είναι απολύτως λάθος. Εκκινεί από την εκτίμηση ότι ο καπιταλισμός είναι η τέλεια και πιο ανώτερη ταξική κοινωνία και από αυτήν ,σαν το αυγό από την κότα,θα βγει η τέλεια αταξική κοινωνια. Σαν αυτά που γράφει το 1918 ο Λένιν για την σχέση κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού, κρατικού καπιταλισμού και σοσιαλισμού. Σε κάποιον βαθμό ,η άποψη αυτή περί Τέλειας Κοινωνίας αντιγράφει το καπιταλιστικό κοσμοείδωλο του Εξτρεμιστικού Διαφωτισμού περί πλήρους ελέγχου της φύσης από τον άνθρωπο που πάντοτε σχετίζεται και με τον έλεγχο του ανθρώπου πάνω στην ίδια την ανθρώπινη φύση,ανεξαρτήτως αγαθών προθέσεων. Στον βαθμό που οι Μαρξ και Ένγκελς είχαν αυτήν την άποψη,τονίζω το "Στον Βαθμό", έσφαλαν. Στον ώριμο κομμουνισμό,αν και εφόσον κάποτε υπάρξει :

- Θα υπάρχει πολίτικη και δημόσια σφαίρα,αν και όχι κράτος με την έννοια του γραφειοκρατικού μηχανισμού που ξέρουμε. Αυτό που γράφει ο Λένιν στο Κράτος και Επανάσταση ότι θα πάψει να υπάρχει δημόσια πολιτική,ταυτίζοντας την πολιτική με το κράτος, και λάθος είναι θεωρητικά αλλά και έχει σίγουρα ολοκληρωτικές διαστάσεις .Η πλήρης διαχείριση των πραγμάτων είναι ένα τεχνοκρατικό όνειρο, η μάλλον δυστοπία. Ήταν μια ανοησία του Προυντόν που την αφομοίωσε ο Μαρξ και που μέσα από μια σειρά επεισόδια έφτασε στον Στάλιν.Ο Στάλιν γράφει στα Άπαντα του ότι η τεχνική αποφασίζει για όλα και τα στελέχη αποφασίζουν για όλα .Απαράδεκτα και ανατριχιαστικά και τα δύο.

- Θα υπάρχουν εξουσιαστικά φαινόμενα,αν και σχετικά αποδυναμωμένα. Η κατάκτηση της εξουσίας και μετά ο μαρασμός του κράτους δεν σημαίνουν η δεν μπορούν να σημαίνουν ότι όλων των ειδών οι συγκρούσεις η όλες οι σχέσεις εξουσίας η ανισότητας μαγικά θα αρθούν. Ακόμη και μη ανταγωνιστικές ταξικές αντιθέσεις μπορούν να υπάρχουν,όπως υποστήριξε ο πρόεδρος Μαο ( άλλο το τι έκανε στην πράξη).. Η προσέγγιση περί τέλειας κοινωνίας είναι Κοσμική Θεολογία και όχι Σοσιαλισμός του 21ου αιώνα .Σε αυτό συμφωνώ πιο πολύ με τον Φουκώ παρά με τον Μαρξ. Επίσης συμφωνώ πιο πολύ με τον Καστοριάδη παρά με τον Μαρξ. Η εξουσία ούτε στον καπιταλισμό εξαντλείται στο αστικό κράτος,ούτε παύει πλήρως να υπάρχει μετά την ανατροπή του καπιταλισμού η και του κινδύνου παλινόρθωσης του .Δεν μπορεί να είναι τυχαίο το γεγονός μέσα σε διάστημα δύο αιώνων από την γέννηση και του μαρξισμού αλλά και του σύγχρονου αναρχισμού,ότι ο αναρχισμός απέτυχε ακόμη παραπάνω από ο,τι ο μαρξισμός στην οικοδόμηση βιώσιμων παραδειγμάτων.Δεν φταίει μόνο η καταστολή όλων επί του αναρχισμού. Αυτό είναι μια εύκολη εξήγηση,όπως η εξήγηση των δογματικών μαρξιστών ότι το κοινωνικό υποκείμενο είναι πάντα υγιές,αλλά συνέχεια το ξεγελούν,το χειραγωγούν,το καταστέλλουν,δεν έχει την σωστή ηγεσία κλπ Αν το κοινωνικό υποκείμενο δεν μπορεί σε βάθος χρόνου να υπερβεί αυτές τις δυσκολίες και εμπόδια πού του βάζουν,μπορεί να μην είναι ιστορικά καταδικασμένο αλλά και το ίδιο είναι στην καλύτερη περίπτωση αντιφατικό και εν μέρει αυτοακυρούμενο.Πραγμα που χρειάζεται επανεξέταση. Για να μην μιλήσουμε για τον εσωτερικά εξουσιαστικό χαρακτήρα των οργανώσεων που αναφέρονται στον μαρξισμό και σήμερα αλλά και παλιότερα.

- Θα υπάρχει μικρή ιδιοκτησία συνεταιριστικού τύπου,και πιθανόν και όψεις μη καπιταλιστικής αγοράς. Χωρίς μικρή ιδιοκτησία δεν μπορούν να υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα. Όπως συμμετρικά ,όλα τα ανθρώπινα δικαιώματα υπονομεύονται στην σύγχρονη κοινωνία όπου επικρατεί η μεγάλη καπιταλιστική ιδιοκτησία.

- Θα υπάρχουν έθνη,με την πολιτιστική- ιστορική έννοια και όχι με την κρατική έννοια. Και διαφορετικοί πολιτισμοί που θα έχουν μάθει να συνυπάρχουν ειρηνικά.

- Θα υπάρχει μια πολυμορφία κοινωνικών,πολιτικών και πολιτιστικών οργανώσεων.Η άποψη ότι η άρση των ανταγωνιστικών τάξεων οδηγεί σε ένα πολιτικοκοινωνικό Μόρφωμα ( το κόμμα- κρατος) ,απόλυτα συνεκτικό,είναι και λάθος και πηγή ολοκληρωτικών πρακτικών.

- Θα υπάρχουν σίγουρα ακόμη θρησκείες ,γιατί οι θρησκείες δεν εκφράζουν μόνο την ταξική αλλοτρίωση και καταπίεση (όπως θεωρούσε εσφαλμένα ο Φόιερμπαχ και εν μέρει και ο Μαρξ) αλλά και την υπαρξιακή αγωνία μπρος στον θάνατο. Έκτος αν τότε δεν υπάρχει θάνατος, αλλά τεχνοκρατική αθανασία.Δεν θα μου άρεσε ένας τέτοιος κομμουνισμός. Προτιμώ να μην υπάρχει αθανασία,ακόμη και αν αυτό συνεπάγεται την ύπαρξη θρησκειών,στις οποίες δεν ανήκω,αλλά τις οποίες σέβομαι,όλες ανεξαιρέτως.

- Επίσης,σίγουρα θα υπάρχουν ατομικότητες,πρόσωπα,ιδιοσυγκρασίες,διάφορες και ετερότητες. Αυτό όπου θα είναι προτιμητέο να μην υπάρχει θα είναι ο ατομικισμός,ο ναρκισσισμός και η σύλληψη των ετεροτήτων ως μιας ποιότητας που αποκλείει να ζούμε όλοι μαζί σε μια ετερογενή αλλά συνεκτική ανθρώπινη κοινότητα.

- Με λίγα λόγια,η οικουμένη μπορεί να πάψει να είναι κόλαση,αλλά παράδεισος και τέλεια κοινωνία δεν θα γίνει ποτέ. Αυτή δεν είναι μόνο η κακή πλευρά,αλλά κυρίως είναι η καλή πλευρά. Αν έχεις την άποψη της Τέλειας Κοινωνίας και του Νέου Ανθρώπου,που θα είναι ανθρωπολογικά το Ριζικά Άλλο του σημερινού ανθρώπου και των αγωνιών του, σίγουρα είναι λογικό ότι θα προσπαθήσεις να σκυροδετήσεις την κοινωνία ,να καταστρέψεις όχι μόνο την αντίσταση των κυρίαρχων τάξεων αλλά και την κοινωνική πολυμορφία και ιδιοσυστασία ,να κόψεις ο,τι περισσεύει και διαμαρτύρεται και να καταλήξεις σε μια μορφή ταξικής κοινωνίας ,ίδιας η και χειρότερης από τον κλασσικό καπιταλισμό.
Ο εικοστός αιώνας μας το έμαθε αυτό καλά,πέραν αυτών που νομίζουν ότι για όλα έφταιξε η ιμπεριαλιστική υπονόμευση,γιατί πριν από αυτήν ...όλα έβαιναν καλώς σε γενικές γραμμές .

Με αυτήν την έννοια μπορεί να υπάρξει μόνο ένας ατελής,πεπερασμένος και εφικτός Σοσιαλισμός και Κομμουνισμός ( όχι σοσιαλδημοκρατία,προς αποφυγήν παρεξηγήσεων).Πράγμα που σχετίζεται και.με το πεπερασμένο των πλανητικών πόρων και με το πεπερασμένο του ανθρώπινου είδους. Είναι η εξαιρετική σκέψη του Ευτύχη Μπιτσάκη για τον Κομμουνισμό του Πεπερασμένου. Είμαστε τυχεροί που ζούμε στον ίδιο χώρο και ιστορικό χρόνο με αυτόν τον σπάνιο Έλληνα μαρξιστή φιλόσοφο,αν και μπορεί να μην συμφωνεί με όλα όσα γράφω πιο πάνω . Άσχετες με τη συγκυρία,βραδυνές σκέψεις ενός ανθρώπου που έχει ζήσει σαράντα χρόνια μέσα στην Αριστερά και ,στον βαθμό του εφικτού,υπηρετώντας τους σκοπούς της.Και που έχει υποστεί διαδοχικές απομυθοποιησεις. Αλλά δεν θα περάσει ποτέ στην απέναντι πλευρά.

ΥΓ. Κάποτε πρέπει να ασχοληθούμε σοβαρά με την ιστορική πραγματικότητα γιατί οι κλασσικοί του μαρξισμού και του αναρχισμού ( ίσως με την εξαίρεση του Κροπότκιν,που δεν τον ξέρω σε βάθος) έγραψαν τόσα λίγα πράγματα για την σοσιαλιστική και κομμουνιστική κοινωνία. Μπορεί ένα ικανό εργαλείο κατανόησης του καπιταλισμού να είναι κάπως αναποτελεσματικό στον μετασχηματισμό του; Ερώτημα θέτω,δεν ισχυρίζομαι ότι ξέρω την απάντηση. Αυτά για τις " κουζίνες του μέλλοντος" των Μαρξ και Ένγκελς εκφράζουν μάλλον δυσκολία και αμηχανία ,παρά συνιστούν απάντηση.
Όπως επίσης,και η μεγάλη ανεπάρκεια του μαρξισμού στο ζήτημα εξουσία- κράτος- πολιτική ,που οι Λένιν,Γκράμσι,Αλτουσέρ και Πουλαντζάς προσπάθησαν σε κάποιον βαθμό να καλύψουν,και που σήμερα δεν απασχολεί σοβαρά παρά λίγους μαρξιστές μόνο.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου


ΑΛΛΗ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ